0:00:00.519,0:00:03.271
Kiedy miliony ludzi nie mają pracy

0:00:03.271,0:00:05.599
zaczyna się mówić

0:00:05.599,0:00:09.726
o wpływie technologii na zatrudnienie.

0:00:09.726,0:00:12.445
Dyskusja, jaka się wywiązała,

0:00:12.445,0:00:15.397
porusza właściwy temat,

0:00:15.397,0:00:18.375
jednak w ogóle nie trafia w sedno.

0:00:18.375,0:00:21.383
Skupia się ona na tym,

0:00:21.383,0:00:25.038
czy nowoczesne technologie

0:00:25.038,0:00:28.058
utrudniają ludziom zarabianie na życie,

0:00:28.058,0:00:30.336
innymi słowy, czy roboty zabierają nam pracę?

0:00:30.336,0:00:32.304
Są dowody, że tak jest.

0:00:32.304,0:00:36.657
Wielka Recesja w USA skończyła się,

0:00:36.657,0:00:40.086
gdy PKB zaczął znów rosnąć

0:00:40.101,0:00:43.035
i inne wskaźniki

0:00:43.035,0:00:45.897
też wróciły do normy.

0:00:45.897,0:00:49.173
Zyski korporacji, w tym banków,

0:00:49.173,0:00:51.285
są teraz wyższe niż kiedykolwiek.

0:00:51.285,0:00:54.557
Inwestycje w sprzęt i oprogramowanie

0:00:54.557,0:00:57.664
są na najwyższym poziomie.

0:00:57.664,0:01:01.045
Tak więc firmy wydają pieniądze,

0:01:01.045,0:01:03.306
nie zatrudniają jednak ludzi.

0:01:03.306,0:01:07.007
Czerwona linia to stosunek zatrudnienia

0:01:07.007,0:01:10.388
do liczby ludności,

0:01:10.388,0:01:12.279
czyli ile osób w wieku roboczym ma pracę.

0:01:12.279,0:01:15.979
Widać, że spadła podczas Wielkiej Recesji

0:01:15.979,0:01:18.843
i wcale nie wraca do normy.

0:01:18.843,0:01:21.350
Ale tu nie chodzi tylko o recesję.

0:01:21.350,0:01:24.347
Minioną dekadę cechował

0:01:24.347,0:01:27.740
dość powolny wzrost miejsc pracy.

0:01:27.740,0:01:30.675
Była to też jedyna dekada,

0:01:30.675,0:01:32.965
kiedy odnotowano

0:01:32.965,0:01:36.168
wyższe bezrobocie na końcu

0:01:36.168,0:01:39.228
niż na początku.

0:01:39.228,0:01:42.867
Luka między liczbą ludzi zdolnych do pracy

0:01:42.867,0:01:46.471
a liczbą miejsc pracy

0:01:46.471,0:01:50.049
stale rośnie,

0:01:50.049,0:01:52.449
a podczas Wielkiej Recesji ogromnie się pogłębiła.

0:01:52.449,0:01:56.859
Zrobiłem kilka obliczeń.

0:01:56.859,0:02:00.155
Uwzględniając 20-letni wzrost PKB

0:02:00.155,0:02:02.897
i wydajności pracy, chciałem przewidzieć,

0:02:02.897,0:02:05.523
ilu miejsc pracy potrzeba w gospodarce.

0:02:05.523,0:02:09.182
Oto wynik. To dobrze czy źle?

0:02:09.182,0:02:12.628
To prognoza rządowa.

0:02:12.628,0:02:16.481
Jeśli obie się sprawdzą,

0:02:16.481,0:02:21.252
luka nie będzie się zmniejszać.

0:02:21.252,0:02:24.653
Sądzę jednak, że są one nietrafne.

0:02:24.653,0:02:28.009
Moja jest zbyt optymistyczna,

0:02:28.009,0:02:31.365
gdyż założyłem, że przyszłość

0:02:31.365,0:02:33.813
będzie przypominać przeszłość.

0:02:33.813,0:02:37.252
Nie wierzę w to,

0:02:37.252,0:02:41.011
ponieważ wpływ technologii na zatrudnienie

0:02:41.011,0:02:44.296
jest jeszcze mało widoczny.

