WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.000 Се викам Џонатан Зитрен. 00:00:02.000 --> 00:00:05.000 Во мојата неодамнешна работа бев малку песимист, 00:00:05.000 --> 00:00:09.000 па си реков ова утро да се обидам да бидам оптимист 00:00:09.000 --> 00:00:11.000 и дадам причина за надеж 00:00:11.000 --> 00:00:13.000 за иднината на интернетот 00:00:13.000 --> 00:00:16.000 преку испитување на неговата сегашната состојба. NOTE Paragraph 00:00:16.000 --> 00:00:20.000 Можеби изгледа дека денес има помалку надеж отколку порано. 00:00:20.000 --> 00:00:22.000 Луѓето се помалку љубезни. Има помалку доверба. 00:00:22.000 --> 00:00:26.000 Не знам... како едноставен пример 00:00:26.000 --> 00:00:28.000 може да направиме еден тест. 00:00:28.000 --> 00:00:35.000 Колку од вас автостопирале? 00:00:35.000 --> 00:00:38.000 Знам. Колку од вас автостопирале 00:00:38.000 --> 00:00:43.000 во последниве 10 години? 00:00:43.000 --> 00:00:46.000 Така. Значи, што се сменило? 00:00:46.000 --> 00:00:49.000 Не е подобрениот јавен превоз. 00:00:49.000 --> 00:00:52.000 Значи, тоа е една причина да се претпостави дека како група имаме 00:00:52.000 --> 00:00:55.000 тенденција да назадуваме и да одиме во погрешна насока. NOTE Paragraph 00:00:55.000 --> 00:00:58.000 Но, јас сакам да ви дадам три примери 00:00:58.000 --> 00:01:01.000 и да се обидам да покажам дека тренд-линијата, 00:01:01.000 --> 00:01:03.000 всушност, оди во спортивната насока 00:01:03.000 --> 00:01:06.000 и дека интернетот помага во тоа. 00:01:06.000 --> 00:01:09.000 Значи, пример број еден: самиот интернет. 00:01:09.000 --> 00:01:13.000 Ова се три од основачите на интернетот. 00:01:13.000 --> 00:01:15.000 Тие, всушност, учеле заедно во исто средно училиште 00:01:15.000 --> 00:01:19.000 во едно предградие на Лос Анџелес во 1960-тите. 00:01:19.000 --> 00:01:22.000 Можеби вие сте биле дел од Францускиот клуб или Клубот за дебати. 00:01:22.000 --> 00:01:24.000 Тие го имале клубот „Ајде да изградиме глобална мрежа“, 00:01:24.000 --> 00:01:27.000 кој на крајот се покажа одличен. NOTE Paragraph 00:01:27.000 --> 00:01:30.000 Тука се сликани за Њусвик (Newsweek), по повод нивната 25-годишнина, 00:01:30.000 --> 00:01:33.000 за написот „Ретроспектива на интернетот“. 00:01:33.000 --> 00:01:35.000 Како што можете да заклучите, 00:01:35.000 --> 00:01:38.000 тие се, во суштина, шегобијци. 00:01:38.000 --> 00:01:41.000 Имале една голема пречка 00:01:41.000 --> 00:01:43.000 и една голема слобода 00:01:43.000 --> 00:01:46.000 при обидот за основање на глобална мрежа. 00:01:46.000 --> 00:01:50.000 Пречката била тоа што немале пари. 00:01:50.000 --> 00:01:53.000 Никаков капитал за инвестирање 00:01:53.000 --> 00:01:55.000 од типот потребен за создавање физичка мрежа 00:01:55.000 --> 00:01:57.000 од камиони, луѓе 00:01:57.000 --> 00:02:00.000 и центар за пренесување пакети. 00:02:00.000 --> 00:02:02.000 Немале ништо од тоа. NOTE Paragraph 00:02:02.000 --> 00:02:04.000 Но, имале една прекрасна слобода: 00:02:04.000 --> 00:02:08.000 немале потреба да заработат профит од тоа. 00:02:08.000 --> 00:02:12.000 Интернетот нема бизнис план и никогаш го немал. 00:02:12.000 --> 00:02:14.000 Нема претседател на компанија, 00:02:14.000 --> 00:02:18.000 нема фирма која самата е одговорна за изградбата. 00:02:18.000 --> 00:02:20.000 Наместо тоа, интернетот е луѓе кои се собираат 00:02:20.000 --> 00:02:23.000 за да направат нешто за забава, 00:02:23.000 --> 00:02:25.000 а не затоа што мораат 00:02:25.000 --> 00:02:29.000 или затоа што очекуваат да заработат нешто од сето тоа. NOTE Paragraph 00:02:29.000 --> 00:02:32.000 Овој дух на размислување доведе до создавање на мрежна архитектура, 00:02:32.000 --> 00:02:34.000 структура која беше сосема различна 00:02:34.000 --> 00:02:38.000 од која било дигитална мрежа тогаш или оттогаш. 