1
00:00:09,250 --> 00:00:10,930
En küçük el hareketinden

2
00:00:10,930 --> 00:00:14,495
odanın karşı tarafına
yürümeye kadar her hareketin

3
00:00:14,495 --> 00:00:15,725
ve mobilyanın etek boyuna

4
00:00:15,725 --> 00:00:18,147
kadar her görsel detayın,
karmaşık bir kurallar

5
00:00:18,147 --> 00:00:23,429
dizisine göre düzenlendiği 
bir parti hayal edebilir misin??

6
00:00:24,380 --> 00:00:28,774
Yüzyıllarca, Avrupalı soylular için
bu adetler sıradan birşeydi.

7
00:00:28,774 --> 00:00:30,628
Bunların modası geçse de,

8
00:00:30,628 --> 00:00:34,398
bu bileşenleri tanıdık bir ad
altında görmeye devam ediyoruz:

9
00:00:34,398 --> 00:00:36,997
Bale.

10
00:00:36,997 --> 00:00:39,957
Bale, İtalyanca "balletto" yani küçük dans
sözcüğünden gelir.

11
00:00:39,957 --> 00:00:43,779
Kökleri Rönesans İtalya'sına dayanmaktadır
ve aristokratik toplantılarda yapılan

12
00:00:43,779 --> 00:00:46,949
sosyal danslarla koreografiye dayalı
gösterinin bir bileşimidir.

13
00:00:49,561 --> 00:00:53,347
Bale, birçok açıdan saraydaki insanları
uygun davranış sergilemeleri

14
00:00:53,347 --> 00:00:55,762
için kontrol etmenin bir yoluydu.

15
00:00:55,762 --> 00:01:00,660
İnsanların adım atma, baş selamı verme,
el ele tutuşma biçimlerini belirliyordu.

16
00:01:00,660 --> 00:01:03,780
Bale ayrıca, bir kişinin giyiminden

17
00:01:03,780 --> 00:01:08,163
kralla ilişkisine göre nerede yürüyüp
oturabileceğine hükmeden kurallar içerir.

18
00:01:08,163 --> 00:01:13,090
Zamanla bale, saray yaşamının ana
unsurlarından biri haline geldi

19
00:01:13,090 --> 00:01:17,014
ve kurallarının doğru kavranması, birinin
saraydaki başarısını belirler hale geldi.

20
00:01:19,944 --> 00:01:23,851
Saray el kol hareketlerinin çoğu, modern
bale tekniklerinde hâlâ görülebilir.

21
00:01:24,541 --> 00:01:27,501
Bale Fransa'ya 16. yüzyılda,

22
00:01:27,501 --> 00:01:29,498
Kral II. Henry'nin İtalyan karısı,

23
00:01:29,498 --> 00:01:32,494
Catherine de' Medici
tarafından getirilmiştir.

24
00:01:32,494 --> 00:01:36,160
Kutlamalar daha aşırıya kaçtıkça
dans da daha ileri gitmiştir.

25
00:01:36,160 --> 00:01:39,866
Genç soylulara karmaşık adımlar
öğreten dans hocaları

26
00:01:39,866 --> 00:01:44,721
ve birleştirici bir tema sağlayan
hikaye unsurları ile.

27
00:01:44,721 --> 00:01:47,747
Zamanla, odak noktası katılımdan
performansa kaydı

28
00:01:47,747 --> 00:01:51,033
ve bale türü daha dramatik öğeler
kazandı.

29
00:01:51,033 --> 00:01:53,060
Profesyonelce tasarlanmış setler

30
00:01:53,060 --> 00:01:58,794
ve yerden hafifçe yüksek, perdeleri olan
bir platform ya da sahne gibi.

31
00:01:58,794 --> 00:02:02,813
Ama balenin bugün bildiğimiz sanat
haline gelmesi

32
00:02:02,813 --> 00:02:07,134
17. yüzyılda XIV. Louis'nin
sarayında oldu.

33
00:02:07,134 --> 00:02:10,537
Louis'nin kendisi de çocukluğundan
beri bale eğitimi almaktaydı.

34
00:02:10,537 --> 00:02:14,306
On beş yaşında, Güneş Tanrısı Apollo
olarak oynadığı ilk rolü,

35
00:02:14,306 --> 00:02:18,843
balenin onun hükümdarlığında
ana rolde olacağını gösteriyordu.

