1
00:00:00,785 --> 00:00:03,012
Ես պետք է մի բան խոստովանեմ:

2
00:00:05,038 --> 00:00:07,485
Ես ախտորոշվել եմ էպիլեպսիայով

3
00:00:07,509 --> 00:00:09,712
դեռևս 17 տարեկանում:

4
00:00:10,884 --> 00:00:14,731
Երանի կարողանայի խոսել լավ
զգացողությունների կամ քարտեզների մասին,

5
00:00:14,755 --> 00:00:17,594
որ նկարում էի գետնին
այս իրադրության մասին մտածելիս,

6
00:00:19,927 --> 00:00:21,346
բայց ես չեմ կարող:

7
00:00:22,076 --> 00:00:25,336
Երանի կարողանայի խոսել ասված
քաղցր խոսքերի մասին

8
00:00:25,360 --> 00:00:27,433
կամ նվերների, որոնք ստանում էի

9
00:00:27,457 --> 00:00:29,177
այս իրադրությունից,

10
00:00:29,201 --> 00:00:30,677
բայց ես չեմ կարող:

11
00:00:31,918 --> 00:00:35,097
Այն ամենը, ինչ կարող եմ պատմել, 
այս ամենի հետևանքն է.

12
00:00:35,922 --> 00:00:39,674
ես կարող եմ պատմել այն օրերի մասին, 
երբ շարունակ հարցնում էի.

13
00:00:39,698 --> 00:00:43,071
«Ինչու՞, ինչու՞, ինչու՞ հենց ես»:

14
00:00:45,420 --> 00:00:47,565
Ես հիշում եմ` ինչպես այս ամենը սկսվեց:

15
00:00:48,268 --> 00:00:51,055
Ես ավարտում էի ավագ դպրոցս,

16
00:00:51,079 --> 00:00:54,202
իմ դասարանը հաղթանակներ էր տարել
տարբեր սպորտաձևերում,

17
00:00:54,226 --> 00:00:58,945
այսպիսով մենք երգում էինք, 
պարում, գրկում միմյանց:

18
00:00:58,969 --> 00:01:00,753
Ես գնացի և ցնցուղ ընդունեցի:

19
00:01:00,777 --> 00:01:02,361
Այնուհետև ես գնացի ճաշելու:

20
00:01:03,241 --> 00:01:05,491
Եվ, երբ ես նստեցի՝ ճաշելու,

21
00:01:05,515 --> 00:01:08,065
ատամներս սկսեցին սրթսրթալ:

22
00:01:08,089 --> 00:01:10,624
Եվ այսպիսով ես չկարողացա 
գդալը բերանս դնել:

23
00:01:10,648 --> 00:01:13,202
Ես շտապեցի բուժքրոջ գրասենյակ

24
00:01:13,226 --> 00:01:16,402
և, քանի որ չէի կարողանում խոսել, 
ես ուղղակի ցույց տվեցի բերանս:

25
00:01:17,164 --> 00:01:18,950
Նա չգիտեր` ինչ էր կատարվում,

26
00:01:18,974 --> 00:01:21,058
ուստի, նա հորդորեց ինձ պառկել,

27
00:01:21,082 --> 00:01:22,354
և ես ինձ ավելի լավ զգացի.

28
00:01:22,378 --> 00:01:24,841
րոպեներ անց սրթսրթնոցը դադարեց:

29
00:01:24,865 --> 00:01:29,293
Ես պատրաստվում էի դուրս գալ,
սակայն նա թույլ չտվեց,

30
00:01:29,317 --> 00:01:33,447
նա պնդեց, որ գնամ հանրակացարան՝ քնելու:

31
00:01:34,265 --> 00:01:37,382
Այդ ժամանակ ես ավագ դպրոցի 
վերջին տարում էի,

32
00:01:37,406 --> 00:01:41,355
ընդամենը մի քանի ամիս էր
մնացել քննություններին,

33
00:01:41,355 --> 00:01:43,898
և մի քանի օր` նախապատրաստական 
քննություններին,

34
00:01:43,898 --> 00:01:46,898
որոնք Քենիայում կոչվում են «mocks»:

35
00:01:46,898 --> 00:01:49,603
Դրանք նախատեսված էին գնահատելու, 


36
00:01:49,603 --> 00:01:52,523
թե որքանով էին ուսանողները պատրաստ
ավարտական քննություններին:

