0:00:01.117,0:00:05.531
Burada kaç kişi en az 80 yaşına[br]kadar yaşamak ister?

0:00:06.072,0:00:07.547
Evet.

0:00:07.571,0:00:10.366
Sanırım hepimiz geç bir yaşa kadar

0:00:10.390,0:00:12.350
yaşayabilmeyi ümit ediyoruz.

0:00:12.828,0:00:14.914
Haydi bunu geleceğe yansıtalım,

0:00:14.938,0:00:16.498
gelecekteki 'siz'lere,

0:00:16.522,0:00:19.375
ve hepimizin 85 yaşında[br]olduğunu hayal edelim.

0:00:19.894,0:00:21.912
Şimdi, herkes, iki kişiye baksın.

0:00:23.151,0:00:26.683
Biriniz muhtemelen Alzheimer hastası.

0:00:27.365,0:00:30.789
(Gülüşmeler)

0:00:30.813,0:00:32.407
Tamam, tamam.

0:00:32.954,0:00:36.771
Belki ''O ben olmayacağım''[br]diye düşünüyorsunuz.

0:00:37.350,0:00:40.735
O zaman tamam. [br]Siz hastaya bakan kişisiniz.

0:00:41.388,0:00:42.552
Yani--

0:00:42.576,0:00:45.448
(Gülüşmeler)

0:00:45.472,0:00:46.829
yani bir şekilde,

0:00:46.853,0:00:50.497
bu korkutucu hastalık,[br]muhtemelen hepimizi etkileyecek.

0:00:50.933,0:00:53.947
Alzheimer ile ilgili korkunun[br]büyük bir kısmı, hastalıkla ilgili

0:00:53.971,0:00:56.385
yapabileceğimiz olmadığı[br]düşüncesinden kaynaklanır.

0:00:56.409,0:01:01.534
Onlarca yıllık araştırmalara rağmen,[br]hâlen önleyici bir çalışma

0:01:01.558,0:01:02.865
ve tedaviye sahip değiliz.

0:01:03.321,0:01:05.790
Uzun yaşayacak kadar şanslıysak,

0:01:05.814,0:01:08.922
Alzheimer beynimizin kaderi[br]olacak gibi gözüküyor.

0:01:09.369,0:01:11.249
Belki de böyle olmak zorunda değil.

0:01:11.585,0:01:14.950
Ya sizlere bu istatistikleri,[br]beynimizin kaderini,

0:01:14.974,0:01:17.664
tıptaki gelişmelere ve tedavilere[br]

0:01:17.688,0:01:21.217
bağlı kalmadan[br]değiştirebileceğimizi söylesem.

0:01:21.983,0:01:24.508
Gelin, Alzheimer'ın nörobilimi[br]hakkında halihazırda

0:01:24.532,0:01:26.889
ne anladığımıza bakarak başlayalım.

0:01:27.730,0:01:30.739
Burada birbirine bağlı[br]iki nöron görmekteyiz.

0:01:30.763,0:01:34.120
Kırmızı daire içine alınmış[br]bağlantı noktası,

0:01:34.144,0:01:35.783
sinaps olarak adlandırılır.

0:01:35.807,0:01:38.999
Sinaps sinir taşıyıcılarının[br]salıverildiği yerdir.

0:01:39.023,0:01:43.291
Sinyaller burada iletilir,[br]iletişim burada gerçekleşir.

0:01:43.315,0:01:48.421
Burası düşündüğümüz, hissettiğimiz,[br]gördüğümüz, arzuladığımız

0:01:48.445,0:01:50.094
ve hatırladığımız yerdir.

0:01:50.118,0:01:53.016
Burası Alzheimer'ın da [br]gerçekleştiği yerdir.

0:01:53.040,0:01:55.002
Sinapse odaklanalım

0:01:55.026,0:01:58.113
ve ne olup bittiğinin[br]çizgisel tasvirine bakalım.

