0:00:00.960,0:00:02.536
जेव्हा डोरोथी एक लहान मुलगी होती,

0:00:02.560,0:00:04.360
ती तिच्या गोल्डफिशनी भारून गेली होती.

0:00:05.080,0:00:08.536
तिच्या वडिलांनी तिला सांगितलं होतं कि[br]जोरजोरात शेपटी हलवून मासे पोहतात

0:00:08.560,0:00:10.440
पाण्यात पुढे जाण्यासाठी.

0:00:11.040,0:00:13.176
जराही न संकोचता छोटी डोरोथी म्हणाली,

0:00:13.200,0:00:16.456
"हो डॅडी, आणि मासे त्यांची[br]डोकी हलवून मागे येतात."

0:00:16.480,0:00:18.096
(हशा)

0:00:18.120,0:00:20.936
तिच्या मनात इतर सत्यांप्रमाणेच[br]हेही एक सत्य होतं.

0:00:20.960,0:00:23.296
मासे त्यांची डोकी हलवून मागे पोहतात.

0:00:23.320,0:00:24.520
तिचा त्यावर विश्वास होता.

0:00:25.320,0:00:28.296
आपली आयुष्यं अशा मागे पोहणाऱ्या[br]माशांनी भरलेली आहेत.

0:00:28.320,0:00:30.816
आपण समज करून घेतो आणि चुकीचे तर्क लावतो.

0:00:30.840,0:00:32.095
आपण पक्षपाताला थारा देतो.

0:00:32.119,0:00:34.376
आपण जाणतो कि आपण योग्य[br]आहोत आणि ते चूक आहेत.

0:00:34.400,0:00:36.016
सर्वांत वाईटाला आपण घाबरतो.

0:00:36.040,0:00:38.200
अशक्य अशा परिपूर्णतेच्या मागे आपण लागतो.

0:00:38.920,0:00:41.000
आपण स्वतःला आपल्या[br]शक्याशक्यतांबद्दल सांगतो.

0:00:41.880,0:00:45.976
आपल्या मनांत, मासे त्यांची डोकी[br]जोरजोरात हलवून मागे पोहतात

0:00:46.000,0:00:47.429
व आपण त्यांची दखलही घेत नाही.

0:00:49.160,0:00:51.336
मी आपल्याला माझ्या[br]पाच गोष्टी सांगणार आहे.

0:00:51.360,0:00:52.680
त्यातली एक सत्य नाही.

0:00:53.760,0:00:58.560
एक: मी हार्वर्ड विद्यापीठाचा १९ व्या[br]वर्षी गणितातील पदवीधर झालो.

0:00:59.680,0:01:03.640
दोन: सध्या मी ऑरलँडोमध्ये[br]बांधकामाची कंपनी चालवतो.

0:01:04.920,0:01:08.040
तीन: मी टीव्हीवरील एका[br]कार्यक्रमात काम केलं.

0:01:09.440,0:01:13.880
चार: एका दुर्मिळ जनुकीय[br]आजारात मी माझी दृष्टी गमावली.

0:01:14.960,0:01:19.400
पाच: अमेरिकन सर्वोच्च न्यायालयातील दोन[br]न्यायाधीशांसोबत मी कायदा लिपिक होतो.

0:01:20.360,0:01:21.560
कुठली गोष्ट सत्य नाही?

0:01:23.880,0:01:25.240
वस्तुतः त्या सर्व सत्य आहेत.

0:01:26.240,0:01:27.520
हो. त्या सर्व सत्य आहेत.

0:01:28.800,0:01:30.960
(टाळ्या)

0:01:32.680,0:01:36.336
याक्षणी, बरेचजणं खरंतर टीव्हीवरील[br]कार्यक्रमाचा विचार करतात.

0:01:36.360,0:01:38.040
(हशा)

0:01:39.680,0:01:41.240
हे मला अनुभवाने माहिती आहे.

0:01:42.320,0:01:45.656
तो कार्यक्रम होता NBCचा[br]"Saved by the Bell: The New Class."

0:01:45.680,0:01:49.280
आणि मी विजल वायजलची भूमिका केली,

0:01:50.240,0:01:54.296
जे त्यातील एक बेवकूफ पात्र होतं,

0:01:54.320,0:01:59.096
ज्यामुळे ती एक आव्हानात्मक भूमिका होती [br]माझ्यासारख्या

0:01:59.120,0:02:00.616
१३ वर्षाच्या मुलासाठी.