00:02:38.000 --> 00:02:40.000 Толку необична што, всушност, 00:02:40.000 --> 00:02:44.000 малкумина веруваа дека идеата зад интернетот би можела да профункционира. 00:02:44.000 --> 00:02:47.000 До 1992 година, АјБиЕм тврдеше 00:02:47.000 --> 00:02:50.000 дека не е возможно да се изгради корпоративна мрежа 00:02:50.000 --> 00:02:53.000 користејќи интернет протокол. 00:02:53.000 --> 00:02:55.000 Дури и денес, некои интернет инженери велат дека 00:02:55.000 --> 00:02:59.000 сето ова е пробен проект, за кој уште не е донесена конечна одлука. 00:02:59.000 --> 00:03:00.000 (Смеа) NOTE Paragraph 00:03:00.000 --> 00:03:04.000 Поради тоа, доколку интернет инженерството имаше маскота, 00:03:04.000 --> 00:03:07.000 тоа би била матичната пчела. 00:03:07.000 --> 00:03:10.000 Бидејќи односот на крзното и распонот на крилјата кај матичната пчела 00:03:10.000 --> 00:03:12.000 е премногу голем за таа да може да лета. 00:03:12.000 --> 00:03:17.000 А, сепак, од некоја мистериозна причина, пчелата лета. 00:03:17.000 --> 00:03:20.000 Мило ми е да кажам дека, благодарение на огромно владино финансирање, 00:03:20.000 --> 00:03:23.000 пред околу три години конечно откривме на кој начин 00:03:23.000 --> 00:03:25.000 летаат пчелите. 00:03:25.000 --> 00:03:27.000 (Смеа) 00:03:27.000 --> 00:03:29.000 Многу е комплицирано, но дознавме дека 00:03:29.000 --> 00:03:32.000 ги размавтуваат крилја со огромна брзина. 00:03:32.000 --> 00:03:35.000 (Смеа) NOTE Paragraph 00:03:35.000 --> 00:03:39.000 Значи, каква е оваа бизарна архитектонска конфигурација, 00:03:39.000 --> 00:03:42.000 која овозможува мрежата да функционира и да биде толку необична? 00:03:42.000 --> 00:03:44.000 Па, движењето на податоците 00:03:44.000 --> 00:03:47.000 од едно до друго место - повторувам, многу се разликува од поштенска доставка. 00:03:47.000 --> 00:03:50.000 Повеќе наликува на пренесување низ толпа. 00:03:50.000 --> 00:03:51.000 (Смеа) 00:03:51.000 --> 00:03:53.000 Замислете дека сте дел од некоја мрежа, 00:03:53.000 --> 00:03:56.000 на пример, можеби сте на некој спортски настан. 00:03:56.000 --> 00:03:58.000 Седите во вакви редови 00:03:58.000 --> 00:04:00.000 и некој сака чаша пиво. 00:04:00.000 --> 00:04:03.000 Таа се пренесува од рака на рака, 00:04:03.000 --> 00:04:05.000 и вашата добрососедска должност 00:04:05.000 --> 00:04:07.000 е да го предадете пивото понатаму, 00:04:07.000 --> 00:04:10.000 притоа ризикувајќи ги вашите сопствени панталони, 00:04:10.000 --> 00:04:12.000 за да го донесете до крајната дестинација. NOTE Paragraph 00:04:12.000 --> 00:04:14.000 Никој не ве плаќа за да го направите ова. 00:04:14.000 --> 00:04:17.000 Тоа е само дел од вашата соседска должност. 00:04:17.000 --> 00:04:21.000 И на некој начин, токму така пакетите на податоци се движат низ интернетот, 00:04:21.000 --> 00:04:23.000 некогаш низ и до 25 или 30 раце, 00:04:23.000 --> 00:04:25.000 при што субјектите кои учествуваат 00:04:25.000 --> 00:04:27.000 во пренесувањето на информациите 00:04:27.000 --> 00:04:31.000 немаат никаква договорна или правна обврска 00:04:31.000 --> 00:04:33.000 кон првичниот праќач 00:04:33.000 --> 00:04:36.000 или кон примачот. NOTE Paragraph 00:04:36.000 --> 00:04:40.000 Се разбира, при пренос низ толпа, тешко е да ја одредиш дестинацијата. 00:04:40.000 --> 00:04:42.000 Потребно е многу доверба, 00:04:42.000 --> 00:04:45.000 но не е баш нешто како „Се обидувам да стигнам до Пенсакола, ве молам“. 00:04:45.000 --> 00:04:49.000 Значи, на интернетот му треба адресирање и насоки. 00:04:49.000 --> 00:04:53.000 Не постои единствена и целовкупна мапа на интернетот. 00:04:53.000 --> 00:04:56.000 Наместо тоа, тоа е како сите да седиме во театар, 00:04:56.000 --> 00:04:59.000 и само низ магла може да ги видиме 00:04:59.000 --> 00:05:01.000 луѓето кои се веднаш до нас. 00:05:01.000 --> 00:05:04.000 Па, што правиме за да дознаме кој каде се наоѓа? 