0:01:58.799,0:02:01.086
Bilginin iletişimi esnasında,

0:02:01.110,0:02:05.108
glutamate ve sinaps gibi[br]sinir taşıyıcılarının yanında,

0:02:05.132,0:02:09.593
nöronlar ayrıca amiloid beta[br]denilen küçük bir peptid salgılarlar.

0:02:10.617,0:02:15.601
Normalde, amiloid beta, beynimizin[br]temizlik görevlisi mikroglia tarafından

0:02:15.625,0:02:17.778
metabolize edilerek temizlenir.

0:02:18.405,0:02:22.264
Alzheimer'ın moleküler nedenleri[br]hâlâ tartışılsa da,

0:02:22.288,0:02:25.542
birçok nörobilimci, hastalığın[br]amiloid beta birikmesinden

0:02:25.566,0:02:28.396
kaynaklandığına inanıyor.

0:02:28.967,0:02:31.716
Çok fazla salgılanır ya da[br]yeterli kadar temizlenemez

0:02:31.740,0:02:35.074
ve sinapslar amyloid beta[br]biriktirmeye başlar.

0:02:35.098,0:02:37.317
Bu olduğunda da, amiloid plakları denilen

0:02:37.341,0:02:40.630
yapışkan kümeler oluşturarak[br]kendiyle birleştirir.

0:02:41.582,0:02:44.535
Burada kaç kişi 40 yaşın üzerinde?

0:02:45.184,0:02:47.704
Şimdi kabul etmeye korkuyorsunuz.

0:02:47.728,0:02:49.954
Hastalığın bu ilk adımı,

0:02:49.978,0:02:53.062
amiloid plakları birikmesi,

0:02:53.086,0:02:55.680
şu anda beyinlerinizde saptanabilir.

0:02:56.271,0:02:59.741
Bundan emin olmanın tek yolu[br]PET taramasıdır,

0:02:59.765,0:03:03.581
çünkü bu noktada mutlu ve[br]farkında değilsiniz.

0:03:03.605,0:03:07.894
Hafıza, dil ve kavramada[br]bir sorun yaşamıyorsunuz...

0:03:07.918,0:03:09.069
şimdilik.

0:03:09.471,0:03:14.008
Amiloid plak birikmesinin[br]kritik sınıra ulaşmasının,

0:03:14.032,0:03:16.413
10-15 yıl kadar sürdüğünü, sonra da

0:03:16.437,0:03:18.672
hastalığın kilinik belirtilerine yol açan

0:03:18.696,0:03:21.363
moleküler bir şelaleyi tetikleyeceğini[br]tahmin etmekteyiz.

0:03:21.810,0:03:23.771
Kritik noktaya gelene kadar,

0:03:23.795,0:03:27.379
hafızanızdaki sapmalar [br]şunlar gibi olabilir,

0:03:27.403,0:03:29.728
''Bu odaya neden geldim?''

0:03:29.752,0:03:31.980
ya da ''Ya...Adı neydi?''

0:03:32.479,0:03:34.823
ya da ''Anahtarlarımı nereye bıraktım?''

0:03:35.553,0:03:38.109
Şimdi hepiniz dehşete düşmeden önce,

0:03:38.133,0:03:43.531
çünkü eminim en az yarınız bunlardan[br]en az birini son 24 saatte yaşadınız--

0:03:43.555,0:03:46.792
bunlar aslında unutulması normal şeyler.

0:03:46.816,0:03:49.129
Hatta, şunu söyleyebilirim ki bunların

0:03:49.153,0:03:51.130
aslında hafızanızla ilgisi bile yok,

0:03:51.154,0:03:54.046
çünkü ilk etapta anahtarları [br]nereye koyduğunuza

0:03:54.070,0:03:55.415
dikkat etmediniz.

0:03:55.439,0:03:57.117
Kritik noktadan sonra,

0:03:57.141,0:04:00.664
hafızadaki, dil ve kavramadaki[br]hatalar farklıdır.

