1
00:00:00,148 --> 00:00:03,530
Θα σας μιλήσω για την αισιοδοξία --

2
00:00:03,530 --> 00:00:06,013
ή πιο συγκεκριμένα, για την προκατάληψη της αισιοδοξίας.

3
00:00:06,013 --> 00:00:07,658
Αποτελεί μία γνωστική ψευδαίσθηση

4
00:00:07,658 --> 00:00:10,400
την οποία μελετάμε στο εργαστήριό μου τα τελευταία χρόνια,

5
00:00:10,400 --> 00:00:12,135
και το 80% από εμάς την έχει.

6
00:00:12,135 --> 00:00:14,869
Έχουμε την τάση να υπερεκτιμούμε

7
00:00:14,869 --> 00:00:17,792
τις πιθανότητες να μας συμβαίνουν καλά πράγματα στη ζωή μας

8
00:00:17,792 --> 00:00:21,900
και να υποτιμάμε τις πιθανότητες να μας συμβαίνουν άσχημα πράγματα.

9
00:00:21,900 --> 00:00:24,917
Οπότε, υποτιμάμε τις πιθανότητές μας να προσβληθούμε από καρκίνο,

10
00:00:24,917 --> 00:00:26,423
να πάθουμε τροχαίο ατύχημα.

11
00:00:26,423 --> 00:00:29,609
Υπερεκτιμούμε τη μακροβιότητά μας, τις επαγγελματικές μας προοπτικές.

12
00:00:29,609 --> 00:00:33,054
Με λίγα λόγια, είμαστε περισσότερο αισιόδοξοι παρά ρεαλιστές,

13
00:00:33,054 --> 00:00:35,216
αλλά επιλέγουμε να το αγνοούμε αυτό.

14
00:00:35,216 --> 00:00:37,443
Πάρτε, για παράδειγμα, το γάμο.

15
00:00:37,443 --> 00:00:40,977
Στο δυτικό κόσμο, το ποσοστό διαζυγίων είναι περίπου 40%.

16
00:00:40,977 --> 00:00:44,446
Αυτό σημαίνει ότι στα πέντε παντρεμένα ζευγάρια,

17
00:00:44,446 --> 00:00:47,167
δύο θα καταλήξουν να μοιράσουν τις περιουσίες τους.

18
00:00:47,167 --> 00:00:50,542
Αλλά όταν ρωτάς τους νιόπαντρους πόσο πιθανό θεωρούν το να πάρουν διαζύγιο,

19
00:00:50,542 --> 00:00:54,234
το υπολογίζουν στο 0%.

20
00:00:54,234 --> 00:00:57,963
Ακόμα και οι δικηγόροι διαζυγίων, που πραγματικά θα έπρεπε να ξέρουν καλύτερα,

21
00:00:57,963 --> 00:01:01,812
υποτιμάνε πάρα πολύ τις δικές τους πιθανότητες για διαζύγιο.

22
00:01:01,812 --> 00:01:04,938
Οπότε, φαίνεται πως οι αισιόδοξοι δεν έχουν λιγότερες πιθανότητες να πάρουν διαζύγιο,

23
00:01:04,938 --> 00:01:07,468
αλλά έχουν περισσότερες πιθανότητες να ξαναπαντρευτούν.

24
00:01:07,468 --> 00:01:09,771
Όπως είπε ο Σάμιουελ Τζόνσον,

25
00:01:09,771 --> 00:01:13,768
«Το να ξαναπαντρεύεσαι είναι ο θρίαμβος της ελπίδας έναντι της εμπειρίας».

26
00:01:13,768 --> 00:01:15,730
(Γέλια)

27
00:01:15,730 --> 00:01:20,304
Άρα, εάν είμαστε παντρεμένοι, έχουμε περισσότερες πιθανότητες ν' αποκτήσουμε παιδιά.

28
00:01:20,304 --> 00:01:23,569
Και όλοι πιστεύουμε ότι τα παιδιά μας θα είναι ιδιαίτερα ταλαντούχα.

29
00:01:23,569 --> 00:01:26,167
Αυτός, παρεμπιπτόντως, είναι ο δίχρονος ανιψιός μου, ο Γκάι.

30
00:01:26,167 --> 00:01:28,542
Και θέλω απλώς να το ξεκαθαρίσω

31
00:01:28,542 --> 00:01:31,313
ότι είναι ένα πολύ κακό παράδειγμα της προκατάληψης της αισιοδοξίας,

32
00:01:31,313 --> 00:01:34,125
γιατί είναι στην πραγματικότητα μοναδικά ταλαντούχος.

33
00:01:34,125 --> 00:01:35,560
(Γέλια)

34
00:01:35,560 --> 00:01:37,167
Και δεν είμαι η μόνη.

35
00:01:37,167 --> 00:01:39,642
Στους τέσσερις Βρετανούς, οι τρεις είπαν

36
00:01:39,642 --> 00:01:43,381
ότι ήταν αισιόδοξοι για το μέλλον των οικογενειών τους.

37
00:01:43,381 --> 00:01:45,132
Αυτό είναι το 75%.

38
00:01:45,132 --> 00:01:47,190
Αλλά μόνο το 30% είπαν

39
00:01:47,190 --> 00:01:49,750
ότι πίστευαν πως οι οικογένειες γενικά

40
00:01:49,750 --> 00:01:52,162
τα καταφέρνουν καλύτερα απ' ό,τι πριν από μερικές γενιές.

41
00:01:52,162 --> 00:01:54,183
Αυτό είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό σημείο,

42
00:01:54,183 --> 00:01:56,071
γιατί είμαστε αισιόδοξοι για τους εαυτούς μας,

43
00:01:56,071 --> 00:01:57,889
είμαστε αισιόδοξοι για τα παιδιά μας,

44
00:01:57,889 --> 00:01:59,677
είμαστε αισιόδοξοι για τις οικογένειές μας,

45
00:01:59,677 --> 00:02:02,860
αλλά δεν είμαστε και τόσο αισιόδοξοι για τον άνθρωπο που κάθεται δίπλα μας,

46
00:02:02,860 --> 00:02:05,089
και είμαστε κάπως απαισιόδοξοι

47
00:02:05,089 --> 00:02:08,968
για τη μοίρα των συμπολιτών μας και τη μοίρα της χώρας μας.

