WEBVTT 00:00:01.350 --> 00:00:04.371 Cahaya merupakan penghubung antara kita dan alam semesta 00:00:04.631 --> 00:00:06.906 Melalui cahaya, kita dapat mengetahui bintang-bintang yang jauh 00:00:06.906 --> 00:00:10.069 dan menoleh ke belakang sewaktu permulaan kejadiannya 00:00:10.279 --> 00:00:11.385 Tetapi, apa itu cahaya? 00:00:19.445 --> 00:00:22.372 Secara mudahnya, cahaya ialah kuantiti tenaga yang paling kecil 00:00:22.372 --> 00:00:26.731 Yang boleh diangkut, foton ialah elemen partikel yang tidak mempunyai saiz sebenar 00:00:26.731 --> 00:00:29.983 Yang tidak boleh dipisahkan, hanya boleh dicipta dan dimusnahkan 00:00:30.263 --> 00:00:32.712 Cahaya juga mempunyai keduaan partikel-gelombang 00:00:32.712 --> 00:00:35.666 menjadi partikel dan sesuatu gelombang dalam satu-satu masa 00:00:35.666 --> 00:00:37.114 Walaupun ini ialah pembohongan 00:00:37.324 --> 00:00:40.569 Kalau kita berkata "cahaya", kita sebenarnya berkata tentang cahaya nampak 00:00:40.569 --> 00:00:43.475 Yang merupakan bahagian kecil daripada spektrum elektromagnet 00:00:43.475 --> 00:00:46.071 Tenaga dalam bentuk sinaran elektromagnet 00:00:46.391 --> 00:00:48.652 Sinaran elektromagnet terdiri daripada 00:00:48.652 --> 00:00:51.260 Julat panjang gelombang dan frekuensi yang besar 00:00:51.470 --> 00:00:55.147 Sinar gama mempunyai panjang gelombang yang pendek, kerana mengandungi tenaga yang tertinggi 00:00:55.447 --> 00:00:58.295 Tetapi, kebanyakan sinar gama hanya kurang daripada 10 pikometer 00:00:58.295 --> 00:01:00.751 Yang mana masih lebih kecil daripada atom hidrogen 00:01:01.261 --> 00:01:04.186 Untuk rujukan, satu atom hidrogen diumpamakan sebagai satu sen 00:01:04.186 --> 00:01:06.956 Yang mana ianya sebesar satu sen dibandingkan dengan bulan 00:01:07.406 --> 00:01:09.436 Cahaya nampak berada di tengah spektrum 00:01:09.436 --> 00:01:13.002 Julatnya ialah lebih kurang 400 nanometer hingga 700 nanometer 00:01:13.002 --> 00:01:14.595 Iaitu sebesar bakteria 00:01:15.405 --> 00:01:19.911 Dalam hujung spektrum yang lain, gelombang radio yang boleh mencecah diameter sepanjang 100 km 00:01:19.911 --> 00:01:22.091 Panjang gelombang yang paling besar yang wujud 00:01:22.091 --> 00:01:26.309 Boleh menjangkau daripada 10000 km hingga 100000 km 00:01:26.309 --> 00:01:27.741 Lebih besar dari Bumi 00:01:28.231 --> 00:01:31.122 Daripada pandangan fizik, semua gelombang yang berlainan adalah sama 00:01:31.122 --> 00:01:35.768 Semuanya mempunyai keduaan partikel-gelombang dan merambat pada c, kelajuan cahaya 00:01:35.768 --> 00:01:37.611 Hanya berbeza frekuensi 00:01:37.911 --> 00:01:40.456 Jadi, apakah yang membuatkan cahaya nampak ini istimewa? 00:01:40.596 --> 00:01:42.406 Sebenarnya tiada apa-apa pun 00:01:42.866 --> 00:01:45.316 Kita mempunyai mata yang cekap 00:01:45.316 --> 00:01:48.756 yang mengambil bahagian dalam spektrum elektromagnet 00:01:49.116 --> 00:01:51.785 Ini bukan kebetulan yang lengkap 00:01:51.785 --> 00:01:55.165 Cahaya nampak hanyalah set daripada sinaran elektromagnet 00:01:55.165 --> 00:01:56.917 Yang merambat dengan baik di dalam air 00:01:56.917 --> 00:02:00.984 Yang berlaku apabila kebanyakan mata pertama kali berevolusi jutaan tahun lampau 00:02:01.514 --> 00:02:04.813 Ini ialah langkah yang bijak kerana cahaya bukan sahaja beinteraksi dengan jirim 00:02:04.813 --> 00:02:07.229 Juga boleh berubah dengannya dan boleh digunakan 00:02:07.229 --> 00:02:09.465 Untuk mengumpul maklumat tentang dunia di sekeliling kita 00:02:09.465 --> 00:02:10.839 Hampir tanpa berhenti 00:02:10.839 --> 00:02:14.097 Boleh dikatakan sangat membantu untuk kelangsungan hidup 00:02:14.507 --> 00:02:16.453 Baiklah, dari manakah datangnya cahaya? 