0:02:00.640,0:02:02.160
(हशा)

0:02:03.320,0:02:06.240
माझा अंधत्व, या चौथ्या क्रमांकाच्या[br]गोष्टीबाबत आपण अडखळलात का?

0:02:07.120,0:02:08.320
ते का बरं?

0:02:09.280,0:02:12.256
तथाकथित अपंगत्वाबद्दल आपली[br]काही गृहीतकं असतात.

0:02:12.280,0:02:15.456
एक अंध व्यक्ती म्हणून मी इतरांच्या [br]माझ्या क्षमतांच्या बाबतीतील

0:02:15.480,0:02:17.240
चुकीच्या गृहितकांना रोज सामोरं जातो.

0:02:18.640,0:02:21.176
तथापि, आज माझा मुद्दा हा माझ्या [br]अंधत्वाबद्दल नाही.

0:02:21.200,0:02:22.400
माझ्या दृष्टीबद्दल आहे.

0:02:23.480,0:02:27.280
डोळे सताड उघडे ठेवून जगण्याची शिकवण[br]मला अंध झाल्यामुळे मिळाली.

0:02:28.200,0:02:30.576
त्यामुळे मला मागे पोहणारे मासे दिसू लागले

0:02:30.600,0:02:32.096
जी आपल्या मनाची निर्मिती असते.

0:02:32.120,0:02:34.280
अंधपणामुळे त्यांच्यावर लक्ष केंद्रित होतं.

0:02:35.760,0:02:37.840
ते बघण्याची भावना कशी असते?

0:02:38.720,0:02:40.360
ती तत्पर आणि निष्क्रिय असते.

0:02:40.800,0:02:42.936
तुम्ही डोळे उघडता आणि जग दिसतं.

0:02:42.960,0:02:45.056
बघितल्यावर विश्वास बसतो. दृश्य हेच सत्य.

0:02:45.080,0:02:46.280
हो ना?

0:02:47.120,0:02:48.800
हो, मला तसंच वाटलं.

0:02:49.520,0:02:54.440
नंतर, वयवर्षे १२ ते २५ दरम्यान माझी[br]दृष्टिपटलं हळूहळू खराब झाली.

0:02:55.280,0:02:58.296
माझी दृष्टी एका अतीव विचित्र

0:02:58.320,0:03:00.600
जत्रेतील आरशांच्या व भ्रमांच्या[br]खोलीप्रमाणे झाली

0:03:01.640,0:03:03.976
ज्याला दुकानातील विक्रेता समजून[br]मी निःश्वास टाकला

0:03:04.000,0:03:05.200
तो खरंतर एक पुतळा होता.

0:03:05.880,0:03:07.376
हात धुण्यासाठी खाली वाकताना

0:03:07.400,0:03:10.616
मला अचानक दिसलं मी लघुशंकापात्राला [br]स्पर्श करत होतो बेसीनला नव्हे,

0:03:10.640,0:03:12.355
माझ्या बोटांना त्याचा[br]खरा आकार जाणवला

0:03:13.160,0:03:15.296
माझ्या मित्राने हातातील फोटोचे वर्णन केलं,

0:03:15.320,0:03:17.440
आणि मगच मला वर्णिलेली प्रतिमा दिसली.

0:03:18.720,0:03:23.040
माझ्या वास्तवात वस्तू दिसायच्या, रूप[br]बदलायच्या आणि अदृश्य व्हायच्या.

0:03:24.080,0:03:26.520
ते बघणं खूप अवघड आणि दमणूक करणारं होतं.

0:03:27.600,0:03:30.856
विखुरलेल्या, मध्यवस्थेतील प्रतिमा[br]मी एकत्र करायचो

0:03:30.880,0:03:32.856
संकेतांचं जाणीवपूर्वक विश्लेषण करायचो,

0:03:32.880,0:03:35.960
चुरा झालेल्या माझ्या कलायडोस्कोपमध्ये[br]तर्क शोधायचो

0:03:36.840,0:03:38.126
काहीच न दिसेपर्यंत.

0:03:39.600,0:03:41.256
मी शिकलो कि जे आपण पाहतो

0:03:41.280,0:03:43.640
ते वैश्विक सत्य नसतं.

0:03:44.200,0:03:46.400
ते वस्तुनिष्ठ वास्तव नाही.

0:03:48.000,0:03:52.696
जे आपल्याला दिसतं ते एकमेव,[br]वैयक्तिक, आभासी वास्तव असतं

0:03:52.720,0:03:54.840
आपल्या मेंदूने उत्कृष्टरीत्या तयार केलेलं.