48
00:02:08,968 --> 00:02:13,004
Αλλά η προσωπική αισιοδοξία για το δικό μας προσωπικό μέλλον

49
00:02:13,004 --> 00:02:15,015
παραμένει ανυποχώρητη.

50
00:02:15,015 --> 00:02:19,081
Και δε σημαίνει πως νομίζουμε ότι τα πράγματα θα καταλήξουν καλά με μαγικό τρόπο,

51
00:02:19,081 --> 00:02:23,113
αλλά ότι έχουμε τη μοναδική ικανότητα να τα κάνουμε να καταλήξουν έτσι.

52
00:02:23,113 --> 00:02:25,954
Τώρα, είμαι επιστήμονας και κάνω πειράματα.

53
00:02:25,954 --> 00:02:27,746
Οπότε για να σας δείξω τι εννοώ,

54
00:02:27,746 --> 00:02:30,548
θα κάνω ένα πείραμα εδώ μαζί σας.

55
00:02:30,548 --> 00:02:34,398
Θα σας δώσω, λοιπόν, μία λίστα με ικανότητες και χαρακτηριστικά,

56
00:02:34,398 --> 00:02:37,292
και θέλω να σκεφτείτε για καθεμιά από αυτές τις ικανότητες

57
00:02:37,292 --> 00:02:41,685
πού βρίσκεστε εσείς σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.

58
00:02:41,685 --> 00:02:45,471
Η πρώτη είναι να τα πηγαίνεις καλά με άλλους.

59
00:02:45,471 --> 00:02:51,123
Ποιος εδώ πιστεύει ότι βρίσκεται στο τελευταίο 25%;

60
00:02:51,123 --> 00:02:55,445
Εντάξει, περίπου 10 άνθρωποι στους 1500.

61
00:02:55,445 --> 00:02:59,458
Ποιος πιστεύει ότι βρίσκεται στο κορυφαίο 25%;

62
00:02:59,458 --> 00:03:02,168
Οι περισσότεροι από εμάς.

63
00:03:02,168 --> 00:03:07,098
Εντάξει, τώρα κάντε το ίδιο για τις ικανότητές σας ως οδηγοί.

64
00:03:07,098 --> 00:03:09,681
Πόσο ενδιαφέροντες άνθρωποι είστε;

65
00:03:09,681 --> 00:03:12,525
Πόσο ελκυστικοί είστε;

66
00:03:12,525 --> 00:03:15,479
Πόσο ειλικρινείς είστε;

67
00:03:15,479 --> 00:03:20,479
Και τέλος, πόσο μετριόφρονες είστε;

68
00:03:20,479 --> 00:03:23,167
Οπότε, οι περισσότεροι από εμάς βάζουμε τους εαυτούς μας πάνω από το μέσο όρο

69
00:03:23,167 --> 00:03:25,196
στις περισσότερες από αυτές τις ικανότητες.

70
00:03:25,196 --> 00:03:27,327
Αυτό, τώρα, είναι στατιστικά αδύνατο.

71
00:03:27,327 --> 00:03:30,556
Δε μπορεί όλοι να είμαστε καλύτεροι από τους άλλους.

72
00:03:30,556 --> 00:03:32,198
(Γέλια)

73
00:03:32,198 --> 00:03:34,875
Αλλά αν πιστεύουμε ότι είμαστε καλύτεροι από κάποιον άλλο,

74
00:03:34,875 --> 00:03:38,958
αυτό, σημαίνει ότι έχουμε περισσότερες πιθανότητες να πάρουμε την προαγωγή, να παραμείνουμε παντρεμένοι,

75
00:03:38,958 --> 00:03:41,556
γιατί είμαστε πιο κοινωνικοί, πιο ενδιαφέροντες.

76
00:03:41,556 --> 00:03:43,719
Και είναι παγκόσμιο το φαινόμενο.

77
00:03:43,719 --> 00:03:46,187
Η προκατάληψη της αισιοδοξίας έχει παρατηρηθεί

78
00:03:46,187 --> 00:03:47,906
σε πολλές διαφορετικές χώρες --

79
00:03:47,906 --> 00:03:51,010
σε δυτικούς πολιτισμούς, σε μη-δυτικούς πολιτισμούς,

80
00:03:51,010 --> 00:03:52,516
σε γυναίκες και άντρες,

81
00:03:52,516 --> 00:03:54,240
σε παιδιά, σε ηλικιωμένους.

82
00:03:54,240 --> 00:03:56,023
Είναι ευρύτατα διαδεδομένη.

83
00:03:56,023 --> 00:03:59,523
Αλλά η ερώτηση είναι, είναι καλή για εμάς;

84
00:03:59,523 --> 00:04:01,977
Κάποιοι άνθρωποι λένε όχι.

85
00:04:01,977 --> 00:04:04,495
Κάποιοι άνθρωποι λένε ότι το μυστικό για την ευτυχία

86
00:04:04,495 --> 00:04:07,248
είναι οι χαμηλές προσδοκίες.

87
00:04:07,248 --> 00:04:09,752
Νομίζω πως η λογική είναι κάπως έτσι:

88
00:04:09,752 --> 00:04:12,010
Εάν δεν περιμένουμε μεγαλεία,

89
00:04:12,010 --> 00:04:15,890
εάν δεν περιμένουμε να βρούμε αγάπη και να είμαστε υγιείς και πετυχημένοι,

90
00:04:15,890 --> 00:04:18,988
τότε, λοιπόν, δε θα απογοητευτούμε όταν δε συμβούν αυτά τα πράγματα.

