1 00:00:01,936 --> 00:00:06,647 Μπορούμε ως ενήλικες να αναπτύξουμε νέα νευρικά κύτταρα; 2 00:00:07,150 --> 00:00:10,297 Υπάρχει ακόμη σύγχυση γύρω από αυτή την ερώτηση, 3 00:00:10,297 --> 00:00:13,041 καθώς είναι ένα σχετικά νέο πεδίο μελέτης. 4 00:00:13,569 --> 00:00:16,252 Για παράδειγμα, μιλούσα με έναν συνάδερφο, 5 00:00:16,252 --> 00:00:18,300 τον Ρόμπερτ, που είναι ογκολόγος, 6 00:00:18,300 --> 00:00:19,695 και μου έλεγε, 7 00:00:20,014 --> 00:00:21,879 «Σαντρίν, κάτι μας προβληματίζει. 8 00:00:21,879 --> 00:00:26,147 Κάποιοι ασθενείς μου, που τους είπαμε ότι θεραπεύτηκε ο καρκίνος τους, 9 00:00:26,147 --> 00:00:28,878 ακόμη εμφανίζουν συμπτώματα κατάθλιψης». 10 00:00:29,520 --> 00:00:30,835 Και του απάντησα, 11 00:00:30,839 --> 00:00:33,209 «Από την πλευρά μου φαίνεται λογικό. 12 00:00:33,209 --> 00:00:37,725 Το φάρμακο που αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων 13 00:00:37,725 --> 00:00:43,058 αναστέλλει επίσης τη γέννηση νέων νευρώνων στον εγκέφαλό τους». 14 00:00:43,820 --> 00:00:46,590 Ο Ρόμπερτ με κοίταξε σαν να ήμουν τρελή και είπε, 15 00:00:46,590 --> 00:00:48,796 «Μα, Σαντρίν, είναι ενήλικες ασθενείς - 16 00:00:48,796 --> 00:00:51,778 στους ενήλικες δεν γεννιούνται νέα νευρικά κύτταρα». 17 00:00:52,543 --> 00:00:56,549 Έμεινε άναυδος όταν του είπα, «Στην πραγματικότητα γεννιούνται». 18 00:00:57,098 --> 00:01:01,878 Είναι ένα φαινόμενο που αποκαλούμε νευρογένεση. 19 00:01:01,878 --> 00:01:03,198 [Νευρογένεση] 20 00:01:03,198 --> 00:01:06,916 Ο Ρόμπερτ βέβαια δεν είναι νευροεπιστήμονας, 21 00:01:06,916 --> 00:01:11,591 και όταν ήταν στην Ιατρική δεν διδάχθηκε όσα γνωρίζουμε τώρα - 22 00:01:11,591 --> 00:01:15,544 ότι το μυαλό του ενήλικα μπορεί να αναπτύξει νέα νευρικά κύτταρα. 23 00:01:17,217 --> 00:01:21,521 Έτσι ο Ρόμπερτ, καθώς είναι καλός γιατρός, 24 00:01:21,521 --> 00:01:23,350 θέλησε να έρθει στο εργαστήριό μου 25 00:01:23,350 --> 00:01:26,348 για να κατανοήσει το θέμα λίγο καλύτερα. 26 00:01:26,881 --> 00:01:29,120 Και τον ξενάγησα 27 00:01:29,120 --> 00:01:32,123 σε ένα από τα πιο συναρπαστικά μέρη του εγκεφάλου, 28 00:01:32,123 --> 00:01:34,234 όσον αφορά τη νευρογένεση - 29 00:01:34,234 --> 00:01:36,452 και αυτός είναι ο ιππόκαμπος. 30 00:01:37,080 --> 00:01:41,042 Είναι αυτή λοιπόν η γκρίζα δομή στο κέντρο του εγκεφάλου. 31 00:01:41,613 --> 00:01:43,999 Και γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό 32 00:01:43,999 --> 00:01:48,824 πως είναι απαραίτητη για τη μάθηση, τη μνήμη, τη διάθεση και το συναίσθημα. 