0:04:00.688,0:04:03.588
Anahtarlarınızı sonunda cebinizde[br]

0:04:03.612,0:04:05.614
ya da masada bulmak yerine

0:04:05.638,0:04:08.352
onları buzdolabında bulursunuz

0:04:08.376,0:04:10.342
ya da bulduktan sonra şunu düşünürsünüz,

0:04:10.366,0:04:11.899
''Bunlar ne işe yarıyordu?''

0:04:12.843,0:04:18.051
Öyleyse amiloid plaklar kritik[br]noktaya ulaştıktan sonra ne olur?

0:04:18.075,0:04:21.394
Mikrogli temizleyici hücrelerimiz[br]aşırı aktive olur

0:04:21.418,0:04:25.552
ve iltihap ve hücresel tahribata[br]yol açan kimyasallar salgılarlar.

0:04:25.576,0:04:28.171
Sinapsları temizlemeye başladıklarını da[br]

0:04:28.195,0:04:29.899
düşünebiliriz.

0:04:30.398,0:04:34.846
''Tau'' olarak adlandırılan önemli bir [br]sinir iletim proteini hiperfosfatlanır ve

0:04:34.870,0:04:37.454
kendisini ''yumak'' adı verilen[br]bir şeylere büker,

0:04:37.478,0:04:40.513
bu da içindeki nöronları kusar.

0:04:40.537,0:04:44.371
Alzheimer'ın orta dönemlerinde[br]aşırı iltihaplanma ve yumaklar

0:04:44.395,0:04:46.342
ve sinapslarda topyekün savaşlar ve

0:04:46.366,0:04:47.619
hücre ölümleri olur.

0:04:48.238,0:04:51.326
Bu hastalığı tedavi etmek isteyen[br]bir bilim insanı iseniz

0:04:51.350,0:04:54.347
hangi aşamada müdahale[br]etmeniz ideal olur?

0:04:55.134,0:04:59.038
Birçok bilim insanı en basit[br]çözüm üstünde duruyor:

0:04:59.062,0:05:02.896
Amiloid plakalarının bu doyma[br]noktasına ulaşmasını engellemek.

0:05:02.920,0:05:06.948
Bu da ilaç buluşlarının büyük ölçüde,[br]amiloid plaklarının yoğunlaşmasını

0:05:06.972,0:05:12.320
önleyecek bir bileşimin bulunmasına[br]odaklanması anlamına geliyor.

0:05:12.859,0:05:18.048
Yani, Alzheimer'ın çaresi [br]muhtemelen önleyici tıp olacaktır.

0:05:18.072,0:05:21.501
Bu ilacı bu doyma noktasına[br]ulaşmadan önce,

0:05:21.525,0:05:23.777
katlı yığılma başlamadan önce,

0:05:23.801,0:05:26.829
anahtarı buzdolabında unutmadan[br]önce kullanmaya başlamalıyız.

0:05:27.381,0:05:31.054
Bunun, klinik deneylerde, bu tür ilaçların[br]bugüne kadar başarısız olmalarının

0:05:31.078,0:05:32.465
nedeni olduğunu düşünüyoruz.

0:05:32.465,0:05:34.784
Araştırmaların güvenilir[br]olmadığı için değil,

0:05:34.808,0:05:38.942
bu deneylerdeki deneklerin zaten[br]bu belirtilere sahip olması yüzünden.

0:05:38.966,0:05:40.698
Artık çok geç olduğundan.

0:05:40.722,0:05:43.974
Amiloid plaklarını bir kibriti[br]çakmak gibi düşünün.

0:05:43.998,0:05:47.416
Doyma noktasında kibrit[br]ormanı ateşe verir.

0:05:47.884,0:05:49.834
Orman bir kere tutuştuğunda,

0:05:49.858,0:05:52.340
kibriti söndürmek bir işe yaramaz.

0:05:52.364,0:05:55.887
Kibriti, orman yanmaya başlamadan[br]söndürmeniz gerekir.