91
00:04:18,988 --> 00:04:22,396
Και αν δεν απογοητευτούμε όταν δε συμβούν καλά πράγματα,

92
00:04:22,396 --> 00:04:24,375
και ξαφνιαστούμε ευχάριστα όταν συμβούν,

93
00:04:24,375 --> 00:04:26,156
θα είμαστε χαρούμενοι.

94
00:04:26,156 --> 00:04:27,858
Οπότε είναι μια πολύ καλή θεωρία,

95
00:04:27,858 --> 00:04:30,885
αλλά καταλήγει να είναι λανθασμένη για τρεις λόγους.

96
00:04:30,885 --> 00:04:35,500
Πρώτον: Ό,τι κι αν συμβεί, είτε πετύχεις είτε αποτύχεις,

97
00:04:35,500 --> 00:04:39,358
οι άνθρωποι με υψηλές προσδοκίες νιώθουν πάντα καλύτερα.

98
00:04:39,358 --> 00:04:43,290
Γιατί το πως νιώθουμε όταν μας παρατάνε ή όταν κερδίζουμε το βραβείο για τον καλύτερο υπάλληλο του μήνα

99
00:04:43,290 --> 00:04:46,320
εξαρτάται από το πώς ερμηνεύουμε το γεγονός αυτό.

100
00:04:46,320 --> 00:04:50,370
Οι ψυχολόγοι Μάργκαρετ Μάρσαλ και Τζον Μπράουν

101
00:04:50,370 --> 00:04:53,364
μελέτησαν μαθητές με υψηλές και χαμηλές προσδοκίες.

102
00:04:53,364 --> 00:04:57,548
Και βρήκαν πως όταν οι άνθρωποι με υψηλές προσδοκίες πετυχαίνουν,

103
00:04:57,548 --> 00:05:00,458
αποδίδουν αυτήν την επιτυχία στα δικά τους χαρακτηριστικά.

104
00:05:00,458 --> 00:05:02,654
«Είμαι ιδιοφυΐα άρα πήρα Α,

105
00:05:02,654 --> 00:05:05,329
άρα θα πάρω Α ξανά και ξανά στο μέλλον».

106
00:05:05,329 --> 00:05:08,302
Όταν αποτύγχαναν, δεν ήταν επειδή ήταν βλάκες,

107
00:05:08,302 --> 00:05:11,475
αλλά επειδή η εξέταση τύχαινε απλώς να είναι άδικη.

108
00:05:11,475 --> 00:05:13,758
Την επόμενη φορά θα τα πάνε καλύτερα.

109
00:05:13,758 --> 00:05:16,835
Οι άνθρωποι με χαμηλές προσδοκίες κάνουν το αντίθετο.

110
00:05:16,835 --> 00:05:19,667
Όταν αποτύγχαναν ήταν επειδή ήταν βλάκες,

111
00:05:19,667 --> 00:05:21,167
και όταν πετύχαιναν

112
00:05:21,167 --> 00:05:24,484
ήταν επειδή η εξέταση απλώς έτυχε να είναι πολύ εύκολη.

113
00:05:24,484 --> 00:05:26,885
Την επόμενη φορά θα αντιμετώπιζαν την πραγματικότητα.

114
00:05:26,885 --> 00:05:28,958
Έτσι ένιωθαν χειρότερα.

115
00:05:28,958 --> 00:05:32,198
Δεύτερον: Ανεξαρτήτως αποτελέσματος,

116
00:05:32,198 --> 00:05:36,245
η προσδοκία από μόνη της μας κάνει χαρούμενους.

117
00:05:36,245 --> 00:05:39,421
Ο συμπεριφορικός οικονομολόγος Τζωρτζ Λόουενστάϊν

118
00:05:39,421 --> 00:05:41,140
ρώτησε τους φοιτητές του στο πανεπιστήμιο

119
00:05:41,140 --> 00:05:45,502
να φανταστούν πως τους δίνει ένα παθιασμένο φιλί κάποιος διάσημος, οποιοσδήποτε διάσημος.

120
00:05:45,502 --> 00:05:48,387
Και μετά είπε, «Πόσα θα ήσασταν διατεθειμένοι να πληρώσετε

121
00:05:48,387 --> 00:05:50,375
για να σας φιλήσει κάποιος διάσημος

122
00:05:50,375 --> 00:05:52,602
αν το φιλί δινόταν άμεσα,

123
00:05:52,602 --> 00:05:57,625
σε τρεις ώρες, σε 24 ώρες, σε τρεις μέρες,

124
00:05:57,625 --> 00:06:00,058
σε ένα χρόνο, σε 10 χρόνια;

125
00:06:00,058 --> 00:06:03,188
Ανακάλυψε ότι οι φοιτητές ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν τα περισσότερα

126
00:06:03,188 --> 00:06:05,187
για να τους φιλήσει κάποιος διάσημος όχι άμεσα,

127
00:06:05,187 --> 00:06:08,167
αλλά σε τρεις μέρες.

128
00:06:08,167 --> 00:06:12,414
Ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για να περιμένουν.

129
00:06:12,414 --> 00:06:15,417
Δεν ήταν βέβαια διατεθειμένοι να περιμένουν ένα χρόνο ή δέκα,

130
00:06:15,417 --> 00:06:16,838
κανείς δε θέλει έναν γερασμένο διάσημο.

131
00:06:16,838 --> 00:06:21,627
Αλλά οι τρεις μέρες έμοιαζαν το άριστο χρονικό διάστημα.

132
00:06:21,627 --> 00:06:23,930
Γιατί λοιπόν αυτό;

133
00:06:23,930 --> 00:06:27,354
Διότι αν σας φιλήσει τώρα, τελειώνει μια κι έξω.

