0:00:06.758,0:00:09.918
«Մեկը պետք է զրպարտած լիներ Յոզեֆ Կ֊ին,

0:00:09.918,0:00:14.791
քանի որ նա՝ առանց որևէ վատ[br]բան արած լինելու, ձերբակալվեց մի առավոտ»։

0:00:14.791,0:00:16.756
Այսպես է սկսվում «Դատավարությունը»՝

0:00:16.756,0:00:20.754
Ֆրանց Կաֆկայի հեղինակած[br]հայտնի վեպերից մեկը:

0:00:20.754,0:00:23.934
Կ-ին՝ գլխավոր հերոսին, [br]հանկարծակի ձերբակալում են

0:00:23.934,0:00:26.477
և ստիպում մասնակցել խելագարեցնող[br]դատական գործընթացի,

0:00:26.477,0:00:28.635
որի ընթացքում ոչ իր ձերբակալման պատճառը,

0:00:28.635,0:00:33.061
ոչ էլ դատական վարույթների էությունը[br]նրան հայտնի չեն:

0:00:33.168,0:00:37.197
Այս տեսակի սյուժեն այնքան[br]բնորոշ է Կաֆկայի ստեղծագործությանը,

0:00:37.197,0:00:39.787
որ լեզվաբանները նոր եզրույթ են կորզել:

0:00:39.787,0:00:44.954
«Կաֆկաեսքը» մուտք է գործել բառապաշար՝ [br]նկարագրելու անիմաստ, խրթին

0:00:44.954,0:00:47.663
և նյարդայնացնող իրողությունները,

0:00:47.663,0:00:51.955
օրինակ, անծայր թղթաբանության [br]մեջ գլուխը կորցնելը:

0:00:51.955,0:00:55.191
Արդյո՞ք խրթին թղթաբանություն [br]լրացնելու համար հերթ կանգնելը

0:00:55.191,0:00:58.441
մարմնավորում է Կաֆկայի[br]ստեղծագործության ամբողջ հարստությունը:

0:00:58.441,0:01:03.262
Ամենօրյա օգտագործումից դուրս,[br]ի՞նչ է նշանակում «կաֆկաեսք»:

0:01:03.262,0:01:08.159
Ֆրանց Կաֆկայի երկերը առնչվում են, [br]իրականում, ժամանակակից բյուրոկրատիայի

0:01:08.159,0:01:10.131
բազմաթիվ առօրեական և աբսուրդ կողմերի հետ,

0:01:10.131,0:01:14.390
որոնք հիմնվում են մասամբ իր մասնագիրության[br]վրա որպես ապահովագրական գործավար

0:01:14.390,0:01:16.960
20-րդ դարի սկզբերի Պրահայում:

0:01:16.960,0:01:19.382
Նրա հերոսներից շատերը [br]գրասենյակային աշխատողներ են,

0:01:19.382,0:01:22.098
ովքեր ջանքեր չեն խնայում դուրս գալ[br]խոչընդոտների ցանցից

0:01:22.098,0:01:24.546
իրենց նպատակներին հասնելու համար.

0:01:24.546,0:01:29.194
հաճախ ամբողջ չարչարանքը[br]դառնում է այնքան խճճող և անիմաստ,

0:01:29.194,0:01:33.326
որ հաջողության հույսը մարում է:

0:01:33.326,0:01:35.700
Օրինակ, «Պոսեյդոն» կարճ պատմվածքում,

0:01:35.700,0:01:40.056
հին հունական աստվածը գործակատար է, [br]ով այնքան է թաղվել թղթաբանության մեջ,

0:01:40.056,0:01:43.075
որ չի հասցրել ուսումնասիրել [br]իր իսկ ջրային թագավորությունը:

0:01:43.075,0:01:44.292
Այստեղ կարևորն այն է,

0:01:44.292,0:01:47.532
որ անգամ աստվածները չեն կարող հաղթահարել[br]այդ ծավալի թղթաբանությունը,

0:01:47.532,0:01:50.201
որը ենթադրում է յուրաքանչյուր[br]ժամանակակից գործատու:

0:01:50.201,0:01:52.352
Սակայն, սրա պատճառը հայտնի է:

0:01:52.352,0:01:55.108
Նա չի ցանկանում [br]աշխատանքը ուրիշին հանձնարարել,

0:01:55.108,0:01:59.079
քանի որ այս գործին [br]համապատասխան ոչ մեկը չկա:

0:01:59.079,0:02:03.230
Կաֆկայի Պոսեյդոնը իր իսկ[br]ինքնասիրության զոհն է:

0:02:03.230,0:02:05.570
Պատմվածքում առկա են «կաֆկաեսք» սյուժետի

0:02:05.570,0:02:09.105
բոլոր անհրաժեշտ բաղադրիչները:

0:02:09.105,0:02:11.692
Այն ոչ միայն ներառում է [br]թղթաբանության աբսուրդը,

0:02:11.692,0:02:16.288
այլ նաև Կաֆկայի [br]ստեղծագործությանը հատուկ

0:02:16.288,0:02:18.620
հերոսի շրջապտույտ կատարող [br]արձագանքի հեգնանքը:

0:02:18.620,0:02:20.103
Նրա տրագիկոմիկ պատմվածքները

0:02:20.103,0:02:23.843
ներկայանում են որպես ժամանակակից [br]արդյունաբերական աշխարհի դյուցազներգություն