0:05:56.331,0:05:58.194
Bilim adamları bunu çözmeden önce dahi

0:05:58.218,0:06:01.086
bu bilgi bizim için çok iyi bir haberdir

0:06:01.110,0:06:05.154
çünkü artık yaşam biçimimizin amiloid[br]plak birikmesini etkileyebileceğini

0:06:05.178,0:06:06.407
biliyoruz.

0:06:06.431,0:06:08.007
Yani bu doyma noktasına

0:06:08.031,0:06:10.650
gelmemizi önlemek için[br]bir şeyler yapabiliriz.

0:06:11.117,0:06:15.005
Alzheimer riskinizi bir[br]terazide resmedelim.

0:06:15.029,0:06:17.078
Risk faktörlerinizi bir kola yığacağız[br]

0:06:17.102,0:06:19.580
ve kol yere değdiğinde,[br]belirtilerini gösterip

0:06:19.604,0:06:21.539
Alzheimer teşhisi konulacak.

0:06:22.058,0:06:24.777
Farz edelim ki 50 yaşındasınız.

0:06:24.801,0:06:26.536
Artık genç değilsiniz,

0:06:26.560,0:06:29.632
yani yaşınızla birlikte biraz[br]amiloid plakaları biriktirdiniz.

0:06:29.656,0:06:31.847
Terazi biraz oynadı.

0:06:32.323,0:06:34.062
Şimdi DNA'nıza bakalım.

0:06:34.536,0:06:38.088
Hepimiz genlerimizi anne ve[br]babalarımzıdan alırız.

0:06:38.112,0:06:42.190
Bu genlerin bazıları riskimizi[br]yükseltir, bazıları da azaltır.

0:06:42.214,0:06:44.403
Eğer ''Still Alice'' [br](Unutma Beni) filmindeki

0:06:44.427,0:06:48.978
Alice iseniz amiloid beta yığılmasına[br]yol açan çok nadir bir gen mutasyonu

0:06:49.002,0:06:52.555
miras aldınız demek ve sadece bu bile[br]terazinin kolunu yere değdirecek.

0:06:52.579,0:06:56.745
Ancak çoğumuzun genleri[br]kolu sadece biraz oynatır.

0:06:56.769,0:07:01.584
Örneğin, APOE4 amiloidi artıran[br]bir gen çeşididir ancak

0:07:01.608,0:07:04.876
anne ve babadan sadece bir[br]kopya APOE4 alabilirsiniz ve

0:07:04.900,0:07:07.291
hâlâ Alzheimer'a hiç [br]yakalanmayabilirsiniz,

0:07:07.315,0:07:09.428
bu da birçoğumuz için,

0:07:09.452,0:07:13.292
sadece DNA'ların Alzheimer[br]olmamızı etkilememesi demektir.

0:07:13.984,0:07:15.458
Peki ne etkiler?

0:07:15.482,0:07:19.274
Yaşlanmak ya da kalıtımımızla[br]ilgili elimizden bir şey gelmez.

0:07:19.298,0:07:22.295
Şimdiye kadar beynimizin[br]kaderini değiştiremedik.

0:07:23.144,0:07:24.609
Peki ya uyku?

0:07:25.278,0:07:29.360
Ağır dalga derin uykuda,[br]gliyal hücrelerimiz beyindeki

0:07:29.384,0:07:30.600
serebral sıvıyı,

0:07:30.624,0:07:34.196
uyanık olduğumuz sürede[br]sinapslerde biriken metabolik

0:07:34.220,0:07:36.121
artıkları temizler.

0:07:36.145,0:07:38.951
Derin uyku beyin için[br]güçlü bir temizlik demektir.

0:07:39.646,0:07:42.832
Ancak kendinizi uykudan[br]mahrum bırakırsanız ne olur?

0:07:43.421,0:07:44.953
Birçok bilim insanı,

0:07:44.977,0:07:49.227
yetersiz uykunun Alzheimer'ın [br]habercisi olabileceğine inanır.

0:07:49.613,0:07:54.539
Tek gecelik uykusuzluk amiloid beta[br]birikmesine yol açar.