134
00:06:27,354 --> 00:06:29,304
Αλλά αν σας φιλήσει σε τρεις μέρες,

135
00:06:29,304 --> 00:06:33,458
αυτό θα σήμαινε τρεις μέρες αδημονίας, ο ενθουσιασμός της αναμονής.

136
00:06:33,458 --> 00:06:35,327
Οι φοιτητές ήθελαν αυτόν τον χρόνο

137
00:06:35,327 --> 00:06:37,708
για να φανταστούν πού θα συνέβαινε,

138
00:06:37,708 --> 00:06:39,337
πώς θα συνέβαινε.

139
00:06:39,337 --> 00:06:41,548
Η προσμονή τούς έκανε χαρούμενους.

140
00:06:41,548 --> 00:06:45,417
Αυτός είναι ο λόγος, παρεμπιπτόντως, που οι άνθρωποι προτιμούν την Παρασκευή κι όχι την Κυριακή.

141
00:06:45,417 --> 00:06:47,500
Είναι πραγματικά περίεργο το γεγονός,

142
00:06:47,500 --> 00:06:50,917
γιατί η Παρασκευή είναι εργάσιμη ημέρα και η Κυριακή είναι μέρα διασκέδασης,

143
00:06:50,917 --> 00:06:53,821
οπότε θα υποθέταμε ότι οι άνθρωποι θα προτιμήσουν την Κυριακή,

144
00:06:53,821 --> 00:06:55,542
αλλά δεν το κάνουν.

145
00:06:55,542 --> 00:06:58,417
Δεν είναι επειδή πραγματικά προτιμούν να βρίσκονται στο γραφείο

146
00:06:58,417 --> 00:07:00,384
και δεν αντέχουν να κάνουν βόλτα στο πάρκο

147
00:07:00,384 --> 00:07:02,045
ή να τρώνε ένα χαλαρό πρόγευμα.

148
00:07:02,045 --> 00:07:04,181
Το γνωρίζουμε αυτό γιατί όταν ρωτάς τους ανθρώπους

149
00:07:04,181 --> 00:07:06,885
για την πιο αγαπημένη τους μέρα της εβδομάδας,

150
00:07:06,885 --> 00:07:09,705
όλως παραδόξως το Σάββατο έρχεται πρώτο,

151
00:07:09,705 --> 00:07:12,625
μετά η Παρασκευή, μετά η Κυριακή.

152
00:07:12,625 --> 00:07:14,494
Οι άνθρωποι προτιμούν την Παρασκευή

153
00:07:14,494 --> 00:07:18,458
γιατί η Παρασκευή φέρνει μαζί της την προσμονή του Σαββατοκύριακου,

154
00:07:18,458 --> 00:07:20,375
όλα τα σχέδια που έχετε.

155
00:07:20,375 --> 00:07:23,079
Την Κυριακή, το μόνο πράγμα το οποίο περιμένουμε

156
00:07:23,079 --> 00:07:25,333
είναι η εργάσιμη εβδομάδα.

157
00:07:25,333 --> 00:07:30,210
Οπότε, αισιόδοξοι είναι οι άνθρωποι που περιμένουν περισσότερα φιλιά στο μέλλον,

158
00:07:30,210 --> 00:07:32,131
περισσότερες βόλτες στο πάρκο.

159
00:07:32,131 --> 00:07:36,038
Και αυτή η προσμονή ενισχύει την ευημερία τους.

160
00:07:36,038 --> 00:07:39,002
Πράγματι, χωρίς την προκατάληψη της αισιοδοξίας,

161
00:07:39,002 --> 00:07:41,752
θα ήμασταν όλοι ελαφρώς καταθλιπτικοί.

162
00:07:41,752 --> 00:07:44,019
Άνθρωποι με ελαφριά κατάθλιψη,

163
00:07:44,019 --> 00:07:46,998
δεν έχουν προκαταλήψεις όταν σκέφτονται το μέλλον.

164
00:07:46,998 --> 00:07:51,220
Είναι μάλιστα πιο ρεαλιστές από υγιή άτομα.

165
00:07:51,220 --> 00:07:53,321
Αλλά τα άτομα με βαριά κατάθλιψη,

166
00:07:53,321 --> 00:07:55,150
αυτά έχουν απαισιόδοξες προκαταλήψεις.

167
00:07:55,150 --> 00:07:57,613
Άρα τείνουν να περιμένουν να είναι το μέλλον

168
00:07:57,613 --> 00:08:00,090
χειρότερο απ' ό,τι καταλήγει να είναι.

169
00:08:00,090 --> 00:08:03,333
Οπότε, η αισιοδοξία αλλάζει την υποκειμενική πραγματικότητα.

170
00:08:03,333 --> 00:08:07,083
Ο τρόπος που περιμένουμε να είναι ο κόσμος αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο τον βλέπουμε.

171
00:08:07,083 --> 00:08:10,325
Αλλάζει, όμως, και την αντικειμενική πραγματικότητα.

172
00:08:10,325 --> 00:08:13,052
Λειτουργεί ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

173
00:08:13,052 --> 00:08:15,120
Και αυτός είναι ο τρίτος λόγος

174
00:08:15,120 --> 00:08:18,300
που το να μειώνετε τις προσδοκίες σας δε θα σας κάνει ευτυχισμένους.

175
00:08:18,300 --> 00:08:20,135
Ελεγχόμενα πειράματα έχουν δείξει

176
00:08:20,135 --> 00:08:23,052
ότι η αισιοδοξία όχι μόνο σχετίζεται με την επιτυχία,

177
00:08:23,052 --> 00:08:24,859
αλλά οδηγεί στην επιτυχία.

178
00:08:24,859 --> 00:08:29,729
Η αισιοδοξία οδηγεί στην ακαδημαϊκή και πολιτική επιτυχία αλλά και σε επιτυχίες στον αθλητισμό.

179
00:08:29,729 --> 00:08:34,204
Και ίσως το πιο απροσδόκητο όφελος της αισιοδοξίας είναι η υγεία.