33 00:01:49,343 --> 00:01:52,354 Παρόλα αυτά, πιο πρόσφατα μάθαμε 34 00:01:52,354 --> 00:01:57,046 ότι είναι μια από τις μοναδικές δομές του εγκεφάλου στον ενήλικα 35 00:01:57,046 --> 00:01:59,836 όπου μπορούν να γεννηθούν νέοι νευρώνες. 36 00:02:00,405 --> 00:02:02,710 Και αν κάνουμε μια τομή στον ιππόκαμπο 37 00:02:02,710 --> 00:02:03,972 και εστιάσουμε, 38 00:02:03,972 --> 00:02:06,873 αυτό που βλέπετε με μπλε 39 00:02:06,873 --> 00:02:11,430 είναι ένας νεοφυής νευρώνας στον εγκέφαλο ενός ενήλικα ποντικού. 40 00:02:12,769 --> 00:02:15,828 Άρα, όσον αφορά τον ανθρώπινο εγκέφαλο - 41 00:02:15,828 --> 00:02:19,374 ο συνάδελφος Γιόνας Φρίσεν στο πανεπιστήμιο Καρολίνσκα 42 00:02:19,374 --> 00:02:25,098 έχει υπολογίσει ότι παράγουμε 700 νέους νευρώνες κάθε μέρα 43 00:02:25,098 --> 00:02:26,516 μέσα στον ιππόκαμπο. 44 00:02:27,183 --> 00:02:28,792 Μπορεί να μην φαίνονται πολλοί, 45 00:02:28,792 --> 00:02:31,594 σε σχέση με τα δισεκατομμύρια των νευρώνων που έχουμε. 46 00:02:31,594 --> 00:02:34,715 Αλλά μέχρι να φτάσουμε στην ηλικία των 50, 47 00:02:34,739 --> 00:02:39,369 θα έχουμε αλλάξει όλοι τους νευρώνες με τους οποίους γεννηθήκαμε 48 00:02:39,369 --> 00:02:42,244 με νευρώνες γεννημένους στην ενήλικη ζωή μας. 49 00:02:43,248 --> 00:02:48,414 Γιατί είναι σημαντικοί αυτοί οι νευρώνες και ποιες είναι οι λειτουργίες τους; 50 00:02:49,324 --> 00:02:52,986 Κατ' αρχάς ξέρουμε ότι είναι σημαντικοί για τη μάθηση και τη μνήμη. 51 00:02:52,986 --> 00:02:54,633 Και στο εργαστήριο αποδείξαμε 52 00:02:54,633 --> 00:02:57,843 ότι αν μπλοκάρουμε την ικανότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου 53 00:02:57,847 --> 00:03:00,467 να παράγει νέους νευρώνες στον ιππόκαμπο, 54 00:03:00,467 --> 00:03:03,087 τότε μπλοκάρουμε ορισμένες ικανότητες της μνήμης. 55 00:03:03,721 --> 00:03:10,587 Και πρόσφατα μάθαμε ότι αυτό ισχύει ειδικά για την αναγνώριση του χώρου - 56 00:03:10,587 --> 00:03:13,705 όπως ας πούμε όταν βρίσκεις τον δρόμο σου μέσα στην πόλη. 57 00:03:14,181 --> 00:03:15,583 Ακόμη μαθαίνουμε πολλά, 58 00:03:15,583 --> 00:03:18,986 και οι νευρώνες δεν είναι σημαντικοί μόνο για την ικανότητα της μνήμης, 59 00:03:18,986 --> 00:03:21,667 αλλά και για την ποιότητα της μνήμης. 60 00:03:21,667 --> 00:03:25,736 Και θα ήταν χρήσιμοι για να προσθέσουν χρόνο στη μνήμη μας 61 00:03:25,736 --> 00:03:30,412 και θα βοηθήσουν να διαφοροποιήσουμε παρόμοιες μνήμες όπως: 62 00:03:30,412 --> 00:03:32,592 πώς βρίσκεις το ποδήλατό σου 63 00:03:32,592 --> 00:03:36,212 που παρκάρεις στον σταθμό κάθε μέρα στο ίδιο μέρος, 64 00:03:36,212 --> 00:03:38,578 αλλά σε μια λίγο διαφορετική θέση; 65 00:03:40,068 --> 00:03:42,556 Πιο ενδιαφέρουσα φάνηκε στον συνάδελφο Ρόμπερτ 66 00:03:42,556 --> 00:03:47,578 η έρευνα που κάνουμε περί νευρογένεσης και κατάθλιψης. 