36
00:02:18,843 --> 00:02:21,260
Ayrıca bu rol, ona Güneş Kralı
ünvanını kazandırdı.

37
00:02:21,260 --> 00:02:24,690
Muhteşem altın kostümü ve
kralın ilahî olarak takdir edilmiş

38
00:02:24,710 --> 00:02:28,463
bir yönetici olduğu fikrini
destekleyen koreografisi nedeniyle.

39
00:02:29,296 --> 00:02:33,422
Louis 40 büyük balede,
80 rol oynayarak baleye devam etti;

40
00:02:33,422 --> 00:02:35,383
bazen görkemli başrol olarak,

41
00:02:35,393 --> 00:02:38,532
bazen de sonda başrol olarak
ortaya çıkmadan önce

42
00:02:38,532 --> 00:02:41,359
daha küçük ya da komik rollerde
oynayarak.

43
00:02:41,359 --> 00:02:43,042
Günlük bale eğitiminin yanısıra,

44
00:02:43,042 --> 00:02:44,947
eskrim ve binicilik eğitimi de
alıyordu.

45
00:02:44,947 --> 00:02:46,111
Onun örneğiyle,

46
00:02:46,111 --> 00:02:51,062
dans etmek, çağın erkekleri için
temel bir beceri haline geldi.

47
00:02:51,062 --> 00:02:55,534
Ama XIV. Louis'nin baleye ana katkısı
icracı olarak değildi.

48
00:02:55,534 --> 00:02:59,942
1661'de Kraliyet Dans Akademisini
kurması ile

49
00:02:59,942 --> 00:03:04,932
balenin kontrolü yerel loncalardan
kraliyet sarayına geçti.

50
00:03:04,932 --> 00:03:06,227
Louis, akademinin

51
00:03:06,227 --> 00:03:10,212
yöneticisi olarak kendi bale hocası
ve sıkça da dans partneri olan

52
00:03:10,212 --> 00:03:12,019
Pierre Beauchamp'i görevlendirdi.

53
00:03:12,019 --> 00:03:16,554
Beauchamp, balede bugün de kullanılan
beş vücut pozisyonunu sistemleştirmiştir.

54
00:03:16,554 --> 00:03:20,197
Kraliyet Müzik akademisi'nin yöneticisi

55
00:03:20,197 --> 00:03:22,467
Jean-Baptiste Lully

56
00:03:22,467 --> 00:03:25,121
ve ünlü oyun yazarı Molière ile
işbirliği içinde olan

57
00:03:25,121 --> 00:03:28,401
Beauchamp, balenin ihtişamlı bir
temsil haline gelmesini sağlamıştır.

58
00:03:28,401 --> 00:03:32,586
1669'da da ayrı bir bale akademisi
kurulmuştur.

59
00:03:32,586 --> 00:03:39,798
Paris Opera Balesi bugün dünyadaki en
eski bale kumpanyası olarak yaşamaktadır.

60
00:03:39,798 --> 00:03:42,986
Bale, kraliyet sarayından uzaklaşarak
tiyatroda yaşamını sürdürüp

61
00:03:42,986 --> 00:03:46,299
sonraki yüzyılda takip eden

62
00:03:46,299 --> 00:03:49,027
demokratik devrim ve reformları
atlatmıştır.

63
00:03:49,027 --> 00:03:51,122
Romantik akımla birlikte

64
00:03:51,122 --> 00:03:55,374
hayali ve folklorik temalar balede
sıradan motifler haline gelmiştir.

65
00:03:55,374 --> 00:03:58,303
Fransa'da balenin etkisi azalırken

66
00:03:58,303 --> 00:04:00,141
Rusya gibi başka ülkeler

67
00:04:00,141 --> 00:04:03,234
balenin gelişiminde büyük rol
oynamıştır.

68
00:04:03,234 --> 00:04:07,577
Şanslıyız ki, bugün pek çoğumuz karmaşık
bir dizi adım öğrenmek zorunda değiliz,

69
00:04:07,577 --> 00:04:09,764
sadece bir düğünde sosyalleşmek için.

70
00:04:09,764 --> 00:04:13,128
Onun yerine tiyatroya gidip
hayatını titizlikle baleye adamış,

71
00:04:13,128 --> 00:04:15,588
XIV. Louis zamanında hayal edilemeyecek

72
00:04:15,588 --> 00:04:20,635
beceriler gösteren profesyonelleri
izlemeye gidebiliriz.