[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.31,0:00:11.31,Default,,0000,0000,0000,,Hoe komt het dat zoveel\Nbuitenaardse wezens in films en op tv
Dialogue: 0,0:00:11.31,0:00:14.21,Default,,0000,0000,0000,,toevallig perfect Engels spreken?
Dialogue: 0,0:00:14.21,0:00:17.89,Default,,0000,0000,0000,,Het korte antwoord is dat je\Ngeen ruimteschipbemanning wilt zien
Dialogue: 0,0:00:17.89,0:00:21.48,Default,,0000,0000,0000,,dat jaren bezig is om een woordenboek\NBuitenaards-Engels samen te stellen.
Dialogue: 0,0:00:21.48,0:00:23.19,Default,,0000,0000,0000,,Maar om consequent te blijven,
Dialogue: 0,0:00:23.19,0:00:26.79,Default,,0000,0000,0000,,hebben de makers van Star Trek\Nen andere science-fiction
Dialogue: 0,0:00:26.79,0:00:30.32,Default,,0000,0000,0000,,een universele vertaler bedacht.
Dialogue: 0,0:00:30.32,0:00:34.82,Default,,0000,0000,0000,,Een draagbaar apparaat dat ogenblikkelijk\Nalle talen kan vertalen.
Dialogue: 0,0:00:34.82,0:00:38.22,Default,,0000,0000,0000,,Is zo'n universele vertaler\Nin het echte leven mogelijk?
Dialogue: 0,0:00:38.22,0:00:42.03,Default,,0000,0000,0000,,Er bestaan al veel programma's\Ndie beweren dat te doen.
Dialogue: 0,0:00:42.03,0:00:45.95,Default,,0000,0000,0000,,Een woord, een zin of een compleet boek\Nin een bepaalde taal
Dialogue: 0,0:00:45.95,0:00:48.78,Default,,0000,0000,0000,,vertalen naar bijna elke andere taal,
Dialogue: 0,0:00:48.78,0:00:52.25,Default,,0000,0000,0000,,of het nou modern Engels\Nof Oud-Sanskriet is.
Dialogue: 0,0:00:52.25,0:00:55.91,Default,,0000,0000,0000,,Als vertalen alleen zou bestaan\Nuit woorden opzoeken in een woordenboek,
Dialogue: 0,0:00:55.91,0:00:59.62,Default,,0000,0000,0000,,dan zouden die programma's\Nde mens makkelijk verslaan.
Dialogue: 0,0:00:59.62,0:01:03.20,Default,,0000,0000,0000,,De realiteit is echter veel ingewikkelder.
Dialogue: 0,0:01:03.20,0:01:07.35,Default,,0000,0000,0000,,Een op regels gebaseerd vertaalprogramma\Ngebruikt een lexicale database,
Dialogue: 0,0:01:07.35,0:01:10.30,Default,,0000,0000,0000,,die alle woorden bevat\Ndie in een woordenboek staan
Dialogue: 0,0:01:10.30,0:01:13.07,Default,,0000,0000,0000,,met alle grammaticale vormen\Ndie ze kunnen hebben,
Dialogue: 0,0:01:13.07,0:01:18.70,Default,,0000,0000,0000,,en een aantal regels om de taalelementen\Nvan de brontaal te herkennen.
Dialogue: 0,0:01:18.70,0:01:22.40,Default,,0000,0000,0000,,Voor een ogenschijnlijk eenvoudige zin\Nals 'De kinderen eten de muffins'
Dialogue: 0,0:01:22.40,0:01:27.05,Default,,0000,0000,0000,,zoekt het programma eerst uit\Nwat de syntax of grammaticale structuur is
Dialogue: 0,0:01:27.05,0:01:29.59,Default,,0000,0000,0000,,door de kinderen\Nals onderwerp te benoemen
Dialogue: 0,0:01:29.59,0:01:32.29,Default,,0000,0000,0000,,en de rest van de zin als gezegde,
Dialogue: 0,0:01:32.29,0:01:34.33,Default,,0000,0000,0000,,bestaande uit het werkwoord 'eten'
Dialogue: 0,0:01:34.33,0:01:37.38,Default,,0000,0000,0000,,en het lijdend voorwerp 'de muffins'.