00:05:04.000 --> 00:05:06.000 Се вртиме до личноста од нашата десна страна 00:05:06.000 --> 00:05:09.000 и им кажуваме што гледаме на нашата лева страна. 00:05:09.000 --> 00:05:11.000 И обратно. 00:05:11.000 --> 00:05:13.000 И тие можат да ја го направат истото. И дур да трепнеш, 00:05:13.000 --> 00:05:16.000 имаш општа слика за тоа каде што се наоѓа. NOTE Paragraph 00:05:16.000 --> 00:05:21.000 Ова е како интернет адресирањето и рутирањето, всушност, работат. 00:05:21.000 --> 00:05:25.000 Ова е систем кој се потпира на љубезност и доверба, 00:05:25.000 --> 00:05:28.000 што, воедно, го прави многу деликатен и ранлив. 00:05:28.000 --> 00:05:30.000 Во некои ретки, но впечатливи случаи, 00:05:30.000 --> 00:05:33.000 една лага кажана од страна на само една индивидуа 00:05:33.000 --> 00:05:35.000 во ова саќе 00:05:35.000 --> 00:05:37.000 може да доведе до сериозни проблеми. NOTE Paragraph 00:05:37.000 --> 00:05:40.000 На пример, лани, 00:05:40.000 --> 00:05:42.000 владата на Пакистан 00:05:42.000 --> 00:05:45.000 побара од тамошните интернет провајдери 00:05:45.000 --> 00:05:49.000 да го забранат пристапот до Јутјуб (YouTube) на граѓаните на Пакистан. 00:05:49.000 --> 00:05:51.000 На веб порталот имало некое видео, кое не ѝ се допаѓало на владата, 00:05:51.000 --> 00:05:53.000 и сакале тоа да биде блокирано. 00:05:53.000 --> 00:05:55.000 Ова е честа случка. Многу влади насекаде низ светот 00:05:55.000 --> 00:05:57.000 често се обидуваат да блокираат, 00:05:57.000 --> 00:06:00.000 филтрираат и цензорираат различни содржини на интернет. NOTE Paragraph 00:06:00.000 --> 00:06:02.000 Еден интернет сервис провајдер во Пакистан 00:06:02.000 --> 00:06:05.000 решил да ја спроведе оваа блокада за своите корисници 00:06:05.000 --> 00:06:08.000 на еден необичен начин. 00:06:08.000 --> 00:06:10.000 Рекламирал - 00:06:10.000 --> 00:06:13.000 на истиот начин на кој вие, доколку сте дел од интернетот, 00:06:13.000 --> 00:06:15.000 треба да кажете што гледате до вас - рекламирал 00:06:15.000 --> 00:06:20.000 дека до него... всушност, дека самиот тој 00:06:20.000 --> 00:06:22.000 е Јутјуб. 00:06:22.000 --> 00:06:25.000 „Токму така“, вели. „Јас сум Јутјуб“. 00:06:25.000 --> 00:06:27.000 Тоа значи дека пакетите податоци 00:06:27.000 --> 00:06:29.000 од корисниците кои го посетувале Јутјуб 00:06:29.000 --> 00:06:32.000 застанале кај интернет сервис провајдерот, мислејќи дека се таму. 00:06:32.000 --> 00:06:34.000 А, интернет сервис провајдерот ги отфрлил неотворени, 00:06:34.000 --> 00:06:36.000 бидејќи целта била да се блокираат. NOTE Paragraph 00:06:36.000 --> 00:06:38.000 Но, тоа не запре таму. 00:06:38.000 --> 00:06:40.000 Тоа соопштение 00:06:40.000 --> 00:06:42.000 отишло еден клик понатаму 00:06:42.000 --> 00:06:45.000 и се проширило како бран. 00:06:45.000 --> 00:06:47.000 Кога ќе направиме 00:06:47.000 --> 00:06:49.000 анализа на овој настан, 00:06:49.000 --> 00:06:51.000 во еден даден момент 00:06:51.000 --> 00:06:53.000 Јутјуб си работи нормално, 00:06:53.000 --> 00:06:55.000 а во следниот момент, 00:06:55.000 --> 00:06:58.000 се објавува лажниот оглас. 00:06:58.000 --> 00:07:00.000 И за само две минути 00:07:00.000 --> 00:07:02.000 одекнува наоколу 00:07:02.000 --> 00:07:05.000 и Јутјуб е блокиран насекаде во светот. 00:07:05.000 --> 00:07:08.000 Ако сте во Оксфорд, Англија, и се обидувате да се вклучите на Јутјуб, 00:07:08.000 --> 00:07:10.000 вашите барања одат во Пакистан 00:07:10.000 --> 00:07:13.000 и не враќаа никаков резултат. NOTE Paragraph 00:07:13.000 --> 00:07:15.000 Замислете си го тоа. 00:07:15.000 --> 00:07:17.000 Една од најпопуларните веб-страници во светот, 00:07:17.000 --> 00:07:19.000 водена од една од најмоќните компании во светот, 00:07:19.000 --> 00:07:23.000 а сепак Јутјуб и Гугл 00:07:23.000 --> 00:07:26.000 не можеа ништо да направат во врска со тоа. 00:07:26.000 --> 00:07:30.000 Но, некако, по околу два часа, 00:07:30.000 --> 00:07:32.000 проблемот беше поправен. 00:07:32.000 --> 00:07:34.000 Како се случи тоа? NOTE Paragraph 00:07:34.000 --> 00:07:37.000 За да разбереме, одиме кај НАНОГ (NANOG), 00:07:37.000 --> 00:07:40.000 Северноамериканската група на мрежни оператори. 00:07:40.000 --> 00:07:42.000 Група луѓе кои, 00:07:42.000 --> 00:07:44.000 додека денот надвор е прекрасен, 00:07:44.000 --> 00:07:46.000 влегуваат во соба без прозорци, 00:07:46.000 --> 00:07:48.000 се сместуваат на своите работни места 00:07:48.000 --> 00:07:51.000 и читаат мејлови и пораки 00:07:51.000 --> 00:07:55.000 во фиксиран фонт на букви, како овој, 00:07:55.000 --> 00:07:57.000 и зборуваат за мрежи. 00:07:57.000 --> 00:07:59.000 Некои од нив се обични вработени во интернет сервис провајдер фирми 00:07:59.000 --> 00:08:01.000 низ светот. 00:08:01.000 --> 00:08:03.000 Еве ја пораката на некој од нив што вели 00:08:03.000 --> 00:08:06.000 „Изгледа дека имаме киднапирање на Јутјуб! 00:08:06.000 --> 00:08:09.000 Ова не е вежба. Ова не е само грешка од невнимание 00:08:09.000 --> 00:08:11.000 од страна на инженерите на Јутјуб. Ви ветувам. 00:08:11.000 --> 00:08:13.000 Нешто се случува во Пакистан.“ 00:08:13.000 --> 00:08:17.000 И се собираат за да го најдат и решат проблемот. NOTE Paragraph 00:08:17.000 --> 00:08:20.000 Тоа ви е нешто како, на пример, куќата да ви се запали. 00:08:20.000 --> 00:08:24.000 Лошата вест е дека нема противпожарна служба. 00:08:24.000 --> 00:08:27.000 Добрата вест е дека случајни луѓе ќе се појават од никаде, 00:08:27.000 --> 00:08:31.000 ќе го изгаснат пожарот и ќе си заминат без да очекуваат плата или пофалба. 00:08:31.000 --> 00:08:36.000 (Аплауз) 00:08:36.000 --> 00:08:38.000 Се обидував да смислам кој би бил вистинскиот модел со кој би го опишал 00:08:38.000 --> 00:08:40.000 овој тип на случајни чинови на љубезност 00:08:40.000 --> 00:08:42.000 од страна на непознати луѓе... 00:08:42.000 --> 00:08:47.000 (Смеа) 00:08:47.000 --> 00:08:50.000 Тоа е како кога ќе падне град 00:08:50.000 --> 00:08:52.000 и луѓето се подготвени да помогнат. 00:08:52.000 --> 00:08:56.000 Овој модел може да се виде насекаде, кога ќе почнете да го барате. NOTE Paragraph 00:08:56.000 --> 00:08:59.000 Пример број два: Википедија. 00:08:59.000 --> 00:09:02.000 Ако човек по име Џимбо ви пријдеше во 2001 година 00:09:02.000 --> 00:09:05.000 и ви речеше „Имам супер идеа! Ќе почнеме со седум статии, кои секој 00:09:05.000 --> 00:09:07.000 може да ги уредува во кое било време 00:09:07.000 --> 00:09:10.000 и така ќе направиме супер енциклопедија! Што мислиш?“. 00:09:10.000 --> 00:09:14.000 Аха, да. Најглупава идеа на векот. 00:09:14.000 --> 00:09:15.000 (Смеа) 00:09:15.000 --> 00:09:20.000 Всушност, Википедија е една толку глупава идеа, 00:09:20.000 --> 00:09:23.000 што Џимбо никогаш не ја ни имал. NOTE Paragraph 00:09:23.000 --> 00:09:25.000 Идеата на Џимбо беше за Нупедија. 00:09:25.000 --> 00:09:27.000 Сосема традиционална енциклопедија. Тој би им плаќал на луѓето, 00:09:27.000 --> 00:09:29.000 зошто што сакал да биде фин, 00:09:29.000 --> 00:09:31.000 а луѓето 00:09:31.000 --> 00:09:33.000 би пишувале статии. 00:09:33.000 --> 00:09:35.000 Викито било воведено 00:09:35.000 --> 00:09:37.000 за други да можат да даваат предлози за промени - 00:09:37.000 --> 00:09:39.000 како второстепена идеа, како од некоја задна соба. 00:09:39.000 --> 00:09:42.000 Но, излезе дека задната соба се прошири толку многу, 00:09:42.000 --> 00:09:44.000 што го опфати целиот проект. NOTE Paragraph 00:09:44.000 --> 00:09:47.000 Па, денес Википедија присутна насекаде, 00:09:47.000 --> 00:09:51.000 па може да се најде и на менијата во кинески ресторани. 