0:02:23.843,0:02:27.417
օգտագործելով ցնորային տրամաբանությունը, [br]որ բացահայտեն հարաբերությունները

0:02:27.417,0:02:32.118
բռնապետական իշխանության համակարգերի [br]և դրանց մեջ խճճված անձանց միջև:

0:02:32.118,0:02:37.681
Մեկ այլ օրինակ՝ Կաֆկայի ամենահայտնի ստեղ-[br]ծագործությունը՝ «Կերպարանափոխությունը»:

0:02:37.681,0:02:40.942
Երբ Գրեգոր Զամզան մի առավոտ արթնացավ,

0:02:40.942,0:02:42.949
նա կերպարանափոխվել էր մի մեծ ուտիճի.

0:02:42.949,0:02:48.041
այս իրավիճակում նա ամենից շատ անհան-[br]գըստանում էր աշխատանքի ժամանակին հասնել:

0:02:48.041,0:02:49.823
Իհարկե, սա անհնար է:

0:02:49.823,0:02:55.119
Կաֆկային ոգեշնչել են ոչ միայն [br]աշխատատեղի բռնապետական կարգերը:

0:02:55.119,0:02:57.601
Իր որոշ հերոսների տառապանքը ներանձնային է:

0:02:57.601,0:03:01.117
«Սովի արտիստը» պատմվածքում ներկայացված է[br]կրկեսի դերակատար,

0:03:01.117,0:03:05.320
ում աշխատանքը կապված է երկարատև [br]պաս պահելու հետ:

0:03:05.320,0:03:09.389
Նա անհանգստացած է, քանի որ կրկեսի տերը [br]արգելել է 40 օրից ավել պաս պահել՝

0:03:09.389,0:03:13.035
հավատալով, որ սա հետ է պահում [br]իրեն իր արվեստում բարձունքների հասնելուց:

0:03:13.035,0:03:15.577
Սակայն, երբ նա դադարում է[br]ժողովրդականություն վայելել,

0:03:15.577,0:03:19.103
նրան թույլ են տալիս սովից մահանալ:

0:03:19.103,0:03:22.440
Նա անանուն մահով է մեռնում,

0:03:22.440,0:03:25.975
խոստովանելով, որ իր արվեստը[br]միայն խաբեություն է եղել:

0:03:25.975,0:03:28.132
Նա ոչ թե կամքի ուժով էր պաս պահում,

0:03:28.132,0:03:31.725
այլ քանի որ իր սիրած [br]ուտելիքը դեռ չէր գտել:

0:03:31.725,0:03:33.362
Անգամ «Դատավարության» մեջ,

0:03:33.362,0:03:35.887
որը, կարծես, միայն թղթաբանության[br]վրա է կետրոնանում,

0:03:35.887,0:03:40.974
անորոշ օրենքները և ապշեցնող վարույթները[br]արտահայտում են ավելի մեծ չարիք.

0:03:40.974,0:03:44.913
Իրավական համակարգի ուժն անգամ [br]թվացյալ իշխանավորների կողմից

0:03:44.913,0:03:48.359
անկառավարելի է թվում:

0:03:48.359,0:03:50.798
Այս համակարգը չի ծառայում արդարությանը,

0:03:50.798,0:03:54.608
նրա միակ գործառույթը անդադար աշխատանքն է:

0:03:54.608,0:03:56.484
Քաղաքական մեկնաբան Հաննա Արենդտը

0:03:56.484,0:03:58.620
Կաֆկայի մահից տարիներ անց

0:03:58.620,0:04:01.854
այն կանվաներ «առանց[br]բռանկալի բռնապետություն»:

0:04:01.854,0:04:05.104
Այնուամենայնիվ, Կաֆկայի[br]ստեղծագործությունների հուսալքությանը

0:04:05.104,0:04:06.851
ուղեկցում է հումորը,

0:04:06.851,0:04:11.110
որը հիմնվում է նկարագրված իրադրությունների[br]անիմաստ տրամաբանության վրա:

0:04:11.110,0:04:15.855
Մի կողմից, ժամանակակից աշխարհում հեշտ է [br]նշմարել «կաֆկաեսք» երևույթները:

0:04:15.855,0:04:20.949
Մենք վստահում ենք կառավարական[br]չափազանց խճճված համակարգերին,

0:04:20.949,0:04:24.973
որոնք ապահովում են մեր կյանքի բոլոր [br]ոլորտներում առաջ եկող հետևանքները:

0:04:24.973,0:04:28.941
Մեր յուրաքանչյուր բառ դատապարտվում է [br]անտեսանելի մարդկանց կողմից,

0:04:28.941,0:04:32.096
ըստ մեզ անտեղյակ օրենքների:

0:04:32.096,0:04:36.787
Մյուս կողմից, կետրոնանալով աբսուրդի վրա`

0:04:36.787,0:04:40.596
Կաֆկան արտացոլում է մեր արատները:

0:04:40.596,0:04:45.603
Այսպիսով, նա հիշեցնում է, [br]որ մեր աշխարհը կերտողը մենք ենք

0:04:45.603,0:04:47.945
և ունենք ներուժ՝[br]աշխարհը լավը դարձնելու: