0:00:00.741,0:00:02.383
Durmir.

0:00:02.383,0:00:05.204
Algo ao que lle dedicamos preto[br]dun terzo da nosa vida

0:00:05.204,0:00:08.525
mais algún de nós [br]realmente sabe de que se trata?

0:00:08.525,0:00:10.740
Hai dous mil anos, Galeno,

0:00:10.740,0:00:14.080
un dos investigadores médicos[br]máis destacados da Antigüidade

0:00:14.080,0:00:16.258
postulou que mentres estamos espertos,

0:00:16.258,0:00:19.620
a forza motriz do cerebro, o seu zume,

0:00:19.620,0:00:22.190
fluía cara a todas [br]as outras partes do corpo

0:00:22.190,0:00:25.754
animándoas pero deixando o cerebro seco.

0:00:26.104,0:00:27.820
Pensaba que cando durmimos

0:00:27.820,0:00:30.358
toda esta humidade[br]que enchía o resto do corpo

0:00:30.358,0:00:33.892
volvía rapidamente[br]para hidratar o cerebro

0:00:33.913,0:00:36.069
e refrescar a mente.

0:00:36.459,0:00:38.880
Isto hoxe soa totalmente ridículo,

0:00:38.880,0:00:42.481
mais Galeno só trataba de explicar[br]unha cousa sobre o sono

0:00:42.528,0:00:44.905
coa que lidamos a diario.

0:00:45.185,0:00:49.599
Todos sabemos, pola nosa experiencia,[br]que durmir aclara a mente

0:00:49.941,0:00:53.253
e non durmir deixa a cabeza turbia.

0:00:54.210,0:00:56.722
Pese a que hoxe sabemos [br]moitísimo máis sobre o sono

0:00:56.722,0:00:58.526
que cando vivía Galeno,

0:00:58.526,0:01:02.805
aínda non comprendemos por que o sono,[br]de todas as nosas actividades

0:01:02.805,0:01:06.194
ten esta incríbel función reparadora [br]para a mente.

0:01:06.754,0:01:09.594
Así que hoxe quero falar[br]sobre investigacións recentes

0:01:09.610,0:01:12.368
que poden botar luz sobre esta cuestión.

0:01:12.368,0:01:15.573
Atopamos que o sono pode ser en realidade

0:01:15.573,0:01:17.946
unha especie de solución [br]elegante de deseño

0:01:17.946,0:01:20.523
para algunhas das necesidades [br]máis básicas do cerebro,

0:01:20.523,0:01:22.469
un xeito único en que o cerebro

0:01:22.469,0:01:25.292
resolve as amplas esixencias [br]e as estreitas marxes

0:01:25.292,0:01:29.261
que o fan distinto[br]do resto de órganos do corpo.

0:01:30.291,0:01:33.346
Case toda a bioloxía que observamos

0:01:33.346,0:01:35.800
pode pensarse como unha serie de problemas

0:01:35.800,0:01:37.841
e as súas solucións correspondentes.

0:01:37.841,0:01:41.051
O primeiro problema [br]que todo órgano ten que resolver

0:01:41.051,0:01:45.799
é o do continuo fornecemento de nutrientes[br]para alimentar todas as células do corpo.

0:01:45.930,0:01:48.138
No cerebro é especialmente crítico;

0:01:48.138,0:01:50.355
a súa intensa actividade eléctrica emprega

0:01:50.355,0:01:53.213
un cuarto de todo o abastecemento [br]de enerxía do corpo,

0:01:53.213,0:01:57.573
a pesar de que o cerebro constitúe[br]só arredor dun 2% da masa total do corpo.

0:01:58.180,0:02:02.072
O sistema circulatorio soluciona[br]o problema de reparto de nutrientes

0:02:02.083,0:02:05.866
usando vasos sanguíneos,[br]que levan nutrientes e osíxeno

0:02:05.956,0:02:07.866
a cada recanto do noso corpo.

0:02:08.106,0:02:10.990
Podémolo ver neste vídeo.

0:02:10.990,0:02:15.062
Estamos a ver os vasos sanguíneos[br]do cerebro dun rato vivo.

0:02:15.487,0:02:18.117
Os vasos sanguíneos forman [br]unha complexa rede

0:02:18.117,0:02:20.465
que enche todo o volume do cerebro.

0:02:20.465,0:02:25.026
Comezan na súa superficie[br]e despois penetran no tecido.

0:02:25.147,0:02:27.508
A medida que se espallan, levan nutrientes

0:02:27.508,0:02:31.743
e osíxeno a todas e cada unha [br]das células do cerebro.

0:02:33.276,0:02:38.066
Dado que todas as células precisan[br]nutrientes para funcionar,

0:02:38.137,0:02:41.277
cada célula tamén produce refugallos [br]como subproduto

0:02:41.277,0:02:45.013
e a limpeza deses refugallos[br]é o segundo problema básico

0:02:45.090,0:02:47.442
que ten que resolver cada órgano.

0:02:47.882,0:02:50.465
Este diagrama amosa o sistema linfático,

0:02:50.465,0:02:52.895
que evolucionou[br]para satisfacer esta necesidade.

0:02:52.895,0:02:57.687
É unha segunda rede paralela de vasos[br]que se estende ao longo do corpo.

0:02:57.721,0:03:01.568
Recolle as proteínas e outros residuos[br]dos espazos intercelulares

0:03:01.602,0:03:06.104
para despois vertelos no sangue[br]e que poidan ser eliminados.

0:03:06.675,0:03:09.814
Se mirades ben este diagrama[br]veredes algo

0:03:09.858,0:03:12.186
que non ten moito sentido.

0:03:12.186,0:03:14.943
Se ampliamos a cabeza deste individuo

0:03:14.943,0:03:19.986
unha das cousas que se ven[br]é que non hai vasos linfáticos no cerebro.

0:03:21.298,0:03:24.392
Mais isto non ten moito sentido, non si?

0:03:24.392,0:03:27.497
Quero dicir, o cerebro é un órgano [br]cunha intensa actividade

0:03:27.597,0:03:30.392
que produce unha cantidade [br]igualmente grande de residuos

0:03:30.392,0:03:32.739
que hai que limpar eficazmente.

0:03:32.739,0:03:35.701
E aínda así non ten vasos linfáticos, [br]o que significa

0:03:35.701,0:03:37.727
que a solución que adopta[br]o resto do corpo

0:03:37.727,0:03:41.092
para limpar os residuos[br]non funciona no cerebro.

0:03:42.311,0:03:46.239
Entón como soluciona o cerebro[br]o problema da limpeza dos seus residuos?

0:03:46.613,0:03:49.982
Esta cuestión, aparentemente trivial,

0:03:49.982,0:03:53.390
é a que motivou ao noso grupo [br]a entrar nesta historia.

0:03:53.390,0:03:57.751
E o que atopamos ao entrarmos no cerebro,

0:03:57.751,0:04:02.837
entre as neuronas e os vasos sanguíneos,[br]foi que a solución do cerebro

0:04:02.837,0:04:07.123
para o problema da limpeza de residuos[br]era totalmente inesperada.

0:04:07.200,0:04:11.810
Era enxeñosa pero tamén fermosa.

0:04:13.168,0:04:14.835
Vouvos contar o que atopamos.

0:04:14.835,0:04:17.389
O cerebro ten unha bolsa grande

0:04:17.389,0:04:20.850
de fluído limpo e claro, [br]chamado líquido cefalorraquídeo,

0:04:20.850,0:04:22.169
que abreviamos como LCR.

0:04:22.169,0:04:25.989
O LCR enche o espazo que rodea o cerebro,

0:04:25.989,0:04:28.282
de modo que os residuos [br]do interior do cerebro

0:04:28.282,0:04:29.894
saen cara ao LCR,

0:04:29.894,0:04:32.927
que é vertido no sangue [br]xunto cos residuos.

0:04:33.157,0:04:36.307
Isto semella moi parecido[br]ao sistema linfático, verdade?

0:04:36.869,0:04:39.625
Pero o máis interesante é[br]que o líquido mais os residuos

0:04:39.625,0:04:43.717
do interior do cerebro[br]non chegan así como así

0:04:43.764,0:04:46.138
ata as bolsas do LCR.

0:04:46.138,0:04:49.861
Ao contrario, hai[br]unha rede especializada de condutos

0:04:49.861,0:04:53.133
que organiza e facilita este proceso.

0:04:53.753,0:04:55.902
Podédelo ver nestes vídeos.

0:04:55.902,0:05:00.390
Aquí estamos vendo outra vez [br]o cerebro de ratos vivos.

0:05:00.424,0:05:04.367
A imaxe da esquerda amosa[br]o que sucede na superficie do cerebro,

0:05:04.406,0:05:07.840
mentres que a da dereita amosa[br]o que ocorre dentro do cerebro,

0:05:07.916,0:05:09.639
no interior do propio tecido.

0:05:09.639,0:05:11.898
Marcamos os vasos sanguíneos en vermello

0:05:11.898,0:05:15.352
e o LCR que rodea o cerebro[br]vai aparecer en verde.

0:05:15.745,0:05:20.615
O que nos sorprendeu[br]foi que o líquido do exterior do cerebro

0:05:20.796,0:05:26.988
non se mantiña no exterior,[br]senón que era bombeado

0:05:27.018,0:05:31.924
outra vez cara ao interior do cerebro[br]polo exterior dos vasos sanguíneos

0:05:31.924,0:05:36.100
e a medida que se filtraba no cerebro[br]polo exterior dos vasos

0:05:36.100,0:05:40.873
estaba axudando a desfacerse,[br]a limpar os residuos

0:05:40.873,0:05:44.199
dos espazos intercelulares do cerebro.

0:05:44.199,0:05:46.111
Se vos parades a pensalo,

0:05:46.111,0:05:49.588
empregar así o exterior [br]dos vasos sanguíneos

0:05:49.588,0:05:52.107
é unha solución de deseño moi intelixente,

0:05:52.107,0:05:56.589
dado que o cerebro está encerrado[br]nun cranio ríxido

0:05:56.652,0:06:01.475
e está repleto de células,[br]non hai espazo dentro del

0:06:01.500,0:06:05.100
para un segundo conxunto de vasos [br]coma o sistema linfático.

0:06:05.100,0:06:08.349
Mais os vasos sanguíneos[br]si se estenden desde a superficie

0:06:08.349,0:06:11.126
ata o interior para chegar [br]a todas as células do cerebro,

0:06:11.126,0:06:15.504
o que significa que o líquido[br]que circula polo exterior destes vasos

0:06:15.504,0:06:19.260
pode chegar facilmente [br]a todo o volume do cerebro,

0:06:19.260,0:06:21.444
polo que é unha maneira moi intelixente

0:06:21.444,0:06:25.209
de facer que un conxunto de vasos, [br]os vasos sanguíneos,

0:06:25.209,0:06:27.998
asuma e substitúa a función

0:06:27.998,0:06:31.181
dun segundo conxunto de vasos, [br]os vasos linfáticos,

0:06:31.181,0:06:33.592
e evite así que sexan necesarios.

0:06:33.592,0:06:35.909
E o máis impresionante é [br]que ningún outro órgano

0:06:35.909,0:06:40.520
adopta esta solución para desfacerse[br]dos residuos intercelulares.

0:06:40.630,0:06:44.780
É unha solución[br]completamente única do cerebro.

