0:00:13.459,0:00:15.037
Rozwój i zwiększenie zasięgu kolei w USA

0:00:15.037,0:00:16.274
Rozwój i zwiększenie zasięgu kolei w USA

0:00:16.274,0:00:19.149
przyniosły wiele zmian w życiu Amerykanów.

0:00:19.149,0:00:20.312
Podczas boomu kolejowego[br]powstało tysiące miejsc pracy,

0:00:20.312,0:00:22.308
Podczas boomu kolejowego[br]powstało tysiące miejsc pracy,

0:00:22.308,0:00:23.565
powstały nowe miasta,[br]zwiększył się handel,

0:00:23.565,0:00:25.088
powstały nowe miasta,[br]zwiększył się handel,

0:00:25.088,0:00:26.570
transport stał się szybszy, [br]zmienił się krajobraz kraju.

0:00:26.570,0:00:29.857
transport stał się szybszy,[br]zmienił się krajobraz kraju.

0:00:29.857,0:00:31.890
Ale chyba najciekawsza

0:00:31.890,0:00:33.448
jest najmniej znana zmiana:

0:00:33.448,0:00:35.646
ustanowienie standardowego czasu.

0:00:35.646,0:00:39.394
Dziś kiedy w Los Angeles jest 6:28,

0:00:39.394,0:00:41.479
w Nowym Jorku będzie 9:28,[br]w Londynie 14:28,

0:00:41.479,0:00:43.435
w Nowym Jorku będzie 9:28,[br]w Londynie 14:28,

0:00:43.435,0:00:45.322
17:28 w Moskwie,[br]a 22:28 w Tokio.

0:00:45.322,0:00:47.816
17:28 w Moskwie,[br]a 22:28 w Tokio.

0:00:47.816,0:00:48.868
Minuty i sekundy są wszędzie takie same.

0:00:48.868,0:00:51.284
Minuty i sekundy są wszędzie takie same.

0:00:51.284,0:00:52.698
Przed powstaniem kolei [br]krajowego ani globalnego czasu.

0:00:52.698,0:00:55.284
nie potrzebowano krajowego [br]ani globalnego czasu.

0:00:55.284,0:00:57.942
Każde miasto miało czas lokalny.

0:00:57.942,0:00:59.789
O 12 w południe w Chicago,

0:00:59.789,0:01:02.362
w Indianapolis była 12:07.

0:01:02.362,0:01:04.369
W St. Luis była 11:50,

0:01:04.369,0:01:06.786
a w Omaha 11:27.

0:01:06.786,0:01:09.212
To działało, kiedy środkami transportu[br]były tylko konie i parowce.

0:01:09.212,0:01:10.797
To działało, kiedy środkami transportu[br]były tylko konie i parowce.

0:01:10.797,0:01:12.635
Narobiło problemów, kiedy pojawiła się kolej.

0:01:12.635,0:01:14.308
Narobiło problemów, kiedy pojawiła się kolej.

0:01:14.308,0:01:15.666
Jak zachować rozkład jazdy,[br]kiedy każde miasto ma swój czas?

0:01:15.666,0:01:17.932
Jak zachować rozkład jazdy,[br]kiedy każde miasto ma swój czas?

0:01:17.932,0:01:20.693
Jak zapobiegać kolizjom i wypadkom na torach,

0:01:20.693,0:01:23.408
jeśli konduktorzy używają innych zegarków?

0:01:23.408,0:01:26.980
To bez sensu, kiedy wyrusza się o 12:14,

0:01:26.980,0:01:28.743
jedzie 22 minuty i dociera na miejsce o 12:31.

0:01:28.743,0:01:31.529
jedzie 22 minuty i dociera na miejsce o 12:31.

0:01:31.529,0:01:33.120
Aby wyeliminować to zamieszanie,[br]koleje z USA i Kanady

0:01:33.120,0:01:35.054
Aby wyeliminować to zamieszanie,[br]koleje z USA i Kanady

0:01:35.054,0:01:36.558
18 listopada 1883 w południe[br]wprowadziły w życie strefy czasowe.

0:01:36.558,0:01:39.757
18 listopada 1883 w południe[br]wprowadziły w życie strefy czasowe.

0:01:39.757,0:01:41.164
Pozwoliło to przedsiębiorstwom kolejowym[br]funkcjonować efektywniej

0:01:41.164,0:01:42.559
Pozwoliło to przedsiębiorstwom kolejowym[br]funkcjonować efektywniej

0:01:42.559,0:01:44.631
oraz ograniczyć wypadki.