37
00:01:52,523 --> 00:01:53,789
Այն, որ ես կգնայի քնելու

38
00:01:53,789 --> 00:01:56,379
և թույլ կտայի ծաղրել ինձ,

39
00:01:56,379 --> 00:01:57,387
տարբերակ չէր:

40
00:01:57,387 --> 00:02:00,390
Ես գնացի դասի, նստեցի,

41
00:02:00,414 --> 00:02:02,769
վերցրեցի քենիական պատմության գրառումներս

42
00:02:02,793 --> 00:02:06,558
և ահա այնտեղ էի ես, Քենիայի 
ափամերձ քաղաքներից մեկում,

43
00:02:06,582 --> 00:02:08,389
հոյակապ Մեքաթիլիլի վա Մենզայի հետ,

44
00:02:08,389 --> 00:02:12,499
մի գիրիամա կնոջ, ով
առաջնորդել է իր ժողովրդին

45
00:02:12,499 --> 00:02:15,499
բրիտանական գաղութային կառավարման դեմ:

46
00:02:15,499 --> 00:02:18,415
Այնուհետև, առանց տեղեկացնելու,

47
00:02:18,439 --> 00:02:21,216
ձախ ձեռքս սկսեց հանկարծակի
շարժումներ կատարել

48
00:02:22,555 --> 00:02:25,291
և թվում էր, թե ես նշագծում էի
մտացածին թղթեր:

49
00:02:26,073 --> 00:02:28,479
Այն ներս ու դուրս արեց

50
00:02:29,133 --> 00:02:32,328
և ամեն կաթվածի հետ, մեկ առ մեկ,

51
00:02:32,352 --> 00:02:35,835
իմ դասընկերները դադարեցնում էին
ընթերցանության վրա կենտրոնանալը

52
00:02:35,859 --> 00:02:37,893
և սկսում ինձ նայել:

53
00:02:38,556 --> 00:02:41,227
Եվ ես մեծ ջանք էի կիրառում 
դադարեցնելու այն,

54
00:02:41,251 --> 00:02:42,907
բայց չէի կարողանում,

55
00:02:42,931 --> 00:02:44,981
որովհետև չէի կարող կառավարել այն:

56
00:02:46,287 --> 00:02:50,909
Եվ հետո, երբ այն համոզված էր, 
որ բոլորը մեզ էին նայում, իր

57
00:02:50,933 --> 00:02:55,123
վերջնական ցուցադրության և 
պաշտոնական ներկայացման ժամանակ

58
00:02:55,147 --> 00:02:57,956
ես իմ առաջին լիարժեք նոպան ունեցա,

59
00:02:57,980 --> 00:03:03,133
որը սկիզբն էր այն բանի, ինչն արդեն
15 շարունակ տարիների իրադրություն է:

60
00:03:05,541 --> 00:03:08,910
Նոպաները հատուկ են
էպիլեպտիկների մեծ մասին,

61
00:03:08,910 --> 00:03:13,422
և յուրաքանչյուր նոպան,
որը տեղի է ունենում

62
00:03:13,632 --> 00:03:15,712
առաջին անգամ, պետք է ստուգվի բժշկի կողմից,

63
00:03:15,712 --> 00:03:17,622
որպեսզի որոշվի, 
արդյոք տվյալ անձը

64
00:03:17,622 --> 00:03:19,149
հիվանդ է էպիլեպսիայով,

65
00:03:19,149 --> 00:03:21,835
թե դա այլ բանի ախտանիշ է:

66
00:03:21,859 --> 00:03:25,715
Իմ դեպքում հաստատվել էր,
որ ես ունեի էպիլեպսիա:

67
00:03:26,271 --> 00:03:31,166
Ես բավականին շատ ժամանակ եմ 
անցկացրել հիվանդանոցում և տանը,

68
00:03:31,190 --> 00:03:34,475
և միայն ետ գնացել, որպեսզի 
հանձնեմ ավարտական քննություններս:

69
00:03:35,435 --> 00:03:39,284
Ես ունենում էի նոպաներ գրավորների 
միջև ընկած ժամանակահատվածում,

70
00:03:39,308 --> 00:03:41,444
բայց կարողանում էի ստանալ 
լավ գնահատականներ՝

71
00:03:41,468 --> 00:03:44,728
ընդունվելու համար
ակտուարային գիտություն բաժինն

72
00:03:44,752 --> 00:03:46,343
Նայրոբի համալսարանում:

73
00:03:46,367 --> 00:03:49,815
(ծափահարություն)

74
00:03:52,710 --> 00:03:57,273
Դժբախտաբար, ես ստիպված էի թողնել
ուսումը երկրորդ տարում:

75
00:03:57,297 --> 00:03:59,740
Ես չունեի բավարար 
հարմարվելու հմտություններ

76
00:03:59,764 --> 00:04:01,900
և աջակցող մարդիկ շուրջս:

77
00:04:02,495 --> 00:04:04,405
Ինձ բախտ վիճակվեց աշխատանք գտնել,

78
00:04:05,230 --> 00:04:09,914
բայց ինձ հեռացրին աշխատանքից, 
երբ ես նոպա ունեցա աշխատավայրում:

79
00:04:10,701 --> 00:04:14,825
Ես այն տարածությունում էի,

80
00:04:14,849 --> 00:04:18,281
որտեղ մշտապես ինքս ինձ հարցնում էի,

81
00:04:18,305 --> 00:04:20,776
թե ինչու դա պետք է ինձ հետ պատահեր:

82
00:04:21,728 --> 00:04:24,586
Ես անտեսված եմ ապրել երկար ժամանակ,

83
00:04:25,444 --> 00:04:32,305
և անտեսված լինելը միգուցե

84
00:04:32,329 --> 00:04:35,049
դպրոցից դուրս գալու 
և աշխատանքից հեռացվելու պատճառով:

85
00:04:35,703 --> 00:04:39,718
Կամ, միգուցե, դա այն պաճտառով էր, 
որ ես լսել էի էպիլեպսիայի մասին

86
00:04:39,742 --> 00:04:42,327
և էպիլեպտիկ մարդկանց մասին.

87
00:04:42,351 --> 00:04:44,583
որ նրանք երբեք ինքնուրույն չեն ապրի,

88
00:04:44,607 --> 00:04:46,848
որ նրանք երբեք ինքնուրույն չեն ճամփորդի

89
00:04:46,872 --> 00:04:48,812
կամ նույնիսկ 
աշխատանք չեն գտնի

90
00:04:49,371 --> 00:04:51,220
որ նրանք վտարանդի են,

91
00:04:51,244 --> 00:04:55,067
ունենալով այն ոգին, որի կարիքը նրանք
ունեն:

92
00:04:56,662 --> 00:05:00,289
Եվ այսպես, ինչքան շատ էի 
մտածում այս բաների մասին,

93
00:05:00,313 --> 00:05:03,990
այդքան շատանում էին նոպաներս,

94
00:05:04,014 --> 00:05:07,119
և ես օրեր էի անցկացնում` ոտքերս բռնված,

95
00:05:07,143 --> 00:05:10,564
խոսքս դարձել էր կցկտուր,

96
00:05:10,588 --> 00:05:14,249
օրեր շարունակ: 
Ահա, թե ինչպես էի ես:

97
00:05:15,047 --> 00:05:17,080
Նոպայից 2 կամ 3 օր անց

98
00:05:17,104 --> 00:05:20,334
գլուխս և ձեռքս դեռ ջղաձգվում էին:

99
00:05:22,259 --> 00:05:23,863
Ես մոլորված էի զգում,

100
00:05:24,680 --> 00:05:26,624
թվում էր` կորցրել եմ ամեն ինչ,

101
00:05:27,533 --> 00:05:28,990
և երբեմն նույնիսկ

102
00:05:30,776 --> 00:05:32,495
ապրելու կամքը:

103
00:05:41,724 --> 00:05:43,066
(հոգոց)

104
00:05:48,557 --> 00:05:51,092
Այնքան վիշտ կար մեջս:

105
00:05:52,001 --> 00:05:53,548
Եվ այսպիսով ես սկսեցի գրել,

106
00:05:53,572 --> 00:05:56,411
քանի որ շուրջս գտնվող 
մարդիկ չունեին պատասխաններ

107
00:05:56,435 --> 00:05:58,390
այն հարցերին, որոնք ես ունեի:

108
00:05:59,109 --> 00:06:01,811
Ես գրում էի վախերիս

109
00:06:01,835 --> 00:06:03,135
և կասկածներիս մասին:

110
00:06:03,139 --> 00:06:08,196
Ես գրում էի իմ լավ օրերի, իմ վատ օրերի
և իմ իսկապես տհաճ օրերի մասին

111
00:06:08,220 --> 00:06:09,970
և ես կիսվում էի նրանց մասին բլոգում:

112
00:06:11,078 --> 00:06:12,416
Շուտով,

113
00:06:13,488 --> 00:06:17,119
ինձ սկսեցին տեսնել և լսել մարդիկ, 
ովքեր հիվանդ էին էպիլեպսիայով,

114
00:06:17,143 --> 00:06:18,577
նրանց ընտանիքները

115
00:06:18,601 --> 00:06:21,437
և նույնիսկ նրանք, ովքեր 
հիվանդ չէին էպիլեպսիայով:

116
00:06:21,953 --> 00:06:26,043
Եվ ես դադարեցի լինել այն աղջիկը,
ով մշտապես հարցնում էր՝ ինչու ես,

117
00:06:26,067 --> 00:06:30,104
վերածվեցի նրա, ով ոչ միայն բարձրաձայնում 
էր իր խնդրի մասին հասարակության առջև,

118
00:06:30,104 --> 00:06:32,850
այլև անում դա նրանց համար, ովքեր 
դեռ չեն համարձակվում:

119
00:06:35,377 --> 00:06:40,227
(ծափահարություն)

120
00:06:43,081 --> 00:06:47,025
Իմ նոպաները շատ են պակասել, 
օրվա մեջ 2-3 անգամից

121
00:06:47,049 --> 00:06:50,456
դարձել են 2-3 անգամ տարվա ընթացքում:

122
00:06:50,480 --> 00:06:51,690
Ես շարունակեցի...

123
00:06:51,714 --> 00:06:55,678
(ծափահարություն)

124
00:06:57,479 --> 00:07:00,083
Ես շարունակեցի վարձել հինգ մարդկանց,

125
00:07:00,107 --> 00:07:02,368
երբ ես սկսեցի Քենիայի առաջին անվճար գիծը

126
00:07:02,392 --> 00:07:05,470
հոգեկան առողջության և 
էպիլեպսիայի աջակցության համար:

127
00:07:05,862 --> 00:07:07,184
Եվ ես ճանապարհորդում եմ...

128
00:07:07,208 --> 00:07:08,369
(ծափահարություն)

129
00:07:08,369 --> 00:07:14,027
Եվ ես ճանապարհորդում եմ, որ
խոսեմ իմ հիվանդության մասին:

130
00:07:14,051 --> 00:07:16,408
Բոլոր այս բաները, որ ասվել է ինձ,

131
00:07:16,432 --> 00:07:20,789
ինձ նման մարդիկ` էպիլեպսիայով ապրող, 
կարող էին երբեք ի վիճակի չլինել անել:

132
00:07:21,290 --> 00:07:26,506
Ամեն տարի Նայրոբիի բնակչության 80 տոկոսը

133
00:07:26,530 --> 00:07:29,295
ախտորոշվում է էպիլեպսիայով

134
00:07:29,319 --> 00:07:30,758
ամբողջ աշխարհում:

135
00:07:31,346 --> 00:07:32,505
Եվ նրանք, ինձ պես,

136
00:07:32,529 --> 00:07:37,459
անցնում են այն բոլոր հույզերի միջով, 
ինչպիսիք են անարգանքը և մերժված լինելը:

137
00:07:38,602 --> 00:07:42,078
Այսպիսով, ես սա դարձրել 
եմ իմ կյանքի ուղին,

138
00:07:42,102 --> 00:07:44,686
շարունակել այս խոսակցությունները

139
00:07:44,710 --> 00:07:47,885
և ես շարունակում եմ խոստովանել 
իմ հիվանդության մասին,

140
00:07:47,909 --> 00:07:51,263
որ այն մարդիկ, ովքեր ախտորոշված չեն,

141
00:07:51,287 --> 00:07:55,224
իմանան և միշտ հիշեն,

142
00:07:55,248 --> 00:07:58,428
որ նորմալ է շփվել այն մարդկանց հետ, 
ինչպիսին, որ մենք ենք:

143
00:07:58,452 --> 00:08:04,012
Հիշեն, որ քանի դեռ անարգում են 
և չեն ընդունում,

144
00:08:04,036 --> 00:08:06,253
մենք, իրենց իսկ նման,

145
00:08:06,277 --> 00:08:09,957
կարող ենք դիմակայել ամեն ինչի:

146
00:08:09,981 --> 00:08:11,164
Շնորհակալ եմ:

147
00:08:11,188 --> 00:08:15,591
(Ծափահարություններ)