0:06:46.430,0:06:50.458
Pero o descubrimento máis sorprendente[br]foi que todo isto,

0:06:50.801,0:06:56.221
todo o que vos acabo de contar,[br]o deste líquido que percorre o cerebro

0:06:56.469,0:06:59.823
só ocorre no cerebro durmido.

0:07:00.653,0:07:04.353
Aquí, o vídeo da esquerda[br]amosa canto LCR se está a mover

0:07:04.364,0:07:07.750
polo cerebro dun rato vivo [br]que está esperto.

0:07:07.970,0:07:09.843
Practicamente nada.

0:07:09.843,0:07:14.568
Mais no mesmo animal,[br]se agardamos un pouco a que adormeza,

0:07:14.623,0:07:19.530
vemos o LCR circular polo cerebro,

0:07:19.530,0:07:23.698
e descubrimos que no mesmo momento[br]en que o cerebro comeza a durmir,

0:07:23.698,0:07:28.870
as neuronas semellan encoller,[br]abrindo espazos entre elas

0:07:28.870,0:07:33.410
e permitindo que o líquido penetre[br]e limpe os residuos.

0:07:33.930,0:07:38.434
Entón parece que Galeno,[br]en realidade, estaba no certo

0:07:38.434,0:07:41.940
cando escribía sobre un fluído[br]que percorría o cerebro

0:07:41.950,0:07:43.750
cando comezabamos a durmir.

0:07:43.750,0:07:48.772
A nosa investigación, 2000 anos despois,[br]suxire que o que sucede

0:07:48.792,0:07:53.075
é que cando o cerebro está esperto[br]e na súa máxima actividade,

0:07:53.097,0:07:57.420
adía a limpeza dos residuos[br]dos espazos intercelulares

0:07:57.480,0:08:03.068
e despois, cando durme[br]e non precisa estar tan activo

0:08:03.068,0:08:05.255
entra nunha especie de modo de limpeza

0:08:05.255,0:08:08.202
para desfacerse dos residuos[br]dos espazos intercelulares,

0:08:08.202,0:08:10.490
residuos que foron acumulándose [br]durante o día.

0:08:10.490,0:08:13.057
Polo que en realidade é un pouco coma nós,

0:08:13.057,0:08:16.175
cando atrasamos as tarefas da casa [br]durante a semana,

0:08:16.175,0:08:17.817
cando non temos tempo de facelas,

0:08:17.817,0:08:20.729
e despois poñémonos ao día[br]e facemos toda a limpeza

0:08:20.729,0:08:22.450
cando chega a fin de semana.

0:08:24.662,0:08:27.100
Ata agora falei moito [br]sobre a limpeza de residuos,

0:08:27.100,0:08:29.942
mais non fun moi específico[br]sobre os tipos de residuos

0:08:29.942,0:08:33.876
que o cerebro ten que eliminar[br]durante o sono para manterse saudábel.

0:08:34.676,0:08:37.254
O residuo en que se centraron [br]os estudos máis recentes

0:08:37.254,0:08:38.381
é a beta-amiloide,

0:08:38.381,0:08:41.438
unha proteína que se fabrica no cerebro [br]todo o tempo.

0:08:41.438,0:08:44.094
Agora mesmo o meu cerebro [br]está a producir beta-amiloide

0:08:44.094,0:08:45.134
e tamén os vosos.

0:08:45.774,0:08:49.942
Pero en pacientes con alzhéimer,[br]a beta-amiloide acumúlase

0:08:49.942,0:08:54.854
e concéntrase nos espazos entre neuronas[br]no canto de ser limpada como debería.

0:08:56.214,0:09:00.460
E esta acumulación de beta-amiloide[br]cremos que é un dos pasos chave

0:09:00.460,0:09:02.793
no desenvolvemento [br]desta terrible enfermidade.