0:07:55.410,0:07:58.836
Amiloid birikmesinin de uykusuzluğa[br]neden olduğu kanıtlanmıştır ki

0:07:58.860,0:08:01.347
bu da daha çok amiloid birikmesi demektir.

0:08:01.371,0:08:03.847
Bu döngüye girmemiz de,

0:08:03.871,0:08:06.744
terazinin bu uca yatmasını [br]hızlandıracaktır.

0:08:07.306,0:08:08.729
Başka ne var?

0:08:08.753,0:08:10.379
Kalp sağlığı.

0:08:11.043,0:08:14.788
Yüksek tansiyon, diyabet,[br]obezite, sigara, yüksek kolesterol,

0:08:14.812,0:08:18.948
bunların hepsinin Alzheimer[br]riskimizi artırdığı kanıtlanmıştır.

0:08:18.972,0:08:20.863
Otopsiler, Alzheimer hastalarının

0:08:20.887,0:08:23.559
neredeyse yüzde 80'inin[br]kalp rahatsızlıkları olduğunu da

0:08:23.583,0:08:26.345
göstermiştir.

0:08:26.369,0:08:31.374
Birçok çalışmada aerobik egzersizler[br]hayvan deneklerde, amiloid beta

0:08:31.398,0:08:33.128
birikmesini azaltmıştır.

0:08:33.619,0:08:37.199
Yani, kalp dostu bir[br]Akdeniz yaşam tarzı ve beslenme,

0:08:37.223,0:08:39.877
terazinin bu tarafını dengeleyebilir.

0:08:40.697,0:08:43.046
Yani Alzheimer'ı önlemek ya da

0:08:43.070,0:08:45.442
ertelemek için yapabileceğimiz[br]birçok şey var.

0:08:45.466,0:08:47.695
Ama diyelim ki hiçbirini yapmadınız.

0:08:48.211,0:08:50.665
Diyelim ki 65 yaşındasınız;

0:08:50.689,0:08:54.355
ailenizde Alzheimer var yani[br]terazinin bu tarafına gelen

0:08:54.379,0:08:56.403
bir iki gen taşıma ihtimaliniz var;

0:08:56.427,0:08:59.159
yıllarca uykusuz kaldınız,

0:08:59.183,0:09:00.686
eti seviyorsunuz

0:09:00.710,0:09:02.933
ve biri sizi kovalamadıkça[br]koşmazsınız.

0:09:02.957,0:09:04.258
(Gülüşmeler)

0:09:04.282,0:09:07.894
Diyelim ki amiloid plaklarınız[br]bu doyma noktasına ulaştı.

0:09:07.918,0:09:09.966
Terazinin kolu yere vurdu.

0:09:09.990,0:09:11.671
Yığılmayı aştınız,

0:09:11.695,0:09:13.261
ormanı ateşe verdiniz,

0:09:13.285,0:09:16.383
bu da iltihap, düğüm ve[br]hücre ölümlerine yol açtı.

0:09:17.137,0:09:19.796
Alzheimar belirtilerini[br]göstermeye başlamalısınız.

0:09:19.820,0:09:23.136
Kelimeleri ve anahtarları bulmakta

0:09:23.160,0:09:26.306
ve konuşmanın başında ne söylediğimi[br]hatırlamakta zorlanmalısınız.

0:09:26.917,0:09:28.631
Ama böyle olmayabilir de.

0:09:29.180,0:09:31.658
Beyninizin yapısında,[br]tüm hastalık işaretleri

0:09:31.682,0:09:34.268
görülse de, kendinizi Alzheimer'dan

0:09:34.292,0:09:38.783
korumak için yapabileceğiniz[br]bir şey daha var.

0:09:38.807,0:09:42.714
Bu da nöral şekillendirme ve[br]zihinsel arşivinizle ile alakalıdır.

0:09:43.261,0:09:45.638
Alzheimar'a yakalanmanın[br]sinapsleri kaybetmekten

0:09:45.662,0:09:48.868
kaynaklandığını hatırlayın.