0:03:55.560,0:03:57.894
सामान्य मज्जासंस्थाशास्त्राधारे मी[br]खुलासा करतो

0:03:57.918,0:04:01.158
तुमच्या मेंदूचा ३०% भाग हा दृश्यांवर[br]प्रक्रिया करणारा असतो.

0:04:01.560,0:04:05.016
तुलनेने तो स्पर्शासाठी जवळजवळ आठ टक्के

0:04:05.040,0:04:06.840
आणि दोन ते तीन टक्के श्रवणासाठी असतो

0:04:07.600,0:04:11.336
दर सेकंदाला तुमचे डोळे तुमच्या मेंदूकडे [br]माहितीचे

0:04:11.360,0:04:13.520
दोन अब्ज एवढे अंश पाठवू शकतात.

0:04:14.360,0:04:17.800
इतर शरीराकडून तुमच्या मेंदूकडे[br]फक्त एखादा अब्ज अधिक जातात.

0:04:18.680,0:04:22.896
म्हणजे घनफळाने दृष्टी हि तुमच्या[br]मेंदूच्या एक तृतीयांश आहे

0:04:22.920,0:04:26.240
आणि तुमच्या मेंदूचे जवळजवळ दोन[br]तृतीयांश प्रक्रिया स्रोत वापरते.

0:04:27.040,0:04:28.256
मग हे आश्चर्यकारक नाही

0:04:28.280,0:04:30.376
कि दृष्टीभ्रम हा इतका लक्षवेधक असतो.

0:04:30.400,0:04:32.800
पण त्याबाबतीत चूक करू नका:[br]दृष्टी हा एक भ्रम आहे.

0:04:33.920,0:04:35.736
इथे ते जास्त मनोरंजक बनतं.

0:04:35.760,0:04:37.856
दृश्यानुभवाच्या निर्मितीसाठी

0:04:37.880,0:04:41.416
तुमचा मेंदू संदर्भ घेतो तो तुमच्या[br]जगाच्या संकल्पनात्मक समजाचा,

0:04:41.440,0:04:45.496
इतर ज्ञानाचा, तुमच्या आठवणींचा, मतांचा, [br]भावनांचा, मनाच्या जाणिवांचा.

0:04:45.520,0:04:50.080
या सगळ्या गोष्टी आणि इतरही बरंच काही[br]तुमच्या मेंदूत जोडलेलं असतं दृष्टीशी.

0:04:51.040,0:04:54.456
या साखळ्या दोन्ही बाजूंनी काम करतात[br]आणि बहुदा नकळत ते होत राहतं.

0:04:54.480,0:04:56.336
म्हणजे उदाहरणार्थ,[br]जे तुम्ही

0:04:56.360,0:04:58.496
पाहता ते तुमच्या वाटण्यावर परिणाम करतं,

0:04:58.520,0:05:01.120
व तुम्हाला जसं वाटतं ते[br]तुम्ही जे पाहता ते बदलवू शकतं.

0:05:02.040,0:05:03.760
बहुसंख्य संशोधनं याचा प्रत्यय देतात.

0:05:04.600,0:05:06.456
जर तुम्हाला अंदाज बांधायला सांगितला

0:05:06.480,0:05:09.656
उदाहरणार्थ चलतचित्रातील माणसाच्या [br]चालण्याच्या वेगाचा

0:05:09.680,0:05:13.800
तर तुमचं उत्तर वेगळं असेल जर तुम्हाला[br]चित्ते वा कासवं मनात आणायला सांगितलं तर

0:05:15.120,0:05:18.416
टेकडीचा चढ जास्त वाटतो जर तुम्ही[br]नुकताच व्यायाम केला असेल,

0:05:18.440,0:05:20.656
आणि खुणेची जागा अधिक दूर भासते

0:05:20.680,0:05:22.360
जर पाठीवर जड बॅग असेल तर.

0:05:23.960,0:05:26.840
आपण एका मूलभूत विरोधाभासापर्यंत[br]पोचलो आहोत.

0:05:28.160,0:05:32.576
जे तुम्ही पाहता ती तुमची स्वतःची क्लिष्ट[br]मानसिक बांधणी असते,

0:05:32.600,0:05:34.376
पण तुम्ही ती निष्क्रियतेने अनुभवता

0:05:34.400,0:05:36.800
तुमच्या भोवतालच्या जगाच्या थेट[br]प्रातिनिधिक रूपात.