0:01:44.631,0:01:45.918
Opinia publiczna w USA niechętnie przyjęła zmiany.

0:01:45.918,0:01:48.671
Opinia publiczna w USA niechętnie przyjęła zmiany.

0:01:48.671,0:01:51.463
Wiele miast nie zrezygnowało [br]z czasu lokalnego.

0:01:51.463,0:01:54.174
Opór był taki silny, że w niektórych miastach

0:01:54.174,0:01:58.576
zegary wskazywały i czas lokalny, [br]i kolejowy.

0:01:58.576,0:02:00.099
Wyobraźcie sobie rozmowę:

0:02:00.099,0:02:02.277
"Przepraszam pana, która godzina?"

0:02:02.277,0:02:04.052
"A którą pan potrzebuje?"

0:02:04.052,0:02:08.157
"Jest 12:13 czasu lokalnego,[br]a 12:16 kolejowego".

0:02:08.157,0:02:11.367
W końcu logika korzystania z czasu[br]standardowego przeważyła.

0:02:11.367,0:02:14.787
Rząd USA uprawomocnił strefy czasowe

0:02:14.787,0:02:18.162
wydając 19 marca 1918 roku[br]Ustawę o Czasie Standardowym.

0:02:18.162,0:02:20.286
Od tej chwili nastąpiło wiele zmian[br]w strefach czasowych,

0:02:20.286,0:02:21.545
Od tej chwili nastąpiło wiele zmian[br]w strefach czasowych,

0:02:21.545,0:02:24.553
ale ogólna koncepcja [br]czasu standardowego nie zmieniła się.

0:02:24.553,0:02:27.101
USA nie było pierwszym krajem,[br]który ustanowił czas standardowy.

0:02:27.101,0:02:28.844
USA nie było pierwszym krajem,[br]który ustanowił czas standardowy.

0:02:28.844,0:02:31.214
Jako pierwsza wprowadziła go brytyjska

0:02:31.214,0:02:34.931
Wielka Zachodnia Kolej Żelazna w 1840 roku.

0:02:34.931,0:02:38.101
Do roku 1847 większość brytyjskich kolei[br]stosowała czas Greenwich (G.M.T.).

0:02:38.101,0:02:41.154
Do roku 1847 większość brytyjskich kolei[br]stosowała czas Greenwich (G.M.T.).

0:02:41.154,0:02:42.939
Brytyjski rząd 2 sierpnia 1880[br]oficjalnie wydał Statuty lub Definicję Czasu.

0:02:42.939,0:02:47.446
Brytyjski rząd 2 sierpnia 1880[br]oficjalnie wydał Statuty lub Definicję Czasu.

0:02:47.446,0:02:49.238
Choć Wielka Brytania jako pierwsza[br]ustaliła czas standardowy,

0:02:49.238,0:02:50.540
Choć Wielka Brytania jako pierwsza[br]ustaliła czas standardowy,

0:02:50.540,0:02:53.077
to Azja i wyspy Południowego Pacyfiku

0:02:53.077,0:02:55.981
cieszą się pierwszą godziną [br]każdego nowego dnia.

0:02:55.981,0:02:57.397
Międzynarodowa Linia Zmiany Daty

0:02:57.397,0:02:58.874
przechodzi przez Ocean Spokojny[br]po przeciwnej stronie Ziemi

0:02:58.874,0:03:00.424
przechodzi przez Ocean Spokojny[br]po przeciwnej stronie Ziemi

0:03:00.424,0:03:02.832
od Południka Zerowego w Greenwich,

0:03:02.832,0:03:03.990
gdzie dzięki pociągom po raz pierwszy[br]wprowadzono czas standardowy.

0:03:03.990,0:03:06.597
gdzie dzięki pociągom po raz pierwszy[br]wprowadzono czas standardowy.

0:03:06.597,0:03:08.071
Pociągi zmieniały się przez lata

0:03:08.071,0:03:09.306
i pozostają ważnym środkiem transportu

0:03:09.306,0:03:11.646
oraz handlu na świecie.

0:03:11.646,0:03:13.179
Od nowojorskiego metra [br]przemierzające Wielkie Równiny,

0:03:13.179,0:03:15.917
przez towarowe pociągi na Wielkich Równinach,

0:03:15.917,0:03:18.102
po tramwaje San Francisco,

0:03:18.102,0:03:20.853
wszędzie znana jest dokładna godzina.

0:03:20.853,0:03:23.357
A dzięki nim, my także to wiemy!