0:09:49.339,0:09:52.716
Ortalama bir beyinde[br]yüz trilyondan fazla sinaps vardır ki

0:09:52.740,0:09:55.453
bu da muhteşem bir şey;[br]çalışabileceğimiz sayı çok fazla.

0:09:55.477,0:09:57.146
Bu sabit bir sayı da değildir.

0:09:57.170,0:09:59.568
Nöral şekillendirme sürecinde,

0:09:59.592,0:10:02.395
birçok sinaps kazanır ve kaybederiz.

0:10:02.419,0:10:04.491
Her yeni bir şey öğrendiğimizde,

0:10:04.515,0:10:08.642
yeni bir nöral bağlantı, [br]yeni sinaps yaratıyoruz

0:10:08.666,0:10:10.283
ve güçlendiriyoruz.

0:10:10.988,0:10:12.563
Rahibeler üstüne bir araştırmada,

0:10:12.587,0:10:17.480
çalışma başladığında 75 yaşın[br]üzerinde olan 678 rahibe,

0:10:17.504,0:10:19.813
yirmi yıldan uzun bir süre takip edildi.

0:10:19.837,0:10:23.297
Düzenli olarak sağlık taraması[br]ve zihinsel testlerden geçtiler

0:10:23.321,0:10:27.369
ve öldüklerinde beyinleri [br]otopsi için bağışlandı.

0:10:27.393,0:10:31.768
Beyinlerin bazılarında bilim insanları[br]şaşırtıcı bir şeye rastladılar.

0:10:31.792,0:10:36.368
Plakların ve düğümlerin varlığına[br]ve beynin küçülmesine rağmen--

0:10:36.392,0:10:39.261
ki bunlar kesinlikle [br]Alzheimer işaretidir--

0:10:39.285,0:10:42.964
bu beyinlerin sahibi olan rahibeler[br]yaşarken hiçbir Alzheimer belirtisi

0:10:42.988,0:10:45.555
göstermemişlerdir.

0:10:46.181,0:10:47.630
Bu nasıl olabilir?

0:10:48.009,0:10:52.136
Bu rahibelerin yüksek düzeyde[br]zekâ arşivleri olduğunu sanıyoruz,

0:10:52.160,0:10:56.083
diğer bir deyişle, daha fazla [br]fonksiyonel sinapsleri vardı.

0:10:56.107,0:10:58.681
Uzun yıllar eğitim alanlar,

0:10:58.705,0:11:00.940
yüksek kültürel düzeyde olanlar,

0:11:00.964,0:11:04.543
düzenli olarak zihinsel aktivitelerde[br]bulunanların hepsi

0:11:04.567,0:11:07.048
daha fazla zekâ arşivine sahiptirler.

0:11:07.072,0:11:11.199
Nöral bağlantılarında bir bolluk[br]ve bereket vardır.

0:11:11.223,0:11:13.903
Yani Alzheimer gibi [br]sinapslerinin bazılarını

0:11:13.927,0:11:15.981
kaybedecekleri bir hastalıkta bile,

0:11:16.005,0:11:18.990
birçok ekstra yedek bağlantıları vardır

0:11:19.014,0:11:22.349
ve bu onların yanlış giden bir şey[br]olduğunu fark etmelerini önler.

0:11:22.977,0:11:25.239
Basit bir örnekle düşünelim.

0:11:25.263,0:11:27.989
Mesela bir konu ile ilgili[br]sadece tek şey biliyorsunuz.

0:11:28.013,0:11:29.542
Diyelim benimle ilgili.

0:11:29.566,0:11:31.872
Lisa Genova ''Still Alice''in yazarı

0:11:31.896,0:11:34.332
ve bu benim hakkımda[br]bildiğiniz tek şey.

0:11:34.356,0:11:36.746
Sadece bu, tek nöral bağlantınız var,

0:11:36.770,0:11:38.716
sadece bu tek sinaps.

0:11:38.740,0:11:40.901
Şimdi Alzheimer olduğunuzu farz edin.