0:02:44.296,0:02:48.294
W ostatnich latach narzędzia cyfrowe

0:02:48.294,0:02:52.700
posiadły zupełnie nowe umiejętności

0:02:52.700,0:02:56.488
i to zmienia nasze życie zawodowe.

0:02:56.488,0:02:59.744
Podam kilka przykładów.

0:02:59.744,0:03:01.755
Do tej pory aby coś przetłumaczyć

0:03:01.755,0:03:04.679
z jednego języka na drugi,

0:03:04.679,0:03:06.343
konieczny był udział człowieka.

0:03:06.343,0:03:09.759
Dzisiaj mamy wielojęzyczne, darmowe

0:03:09.759,0:03:13.977
automatyczne programy do tłumaczeń,

0:03:13.977,0:03:17.366
dostępne nawet na smartfonach.

0:03:17.366,0:03:19.750
Może nie są doskonałe,

0:03:19.750,0:03:23.071
ale całkiem przyzwoite.

0:03:23.071,0:03:26.222
Do niedawna aby napisać raport

0:03:26.222,0:03:29.637
czy artykuł, konieczny był człowiek.

0:03:29.637,0:03:31.889
Już nie jest. To artykuł o zyskach Apple

0:03:31.889,0:03:35.119
z portalu Forbesa.

0:03:35.119,0:03:37.646
Jest napisany przez algorytm.

0:03:37.646,0:03:40.901
I jest doskonały.

0:03:40.901,0:03:43.863
Panuje opinia, że to są

0:03:43.863,0:03:46.212
ściśle określone, konkretne zadania,

0:03:46.212,0:03:48.845
a pracownicy mają wiedzę ogólną.

0:03:48.845,0:03:51.374
Dysponują zasobami eksperckiej wiedzy

0:03:51.374,0:03:54.030
i muszą na bieżąco reagować

0:03:54.030,0:03:57.103
na nieprzewidywalne wyzwania.

0:03:57.103,0:03:59.591
Trudno to zautomatyzować.

0:03:59.591,0:04:01.568
Jednym z lepszych pracowników umysłowych

0:04:01.568,0:04:03.977
jest Ken Jennings.

0:04:03.977,0:04:09.035
Wygrał teleturniej "Jeopardy!" 74 razy z rzędu

0:04:09.035,0:04:11.663
i zainkasował 3 miliony dolarów.

0:04:11.663,0:04:15.513
Na zdjęciu Ken przegrywa 1:3 z Watsonem,

0:04:15.513,0:04:20.317
superkomputerem IBM.

0:04:20.317,0:04:22.181
Nie jestem więc przekonany,

0:04:22.181,0:04:25.054
czy pracownicy od wiedzy ogólnej

0:04:25.054,0:04:27.653
są niezastąpieni.

0:04:27.653,0:04:30.541
Po podłączeniu Watsona do Siri

0:04:30.541,0:04:34.529
otrzymamy komputer,

0:04:34.529,0:04:36.425
który rozumie mowę

0:04:36.425,0:04:38.506
i potrafi odpowiadać.

0:04:38.506,0:04:41.344
Siri nie jest doskonała,

0:04:41.344,0:04:44.363
ale jeśli technologie

0:04:44.363,0:04:47.039
będą rozwijać się zgodnie z prawem Moore'a,

0:04:47.039,0:04:50.820
czego jestem pewien,

0:04:50.820,0:04:53.404
to za 6 lat będą nie 2 czy 4 razy,

0:04:53.404,0:04:58.222
lecz 16 razy lepsze niż teraz.

0:04:58.222,0:05:01.905
To zmieni charakter pracy umysłowej.

0:05:01.905,0:05:05.459
Technologie cyfrowe radzą sobie coraz lepiej

0:05:05.459,0:05:09.451
także z pracą fizyczną. Miałem okazję

0:05:09.451,0:05:11.900
przejechać się samochodem autonomicznym Google.

0:05:11.900,0:05:17.426
Jest tak fajny, jak jego nazwa. [br](Śmiech)

0:05:17.426,0:05:20.453
Radził sobie znakomicie z ruchem drogowym

0:05:20.453,0:05:23.358
na drodze krajowej 101.

0:05:23.358,0:05:25.323
W USA jest 3,5 mln kierowców ciężarówek.

0:05:25.323,0:05:27.532
Niektórzy z nich

0:05:27.532,0:05:29.961
odczują wpływ tej technologii.

0:05:29.961,0:05:33.213
Roboty jeszcze niewiele potrafią.