0:05:37.680,0:05:40.280
तुम्ही तुमचं एक वास्तव निर्मिता[br]व त्यावर विश्वास ठेवता.

0:05:41.560,0:05:43.800
मी माझ्या वास्तवावर ठेवला जोवर ते [br]भंगलं नाही.

0:05:44.920,0:05:47.360
माझ्या डोळ्यांतील बिघाडाने भ्रम दूर केला.

0:05:48.720,0:05:51.016
असं बघा कि, दृष्टी हा केवळ एक मार्ग आहे

0:05:51.040,0:05:52.720
आपल्या वास्तवाला आकार देण्याचा.

0:05:53.280,0:05:55.880
आपण आपले वास्तव इतर अनेक मार्गांनी [br]तयार करतो.

0:05:57.160,0:06:00.120
भीती हे एक उदाहरण घेऊ या.

0:06:01.440,0:06:04.280
तुमची भीती तुमच्या वास्तवाला विद्रुप करते.

0:06:05.880,0:06:10.056
भीतीच्या विद्रुप तर्कानुसार,[br]अनिश्चिततेपेक्षा काहीही चांगलं असतं.

0:06:10.080,0:06:12.536
काहीही करून भीती पोकळी भरते,

0:06:12.560,0:06:14.696
तुमच्या ज्ञात भीतीला सारून,

0:06:14.720,0:06:17.496
संदिग्धतेऐवजी सर्वात वाईट देऊ करून,

0:06:17.520,0:06:19.280
कारणाची जागा गृहीतकाला देऊन.

0:06:20.120,0:06:22.856
मानसशास्त्रज्ञांची त्यासाठी एक छान[br]संज्ञा आहे: भीषणता

0:06:22.880,0:06:23.976
(हशा)

0:06:24.000,0:06:25.536
बरोबर?

0:06:25.560,0:06:28.840
भीती अज्ञाताच्या जागी भीषणता आणते.

0:06:30.080,0:06:31.976
भीती हि आत्मसाक्षात्कारी आहे.

0:06:32.000,0:06:33.736
जेव्हा तुम्हाला आत्यंतिक गरज असते

0:06:33.760,0:06:36.416
स्वतःबाहेर डोकावण्याची व निष्पक्षपणाने[br]विचार करण्याची

0:06:36.440,0:06:39.256
खोलवर तुमच्या मनात भीती जागृत होते

0:06:39.280,0:06:41.056
तुमचा दृष्टिकोन संकुचित[br]व विद्रुप करत

0:06:41.080,0:06:43.136
तुमच्या निष्पक्ष विचारक्षमतेला फूट

0:06:43.160,0:06:44.880
पाडणाऱ्या भावनांच्या पुरात बुडवत.

0:06:45.880,0:06:48.736
जेव्हा कृती करण्याची एखादी[br]लक्षवेधक संधी तुमच्यासमोर येते

0:06:48.760,0:06:51.256
भीती तुम्हाला निष्क्रिय करून शांत करते,

0:06:51.280,0:06:54.800
भुरळ पाडून हतबलतेने तिची भाकितं[br]खरी ठरलेली पाहण्यास भाग पडते.

0:06:57.880,0:07:00.096
जेव्हा माझ्या अंधत्वाच्या आजाराचं[br]निदान झालं

0:07:00.120,0:07:03.160
मला माहिती होतं कि माझं आयुष्य[br]उद्ध्वस्त होणार.

0:07:04.400,0:07:07.336
अंधत्व माझ्या स्वातंत्र्याचा अंत होता.

0:07:07.360,0:07:09.240
तो माझ्या यशाचा शेवट होता.

0:07:10.600,0:07:14.576
अंधत्व म्हणजे मी एक निरस आयुष्य जगणार,

0:07:14.600,0:07:16.296
छोटं आणि दुःखी,

0:07:16.320,0:07:17.520
आणि बहुदा एकाकी.

0:07:18.280,0:07:19.480
मला माहिती होतं.[br]हे माझ्या

0:07:21.440,0:07:24.240
भीतीने कल्पिलेलं होतं, पण त्यावर[br]मी विश्वास ठेवला.

0:07:24.800,0:07:27.416
ते मिथ्या होतं, पण ते माझं वास्तव होतं,

0:07:27.440,0:07:30.600
छोट्या डोरोथीच्या मनातल्या त्या[br]मागे पोहणाऱ्या माशांसारखं. जर

0:07:31.920,0:07:34.416
माझ्या भीतीच्या वास्तवाला मी[br]धैर्याने तोंड दिलं नसतं

0:07:34.440,0:07:35.640
तर मी तेच जगलो असतो.