0:09:02.873,0:09:05.534
Medimos a velocidade [br]con que a beta-amiloide

0:09:05.534,0:09:09.040
é eliminada do cerebro cando está esperto[br]e cando está a durmir,

0:09:09.040,0:09:13.198
e achamos que, efectivamente,[br]a limpeza da beta-amiloide

0:09:13.218,0:09:16.236
é moito máis rápida no cerebro [br]que está a durmir.

0:09:17.746,0:09:21.524
Polo tanto, se o sono é parte da solución [br]que ten o cerebro

0:09:21.524,0:09:23.714
para o problema da limpeza de residuos,

0:09:23.714,0:09:27.032
entón pode mudar drasticamente[br]a forma de pensarmos a relación

0:09:27.032,0:09:30.793
entre o sono, a beta-amiloide [br]e a enfermidade de alzhéimer.

0:09:31.313,0:09:34.359
Algúns estudos clínicos recentes suxiren

0:09:34.359,0:09:37.730
que entre pacientes [br]que aínda non desenvolveron alzhéimer,

0:09:38.274,0:09:41.174
o empeoramento da calidade [br]e da duración do sono

0:09:41.244,0:09:45.140
están asociadas a unha maior cantidade[br]de beta-amiloide no cerebro.

0:09:46.250,0:09:51.200
Porén, cómpre sinalar que estes estudos[br]non demostran que a falta de sono

0:09:51.200,0:09:53.916
ou o sono escaso [br]provoquen a enfermidade de alzhéimer,

0:09:53.916,0:09:57.043
pero si suxiren [br]que a dificultade do cerebro

0:09:57.043,0:10:01.055
para manter a súa casa limpa[br]eliminando residuos coma a beta-amiloide

0:10:01.055,0:10:05.341
pode contribuír ao desenvolvemento[br]de doenzas como o alzhéimer.

0:10:05.341,0:10:08.720
Entón, o que esta nova investigación di

0:10:08.720,0:10:12.915
é que o que todos vós xa sabiades[br]sobre o sono,

0:10:12.935,0:10:17.670
o que incluso Galeno xa sabía,[br]que refresca e despexa a mente,

0:10:18.080,0:10:21.564
pode ser unha parte importante[br]da función do sono.

0:10:21.994,0:10:25.412
Mirade, vós e mais eu [br]durmimos todas as noites

0:10:25.412,0:10:27.983
mais os nosos cerebros nunca descansan.

0:10:28.513,0:10:33.086
Mentres o noso corpo está parado[br]e a nosa mente vaga por aí en soños,

0:10:33.086,0:10:37.281
a elegante maquinaria do cerebro[br]está en silencio traballando duro

0:10:37.324,0:10:41.180
limpando e mantendo esta máquina[br]incribelmente complexa.

0:10:42.331,0:10:45.266
Igual que as tarefas de casa,[br]é un labor sucio e ingrato

0:10:45.266,0:10:47.615
pero tamén importante.

0:10:47.930,0:10:51.070
Na casa, se estamos sen limpar a cociña

0:10:51.070,0:10:52.263
durante un mes

0:10:52.843,0:10:56.091
o fogar convértese rapidamente [br]nun lugar no que é imposíbel vivir.

0:10:57.081,0:10:59.868
Pero no cerebro, as consecuencias [br]de atrasarse na limpeza

0:10:59.868,0:11:04.076
poden ser moito máis graves [br]que a vergoña de ter os mesados sucios,

0:11:04.722,0:11:06.734
porque cando se trata de limpar o cerebro,

0:11:06.734,0:11:11.394
son a saúde e a función da mente[br]e do corpo as que están en xogo;

0:11:12.394,0:11:13.869
e por iso comprender hoxe

0:11:13.869,0:11:18.150
estas funcións básicas [br]de mantemento do cerebro

0:11:18.690,0:11:23.902
pode ser crucial para previr e tratar[br]doenzas da mente o día de mañá.

0:11:24.392,0:11:25.583
Grazas.

0:11:25.583,0:11:27.908
(Aplauso)