180
00:08:34,204 --> 00:08:37,529
Αν περιμένουμε το μέλλον να είναι λαμπρό,

181
00:08:37,529 --> 00:08:40,269
το άγχος και η αγωνία μειώνονται.

182
00:08:40,269 --> 00:08:44,489
Οπότε, σε γενικές γραμμές η αισιοδοξία έχει πολλά οφέλη.

183
00:08:44,489 --> 00:08:47,500
Αλλά η ερώτηση που πραγματικά με μπέρδεψε,

184
00:08:47,500 --> 00:08:52,169
είναι πώς διατηρούμε την αισιοδοξία στην υπάρχουσα πραγματικότητα;

185
00:08:52,169 --> 00:08:55,187
Ως νευροεπιστήμονας, αυτό με μπέρδεψε ιδιαίτερα

186
00:08:55,187 --> 00:08:58,083
γιατί σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες θεωρίες,

187
00:08:58,083 --> 00:09:02,271
όταν οι προσδοκίες σου δεν ικανοποιούνται πρέπει να τις αλλάζεις.

188
00:09:02,271 --> 00:09:03,823
Αλλά δεν είναι αυτό που ανακαλύπτουμε.

189
00:09:03,823 --> 00:09:07,306
Ζητήσαμε από ανθρώπους να έρθουν στο εργαστήριό μας

190
00:09:07,306 --> 00:09:10,116
για να προσπαθήσουμε να διαπιστώσουμε τι συνέβαινε.

191
00:09:10,116 --> 00:09:12,663
Τους ζητήσαμε να υπολογίσουν τις πιθανότητές τους

192
00:09:12,663 --> 00:09:15,167
να ζήσουν διάφορα τρομερά γεγονότα στη ζωή τους.

193
00:09:15,167 --> 00:09:19,542
Άρα, για παράδειγμα, ποιες είναι οι πιθανότητές σας να χτυπηθείτε από καρκίνο;

194
00:09:19,542 --> 00:09:21,894
Και μετά τους είπαμε το μέσο όρο των πιθανοτήτων

195
00:09:21,894 --> 00:09:24,875
για κάποιον σαν κι αυτούς να χτυπηθούν από αυτές τις κακοτυχίες.

196
00:09:24,875 --> 00:09:28,440
Οπότε, όσον αφορά στον καρκίνο, για παράδειγμα, οι πιθανότητες είναι 30%.

197
00:09:28,440 --> 00:09:31,375
Και μετά τους ρωτήσαμε ξανά,

198
00:09:31,375 --> 00:09:34,250
«Πόσες είναι οι πιθανότητές σας να χτυπηθείτε από καρκίνο;»

199
00:09:34,250 --> 00:09:36,498
Αυτό που θέλαμε να μάθουμε ήταν

200
00:09:36,498 --> 00:09:39,167
εάν οι άνθρωποι θα έπαιρναν την πληροφορία που τους δώσαμε

201
00:09:39,167 --> 00:09:41,298
για να αλλάξουν τις πεποιθήσεις τους.

202
00:09:41,298 --> 00:09:43,667
Και πράγματι το έκαναν --

203
00:09:43,667 --> 00:09:46,248
αλλά περισσότερο όταν οι πληροφορίες που τους δώσαμε

204
00:09:46,248 --> 00:09:49,079
ήταν καλύτερες απ' αυτό που περιμένανε.

205
00:09:49,079 --> 00:09:50,440
Για παράδειγμα,

206
00:09:50,440 --> 00:09:53,350
αν κάποιος είχε πει, «Οι πιθανότητές μου να χτυπηθώ από καρκίνο

207
00:09:53,350 --> 00:09:55,731
είναι 50%,»

208
00:09:55,731 --> 00:09:58,252
και εμείς είπαμε, «Σου έχω καλά νέα!

209
00:09:58,252 --> 00:10:00,833
Ο μέσος όρος είναι μόνο 30%,»

210
00:10:00,833 --> 00:10:02,879
την επόμενη φορά θα λέγανε,

211
00:10:02,879 --> 00:10:05,594
«Λοιπόν, ίσως οι πιθανότητές μου να είναι περίπου 35%».

212
00:10:05,594 --> 00:10:08,230
Οπότε μάθανε γρήγορα και αποτελεσματικά.

213
00:10:08,230 --> 00:10:10,780
Αλλά αν κάποιος ξεκινούσε λέγοντας,

214
00:10:10,780 --> 00:10:14,183
«Οι πιθανότητές μου, κατά μέσον όρο, για να χτυπηθώ από καρκίνο είναι περίπου 10%,»

215
00:10:14,183 --> 00:10:16,875
κι εμείς λέγαμε, «Άσχημα τα νέα.

216
00:10:16,875 --> 00:10:19,948
Οι πιθανότητες κατά μέσον όρο είναι περίπου 30%,»

217
00:10:19,948 --> 00:10:22,006
την επόμενη φορά θα έλεγαν,

218
00:10:22,006 --> 00:10:25,125
«Ναι. Ακόμα πιστεύω ότι είναι περίπου 11%».

219
00:10:25,125 --> 00:10:26,815
(Γέλια)

220
00:10:26,815 --> 00:10:30,134
Δεν είναι ότι δε μάθανε καθόλου λοιπόν -- μάθανε --

221
00:10:30,134 --> 00:10:32,470
αλλά πολύ, πολύ λιγότερο απ' ό,τι όταν τους δώσαμε

222
00:10:32,470 --> 00:10:34,943
θετικές πληροφορίες για το μέλλον.

223
00:10:34,943 --> 00:10:37,977
Και δεν είναι ότι δεν θυμόντουσαν τα νούμερα που τους δώσαμε,

224
00:10:37,977 --> 00:10:41,050
όλοι θυμούνται ότι οι πιθανότητες κατά μέσο όρο για τον καρκίνο

225
00:10:41,050 --> 00:10:42,550
είναι περίπου 30%

226
00:10:42,550 --> 00:10:45,329
και για το διαζύγιο είναι περίπου 40%.