0:07:36.200,0:07:37.480
मला त्याची खात्री आहे.

0:07:39.920,0:07:42.440
मग तुम्ही तुमचं आयुष्य डोळे सताड[br]उघडे ठेऊन कसं जगता?

0:07:43.480,0:07:44.960
ती एक शिकण्यासारखी विद्या आहे

0:07:45.520,0:07:47.960
ती शिकवता येते. तिचा सराव करता येतो.

0:07:48.680,0:07:50.109
मी थोडक्यात सांगतो.

0:07:51.640,0:07:53.536
स्वतःला जबाबदार ठरवा

0:07:53.560,0:07:56.056
प्रत्येक क्षणासाठी, प्रत्येक विचारासाठी,

0:07:56.080,0:07:57.280
प्रत्येक तपशीलासाठी.

0:07:58.120,0:07:59.776
तुमच्या भीतीच्या पलीकडे पाहा.

0:07:59.800,0:08:01.536
तुमची गृहीतकं ओळखा.

0:08:01.560,0:08:03.336
तुमच्या अंतर्शक्तीचा वापर करा.

0:08:03.360,0:08:05.536
तुमच्यातल्या समीक्षकाला गप्प करा.

0:08:05.560,0:08:08.360
नशीब आणि यशाच्या तुमच्या चुकीच्या[br]कल्पना दुरुस्त करा.

0:08:09.480,0:08:12.920
तुमची बलस्थानं आणि तुमच्यातील दोष[br]स्वीकारा आणि दोहोंतला फरक समजून घ्या.

0:08:13.600,0:08:14.896
तुमची मनं खुली करा

0:08:14.920,0:08:16.320
तुमच्या उदार वरदानांसाठी.

0:08:17.480,0:08:19.696
तुमची भीती, तुमचे समीक्षक,

0:08:19.720,0:08:21.576
तुमचे नायक, तुमचे खलनायक --

0:08:21.600,0:08:24.616
ते निमीत्त आहेत,

0:08:24.640,0:08:26.976
युक्तीवाद, सुलभ मार्ग,

0:08:27.000,0:08:29.320
समर्थन, तुमच्या शरणागतीचे.

0:08:30.360,0:08:32.679
त्या कल्पना आहेत ज्या तुम्हाला[br]वास्तव वाटतात.

0:08:34.000,0:08:35.655
त्यांच्या आरपार बघा.

0:08:35.679,0:08:36.919
त्यांना सरू द्या.

0:08:38.080,0:08:41.039
तुम्ही तुमच्या वास्तवाचे निर्माते आहात.

0:08:42.240,0:08:45.280
त्या सक्षमीकरणासोबत संपूर्ण जबाबदारी येते.

0:08:46.440,0:08:51.560
मी भयाच्या बोगद्यातून बाहेर पडून अलिखीत[br]आणि अस्पष्ट प्रदेशाची निवड केली.

0:08:52.440,0:08:54.840
मी तिथे एक सुखी आयुष्य उभारायची निवड केली.

0:08:56.120,0:08:57.896
एकाकीपणापासून दूर,

0:08:57.920,0:09:00.896
मी माझं सुंदर आयुष्य डोरोथीसोबत, माझी

0:09:00.920,0:09:02.576
सुंदर पत्नी, व्यतीत करतो,

0:09:02.600,0:09:04.760
आमच्या तिळ्यांसोबत, ज्यांना आम्ही[br]ट्रिप्सकीज

0:09:06.400,0:09:08.416
म्हणतो, आणि आमच्या कुटुंबातील नवीन सदस्य,

0:09:08.440,0:09:09.800
गोंडस क्लेमेंटायीनसोबत जगतो.

0:09:10.840,0:09:12.040
तुम्हाला कशाचे भय आहे?

0:09:13.600,0:09:15.360
तुम्ही स्वतःशी काय खोटं बोलता?

0:09:16.520,0:09:19.440
तुम्ही तुमचं सत्य कसं सुशोभित करता[br]आणि कल्पना कशा लिहिता?

0:09:20.360,0:09:22.840
तुम्ही स्वतःसाठी कुठले वास्तव[br]निर्माण करता आहात?

0:09:24.200,0:09:27.376
तुमच्या कारकिर्दीत आणि वैयक्तिक आयुष्यात,[br]तुमच्या नात्यांमध्ये

0:09:27.400,0:09:29.016
आणि तुमच्या हृदयात आणि आत्म्यात,

0:09:29.040,0:09:31.440
तुमचे मागे पोहणारे मासे तुमचं खूप[br]नुकसान करतात.