00:09:51.000 --> 00:09:57.000 (Смеа) 00:09:57.000 --> 00:09:59.000 Не го измислувам ова. 00:09:59.000 --> 00:10:01.000 (Смеа) 00:10:01.000 --> 00:10:04.000 Имам една теорија, која може да ја објаснам подоцна. 00:10:04.000 --> 00:10:06.000 Доволно е да кажам дека омилена Википедија ми е онаа 00:10:06.000 --> 00:10:08.000 пржена со пиперки. 00:10:08.000 --> 00:10:10.000 (Смеа) NOTE Paragraph 00:10:10.000 --> 00:10:13.000 Но, Википедија не си работи само туку-така, спонатано. 00:10:13.000 --> 00:10:15.000 Па, како работи? 00:10:15.000 --> 00:10:17.000 Па, постои една задна соба, без прозорци, 00:10:17.000 --> 00:10:19.000 метафорички кажано. 00:10:19.000 --> 00:10:21.000 И таму има еден куп луѓе кои, додека надвор е сончево, 00:10:21.000 --> 00:10:24.000 порадо би седеле внатре 00:10:24.000 --> 00:10:26.000 и би ја следеле оваа управна огласна табла, 00:10:26.000 --> 00:10:29.000 која самата по себе е вики-страница што секој може да ја уредува. 00:10:29.000 --> 00:10:32.000 Само треба да го кажеш својот проблем. 00:10:32.000 --> 00:10:35.000 Потсетува на описот на историја како 00:10:35.000 --> 00:10:38.000 „едно нешто после друго, а крај не се гледа“, нели? NOTE Paragraph 00:10:38.000 --> 00:10:42.000 Број еден: „Тенденциозно уредување од страна на корисникот Ендивифил“. 00:10:42.000 --> 00:10:45.000 Ендивифил, ако случајно си во публиката - се извинувам. 00:10:45.000 --> 00:10:47.000 Не завземам страни. 00:10:47.000 --> 00:10:50.000 „Анонимец ме напаѓа за возвраќање“. 00:10:50.000 --> 00:10:52.000 Мојот омилен: „Долга приказна“. 00:10:52.000 --> 00:10:53.000 (Смеа) 00:10:53.000 --> 00:10:57.000 Излегува дека има поголем број на луѓе кои ја проверуваат оваа страница 00:10:57.000 --> 00:10:59.000 и се обидуваат да ги решат проблемите 00:10:59.000 --> 00:11:02.000 отколку што има проблеми кои се појавуваат на страницата. NOTE Paragraph 00:11:02.000 --> 00:11:05.000 Тоа е она што Википедија ја одржува во живот. 00:11:05.000 --> 00:11:08.000 Во секој момент, Википедија е околу 00:11:08.000 --> 00:11:13.000 45 минути од целосно уништување. Нели? 00:11:13.000 --> 00:11:15.000 Има спамботови кои се инфилтрираат и секоја статија сакаат да ја претворат 00:11:15.000 --> 00:11:17.000 во реклама за часовниците Ролекс. 00:11:17.000 --> 00:11:18.000 (Смеа) 00:11:18.000 --> 00:11:21.000 Оваа тенка гиковска линија 00:11:21.000 --> 00:11:23.000 е тоа што ја одржува Википедија. 00:11:23.000 --> 00:11:25.000 Не бидејќи тоа е работа, 00:11:25.000 --> 00:11:27.000 не бидејќи тоа е кариера, 00:11:27.000 --> 00:11:29.000 туку бидејќи тоа е повик. 00:11:29.000 --> 00:11:32.000 Чувствуваат потреба да го прават ова 00:11:32.000 --> 00:11:34.000 бидејќи им е важно. NOTE Paragraph 00:11:34.000 --> 00:11:36.000 Дури се собираат и во групи, 00:11:36.000 --> 00:11:38.000 како, на пример, Одделение против вандализм - 00:11:38.000 --> 00:11:41.000 "Учтивост, зрелост, одговорност" - 00:11:41.000 --> 00:11:43.000 само за да ги одржуваат страниците. 00:11:43.000 --> 00:11:46.000 Ова ве тера да се запрашате, кој би чувал стража, 00:11:46.000 --> 00:11:50.000 ако, на пример, за време на викендот се одвива 00:11:50.000 --> 00:11:52.000 некоја масовна и многу популарна Стар Трек конвенција? 00:11:52.000 --> 00:11:57.000 (Смеа) NOTE Paragraph 00:11:57.000 --> 00:11:59.000 Она што може да го согледаме... 00:11:59.000 --> 00:12:02.000 (Смеа) 00:12:02.000 --> 00:12:06.000 Она што може да го согледаме преку овој феномен 00:12:06.000 --> 00:12:10.000 е нешто што лудиот покоен сообраќаен инженер 00:12:10.000 --> 00:12:12.000 Ханс Мондерман го откри во Холандија 00:12:12.000 --> 00:12:14.000 и овде, во Јужен Кенсингтон, а тоа е дека понекогаш 00:12:14.000 --> 00:12:19.000 ако отстраниме некои од надворешните правила и знакови, 00:12:19.000 --> 00:12:21.000 може да добиеме побезбедна средина, 00:12:21.000 --> 00:12:24.000 во која луѓето можат да функционираат 00:12:24.000 --> 00:12:27.000 и во која се почовечни едни со други. 