0:05:33.213,0:05:36.471
Jednak robią duże postępy,

0:05:36.471,0:05:39.052
a DARPA, agencja rządowa,

0:05:39.052,0:05:42.203
chce ten proces

0:05:42.203,0:05:43.868
jeszcze przyspieszyć.

0:05:43.868,0:05:48.551
W skrócie: tak, roboty zabiorą nam pracę.

0:05:48.551,0:05:52.431
Na krótką metę możemy stymulować

0:05:52.431,0:05:55.375
wzrost miejsc pracy

0:05:55.375,0:05:58.423
poprzez promocję przedsiębiorczości

0:05:58.423,0:06:00.163
i inwestycje w infrastrukturę.

0:06:00.163,0:06:03.528
Lecz na dłuższą metę

0:06:03.528,0:06:07.097
czeka nas przejście

0:06:07.097,0:06:10.033
do gospodarki bardzo wydajnej,

0:06:10.033,0:06:12.837
ale wymagającej pracy niewielu ludzi.

0:06:12.837,0:06:14.392
Transformacja ta będzie

0:06:14.392,0:06:17.131
wyzwaniem dla społeczeństwa.

0:06:17.131,0:06:19.893
Voltaire wyjaśnił to: "Praca oddala od nas

0:06:19.893,0:06:25.170
trzy wielkie niedole - nudę, występek i ubóstwo".

0:06:25.170,0:06:27.741
Jestem cyfrowym optymistą

0:06:27.741,0:06:30.790
i głęboko wierzę, że technologie,

0:06:30.790,0:06:33.977
nad którymi pracujemy,

0:06:33.977,0:06:37.533
zabiorą nas w utopijną przyszłość.

0:06:37.533,0:06:40.566
Żeby to wytłumaczyć,

0:06:40.566,0:06:43.088
zadam bardzo ogólne pytanie:

0:06:43.088,0:06:45.438
jakie są największe osiągnięcia

0:06:45.438,0:06:47.761
w historii ludzkości?

0:06:47.761,0:06:50.494
Przytoczę kilka zebranych odpowiedzi.

0:06:50.494,0:06:52.671
Pytanie wywołuje długie dyskusje,

0:06:52.671,0:06:54.838
jedni wskazują na systemy filozoficzne

0:06:54.838,0:06:57.159
na Wschodzie i Zachodzie,

0:06:57.159,0:07:00.619
które zmieniły

0:07:00.619,0:07:03.752
nasze pojmowanie świata.

0:07:03.752,0:07:06.588
Inni mówią, że najważniejsze było

0:07:06.588,0:07:09.011
powstanie religii,

0:07:09.011,0:07:12.293
gdyż przeobraziły one cywilizacje

0:07:12.293,0:07:14.932
i życie milionów ludzi.

0:07:14.932,0:07:17.936
Jeszcze inni przekonują,

0:07:17.936,0:07:21.463
że cywilizacje

0:07:21.463,0:07:23.626
i ludzkie życie

0:07:23.626,0:07:27.538
zmieniają imperia, więc najważniejsze były

0:07:27.538,0:07:30.373
wojny i podboje.

0:07:30.373,0:07:32.963
Jakiś dowcipniś zwykle wtrąca:

0:07:32.963,0:07:38.651
"Nie zapomnij o epidemiach". (Śmiech)

0:07:38.651,0:07:41.554
Padają też optymistyczne odpowiedzi,

0:07:41.554,0:07:43.451
jak wielkie odkrycia geograficzne

0:07:43.451,0:07:45.399
i poszerzenie horyzontu świata,

0:07:45.399,0:07:47.501
czy osiągnięcia w matematyce,

0:07:47.501,0:07:49.776
które pomogły zrozumieć świat.

0:07:49.776,0:07:53.086
Niektórzy wskazują też

0:07:53.086,0:07:54.783
na rozkwit sztuki i nauki.

0:07:54.783,0:07:58.585
Dyskusja ciągnie się w nieskończoność,

0:07:58.585,0:08:01.424
bez decydującej odpowiedzi.

0:08:01.424,0:08:04.676
Jednak ludzie tacy jak ja

0:08:04.676,0:08:07.574
pytają: "Co mówią dane?"

0:08:07.574,0:08:10.385
Jeśli przedstawimy na wykresie

0:08:10.385,0:08:14.488
liczbę ludności świata

0:08:14.488,0:08:17.129
czy poziom rozwoju społecznego,

0:08:17.129,0:08:19.640
to nanosząc dane zauważymy,

0:08:19.640,0:08:23.473
że przełomowe wydarzenia

0:08:23.473,0:08:26.090
to te, które najbardziej

0:08:26.090,0:08:28.951
wyginają krzywe.

0:08:28.951,0:08:30.863
Szybko też dojdziemy

0:08:30.863,0:08:33.661
do dziwnego wniosku,

0:08:33.661,0:08:36.584
że żadne z tych wydarzeń

0:08:36.584,0:08:41.536
nie miało większego znaczenia.[br](Śmiech)

0:08:41.536,0:08:45.562
Krzywe ani drgnęły.[br](Śmiech)

0:08:45.562,0:08:49.146
Osiągnięciem, które najbardziej

0:08:49.146,0:08:51.752
wygięło krzywe, o 90 stopni,

0:08:51.752,0:08:55.798
jest rozwój technologii.

0:08:55.798,0:08:58.757
Silnik parowy i inne wynalazki

0:08:58.757,0:09:01.688
rewolucji przemysłowej

0:09:01.688,0:09:04.112
zmieniły świat tak bardzo,

0:09:04.112,0:09:06.195
że przyćmiły wcześniejsze wydarzenia.

0:09:06.195,0:09:10.272
że przyćmiły wcześniejsze wydarzenia.

0:09:10.272,0:09:13.185
Technologia przezwyciężyła

0:09:13.185,0:09:16.322
ograniczenia naszych mięśni.

0:09:16.322,0:09:18.844
Obecnie przezwyciężamy

0:09:18.844,0:09:21.763
indywidualne ograniczenia,

0:09:21.763,0:09:24.836
żeby pomnożyć nasz potencjał umysłowy.

0:09:24.836,0:09:28.536
Czy to nie równie ważne?

0:09:28.536,0:09:31.064
Czy to nie równie ważne?

0:09:31.064,0:09:34.442
Powtarzam,

0:09:34.442,0:09:37.271
technologia dopiero raczkuje,

0:09:37.271,0:09:40.097
jej wpływ na społeczeństwo

0:09:40.097,0:09:42.771
i gospodarkę

0:09:42.771,0:09:45.424
jest jeszcze mało widoczny.

0:09:45.424,0:09:48.952
Najlepsze przed nami.

0:09:48.952,0:09:50.708
Podam kilka przykładów.

0:09:50.708,0:09:54.936
Gospodarki nie napędza energia,

0:09:54.936,0:09:58.716
kapitał czy praca, a pomysły.

0:09:58.716,0:10:01.236
Tworzenie innowacji,

0:10:01.236,0:10:03.662
generowanie pomysłów

0:10:03.662,0:10:05.477
to najważniejsze zadanie w gospodarce.

0:10:05.477,0:10:09.493
Do tej pory wyglądało to tak:

0:10:09.493,0:10:13.271
znajdowano grupę podobnych ludzi

0:10:13.271,0:10:16.682
(Śmiech)

0:10:16.682,0:10:19.211
i przenoszono ich z jednej elitarnej instytucji

0:10:19.211,0:10:22.157
do drugiej, czekając na innowacje.

0:10:22.157,0:10:26.167
(Śmiech)

0:10:26.167,0:10:28.748
Jako pracownik naukowy MIT i Harvardu

0:10:28.748,0:10:35.114
nie miałem z tym problemu.[br](Śmiech)

0:10:35.114,0:10:37.730
Ale niektórzy mieli i wkręcili się na imprezę

0:10:37.730,0:10:40.266
i poluzowali trochę zasady.

0:10:40.266,0:10:41.190
(Śmiech)

0:10:41.190,0:10:44.834
To zwycięzcy turnieju dla programistów.

0:10:44.834,0:10:47.736
Nikogo nie obchodzi,

0:10:47.736,0:10:51.330
gdzie dorastali i jakie szkoły ukończyli.

0:10:51.330,0:10:53.818
Najważniejsza jest

0:10:53.818,0:10:56.639
jakość ich pracy, ich pomysły.

0:10:56.639,0:10:58.805
To kierunek zmian

0:10:58.805,0:11:01.151
w dzisiejszym świecie.

0:11:01.151,0:11:03.607
Tworzenie innowacji jest bardziej egalitarne

0:11:03.607,0:11:07.385
i merytoryczne, dostępne nie tylko

0:11:07.385,0:11:10.354
dla członków elitarnych instytucji.

0:11:10.354,0:11:14.034
Bardzo mnie to cieszy.

0:11:14.034,0:11:16.484
Czasem słyszę: "Masz rację,

0:11:16.484,0:11:19.871
ale technologia jest w rękach bogatych

0:11:19.871,0:11:22.585
i nie ułatwia życia

0:11:22.585,0:11:25.940
ludziom z nizin społecznych".

0:11:25.940,0:11:28.604
To bzdury.

0:11:28.604,0:11:32.042
Technologia bardzo pomaga ubogim.

0:11:32.042,0:11:34.682
Ekonomista Robert Jensen

0:11:34.682,0:11:37.850
przeprowadził badania.

0:11:37.850,0:11:41.231
Obserwował wprowadzenie telefonów

0:11:41.231,0:11:44.244
komórkowych do indyjskiej wioski.

0:11:44.244,0:11:46.975
Opisał to powściągliwym,

0:11:46.975,0:11:49.872
naukowym językiem,

0:11:49.872,0:11:52.344
ale przy lekturze miałem wrażenie,

0:11:52.344,0:11:55.365
że krzyczy: to jest to!

0:11:55.365,0:11:59.418
Dzięki stabilizacji cen ludzie mogli planować życie,

0:11:59.418,0:12:03.541
wyeliminowano odpady,

0:12:03.541,0:12:06.012
a warunki życiowe

0:12:06.012,0:12:08.510
bardzo się poprawiły.

0:12:08.510,0:12:12.226
To nie jest tak, że Jensenowi

0:12:12.226,0:12:14.580
udało się znaleźć jedną wioskę,

0:12:14.580,0:12:17.092
która skorzystała na technologii.

0:12:17.092,0:12:19.695
Szczegółowo opisał ogólny proces,

0:12:19.695,0:12:22.387
który się powtarza,

0:12:22.387,0:12:25.651
kiedy technologia wkracza do społeczności.

0:12:25.651,0:12:29.615
Dobrobyt radykalnie wzrasta.

0:12:29.615,0:12:31.971
Kiedy myślę o przyszłości,

0:12:31.971,0:12:34.447
mając takie dowody,

0:12:34.447,0:12:37.271
jestem cyfrowym optymistą.

0:12:37.271,0:12:40.326
Myślę, że ten cytat

0:12:40.326,0:12:44.904
Freemana Dysona jest bardzo trafny.

0:12:44.904,0:12:47.350
Technologia to dar,

0:12:47.350,0:12:50.511
i mamy szczęście,

0:12:50.511,0:12:54.036
że żyjemy w czasach,

0:12:54.036,0:12:55.694
jej wielkiego rozkwitu

0:12:55.694,0:12:59.035
i wzrostu znaczenia.

0:12:59.035,0:13:02.253
Tak, roboty zabierają nam pracę,

0:13:02.253,0:13:06.066
ale nie o to chodzi.

0:13:06.066,0:13:09.319
Technologia pozwala nam

0:13:09.319,0:13:11.977
zająć się innymi rzeczami,

0:13:11.977,0:13:15.040
jak walka z ubóstwem

0:13:15.040,0:13:17.704
i nędzą na świecie.

0:13:17.704,0:13:20.736
Jestem przekonany,

0:13:20.736,0:13:24.217
że życie będzie łatwiejsze

0:13:24.217,0:13:27.138
i że to, co osiągniemy

0:13:27.138,0:13:30.029
dzięki narzędziom cyfrowym,

0:13:30.029,0:13:31.762
przyćmi wszystko, co było wcześniej.

0:13:31.762,0:13:34.500
Ostatnie słowo dam komuś,

0:13:34.500,0:13:36.278
kto oglądał postęp cyfrowy z bliska,

0:13:36.278,0:13:38.843
znanemu nam Kenowi Jenningsowi.

0:13:38.843,0:13:40.204
Podpisuję się pod jego słowami:

0:13:40.204,0:13:44.175
"Na przekór innym witam nowych cyfrowych władców"[br](Śmiech)

0:13:44.175,0:13:47.104
Dziękuję bardzo.[br](Brawa)