0:09:32.560,0:09:36.480
त्यांच्यामुळे चुकलेल्या संधी [br]आणि अचेतन सामर्थ्याची किंमत मोजावी लागते

0:09:37.400,0:09:39.776
आणि त्यांच्यामुळे असुरक्षितता आणि[br]अविश्वास वाढतो

0:09:39.800,0:09:42.240
जिथे तुम्हाला परिपूर्णता आणि[br]सांधा हवा असतो.

0:09:43.560,0:09:45.760
त्यांना शोधून काढण्याची मी[br]आपणांस विनंती करतो.

0:09:47.360,0:09:51.536
हेलन केलर म्हणाल्या होत्या कि अंधत्वाहून[br]अधिक वाईट केवळ एकच गोष्ट आहे

0:09:51.560,0:09:53.560
ती म्हणजे दिव्यदृष्टीविना दृष्टी.

0:09:54.920,0:09:58.696
माझ्यासाठी अंध होणं हा एक[br]महान आशीर्वाद होता,

0:09:58.720,0:10:00.760
कारण अंधत्वाने मला दिव्यदृष्टी दिली.

0:10:01.720,0:10:03.720
मी आशा करतो[br]मी जे पाहतो ते तुम्ही बघू शकता

0:10:04.280,0:10:05.496
धन्यवाद

0:10:05.520,0:10:07.680
(टाळ्या)

0:10:20.720,0:10:23.896
ब्रुनो गियुसानी: आयझॅक, आपण[br]व्यासपीठावरून उतरायच्या आधी एक प्रश्न.

0:10:23.920,0:10:27.696
या श्रोतृवर्गात उद्योजक, कार्यकर्ते,[br]प्रवर्तक आहेत.

0:10:27.720,0:10:31.376
फ्लोरिडातील एका कंपनीचे आपण[br]मुख्य कार्यकारी अधिकारी आहात,

0:10:31.400,0:10:33.536
आणि बहुतेकजणांना हे कुतूहल आहे,[br]एक अंध

0:10:33.560,0:10:35.776
मुख्य कार्यकारी अधिकारी[br]म्हणून कसं वाटतं?

0:10:35.800,0:10:39.576
कुठल्या प्रकारची विशिष्ट आव्हानं आपल्याला[br]आहेत आणि त्यांवर आपण कशी मत करता?

0:10:39.600,0:10:42.736
आयझॅक लिडस्की: सर्वांत मोठं आव्हानच[br]माझं वरदान ठरलं.

0:10:42.760,0:10:45.320
मला लोकांकडून दृश्य प्रतिसाद मिळत नाही.

0:10:45.880,0:10:47.976
(हशा)

0:10:48.000,0:10:50.176
ब्रुगी: तिथे तो आवाज काय असतो? आलि: हो.

0:10:50.200,0:10:53.696
म्हणजे उदाहरणार्थ, माझ्या[br]अधिकाऱ्यांच्या सभांमध्ये,

0:10:53.720,0:10:56.080
मला चेहऱ्यावरील हावभाव किंवा[br]हातवारे दिसत नाहीत.

0:10:57.640,0:11:01.376
मी बहुतांशी शाब्दिक अभिप्राय[br]घ्यायला शिकलो आहे.

0:11:01.400,0:11:05.400
मी लोकांना त्यांचे विचार सांगायला[br]भाग पाडतो.

0:11:06.080,0:11:07.936
आणि अशा प्रकारे,

0:11:07.960,0:11:12.056
मी म्हणल्याप्रमाणे, माझ्या स्वतःसाठी आणि[br]माझ्या कंपनीसाठी ते एक वरदान ठरलं आहे,

0:11:12.080,0:11:14.680
कारण आम्ही एका सखोल पातळीवर संवाद साधतो,

0:11:15.400,0:11:17.320
आम्ही अस्पष्टता टाळतो,

0:11:18.080,0:11:24.010
आणि सर्वात महत्वाचं म्हणजे, माझ्या संघाला [br]माहिती आहे कि त्यांचे विचार दखलपात्र आहेत.

0:11:26.560,0:11:29.456
ब्रुगी:आयझॅक, TED मधे आल्याबद्दल आभारी[br]आहे.आलि:धन्यवाद ब्रुनो

0:11:29.480,0:11:33.185
(टाळ्या)