Tyler Cowen: Ben ekonomiyi çok severim.
Ekonomi çalışmaya 13 yaşında başladım
ve hala devam ediyorum. Ekonomi hayatımı
ve dünyaya bakış açımı tamamen değiştirdi.
Bu disiplini bu kadar güçlü yapan şey
etrafınızda olup bitenleri algılayışınızı
ne kadar değiştirdiği.
Alex Tabarrok: Ama belki de benim
ekonomi öğrenmek için teşviğim ne
diye soruyorsunuzdur. Güzel soru.
Ekonomideki önemli konulardan
birine değindiniz: teşvikler.
Mesela neden restoranlar, kabloculardan
daha güzel hizmet sunuyorlar?
TC: Ya da neden nesli tükenmekte olan
hayvanları koruması gereken yasalar
neden hayvaların ölümüyle
sonuçlanıyor?
AT: Ya da neden büyük oyuncak şirketleri
bazen kendi maliyetlerini arttıracak
kanunları savunuyorlar.
Teşvik burada anahtar kelime.
TC: Başka bir örnek bunu anlatmamıza
yardımcı olabilir.1787'de İngiliz hükümeti
hüküm giymiş suçluları Avustralya'ya
götürmek için gemi kaptanları tuttular.
Gemideki koşullar çok kötüydü.
Seyirlerden birinde adamların üçte biri
öldü ve geri kalanlar ise hastalandılar,
dövüldüler ve aç bırakıldılar.
Toplum öfkelendi, gazeteler koşulların
iyileşmesi gerketiğini yazdılar,
din adamları kaptanlara seslendi ve
hükümet mahkumlara daha iyi davranılması
ile alakalı yasa çıkardı. Ne yazık ki bu
çabaların hiçbiri işe yaramadı.
Ölüm oranları yine
şaşırtıcı şekilde yüksekti.
AT: Peki Tyler, iyi bir ekonomist olarak
bu problemi sen nasıl çözerdin?
TC: Aslında o olaylardan sonra yeni bir
çözümle gelen bir ekonomist olmuş.
Uygulanmış ve sorun çözülmüş.
Kaptanlara gemiye binen mahkum
başına ödeme yapmak yerine
sadece canlı bir şekilde ulaşan
mahkumlar için ödeme yapılmış.
Bir gece kaptanların teşviği değiştirildi.
Ve mahkumların yaşama oranı %99'a çıktı.
Gözlemcilerden birinin dediği gibi
ekonomi duygulara ve iyiliğe üstün gelmiş.
AT: Peki sizin ekonomi öğrenmek
için teşviğiniz ne?
İnsanlar ekonomist olduğumu öğrenince
paralarını nasıl yöneteceklerini soruyorlar.
Ekonomi borsada yatırımla alakalı
dersler içerir. Ancak bundan çok daha
kapsamlı bir konudur. İnsanların
yetersizlik durumlarında nasıl
karar verdiklerini ve nasıl vermeleri
gerektiğini çalışır. Ekonomi size karar
vermenizde, kariyer seçiminizde,
çocuk sahibi olmanızda ya da ne kadar
eğitimin iyi bir yatırım olduğu konusunda
yardımcı olabilir. Genel olarak,
ekonomi size günümüz meselelerine dair
daha derin bir anlayış kazandıracak.
TC: Ekonomi zor olabilir.
Beyninizi dünyaya farklı bir şekilde
bakmak için zorlamak kolay değildir.
AT: Ama ödülü ise dünyaya bakmak
için yeni bir çift gözdür.
Peki başlamaya hazır mısınız?