00:12:27.000 --> 00:12:29.000 Согледуваат дека мораат 00:12:29.000 --> 00:12:31.000 да превземат одговорност за она што го прават. 00:12:31.000 --> 00:12:34.000 Википедија го прифати ова. NOTE Paragraph 00:12:34.000 --> 00:12:37.000 Некои од вас можеби се сеќава на детето Стар Ворс (Војна на ѕвездите)? 00:12:37.000 --> 00:12:41.000 Кутриот тинејџер кој се снимил со голф палка, 00:12:41.000 --> 00:12:43.000 преправајќи се дека таа е ласерска сабја. 00:12:43.000 --> 00:12:46.000 Клипот си го најде патот до интернетот, 00:12:46.000 --> 00:12:48.000 без негова дозвола и дури без негово знаење, на почетокот. 00:12:48.000 --> 00:12:51.000 Страшно заразно видео. Екстремно популарно. 00:12:51.000 --> 00:12:54.000 Многу понижувачко за него. NOTE Paragraph 00:12:54.000 --> 00:12:56.000 Бидејќи Википедија, сепак, е енциклопедија, 00:12:56.000 --> 00:12:59.000 мораше да има статија за детето Стар Ворс. 00:12:59.000 --> 00:13:01.000 Секоја статија на Википедија има и соодветна страница за дискусија. 00:13:01.000 --> 00:13:03.000 На оваа страница за дискусија се одвиваше 00:13:03.000 --> 00:13:06.000 една доста опширна расправа - помеѓу корисниците на Википедија - 00:13:06.000 --> 00:13:10.000 во врска со тоа дали името на детето 00:13:10.000 --> 00:13:12.000 треба да се појави во статијата. 00:13:12.000 --> 00:13:14.000 Двете страни имаа аргументи. 00:13:14.000 --> 00:13:16.000 Овде се само дел од нив. 00:13:16.000 --> 00:13:18.000 Најпосле одлучија, 00:13:18.000 --> 00:13:20.000 далеку од едногласно, 00:13:20.000 --> 00:13:22.000 да не го вклучат неговото вистинско име, 00:13:22.000 --> 00:13:25.000 и покрај тоа што сите медиуми го направија тоа. 00:13:25.000 --> 00:13:28.000 Едноставно не мислеа дека тоа е правилно. 00:13:28.000 --> 00:13:30.000 Тоа беше еден чин на љубезност. NOTE Paragraph 00:13:30.000 --> 00:13:32.000 И ден денес, на страницата со статијата за детето Стар Ворс 00:13:32.000 --> 00:13:34.000 има едно предупредување на почетокот, 00:13:34.000 --> 00:13:37.000 кое вели дека неговото вистинско име не смее да се додаде. 00:13:37.000 --> 00:13:39.000 Ако го прекршите ова правило, тоа веднаш ќе биде отстрането 00:13:39.000 --> 00:13:43.000 од страна на луѓе кои можеби не се согласуваат со првобитната одлука, 00:13:43.000 --> 00:13:46.000 но го почитуваат исходот 00:13:46.000 --> 00:13:48.000 и работат за да го спроведат, 00:13:48.000 --> 00:13:52.000 бидејќи веруваат во нешто поголемо од нивното мислење. 00:13:52.000 --> 00:13:55.000 Од моја гледна точка, како адвокат, мора да кажам дека 00:13:55.000 --> 00:13:59.000 овие луѓе го редефинираат законот и принципот на почитување на донесените одлуки. NOTE Paragraph 00:13:59.000 --> 00:14:02.000 Ова не е ограничено само на Википедија. 00:14:02.000 --> 00:14:04.000 Го гледаме постојано на блогови. 00:14:04.000 --> 00:14:07.000 Погледнете ја оваа насловна страница на Бизнисвик од 2005. 00:14:07.000 --> 00:14:09.000 „Блоговите ќе го променат вашиот бизнис“. 00:14:09.000 --> 00:14:12.000 Знам дека изгледаат смешно. И смешни се. 00:14:12.000 --> 00:14:14.000 Започнуваат како секакви смешни проекти. NOTE Paragraph 00:14:14.000 --> 00:14:16.000 Ова ми е еден од омилените блогови од тој тип. 00:14:16.000 --> 00:14:19.000 Мачки што личат на Хитлер точка ком (Catsthatlooklikehitler.com). 00:14:19.000 --> 00:14:20.000 (Смеа) 00:14:20.000 --> 00:14:23.000 Праќаш слика, ако твојата мачка 00:14:23.000 --> 00:14:25.000 изгледа како Хитлер. 