0:11:40.925,0:11:43.258
Bu sinapsi yiyip bitiren plaklarınız,

0:11:43.282,0:11:46.017
düğümleriniz ve iltihabınız var.

0:11:46.603,0:11:50.833
Biri size ''Still Alice''i kim[br]yazdı?" diye sorduğunda,

0:11:50.857,0:11:52.102
hatırlayamazsınız,

0:11:52.126,0:11:55.309
çünkü bu sinaps ya bozulmuştur[br]ya da kaybolmuştur.

0:11:55.333,0:11:57.092
Beni sonsuza dek unutmuşsunuzdur.

0:11:57.760,0:12:00.386
Ama ya beni daha fazla tanısaydınız?

0:12:00.410,0:12:02.499
Diyelim hakkımda dört şey öğrendiniz.

0:12:02.523,0:12:04.368
Farz edin ki Alzheimer'a yakalandınız

0:12:04.392,0:12:07.387
ve bu sinapslerin dördü[br]hasarlı ya da yok oldu.

0:12:08.077,0:12:10.538
Hâlâ enkazdan kaçacak[br]bir yan yolunuz var.

0:12:10.562,0:12:12.581
Hâlâ adımı hatırlayabilirsiniz.

0:12:13.283,0:12:17.209
Alzheimer'ın ortaya çıkmasına,[br]sağlam yolları kullanarak

0:12:17.233,0:12:20.336
karşı koyabiliriz.

0:12:20.360,0:12:24.139
Bu yeni yolları ve bilişsel rezervleri de,[br]

0:12:24.163,0:12:25.863
yeni şeyler öğrenerek yaratırız.

0:12:26.455,0:12:30.976
İdeal olarak bu yeni şeylerin[br]mümkün olduğunca, anlamca zengin,

0:12:31.000,0:12:35.739
görme ve duymayı, duygular ve bağlantıları[br]çalıştıran şeyler olmasını isteriz.

0:12:36.398,0:12:39.533
Yani bu, aslında bulmaca[br]çözmek anlamına gelmez.

0:12:39.557,0:12:43.654
Zaten bildiğiniz şeyleri [br]tekrarlamak istemezsiniz,

0:12:43.678,0:12:47.021
çünkü bu tanıdık, eski caddelerde[br]yürümeye, bildiğiniz çevrede

0:12:47.045,0:12:49.630
dolaşmaya benzer.

0:12:50.113,0:12:52.947
Yeni nöral yollar döşemeniz gerek.

0:12:52.971,0:12:55.483
Alzheimer'a dayanıklı bir beyin yaratmak,

0:12:55.507,0:12:57.687
İtalyanca öğrenmek,

0:12:57.711,0:12:59.221
yeni arkadaşlarla tanışmak,

0:12:59.245,0:13:00.412
kitap okumak

0:13:00.436,0:13:02.805
ya da güzel bir TED Konuşması dinlemektir.

0:13:03.283,0:13:08.596
Tüm bunlara rağmen yine de[br]bir gün Alzheimer'a yakalanırsanız,

0:13:08.620,0:13:11.773
büyükannemden ve hastalıkla yaşayan[br]düzinelerce kişiden öğrendiğim

0:13:11.797,0:13:15.534
üç ders var.

0:13:16.115,0:13:19.299
Teşhis yarın öleceğiniz anlamına gelmez.

0:13:19.323,0:13:21.045
Yaşamaya devam edin.

0:13:21.069,0:13:23.435
Duygusal hafızanızı kaybetmeyeceksiniz.

0:13:23.459,0:13:26.965
Hâlâ sevgi ve neşeyi anlayabileceksiniz.

0:13:26.989,0:13:29.992
Beş dakika önce söylediklerimi[br]hatırlamayabilirsiniz,

0:13:30.016,0:13:32.301
ama size ne hissettirdiğimi hatırlarsınız.[br]

0:13:32.944,0:13:36.220
Hatırlayabildiğinizden [br]çok daha fazlasısınız.

0:13:36.244,0:13:37.533
Teşekkürler.

0:13:37.557,0:13:42.880
(Alkışlar)