67 00:03:47,900 --> 00:03:50,408 Σε μοντέλο για την κατάθλιψη που εφαρμόστηκε σε ζώα, 68 00:03:50,408 --> 00:03:54,106 είδαμε ότι έχουμε χαμηλότερα επίπεδα νευρογένεσης. 69 00:03:54,500 --> 00:03:56,737 Και αν χορηγήσουμε αντικαταθλιπτικά, 70 00:03:56,737 --> 00:04:00,185 τότε αυξάνουμε την παραγωγή νέων νευρώνων, 71 00:04:00,185 --> 00:04:03,418 μειώνουμε τα συμπτώματα της κατάθλιψης, 72 00:04:03,418 --> 00:04:09,002 κι έτσι διαπιστώνουμε ξεκάθαρη σχέση μεταξύ νευρογένεσης και κατάθλιψης. 73 00:04:09,191 --> 00:04:13,404 Επιπλέον όμως, αν απλά μπλοκάρεις τη νευρογένεση, 74 00:04:13,404 --> 00:04:16,787 τότε μπλοκάρεις και την αποδοτικότητα του αντικαταθλιπτικού. 75 00:04:17,714 --> 00:04:19,577 Έως τότε ο Ρόμπερτ είχε καταλάβει 76 00:04:19,577 --> 00:04:23,269 ότι πιθανότατα οι ασθενείς του υπέφεραν από κατάθλιψη 77 00:04:23,269 --> 00:04:25,858 ακόμη και αφού θεραπεύτηκαν από τον καρκίνο, 78 00:04:25,858 --> 00:04:30,197 επειδή το φάρμακο είχε αναστείλει τη δημιουργία νέων νευρώνων. 79 00:04:30,197 --> 00:04:33,809 Θα χρειαστεί χρόνος για τη δημιουργία νέων νευρώνων 80 00:04:33,809 --> 00:04:36,515 που επιβλέπουν φυσικές λειτουργίες. 81 00:04:37,780 --> 00:04:42,249 Έτσι, ως κλάδος πιστεύουμε ότι έχουμε αρκετές ενδείξεις 82 00:04:42,249 --> 00:04:45,968 για να πούμε ότι η νευρογένεση θα πρέπει να είναι ο βασικός μας στόχος 83 00:04:45,968 --> 00:04:49,616 εάν θέλουμε να βελτιώσουμε το σχηματισμό μνήμης ή τη διάθεση, 84 00:04:49,616 --> 00:04:53,203 ή ακόμη να προλάβουμε την μείωση που σχετίζεται με τη γήρανση 85 00:04:53,203 --> 00:04:55,311 ή με το στρες. 86 00:04:56,288 --> 00:04:58,013 Έτσι η επόμενη ερώτηση είναι: 87 00:04:58,013 --> 00:05:00,477 Μπορούμε να ελέγξουμε τη νευρογένεση; 88 00:05:01,066 --> 00:05:02,367 Η απάντηση είναι, ναι. 89 00:05:02,860 --> 00:05:05,553 Και τώρα θα κάνουμε ένα μικρό κουίζ. 90 00:05:06,201 --> 00:05:09,462 Θα σας δώσω μια ομάδα συμπεριφορών και δραστηριοτήτων, 91 00:05:09,462 --> 00:05:14,140 και θα μου πείτε αν πιστεύετε ότι θα αυξήσουν τη νευρογένεση 92 00:05:14,140 --> 00:05:16,610 ή αν θα τη μειώσουν. 93 00:05:16,804 --> 00:05:18,063 Είμαστε έτοιμοι; 94 00:05:18,550 --> 00:05:19,889 Εντάξει, πάμε. 95 00:05:20,034 --> 00:05:21,821 Τι λέτε για τη μάθηση; 96 00:05:22,521 --> 00:05:23,771 Αυξάνει; 97 00:05:23,771 --> 00:05:24,634 Ναι. 98 00:05:24,634 --> 00:05:28,694 Η μάθηση θα αυξήσει την παραγωγή νέων νευρώνων. 