227
00:10:45,329 --> 00:10:49,960
Αλλά δεν πίστευαν ότι αυτά τα νούμερα σχετίζονταν με αυτούς.

228
00:10:49,960 --> 00:10:54,108
Αυτό σημαίνει ότι προειδοποιητικά σημάδια σαν και αυτά

229
00:10:54,108 --> 00:10:57,000
μπορεί να έχουν μόνο περιορισμένες επιπτώσεις.

230
00:10:57,000 --> 00:11:01,159
Ναι, το κάπνισμα σκοτώνει, αλλά ως επί το πλείστον σκοτώνει το διπλανό.

231
00:11:01,159 --> 00:11:03,042
Αυτό που ήθελα να μάθω ήταν

232
00:11:03,042 --> 00:11:05,902
τι γινόταν μέσα στο ανθρώπινο μυαλό

233
00:11:05,902 --> 00:11:09,996
που μας εμπόδιζε από το να παίρνουμε προσωπικά αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια.

234
00:11:09,996 --> 00:11:11,483
Όμως την ίδια στιγμή,

235
00:11:11,483 --> 00:11:13,461
όταν ακούμε ότι στην κτηματαγορά υπάρχει αισιοδοξία,

236
00:11:13,461 --> 00:11:17,577
σκεφτόμαστε, «Ω, η αξία του σπιτιού μου σίγουρα θα διπλασιαστεί».

237
00:11:17,577 --> 00:11:19,662
Για να προσπαθήσουμε να το διαπιστώσουμε αυτό,

238
00:11:19,662 --> 00:11:22,135
ζήτησα από τους συμμετέχοντες στο πείραμα

239
00:11:22,135 --> 00:11:24,296
να πουν ψέματα σε ένα σαρωτή απεικόνισης του εγκεφάλου.

240
00:11:24,296 --> 00:11:25,823
Είναι κάπως έτσι.

241
00:11:25,823 --> 00:11:28,854
Και χρησιμοποιώντας μία μέθοδο που λέγεται 'Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού',

242
00:11:28,854 --> 00:11:32,460
καταφέραμε να αναγνωρίσουμε περιοχές του εγκεφάλου

243
00:11:32,460 --> 00:11:35,277
που ανταποκρίνονταν σε θετικές πληροφορίες.

244
00:11:35,277 --> 00:11:38,856
Μία από αυτές τις περιοχές λέγεται κάτω αριστερή μετωπιαία έλικα.

245
00:11:38,856 --> 00:11:42,644
Άρα αν κάποιος έλεγε, «Οι πιθανότητές μου να χτυπηθώ από καρκίνο είναι 50%,»

246
00:11:42,644 --> 00:11:44,500
κι εμείς λέγαμε, «Έχω καλά νέα!

247
00:11:44,500 --> 00:11:46,790
Οι πιθανότητες κατά μέσον όρο είναι 30%,»

248
00:11:46,790 --> 00:11:50,362
η κάτω αριστερή μετωπιαία έλικα θα αντιδρούσε έντονα.

249
00:11:50,362 --> 00:11:55,094
Και δεν είχε σημασία αν ήσασταν ένας ακραίος αισιόδοξος, ένας φυσιολογικός αισιόδοξος

250
00:11:55,094 --> 00:11:56,915
ή λιγάκι απαισιόδοξος,

251
00:11:56,915 --> 00:11:59,500
η κάτω αριστερή μετωπιαία έλικα όλων,

252
00:11:59,500 --> 00:12:01,344
λειτουργούσε άψογα,

253
00:12:01,344 --> 00:12:04,250
είτε ήσουν ο Μπάρακ Ομπάμα είτε ο Γούντι Άλλεν.

254
00:12:04,250 --> 00:12:05,894
Στην άλλη μεριά του εγκεφάλου,

255
00:12:05,894 --> 00:12:10,680
η κάτω δεξιά μετωπιαία έλικα αντιδρούσε στα άσχημα νέα.

256
00:12:10,680 --> 00:12:14,406
Και να ποιο είναι το θέμα: δεν τα πήγαινε και πολύ καλά.

257
00:12:14,406 --> 00:12:16,421
Όσο πιο αισιόδοξος ήσουν,

258
00:12:16,421 --> 00:12:18,758
τόσο μικρότερη πιθανότητα είχε ν' αντιδράσει αυτή η περιοχή

259
00:12:18,758 --> 00:12:21,740
σε απροσδόκητες αρνητικές πληροφορίες.

260
00:12:21,740 --> 00:12:24,798
Και αν ο εγκέφαλός σας δεν καταφέρνει

261
00:12:24,798 --> 00:12:28,023
να ενσωματώνει άσχημα νέα για το μέλλον,

262
00:12:28,023 --> 00:12:32,646
θα βλέπετε πάντα τον κόσμο με θετική ματιά.

263
00:12:32,646 --> 00:12:37,615
Θέλαμε, λοιπόν, να μάθουμε αν μπορούσαμε να το αλλάξουμε αυτό.

264
00:12:37,615 --> 00:12:41,058
Μπορούσαμε να αλλάξουμε την προκατάληψη της αισιοδοξίας των ανθρώπων

265
00:12:41,058 --> 00:12:44,990
με το να παρέμβουμε στη δραστηριότητα του εγκεφάλου σε αυτές τις περιοχές;

266
00:12:44,990 --> 00:12:47,585
Υπάρχει τρόπος να το καταφέρουμε αυτό.

267
00:12:47,585 --> 00:12:50,212
Αυτός είναι ο συνεργάτης μου Ριότα Κανάι.