Dialogue: 0,0:01:37.38,0:01:40.25,Default,,0000,0000,0000,,Daarna moet het de Engelse\Nwoordstructuur herkennen,
Dialogue: 0,0:01:40.25,0:01:44.68,Default,,0000,0000,0000,,oftewel hoe de taal kan worden opgedeeld\Nin de kleinste stukjes met betekenis,
Dialogue: 0,0:01:44.68,0:01:47.39,Default,,0000,0000,0000,,zoals het woord 'muffin'\Nen het aanhangsel 's',
Dialogue: 0,0:01:47.39,0:01:49.76,Default,,0000,0000,0000,,dat het meervoud aangeeft.
Dialogue: 0,0:01:49.76,0:01:52.45,Default,,0000,0000,0000,,Tot slot moet het de semantiek begrijpen:
Dialogue: 0,0:01:52.45,0:01:56.09,Default,,0000,0000,0000,,wat de verschillende zinsdelen betekenen.
Dialogue: 0,0:01:56.09,0:01:58.02,Default,,0000,0000,0000,,Om deze zin netjes te vertalen,
Dialogue: 0,0:01:58.02,0:02:01.98,Default,,0000,0000,0000,,zou het programma moeten verwijzen\Nnaar een andere woordenschat en regels
Dialogue: 0,0:02:01.98,0:02:04.95,Default,,0000,0000,0000,,voor elk onderdeel in de doeltaal.
Dialogue: 0,0:02:04.95,0:02:06.77,Default,,0000,0000,0000,,Hier wordt het lastiger.
Dialogue: 0,0:02:06.77,0:02:11.82,Default,,0000,0000,0000,,Soms kan de syntax van een taal toestaan\Ndat de woordvolgorde niet uitmaakt,
Dialogue: 0,0:02:11.82,0:02:16.77,Default,,0000,0000,0000,,terwijl dat bij andere talen betekent\Ndat de muffin het kind eet.
Dialogue: 0,0:02:16.77,0:02:19.65,Default,,0000,0000,0000,,Morfologie kan ook nog\Nroet in het eten gooien.
Dialogue: 0,0:02:19.65,0:02:23.08,Default,,0000,0000,0000,,Slovenen maken onderscheid\Ntussen twee en drie of meer kinderen
Dialogue: 0,0:02:23.08,0:02:26.85,Default,,0000,0000,0000,,door twee achtervoegsels te gebruiken\Ndie veel andere talen niet hebben,
Dialogue: 0,0:02:26.85,0:02:30.53,Default,,0000,0000,0000,,terwijl je je door het Russische gebrek\Naan lidwoorden blijft afvragen
Dialogue: 0,0:02:30.53,0:02:33.58,Default,,0000,0000,0000,,of de kinderen bepaalde muffins eten,
Dialogue: 0,0:02:33.58,0:02:36.72,Default,,0000,0000,0000,,of muffins in het algemeen.
Dialogue: 0,0:02:36.72,0:02:39.71,Default,,0000,0000,0000,,Zelfs als de semantiek technisch klopt,
Dialogue: 0,0:02:39.71,0:02:42.64,Default,,0000,0000,0000,,kan het programma nog steeds\Nde finesses missen,
Dialogue: 0,0:02:42.64,0:02:45.72,Default,,0000,0000,0000,,bijvoorbeeld of de kinderen\Nde muffins 'mangiano'
Dialogue: 0,0:02:45.72,0:02:47.71,Default,,0000,0000,0000,,of 'divorano'.
Dialogue: 0,0:02:47.71,0:02:51.56,Default,,0000,0000,0000,,Een andere methode is\Nde statistische machinevertaling,
Dialogue: 0,0:02:51.56,0:02:55.76,Default,,0000,0000,0000,,die een database analyseert\Nmet boeken, artikelen en documenten
Dialogue: 0,0:02:55.76,0:02:59.27,Default,,0000,0000,0000,,die al zijn vertaald door de mens.