99 00:05:28,718 --> 00:05:30,264 Τι λέτε για το στρες? 100 00:05:31,431 --> 00:05:36,248 Ναι, το στρες θα μειώσει την παραγωγή νευρώνων στον ιππόκαμπο. 101 00:05:36,248 --> 00:05:38,234 Και η στέρηση ύπνου; 102 00:05:39,375 --> 00:05:42,144 Πράγματι θα μειώσει τη νευρογένεση. 103 00:05:42,144 --> 00:05:43,319 Το σεξ; 104 00:05:44,414 --> 00:05:45,616 Ουάου! 105 00:05:45,616 --> 00:05:46,851 (Γέλια) 106 00:05:46,851 --> 00:05:50,608 Ναι, έχετε δίκιο, θα αυξήσει την παραγωγή νευρώνων. 107 00:05:50,608 --> 00:05:52,794 Ωστόσο, εδώ είναι θέμα ισορροπίας. 108 00:05:52,794 --> 00:05:55,077 Δεν θέλουμε να καταλήξουμε σε κατάσταση - 109 00:05:55,077 --> 00:05:56,913 (Γέλια) 110 00:05:56,913 --> 00:05:59,857 όπου το πολύ σεξ θα οδηγήσει σε στέρηση ύπνου. 111 00:05:59,861 --> 00:06:02,110 (Γέλια) 112 00:06:02,753 --> 00:06:05,184 Τι πιστεύετε για τη γήρανση. 113 00:06:07,645 --> 00:06:11,302 Το επίπεδο νευρογένεσης μειώνεται καθώς γερνάμε, 114 00:06:11,302 --> 00:06:13,318 αλλά ακόμη υφίσταται. 115 00:06:14,042 --> 00:06:16,313 Τέλος, τι λέτε για το τρέξιμο; 116 00:06:17,912 --> 00:06:20,871 Θα σας αφήσω να το κρίνετε μόνοι σας. 117 00:06:21,563 --> 00:06:23,429 Είναι μία από τις πρώτες μελέτες 118 00:06:23,429 --> 00:06:27,826 που έκανε ένας από τους μέντορές μου, ο Ράστι Γκέιτζ στο Ινστιτούτο Σάλκ, 119 00:06:27,826 --> 00:06:29,294 που δείχνει ότι το περιβάλλον 120 00:06:29,294 --> 00:06:32,037 μπορεί να έχει επίδραση στην παραγωγή νέων νευρώνων. 121 00:06:32,037 --> 00:06:36,305 Κι εδώ βλέπετε μια τομή του ιππόκαμπου σε ένα ποντίκι 122 00:06:36,305 --> 00:06:38,584 που δεν είχε κυλιόμενο τροχό στο κλουβί του. 123 00:06:38,584 --> 00:06:42,803 και οι μικρές μαύρες κουκκίδες που βλέπετε είναι νεοφυείς νευρώνες. 124 00:06:43,246 --> 00:06:47,328 Τώρα βλέπετε τομή του ιππόκαμπου 125 00:06:47,328 --> 00:06:50,978 σε ποντίκι που είχε κυλιόμενο τροχό στο κλουβί του. 126 00:06:50,978 --> 00:06:52,591 Έτσι βλέπετε την τεράστια αύξηση 127 00:06:52,591 --> 00:06:55,958 στους νέους μελλοντικούς νευρώνες. 128 00:06:56,819 --> 00:07:00,882 Έτσι η δραστηριότητα επηρεάζει τη νευρογένεση αλλά όχι μόνο. 129 00:07:01,639 --> 00:07:04,210 Ό,τι τρώτε έχει αντίκτυπο 130 00:07:04,210 --> 00:07:07,198 στην παραγωγή νέων νευρώνων στον ιππόκαμπο. 131 00:07:07,198 --> 00:07:10,192 Εδώ έχουμε δείγμα διατροφής 132 00:07:10,192 --> 00:07:13,669 με θρεπτικά συστατικά που φάνηκαν να έχουν αύξηση της απόδοσης. 133 00:07:13,973 --> 00:07:16,512 Θα σας τονίσω μόνο μερικά: 134 00:07:16,832 --> 00:07:21,916 Περιορισμός των θερμίδων κατά 20-30% θα αυξήσει τη νευρογένεση. 