00:02:16.733 --> 00:02:21.063 Julat gelombang elektromagnet yang luas tercipta apabila atom dan molekul 00:02:21.063 --> 00:02:23.527 Berjatuhan daripada keadaan tertinggi hingga keadaan terendah 00:02:23.857 --> 00:02:26.835 Mereka kehilangan tenaga dan memancar dalam bentuk sinaran 00:02:27.185 --> 00:02:31.383 Dalam tahap mikroskopik, cahaya nampak dicipta apabila satu elektron dalam atom 00:02:31.383 --> 00:02:34.892 yang dalam keadaan teruja jatuh kepada keadaan tenaga yang lebih rendah 00:02:34.892 --> 00:02:36.980 Dan kehilangan tenaga yang berlebihan 00:02:37.180 --> 00:02:41.066 Cara yang sama, cahaya yang mendatang boleh meningkatkan elektron kepada keadaan tenaga yang lebih tinggi 00:02:41.066 --> 00:02:42.585 dengan diserap olehnya 00:02:42.995 --> 00:02:45.478 Secara makroskopik, cas elektron yang bergerak 00:02:45.478 --> 00:02:47.718 mencipta medan magnet yang berayun 00:02:47.718 --> 00:02:50.826 yang mana mencipta medan elektrik yang berayun berserenjang dengannya 00:02:51.076 --> 00:02:53.527 Dua medan ini bergerak dalam angkasa lepas 00:02:53.527 --> 00:02:55.972 memindahkan tenaga dari satu tempat ke tempat lain 00:02:55.972 --> 00:02:59.299 membawa maklumat tentang tempat ianya dicipta 00:02:59.539 --> 00:03:03.479 Kenapakah, dalam semua benda dalam alam semesta ini, cahayalah yang paling laju? 00:03:03.909 --> 00:03:05.042 Mari kita ubah soalan ini: 00:03:05.042 --> 00:03:08.077 Apakah cara yang terpantas untuk merentasi alam semesta ini? 00:03:08.307 --> 00:03:16.159 Ia ialah c, tepatnya 299,792,458 m/s dalam hampagas 00:03:16.159 --> 00:03:18.615 satu bilion kilometer per jam 00:03:18.615 --> 00:03:22.658 Sinaran elektromagnet bergerak terlalu pantas 00:03:22.658 --> 00:03:27.813 Sebarang zarah yang tidak mengandungi jisim bergerak dengan kelajuan c, tanpa pecutan atau di antaranya 00:03:28.153 --> 00:03:29.838 Cahaya yang dipancarkan oleh lilin 00:03:29.838 --> 00:03:32.350 tidak akan memecut sehingga mencapai kelajuan cahaya 00:03:32.350 --> 00:03:35.642 dengan segera daripada kejadiannya, kelajuannya ialah c 00:03:36.042 --> 00:03:39.564 Jadi kenapa c ataupun kelajuan cahaya ini terhingga, jadi? 00:03:39.734 --> 00:03:41.307 Tiada siapa tahu 00:03:41.457 --> 00:03:43.405 Alam semesta terbina seperti ini 00:03:43.405 --> 00:03:45.010 Kita tidak mempunyai jawapan yang bijak di sini 00:03:45.320 --> 00:03:47.108 Jadi cahaya ialah sebahagian daripada spektrum 00:03:47.108 --> 00:03:49.948 sebuah zarah asas yang bertindak seperti gelombang 00:03:49.948 --> 00:03:52.187 digerakkan oleh dua medan yang berserenjang 00:03:52.187 --> 00:03:54.649 bergerak dengan had laju alam semesta 00:03:55.119 --> 00:03:57.676 Baiklah, itu bagus tetapi apakah perkara yang gila 00:03:57.676 --> 00:04:00.018 yang bergerak dengan kelajuan cahaya dan masa 00:04:00.018 --> 00:04:02.929 Paradoks kembar, perihal kuantum, perkara seperti itu? 00:04:03.409 --> 00:04:05.391 Kita akan simpannya untuk video lain 00:04:05.801 --> 00:04:08.565 Untuk sekarang, mari kita bergembira yang mata kita yang berevolusi ini boleh 'mengutip' 00:04:08.565 --> 00:04:10.979 gelombang maklumat, meresapi alam semesta 00:04:10.979 --> 00:04:15.339 membuat kita melihat benda yang membantu kita untuk meletakkan kewujudan kita ke dalam perspektif