DIE MENS WEET AL VIR DUISENDE JARE,
DEUR NET TE KYK NA DIE OMGEWING RONDOM ONS
DAT DAAR VERSKILLENDE STOWWE IS.
HIERDIE VERSKILLENDE STOWWE HET GEWOONLIK VERSKILLENDE EIENSKAPPE
HULLE HET NIE NET VERSKILLENDE EIENSKAPPE NIE
EEN MAG DALK LIG REFLEKTEER OP N SEKERE MANIER, OF NIE LIG REFLEKTEER NIE.
OF MAG DALK N SEKERE KLEUR, OF N SEKERE TEMPERATUUR HET,
DIT KAN N VLOEISTOF, GAS OF VASTESTOF WEES.
MAAR ONS NEEM OOK WAAR
HOE HULLE REAGEER MET MEKAAR IN SEKERE OMSTANDIGHEDE
EN HIER IS FOTOS VAN SOMMIGE VAN HIERDIE STOWWE.
DIT IS KOOLSTOF, DIT IS IN SY GRAFIET VORM
DIT IS LOOD, DIT IS GOUD
EN AL HIERDIE WAT EK GETEKEN DIT EN VAN FOTO'S GENEEM DIT
HET EK ALLES GEKRY VANAF HIERDIE WEBTUISTE HIER
AL HIERDIE IS IN HUL VASTESTOF VORM, MAAR ONS WEET OOK
DIT LYK ASOF DAAR SEKERE TIPES LUG DAARIN IS
SEKERE TIPE LUG PARTIKELS
EN AFHANGENDE VAN WATTER LUG PARTIKELS
OF DIT KOOLSTOF, SUURSTOF OF STIKSTOF IS
WAT VERSKILLENDE EIENSKAPPE HET.
OF DAAR IS SOMMIGE ANDER STOWWE WAT VLOEISTOF KAN WEES
OF INDIEN JY DIE TEMPERATUUR HOOG GENOEG MAAK OP HIERDIE STOWWE
INDIEN JY DIE TEMPERATUUR HOOG GENOEG OP GOUD OF LOOD MAAK
KAN JY N VLOEISTOF KRY.
OF AS JY SOORTVAN, LAAT KOOLSTOF VERBRAND
GAAN DIT OORGAAN IN DIE GASFASE
DIT WORD VRYGESTEL IN DIE ATMOSFEER
DIE STRUKTUUR DAARVAN WORD VERBREEK.
SO DIT ALLES ALLES DINGE WAT
ONS AS MENS WAARGENEEM DIT OOR DUISENDE JARE.
MAAR DIT LUI TOT N NATUURLIKE VRAAG
WAT EERS N FILOSOFIESE VRAAG WAS
MAAR NOU KAN ONS DIT BETER BEANTWOORD
EN DIE VRAAG IS, AS JY AANHOUDEND HIERDIE KOOLSTOF AFBREEK
IN KLEINER EN KLEINER DEELTJIES
AS DAAR N KLEINSTE DEEL IS
DIE KLEINSTE EENHEID VAN HIERDIE DEEL, VAN HIERDIE STOF
WAT NOGSTEEDS DIE EIENSKAPPE HET VAN KOOLSTOF?
EN AS JY NOG KON DAARDIE DEEL VERDER VERBREEK
SAL JY DIE EIENSKAPPE VAN DIE KOOLSTOF VERLOOR?
EN DIE ANTWOORD IS: DAAR IS.
EN NET SODAT ONS, ONS TERMINOLOGIE REGKRY
ONS NOEM HIERDIE VERSKILLENDE STOWWE, SUIWER STOWWE
WAT HIERDIE SPESIFIEKE EIENSKAPPE HET TEEN N SEKERE TEMPERATUUR
EN REAGEER OP N SEKERE MANIER
ONS NOEM DIT ELEMENTE.
KOOLSTOF IS N ELEMENT. LOOD IS N ELEMENT. GOUD IS N ELEMENT.
JY MAG DALK SE DAT WATER IS OOK N ELEMENT
EN IN DIE VERLEDE, HET MENSE VERWYS NA WATER AS N ELEMENT
MAAR NOU WEET ONS DAT WATER IS SAAMGESTEL VANAF MEER BASIESE ELEMENTE.
DIT IS SAAMGESTEL VANAF SUURSTOF EN WATERSTOF
EN AL ONS ELEMENTE IS HIER GELYS
IN DIE PERIODIEKE TABEL VAN ELEMENTE
C STAAN VIR KOOLSTOF
EK GAAN NET DEUR DIE ELEMENTE
WAT VAN BELANG IS VIR DIE MENS
MAAR MET TYD SAL JY SEKERLIK JOUSELF BEKWAAM MET AL HIERDIE ELEMENTE
DIT IS SUURSTOF. DIT IS STIKSTOF. DIT IS SILIKON.
DIT IS- Au IS GOUD. DIT IS LOOD
EN DIE MEES BASIESE EENHEID VAN N ELEMENT IS DIE ATOOM.
SO AS JY MOET AANHOUDEND N ELEMENT AFBREEK
EN AANHOUDEND KLEINER EN KLEINER DEELTJIES VAN DIT VAT
UITEINDELIK SAL JY BY DIE KOOLSTOF ATOOM KOM.
DOEN DIESELFDE DING HIER,
UITEINDELIK GAAN JY EINDIG MET DIE GOUD ATOOM.
AS JY DIESELFDE DING HIER GEDOEN HET
UITEINDELIK SAL JY DEELTJIES VAN HIERDIE KLEIN
A.G.V. N TE KORT AAN N BETER WOORD- DEELTJIE
WAT JY N LOOD ATOOM GAAN NOEM.
EN JY SAL NIE DIT MEER KAN VERDER AFBREEK NIE
EN DIT NOGSTEEDS LOOD NOEM NIE
VIR DIT OM NOGSTEEDS DIE EIENSKAPPE VAN LOOD TE HET
EN NET OM JOU N IDEE TE GEE
DIT IS REGTIG IETS WAT EK SO BIETJIE SUKKEL OM TE VERSTAAN
IS DAT ATOME IS ONGELOOFLIK KLEIN.
REGTIG ONGELOOFLIK KLEIN
SO BV., KOOLSTOF.
MY HARE IS OOK SAAMGESTEL VANUIT KOOLSTOF
EINDELIK IS DIE GROOTSTE DEEL VAN MY SAAMGESTEL VANUIT KOOLSTOF
EINDELIK IS ALLE LEWENDE DINGE SAAMGESTEL VANAF KOOLSTOF
EN SO AS JY MY HAAR SO VAT. SO MY HAAR IS KOOLSTOF
MY HARE IS MEESTAL KOOLSTOF
SO AS JY MY HARE HIER VAT
MY HARE IS NIE GEEL NIE
MAAR DIT IS N GOEIE TEENSTELLING MET DIE SWART.
MY HARE IS SWART. MAAR AS EK DIT MOES ILLUSTREER
SAL JY NIE DIT KAN SIEN OP DIE SKERM NIE.
MAAR AS JY MY HARE NEEM, SO EK JOU VRA
HOEVEEL KOOLSTOF ATOME BREED IS MY HARE?
SO AS JY N DEURSNEE MOES VAT VAN MY HARE, NIE DIE LENGTE NIE,
DIE WYDTE VAN MY HARE, EN SE:
HOEVEEL KOOLSTOF ATOME WYD DIT IS?