135 00:07:22,128 --> 00:07:25,594 Τα κανονικά διαστήματα μεταξύ των γευμάτων 136 00:07:25,594 --> 00:07:27,757 θα αυξήσουν τη νευρογένεση. 137 00:07:27,757 --> 00:07:29,150 Η πρόσληψη φλαβονοειδών, 138 00:07:29,150 --> 00:07:32,121 που περιέχονται στη μαύρη σοκολάτα ή στα βατόμουρα, 139 00:07:32,121 --> 00:07:34,194 θα αυξήσει τη νευρογένεση. 140 00:07:34,355 --> 00:07:35,855 Τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, 141 00:07:35,855 --> 00:07:38,080 που βρίσκουμε σε λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, 142 00:07:38,080 --> 00:07:40,818 θα αυξήσουν την παραγωγή αυτών των νευρώνων. 143 00:07:41,502 --> 00:07:45,587 Αντίθετα, διατροφή πλούσια σε κεκορεσμένα λιπαρά 144 00:07:45,587 --> 00:07:48,757 θα έχει αρνητική επίδραση στη νευρογένεση. 145 00:07:49,232 --> 00:07:53,594 Η αιθανόλη -η πρόσληψη αλκοόλ- θα μειώσει τη νευρογένεση. 146 00:07:53,981 --> 00:07:56,677 Ωστόσο, δε χάνονται όλα· 147 00:07:56,677 --> 00:07:59,819 Η ρεζερβατρόλη, που βρίσκεται στο κόκκινο κρασί, 148 00:07:59,819 --> 00:08:03,414 έδειξε ότι προάγει την επιβίωση των νέων νευρώνων. 149 00:08:03,648 --> 00:08:05,744 Έτσι την επόμενη φορά που θα πάτε σε πάρτι 150 00:08:05,744 --> 00:08:09,782 μάλλον πρέπει να προτιμήσετε αυτό το «ουδέτερο για τη νευρογένεση» ποτό. 151 00:08:09,909 --> 00:08:11,732 (Γέλια) 152 00:08:12,066 --> 00:08:14,541 Να σας δείξω και ένα τελευταίο - 153 00:08:14,541 --> 00:08:15,789 ένα ιδιόμορφο. 154 00:08:15,789 --> 00:08:19,642 Οι Γιαπωνέζοι εντυπωσιάζονται από την υφή των τροφών 155 00:08:19,642 --> 00:08:24,979 και απέδειξαν ότι όντως οι μαλακές τροφές μειώνουν τη νευρογένεση 156 00:08:24,979 --> 00:08:30,100 σε αντίθεση με τις τροφές που απαιτούν μάσηση, ή οι τραγανές τροφές. 157 00:08:30,827 --> 00:08:32,614 Όλα λοιπόν αυτά τα δεδομένα, 158 00:08:32,614 --> 00:08:35,209 που ερευνούμε σε κυτταρικό επίπεδο, 159 00:08:35,209 --> 00:08:37,936 προήλθαν από τη χρήση ζωικών μοντέλων. 160 00:08:38,470 --> 00:08:42,815 Αυτή η διατροφή όμως εφαρμόστηκε και σε ανθρώπους που συμμετείχαν, 161 00:08:42,815 --> 00:08:49,017 και είδαμε ότι η τροφή έχει στη μνήμη και τη διάθεση 162 00:08:49,017 --> 00:08:52,571 ανάλογη επίδραση όπως και στη νευρογένεση, 163 00:08:52,571 --> 00:08:57,316 δηλαδή: μείωση θερμίδων θα βελτιώσει την ικανότητα μνήμης, 164 00:08:57,316 --> 00:09:02,439 ενώ διατροφή με υψηλά λιπαρά χειροτερεύει τα συμπτώματα της κατάθλιψης 165 00:09:02,439 --> 00:09:06,403 αντίθετα με τα Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που αυξάνουν τη νευρογένεση, 166 00:09:06,403 --> 00:09:10,820 και επίσης βοηθούν να μειώσουμε τα συμπτώματα της κατάθλιψης. 