00:14:25.000 --> 00:14:32.000 (Смеа) 00:14:32.000 --> 00:14:34.000 Мислам, погледнете ја број четири. Можете ли да замислите да живеете 00:14:34.000 --> 00:14:36.000 со таа мачка секој ден? 00:14:36.000 --> 00:14:37.000 (Смеа) NOTE Paragraph 00:14:37.000 --> 00:14:41.000 Но, вакви будалештини може да видите 00:14:41.000 --> 00:14:43.000 применети и на луѓе. 00:14:43.000 --> 00:14:47.000 Ова е блог посветен на неумесни портрети. 00:14:47.000 --> 00:14:50.000 Овде вели „Идилична ливада со железна ограда“. 00:14:50.000 --> 00:14:52.000 Дали тоа позади неа е труп на животно? 00:14:52.000 --> 00:14:53.000 (Смеа) 00:14:53.000 --> 00:14:55.000 „Знаеш што? Мислам дека тоа е труп на животно 00:14:55.000 --> 00:14:57.000 зад неа.“ NOTE Paragraph 00:14:57.000 --> 00:14:59.000 И така, едно по друго. 00:14:59.000 --> 00:15:03.000 Но, стигнувате до ова. „Сликата е отстранета по барање на сопственикот“. 00:15:03.000 --> 00:15:05.000 Толку. Сликата е отстранета по барање на сопственикот. 00:15:05.000 --> 00:15:07.000 Некој кој бил иссмеан му пишал 00:15:07.000 --> 00:15:10.000 на оној што ја одржува страницата, 00:15:10.000 --> 00:15:13.000 не со правна закана или парична понуда, 00:15:13.000 --> 00:15:15.000 туку само рекол „Еј, ај ако може?“. 00:15:15.000 --> 00:15:17.000 И човекот одговорил „Нема проблем“. NOTE Paragraph 00:15:17.000 --> 00:15:21.000 Верувам дека можеме да градиме онлајн платформи, 00:15:21.000 --> 00:15:24.000 кои уште повеќе ќе го олеснат 00:15:24.000 --> 00:15:26.000 гореспоменатиот процес, 00:15:26.000 --> 00:15:28.000 и ќе ни овозможат на сите да согледаме 00:15:28.000 --> 00:15:30.000 дека податоците кои ги наоѓаме онлајн 00:15:30.000 --> 00:15:34.000 не се само податоци кои ги кликнуваме, копираме и ги пренесуваме понатаму, 00:15:34.000 --> 00:15:37.000 туку податоци кои претставуваат човечка емоција, 00:15:37.000 --> 00:15:39.000 напор и влијание, 00:15:39.000 --> 00:15:41.000 и ќе ни овозможат да ги разгледаме од еден етички аспект 00:15:41.000 --> 00:15:44.000 и да одлучиме што ќе правиме со нив. NOTE Paragraph 00:15:44.000 --> 00:15:47.000 Мислам дека ова е применливо и во вистинскиот свет. 00:15:47.000 --> 00:15:50.000 Еден ден може да живееме во свет со уште повеќе цензура - 00:15:50.000 --> 00:15:53.000 насекаде нешто ве снима и можеби го става тоа онлајн - 00:15:53.000 --> 00:15:55.000 па би можеле да носиме нешто 00:15:55.000 --> 00:15:57.000 на што ќе пишува „не сакам да сум сниман“. 00:15:57.000 --> 00:16:00.000 И би имале технологија 00:16:00.000 --> 00:16:02.000 што ќе му овозможи на оној што сликал да знае 00:16:02.000 --> 00:16:04.000 дека некој сака да биде исконтактиран 00:16:04.000 --> 00:16:06.000 пред сликата да се објави некаде, 00:16:06.000 --> 00:16:08.000 доколку тоа не е проблем. 00:16:08.000 --> 00:16:10.000 Па, оној што ја направил сликата може да одлучи 00:16:10.000 --> 00:16:14.000 како и дали да ја почитува оваа молба. NOTE Paragraph 00:16:14.000 --> 00:16:16.000 Во вистинскиот свет, може да забележиме вакво филтрирање 00:16:16.000 --> 00:16:18.000 што се случува во Пакистан. 00:16:18.000 --> 00:16:22.000 Сега ги имаме средствата потребни да се изгради ваков систем, 00:16:22.000 --> 00:16:25.000 за луѓето да можат да го пријават филтрирањето кога ќе наидат на него. 00:16:25.000 --> 00:16:29.000 Нема да биде само... „Не знам, не можев да стигнам таму. Никому ништо.“ 00:16:29.000 --> 00:16:31.000 Туку, одеднаш тоа е колективна свесност 00:16:31.000 --> 00:16:34.000 за што и каде е блокирано 00:16:34.000 --> 00:16:36.000 и цензорирано онлајн. 00:16:36.000 --> 00:16:40.000 Всушност, еве како технологијата го имитира животот, 00:16:40.000 --> 00:16:43.000 кој ја имитира технологијата, или можеби е обратно. NOTE Paragraph 00:16:43.000 --> 00:16:46.000 Истражувач при универзитетот во Њујорк направи мали робот од картонски кутии, 00:16:46.000 --> 00:16:48.000 со нацртана насмевка на лицето 00:16:48.000 --> 00:16:51.000 мотор кој го движи само напред 00:16:51.000 --> 00:16:53.000 и знаменце на задната страна 00:16:53.000 --> 00:16:55.000 со посакуваната дестинација. 