Dialogue: 0,0:02:59.27,0:03:02.96,Default,,0000,0000,0000,,Door overeenkomsten te zoeken\Ntussen de bron en de vertaalde tekst
Dialogue: 0,0:03:02.96,0:03:05.39,Default,,0000,0000,0000,,die niet toevallig lijken te bestaan,
Dialogue: 0,0:03:05.39,0:03:09.34,Default,,0000,0000,0000,,kan het programma overeenkomstige\Nuitdrukkingen en patronen vinden,
Dialogue: 0,0:03:09.34,0:03:12.26,Default,,0000,0000,0000,,en ze gebruiken voor\Ntoekomstige vertalingen.
Dialogue: 0,0:03:12.26,0:03:14.84,Default,,0000,0000,0000,,De kwaliteit van dit soort vertalingen
Dialogue: 0,0:03:14.84,0:03:17.69,Default,,0000,0000,0000,,hangt echter af\Nvan de grootte van de database
Dialogue: 0,0:03:17.69,0:03:23.19,Default,,0000,0000,0000,,en de aanwezigheid van voorbeelden\Nvoor bepaalde talen of schrijfstijlen.
Dialogue: 0,0:03:23.19,0:03:27.14,Default,,0000,0000,0000,,Het probleem dat computers hebben\Nmet uitzonderingen, onregelmatigheden
Dialogue: 0,0:03:27.14,0:03:30.99,Default,,0000,0000,0000,,en nuances die mensen\Ninstinctief aanvoelen,
Dialogue: 0,0:03:30.99,0:03:35.04,Default,,0000,0000,0000,,hebben bij onderzoekers geleid\Ntot de gedachte dat taalbegrip
Dialogue: 0,0:03:35.04,0:03:39.25,Default,,0000,0000,0000,,het unieke resultaat is\Nvan onze biologische hersenstructuur.
Dialogue: 0,0:03:39.25,0:03:43.10,Default,,0000,0000,0000,,Een van de beroemdste\Nfictieve universele vertalers,
Dialogue: 0,0:03:43.10,0:03:46.44,Default,,0000,0000,0000,,Babelvis uit 'The Hitchhiker's\NGuide to the Galaxy',
Dialogue: 0,0:03:46.44,0:03:49.73,Default,,0000,0000,0000,,is immers geen machine,\Nmaar een klein wezen
Dialogue: 0,0:03:49.73,0:03:54.21,Default,,0000,0000,0000,,dat de hersengolven en zenuwsignalen\Nvan levende soorten vertaalt
Dialogue: 0,0:03:54.21,0:03:57.00,Default,,0000,0000,0000,,via een soort telepathie.
Dialogue: 0,0:03:57.00,0:03:59.99,Default,,0000,0000,0000,,Voorlopig geeft het leren van een taal\Nop de ouderwetse manier
Dialogue: 0,0:03:59.99,0:04:04.82,Default,,0000,0000,0000,,betere resultaten dan\Nwelk computerprogramma ook.
Dialogue: 0,0:04:04.82,0:04:06.75,Default,,0000,0000,0000,,Dat is niet eenvoudig.
Dialogue: 0,0:04:06.75,0:04:09.01,Default,,0000,0000,0000,,Het grote aantal talen op de wereld
Dialogue: 0,0:04:09.01,0:04:12.99,Default,,0000,0000,0000,,en de toenemende interactie\Ntussen de sprekers ervan
Dialogue: 0,0:04:12.99,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,zal het automatisch vertalen\Nalleen maar sneller doen verbeteren.
Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.41,Default,,0000,0000,0000,,Tegen de tijd dat we\Nbuitenaardse levensvormen ontdekken,
Dialogue: 0,0:04:21.41,0:04:24.66,Default,,0000,0000,0000,,kunnen we wellicht praten via een gadget,
Dialogue: 0,0:04:24.66,0:04:29.03,Default,,0000,0000,0000,,of we moeten alsnog\Ndat woordenboek schrijven.