268
00:12:50,212 --> 00:12:54,167
Και αυτό που κάνει είναι να περνάει ένα μικρό μαγνητικό παλμό

269
00:12:54,167 --> 00:12:56,286
μέσα από το κρανίο του συμμετέχοντα στη μελέτη μας

270
00:12:56,286 --> 00:12:58,531
στην κάτω μετωπιαία τους έλικα.

271
00:12:58,531 --> 00:13:00,458
Και κάνοντάς το αυτό,

272
00:13:00,458 --> 00:13:03,362
παρεμβαίνει στη δραστηριότητα αυτής της περιοχής του εγκεφάλου

273
00:13:03,362 --> 00:13:04,577
για περίπου μισή ώρα.

274
00:13:04,577 --> 00:13:07,498
Μετά από αυτό όλα επιστρέφουν στην κανονική τους κατάσταση, σας διαβεβαιώ.

275
00:13:07,498 --> 00:13:09,491
(Γέλια)

276
00:13:09,491 --> 00:13:12,645
Για να δούμε λοιπόν τι γίνεται.

277
00:13:12,645 --> 00:13:14,742
Πρώτα απ' όλα θα σας δείξω

278
00:13:14,742 --> 00:13:17,446
τον μέσο όρο των προκαταλήψεων που βλέπουμε.

279
00:13:17,446 --> 00:13:20,269
Οπότε αν έκανα τεστ σε όλους εσάς τώρα,

280
00:13:20,269 --> 00:13:22,063
αυτό είναι το ποσοστό που θα μαθαίνατε

281
00:13:22,063 --> 00:13:25,183
περισσότερο από τα καλά νέα σε σχέση με τα κακά.

282
00:13:25,183 --> 00:13:27,667
Τώρα παρεμβαίνουμε στην περιοχή

283
00:13:27,667 --> 00:13:32,134
όπου βρήκαμε ότι ενσωματώνει αρνητικές πληροφορίες σε αυτό το έργο,

284
00:13:32,134 --> 00:13:35,698
και η προκατάληψη της αισιοδοξίας μεγάλωσε ακόμη περισσότερο.

285
00:13:35,698 --> 00:13:41,168
Κάναμε τους ανθρώπους πιο προκατειλημμένους όσον αφορά στον τρόπο που επεξεργάζονται τις πληροφορίες.

286
00:13:41,168 --> 00:13:44,065
Στη συνέχεια παρεμβήκαμε στην περιοχή του εγκεφάλου

287
00:13:44,065 --> 00:13:47,583
την οποία βρήκαμε ότι ενσωματώνει τα καλά νέα σε αυτό το έργο,

288
00:13:47,583 --> 00:13:52,054
και η προκατάληψη της αισιοδοξίας εξαφανίστηκε.

289
00:13:52,054 --> 00:13:54,062
Εντυπωσιαστήκαμε με αυτά τα αποτελέσματα

290
00:13:54,062 --> 00:13:56,254
γιατί καταφέραμε να καταργήσουμε

291
00:13:56,254 --> 00:13:59,450
μία βαθιά ριζωμένη προκατάληψη στους ανθρώπους.

292
00:13:59,450 --> 00:14:04,223
Και σε αυτό το σημείο σταματήσαμε και αναρωτηθήκαμε,

293
00:14:04,223 --> 00:14:09,325
θα θέλαμε να κομματιάσουμε την παραίσθηση της αισιοδοξίας σε μικρούτσικα κομμάτια;

294
00:14:09,325 --> 00:14:14,369
Αν μπορούσαμε, θα θέλαμε να αφαιρέσουμε την προκατάληψη της αισιοδοξίας από τους ανθρώπους;

295
00:14:14,369 --> 00:14:18,969
Λοιπόν, σας έχω ήδη πει όλα τα πλεονεκτήματα της προκατάληψης της αισιοδοξίας,

296
00:14:18,969 --> 00:14:23,290
κάτι που πιθανόν σας κάνει να θέλετε να τη διατηρήσετε σαν τρελοί.

297
00:14:23,290 --> 00:14:25,375
Υπάρχουν, βέβαια, και παγίδες,

298
00:14:25,375 --> 00:14:28,495
και θα ήταν πολύ χαζό εκ μέρους μας να τις αγνοήσουμε.

299
00:14:28,495 --> 00:14:32,041
Πάρτε για παράδειγμα αυτό το ηλεκτρονικό μήνυμα που έλαβα

300
00:14:32,041 --> 00:14:34,735
από έναν πυροσβέστη εδώ στην Καλιφόρνια.

301
00:14:34,735 --> 00:14:38,039
Λέει, «Έρευνες για τη θνησιμότητα των πυροσβεστών

302
00:14:38,039 --> 00:14:42,181
συχνά αναφέρουν πως 'Δεν πιστεύαμε ότι η φωτιά θα το έκανε αυτό',

303
00:14:42,181 --> 00:14:44,483
ακόμα και όταν όλες οι διαθέσιμες πληροφορίες

304
00:14:44,483 --> 00:14:46,738
ήταν εκεί για να παρθούν ασφαλείς αποφάσεις.»

305
00:14:46,738 --> 00:14:50,612
Ο αρχηγός αυτός θα χρησιμοποιήσει τα ευρήματά μας στην προκατάληψη της αισιοδοξίας

306
00:14:50,612 --> 00:14:52,804
για να προσπαθήσει να εξηγήσει στους πυροσβέστες

307
00:14:52,804 --> 00:14:55,013
γιατί σκέφτονται με τον τρόπο που σκέφτονται,

308
00:14:55,013 --> 00:15:02,139
για να τους κάνει να έχουν επίγνωση αυτής της πολύ αισιόδοξης προκατάληψης στους ανθρώπους.

309
00:15:02,139 --> 00:15:07,258
Άρα, η μη ρεαλιστική αισιοδοξία μπορεί να οδηγήσει σε ριψοκίνδυνη συμπεριφορά,

310
00:15:07,258 --> 00:15:10,896
σε οικονομική κατάρρευση, σε λανθασμένο προγραμματισμό.