00:16:55.000 --> 00:16:57.000 Пишува „Дали можете да ми помогнете да стигнам до таму?“. 00:16:57.000 --> 00:17:01.000 Го пуштила на улиците на Менхетен. 00:17:01.000 --> 00:17:03.000 (Смеа) 00:17:03.000 --> 00:17:06.000 За што сè не се даваат пари деновиве. 00:17:06.000 --> 00:17:08.000 Еве ја мапата на преку 43 луѓе, 00:17:08.000 --> 00:17:11.000 кои помогнале да го насочат роботот - кој не може да врти - 00:17:11.000 --> 00:17:13.000 и му помогнале да си продолжи по својот пат, 00:17:13.000 --> 00:17:15.000 од еден до друг крај на паркот Вашингтон Сквер. 00:17:15.000 --> 00:17:17.000 Ова нè носи до примерот број три: автостопирање. NOTE Paragraph 00:17:17.000 --> 00:17:21.000 Не сум баш убеден дека автостопирањето е минато. 00:17:21.000 --> 00:17:24.000 Ја имаме групата за заедничко патување на craigslist.org. 00:17:24.000 --> 00:17:28.000 Да се викаше „група за автостопирање“, 00:17:28.000 --> 00:17:31.000 никој жив немаше да ја користи. 00:17:31.000 --> 00:17:33.000 Но, ова е група за заедничко патување, а тоа во суштина е истата работа. 00:17:33.000 --> 00:17:36.000 Зошто ја користат луѓето? 00:17:36.000 --> 00:17:38.000 Не знам. Можеби си мислат дека убијците не планираат однапред? 00:17:38.000 --> 00:17:41.000 (Смеа) 00:17:41.000 --> 00:17:47.000 Не. Јас мислам дека вистинскиот одговор 00:17:47.000 --> 00:17:49.000 е дека кога ќе редефинирате, 00:17:49.000 --> 00:17:51.000 кога ќе исчекорите надвор од одредениот круг на застарени очекувања, 00:17:51.000 --> 00:17:54.000 од пропаднат проект на кој му поминало времето 00:17:54.000 --> 00:17:57.000 и сега фаќа прашина, 00:17:57.000 --> 00:17:59.000 можете повторно да го потпалите овој вид на човечка љубезност и делење, 00:17:59.000 --> 00:18:03.000 кој може да се види на места како овде, на craigslist.org. 00:18:03.000 --> 00:18:06.000 Потоа, ова може да го потенцирате и да го претворите NOTE Paragraph 00:18:06.000 --> 00:18:08.000 во нешто како 00:18:08.000 --> 00:18:10.000 Кауч сурфање точка орг (CouchSurfing.org). 00:18:10.000 --> 00:18:13.000 Каучсурфање - идеа на еден дечко 00:18:13.000 --> 00:18:16.000 конечно да ги спои луѓето кои одат на далечни патишта 00:18:16.000 --> 00:18:19.000 и би сакале да спијат на каучот на некој странец, бесплатно, 00:18:19.000 --> 00:18:24.000 со луѓе кои живеат далеку 00:18:24.000 --> 00:18:26.000 и би сакале некој да им спие на каучот, бесплатно. 00:18:26.000 --> 00:18:30.000 Брилијантна идеа. 00:18:30.000 --> 00:18:34.000 Да, тоа е пчела која лета. 00:18:34.000 --> 00:18:36.000 Неверојатно е колку успешни приказни од „сурфање за кауч“ има. NOTE Paragraph 00:18:36.000 --> 00:18:39.000 И, ако се прашувате: не, нема познати жртви 00:18:39.000 --> 00:18:43.000 како резултат на Каучсурфинг. 00:18:43.000 --> 00:18:45.000 Сепак, системот на репутација, во моментов 00:18:45.000 --> 00:18:48.000 работи на тој начин што се дава извештај по искуствотото, 00:18:48.000 --> 00:18:51.000 па така можеби постои некоја пристрасност при селекцијата. 00:18:51.000 --> 00:18:54.000 (Смеа) 00:18:54.000 --> 00:18:58.000 Моето залагање, моето убедување NOTE Paragraph 00:18:58.000 --> 00:19:02.000 е дека интернетот не е само куп информации. 00:19:02.000 --> 00:19:05.000 Тоа не е именка. Глагол е. 00:19:05.000 --> 00:19:08.000 И кога ќе се приклучите на него, 00:19:08.000 --> 00:19:10.000 ако слушате доволно внимателно и одблиску, 00:19:10.000 --> 00:19:14.000 ќе отркиете дека 00:19:14.000 --> 00:19:16.000 таа информација 00:19:16.000 --> 00:19:18.000 ви кажува нешто. 00:19:18.000 --> 00:19:20.000 Ви го кажува она што го слушнавме вчера, 00:19:20.000 --> 00:19:22.000 она што Демостен ни го кажа. 00:19:22.000 --> 00:19:25.000 Вели „Ајде, да маршираме“. Ви благодарам. 00:19:25.000 --> 00:19:29.000 (Аплауз)