167 00:09:11,643 --> 00:09:16,414 Έτσι πιστεύουμε ότι η επίδραση της διατροφής 168 00:09:16,414 --> 00:09:20,043 στην πνευματική υγεία, στη μνήμη και τη διάθεση 169 00:09:20,043 --> 00:09:24,715 ουσιαστικά παρεμβαίνει στην παραγωγή νέων νευρώνων στον ιππόκαμπο. 170 00:09:24,994 --> 00:09:26,954 Και δεν είναι μόνον ό,τι τρώτε 171 00:09:26,954 --> 00:09:29,187 αλλά επίσης η υφή του φαγητού, 172 00:09:29,187 --> 00:09:32,191 πότε το τρώτε και πόσο από αυτό τρώτε. 173 00:09:33,841 --> 00:09:37,848 Από την πλευρά μας, οι νευροεπιστήμονες που ερευνούμε τη νευρογένεση, 174 00:09:37,848 --> 00:09:41,633 πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τη λειτουργία αυτών των νευρώνων, 175 00:09:41,633 --> 00:09:45,776 και πώς μπορούμε να ελέγξουμε την επιβίωση και την παραγωγή τους. 176 00:09:45,776 --> 00:09:50,765 και να βρούμε τρόπο να προστατεύσουμε τη νευρογένεση στους ασθενείς του Ρόμπερτ. 177 00:09:51,271 --> 00:09:52,622 Από τη δική σας πλευρά - 178 00:09:52,622 --> 00:09:55,422 αφήνω εσάς να φροντίσετε για τη δική σας νευρογένεση. 179 00:09:55,585 --> 00:09:56,603 Σας ευχαριστώ. 180 00:09:56,603 --> 00:09:58,302 (Χειροκρότημα) 181 00:10:02,856 --> 00:10:05,188 Μάργκρετ Χέφερναν: Φανταστική έρευνα, Σαντρίν. 182 00:10:05,188 --> 00:10:07,433 Σου είπα ότι μου άλλαξες τη ζωή - 183 00:10:07,433 --> 00:10:09,211 τώρα τρώω πολλά βατόμουρα. 184 00:10:09,211 --> 00:10:10,918 Σαντρίν Τουρέ: Πολύ καλά. 185 00:10:11,528 --> 00:10:14,052 ΜΧ: Πραγματικά με ενδιαφέρει αυτό με το τρέξιμο. 186 00:10:14,869 --> 00:10:16,690 Πρέπει να τρέχω; 187 00:10:17,368 --> 00:10:20,010 Ή αρκεί και η αεροβική γυμναστική, 188 00:10:20,010 --> 00:10:21,615 να στέλνει οξυγόνο στον εγκέφαλο; 189 00:10:21,615 --> 00:10:24,100 Κάνει κάθε είδος έντονης εξάσκησης; 190 00:10:24,101 --> 00:10:25,838 ΣΤ: Προς το παρόν, 191 00:10:25,838 --> 00:10:29,078 δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι το ίδιο το τρέξιμο 192 00:10:29,078 --> 00:10:34,115 αλλά οτιδήποτε αυξάνει την παραγωγή - 193 00:10:35,075 --> 00:10:37,195 ή αυξάνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο 194 00:10:37,195 --> 00:10:39,247 θα είναι επωφελές. 195 00:10:39,253 --> 00:10:41,710 ΜΧ: Να μην βάλω λοιπόν κυλιόμενο τροχό στο γραφείο; 196 00:10:41,710 --> 00:10:42,723 ΣΤ: Όχι, μην βάλεις! 197 00:10:42,723 --> 00:10:45,046 ΜΧ: Τι ανακούφιση! Θαυμάσια. 198 00:10:45,046 --> 00:10:46,809 Σαντρίν Τουρέ, σ' ευχαριστούμε πολύ. 199 00:10:46,809 --> 00:10:47,978 ΣΤ: Ευχαριστώ, Μάργκρετ. 200 00:10:47,978 --> 00:10:49,226 (Χειροκρότημα)