311
00:15:10,896 --> 00:15:13,034
Η βρετανική κυβέρνηση, για παράδειγμα,

312
00:15:13,034 --> 00:15:15,708
έχει αναγνωρίσει ότι η προκατάληψη της αισιοδοξίας

313
00:15:15,708 --> 00:15:18,995
μπορεί να κάνει τα άτομα πιο επιρρεπή

314
00:15:18,995 --> 00:15:23,021
στο να υποτιμήσουν το κόστος και τη διάρκεια έργων.

315
00:15:23,021 --> 00:15:27,275
Οπότε έχουν προσαρμόσει τον προϋπολογισμό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2012

316
00:15:27,275 --> 00:15:29,386
στην προκατάληψη της αισιοδοξίας.

317
00:15:29,386 --> 00:15:31,573
Ο φίλος μου που παντρεύεται σε μερικές εβδομάδες

318
00:15:31,573 --> 00:15:34,007
έκανε το ίδιο για τον προϋπολογισμό του γάμου του.

319
00:15:34,007 --> 00:15:37,069
Και παρεμπιπτόντως, όταν τον ρώτησα για τις δικές του πιθανότητες για διαζύγιο,

320
00:15:37,069 --> 00:15:40,629
είπε ότι ήταν αρκετά σίγουρος ότι ήταν μηδενικές.

321
00:15:40,629 --> 00:15:43,046
Οπότε αυτό που πραγματικά θα θέλαμε να κάνουμε,

322
00:15:43,046 --> 00:15:47,207
είναι να προστατευτούμε από τους κινδύνους της αισιοδοξίας,

323
00:15:47,207 --> 00:15:50,435
αλλά ταυτόχρονα να διατηρήσουμε τις ελπίδες μας,

324
00:15:50,435 --> 00:15:53,279
επωφελούμενοι τα πολλά οφέλη της αισιοδοξίας.

325
00:15:53,279 --> 00:15:56,083
Πιστεύω ότι υπάρχει τρόπος για να το κάνουμε αυτό.

326
00:15:56,083 --> 00:15:58,143
Το κλειδί εδώ είναι στην πραγματικότητα η γνώση.

327
00:15:58,143 --> 00:16:01,454
Δε γεννιόμαστε με μία έμφυτη κατανόηση των προκαταλήψεών μας.

328
00:16:01,454 --> 00:16:05,295
Πρέπει αυτές ν' αναγνωρίζονται με επιστημονική έρευνα.

329
00:16:05,295 --> 00:16:09,479
Αλλά τα καλά νέα είναι ότι το να γίνεις γνώστης της προκατάληψης της αισιοδοξίας

330
00:16:09,479 --> 00:16:11,254
δε διαλύει την ψευδαίσθηση.

331
00:16:11,254 --> 00:16:12,802
Είναι σαν τις οπτικές ψευδαισθήσεις,

332
00:16:12,802 --> 00:16:16,292
που η κατανόησή τους δεν τις εξαφανίζει.

333
00:16:16,292 --> 00:16:18,529
Κι αυτό είναι καλό γιατί σημαίνει

334
00:16:18,529 --> 00:16:21,002
ότι θα έπρεπε να μπορούμε να δημιουργήσουμε μια ισορροπία,

335
00:16:21,002 --> 00:16:23,429
να φτιάξουμε σχέδια και κανόνες

336
00:16:23,429 --> 00:16:26,212
για να προστατευτούμε από τη μη ρεαλιστική αισιοδοξία,

337
00:16:26,212 --> 00:16:29,364
αλλά ταυτόχρονα να παραμείνουμε ελπιδοφόροι.

338
00:16:29,364 --> 00:16:32,788
Νομίζω πως αυτό το σκίτσο το απεικονίζει με ωραίο τρόπο.

339
00:16:32,788 --> 00:16:36,314
Γιατί αν είστε ένας από αυτούς τους απαισιόδοξους πιγκουίνους εκεί πάνω

340
00:16:36,314 --> 00:16:38,433
που απλώς δεν πιστεύει ότι μπορεί να πετάξει,

341
00:16:38,433 --> 00:16:40,792
τότε ποτέ δε θα το καταφέρετε.

342
00:16:40,792 --> 00:16:42,623
Γιατί για να κάνουμε οποιοδήποτε είδος προόδου,

343
00:16:42,623 --> 00:16:44,973
πρέπει να μπορούμε να φανταστούμε μία διαφορετική πραγματικότητα,

344
00:16:44,973 --> 00:16:48,704
και μετά πρέπει να πιστέψουμε ότι αυτή η πραγματικότητα είναι δυνατή.

345
00:16:48,714 --> 00:16:52,238
Αλλά αν είστε ένας υπερβολικά αισιόδοξος πιγκουίνος

346
00:16:52,238 --> 00:16:55,000
ο οποίος απλώς πηδά στα τυφλά κι ελπίζει για το καλύτερο,

347
00:16:55,000 --> 00:16:59,781
ίσως στραπατσαριστείτε λίγο όταν χτυπήσετε το έδαφος.

348
00:16:59,781 --> 00:17:01,670
Αλλά αν είστε αισιόδοξος πιγκουίνος

349
00:17:01,670 --> 00:17:03,466
που πιστεύει ότι μπορεί να πετάξει,

350
00:17:03,466 --> 00:17:06,129
αλλά μετά φοράει ένα αλεξίπτωτο στην πλάτη

351
00:17:06,129 --> 00:17:09,146
σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε όπως τα σχεδιάσατε,

352
00:17:09,146 --> 00:17:11,009
θα πετάξετε σαν αετός,

353
00:17:11,009 --> 00:17:14,058
ακόμη κι αν είστε απλώς ένας πιγκουίνος.

354
00:17:14,058 --> 00:17:15,820
Σας ευχαριστώ.

355
00:17:15,820 --> 00:17:18,756
(Χειροκρότημα)