1
00:00:06,141 --> 00:00:07,141
♪ [âm nhạc] ♪

2
00:00:13,282 --> 00:00:15,483
- [Tyler] Tôi yêu môn kinh tế học.

3
00:00:15,483 --> 00:00:18,605
Tôi bắt đầu nghiên cứu 
kinh tế học từ khi 13 tuổi

4
00:00:18,605 --> 00:00:20,260
và giờ vẫn chưa hề dừng lại.

5
00:00:20,538 --> 00:00:23,606
Kinh tế học đã thực sự
thay đổi cuộc đời tôi

6
00:00:23,606 --> 00:00:25,296
và cách mà tôi quan sát thế giới.

7
00:00:25,296 --> 00:00:27,046
Những quy tắc mạnh mẽ được hình thành

8
00:00:27,046 --> 00:00:29,896
từ cách bạn hiểu

9
00:00:29,896 --> 00:00:31,867
mọi thứ ở xung quanh bạn.

10
00:00:31,867 --> 00:00:34,448
- [Alex] Có thể bạn đang thắc mắc
động lực nào

11
00:00:34,448 --> 00:00:35,978
thúc đẩy tôi tìm hiểu kinh tế học?

12
00:00:35,978 --> 00:00:37,388
Đó là một câu hỏi tuyệt vời!

13
00:00:37,388 --> 00:00:40,945
Bạn vừa chạm tới một khái niệm quan trọng trong kinh tế: Động cơ.

14
00:00:41,755 --> 00:00:44,710
Ví dụ: Tại sao dịch vụ 
tại nhà hàng địa phương

15
00:00:44,710 --> 00:00:47,895
lại thường tốt hơn nhiều,
so với dịch vụ tại công ty truyền hình?

16
00:00:48,535 --> 00:00:51,094
Cứ tưởng luật pháp sẽ bảo vệ

17
00:00:51,094 --> 00:00:53,602
những loài có nguy cơ tuyệt chủng, 
song tại sao đôi lúc lại khiến

18
00:00:53,602 --> 00:00:56,143
nhiều động vật bị giết hơn?

19
00:00:56,579 --> 00:01:00,979
Tại sao công ty lớn 
chuyên sản xuất đồ chơi 
lại ủng hộ những quy định

20
00:01:00,979 --> 00:01:02,944
khiến họ tăng thêm chi phí?

21
00:01:04,093 --> 00:01:05,912
Động cơ chính là câu trả lời.

22
00:01:06,487 --> 00:01:09,149
Một ví dụ khác
có thể giúp ta giải thích rõ hơn.

23
00:01:09,149 --> 00:01:12,393
Trở lại năm 1787...
khi đó Chính phủ Anh

24
00:01:12,393 --> 00:01:16,069
đã thuê thuyền trưởng
đưa tù nhân sang Úc.

25
00:01:16,439 --> 00:01:19,071
Tình cảnh trên những con tàu đó
rất thảm hại.

26
00:01:19,363 --> 00:01:22,190
Trong chuyến đi, hơn một phần ba 
số tù nhân tử nạn;

27
00:01:22,190 --> 00:01:24,924
số còn lại thì bị đánh đập, 
bỏ đói và ốm bệnh.

28
00:01:25,361 --> 00:01:28,268
Công chúng vô cùng căm phẫn, 
báo chí kêu gọi

29
00:01:28,268 --> 00:01:30,605
cải thiện điều kiện sống, 
giáo sĩ khuyên nhủ

30
00:01:30,605 --> 00:01:33,847
lòng nhân đạo từ các thuyền trưởng.
Cuối cùng, Nghị viện Anh

31
00:01:33,847 --> 00:01:36,585
đã thông qua những quy định 
yêu cầu đối xử tốt hơn

32
00:01:36,585 --> 00:01:38,141
với đám tù nhân.

33
00:01:38,560 --> 00:01:42,543
Nhưng dở thay, các giải pháp tích cực đó dường như không hiệu quả.

34
00:01:42,850 --> 00:01:45,460
Đáng kinh ngạc là 
tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao.

35
00:01:45,992 --> 00:01:48,990
- Thưa Giáo sư Tyler, 
là một nhà kinh tế giỏi giang, 
ông sẽ xử lý vấn đề này thế nào?

36
00:01:49,269 --> 00:01:52,138
- Thật may là lúc đó 
một nhà kinh tế học xuất hiện,

37
00:01:52,138 --> 00:01:53,783
mang theo một giải pháp hoàn toàn mới.

38
00:01:53,783 --> 00:01:56,588
Giải pháp được thực thi và tỏ ra hiệu quả.

39
00:01:56,902 --> 00:01:59,790
Thay vì trả thù lao cho thuyền trưởng
trên tổng số tù nhân

40
00:01:59,790 --> 00:02:02,319
được đưa sang Úc,

41
00:02:02,319 --> 00:02:05,086
giờ Chính phủ chỉ trả thù lao
cho những tù nhân

42
00:02:05,086 --> 00:02:07,059
"sống sót" khi cập bến.

43
00:02:08,984 --> 00:02:12,092
Sau đêm đó, 
động cơ của thuyền trưởng thay đổi.

44
00:02:12,508 --> 00:02:16,338
Tỷ lệ sống sót của tù nhân 
vọt tới 99%.

45
00:02:16,931 --> 00:02:19,535
Một quan sát viên cho biết,
kinh tế đã đánh bại xúc cảm

46
00:02:19,535 --> 00:02:20,442
và sự tử tế.

47
00:02:20,442 --> 00:02:22,817
- Vậy động cơ tìm hiểu kinh tế học 
của bạn là gì?

48
00:02:22,817 --> 00:02:25,785
Khi nghe nói tôi là một kinh tế gia, 
mọi người thường hỏi tôi

49
00:02:25,785 --> 00:02:27,542
về cách quản lý tiền bạc.

50
00:02:27,542 --> 00:02:30,043
Phạm trù kinh tế học rộng lớn hơn nhiều,

51
00:02:30,043 --> 00:02:33,561
chứ đâu chỉ mấy bài học 
về đầu tư trong thị trường chứng khoán.

52
00:02:33,561 --> 00:02:39,929
Kinh tế học nghiên cứu 
hành vi của con người,

53
00:02:39,929 --> 00:02:42,919
và cách họ lựa chọn 
dưới điều kiện khan hiếm.

54
00:02:43,450 --> 00:02:46,263
Kinh tế học sẽ giúp bạn
đưa ra sự lựa chọn

55
00:02:46,263 --> 00:02:49,680
về công ăn việc làm, 
về nuôi dạy con cái,

56
00:02:49,680 --> 00:02:53,521
hoặc quyết định về giá trị 
của việc đầu tư giáo dục.

57
00:02:54,845 --> 00:02:58,215
Nhìn chung, kinh tế học 
sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn

58
00:02:58,215 --> 00:03:00,583
về những vấn đề to lớn đương thời.

59
00:03:02,158 --> 00:03:04,151
- Nghiên cứu kinh tế học là vất vả đấy!

60
00:03:04,151 --> 00:03:06,365
Việc tái tạo nhận thức của bạn
để quan sát thế giới

61
00:03:06,365 --> 00:03:08,897
bằng một cách khác 
thường chẳng dễ dàng.

62
00:03:09,463 --> 00:03:12,310
Nhưng phần thưởng 
là một nhận thức mới

63
00:03:12,310 --> 00:03:13,885
để quan sát thế giới.

64
00:03:13,947 --> 00:03:17,113
Vậy bạn đã sẵn sàng 
để bắt đầu hành trình?