1
00:00:00,788 --> 00:00:02,533
Možda niste svjesni toga.

2
00:00:02,533 --> 00:00:07,413
ali bakterija u vašem tijelu ima više
nego zvijezda u našoj cijeloj galaksiji

3
00:00:08,040 --> 00:00:11,167
Očaravajući svemir bakterija
u našem tijelu

4
00:00:11,167 --> 00:00:13,443
je sastavni dio našeg zdravlja.

5
00:00:13,443 --> 00:00:15,532
i naša tehnologija se razvija tako brzo

6
00:00:15,532 --> 00:00:20,291
da smo danas u mogućnosti programirati te
bakterije kao što programiramo računala

7
00:00:21,060 --> 00:00:22,939
Dijagram koji vidite ovdje,

8
00:00:22,939 --> 00:00:25,470
Znam da izgleda 
kao nacrt za neku sportsku igru,

9
00:00:25,470 --> 00:00:29,626
ali je zapravo shematski plan prvog 
bakterijskog programa kojeg sam razvio.

10
00:00:29,626 --> 00:00:32,947
I kao što pišemo software,
možemo tiskati i pisati DNA

11
00:00:32,947 --> 00:00:36,174
u različitie algoritme
i programe unutar bakterije.

12
00:00:36,824 --> 00:00:39,519
Ono što ovaj program radi je
proizvodnja fluorescentnih

13
00:00:39,519 --> 00:00:40,957
proteina na ritmičan način

14
00:00:40,957 --> 00:00:42,559
i proizvodi sitne molekule

15
00:00:42,559 --> 00:00:45,137
koje omogućavaju bakteriji
komunikaciju i sinkronizaciju,

16
00:00:45,137 --> 00:00:46,975
kao što vidite u ovom videu.

17
00:00:47,505 --> 00:00:49,785
Rastuća kolonija bakterija
koju vidite ovdje

18
00:00:49,785 --> 00:00:51,778
širine je ljudske dlake.

19
00:00:51,778 --> 00:00:54,285
Ono što možete vidjeti
jest da naš genetički program

20
00:00:54,285 --> 00:00:57,768
daje uputstva ovim bakterijama
da svaka proizvodi sitne molekule

21
00:00:57,768 --> 00:01:01,181
i te molekule putuju između
tisuća ovih pojedinačnih bakterija.

22
00:01:01,181 --> 00:01:03,897
govoreći im kada da se uključe ili isključe

23
00:01:03,897 --> 00:01:07,148
I bakterije vrlo dobro 
sinkroniziraju na ovoj razini,

24
00:01:07,148 --> 00:01:11,142
ali zato što molekule koje ih 
sinkroniziraju zajedno mogu putovati samo

25
00:01:11,142 --> 00:01:14,718
tako brzo u većim kolonijama bakterija,
to rezultira pojavom putujućih valova

26
00:01:14,718 --> 00:01:17,620
između bakterija koje
su međusobno udaljene

27
00:01:17,620 --> 00:01:21,356
i možete vidjeti kako ovi valovi idu
zdesna nalijevo preko zaslona.

28
00:01:21,356 --> 00:01:24,144
Naš genetički program
se oslanja na prirodni fenomen

29
00:01:24,144 --> 00:01:25,317
nazvan kvorum očitavanje

30
00:01:25,317 --> 00:01:28,649
kojim bakterija aktivira koordinirane
a nekad i zarazna ponašanja

31
00:01:28,649 --> 00:01:31,590
jednom kad dosegnu kritučnu gustoću.

32
00:01:31,590 --> 00:01:34,245
Možete vidjeti kvorum 
očitavanje u akciji u ovom videu

33
00:01:34,245 --> 00:01:37,887
gdje rastuća kolonija bakterija
tek započinje sjati

34
00:01:37,887 --> 00:01:40,258
kada dosegne visoku
ili kritičnu gustoć.

35
00:01:40,258 --> 00:01:42,100
Naš genetski program

36
00:01:42,100 --> 00:01:45,251
nastavlja proizvoditi te ritmične 
uzorke fluorescentnih proteina

37
00:01:45,251 --> 00:01:47,619
kako kolonija raste prema van.

38
00:01:47,619 --> 00:01:51,310
Ovaj posebni video i eksperiment
mi zovemo Supernova,

39
00:01:51,310 --> 00:01:54,340
zato što izgleda poput 
eksplodirajuće zvijezde.

40
00:01:54,340 --> 00:01:56,560
Osim programiranja
ovih predivnih uzoraka,

41
00:01:56,560 --> 00:01:59,331
pitao sam se, što još možemo
postići da ove bakterije rade?

42
00:01:59,331 --> 00:02:02,350
I odlučio sam istražiti kako
možemo programirati bakterije

43
00:02:02,350 --> 00:02:04,989
da otkrivaju i lijeće u našem 
tijelu bolesti poput raka

44
00:02:06,009 --> 00:02:08,307
Jedna od iznenađujućih 
činjenica o bakterijama

45
00:02:08,307 --> 00:02:11,744
je da one mogu prirodno
izrasti unutar tumora.

46
00:02:11,744 --> 00:02:13,508
To se događa jer su tumori uobičajeno

47
00:02:13,508 --> 00:02:15,923
područja gdje imunološki
sustav nema pristup,

48
00:02:15,923 --> 00:02:17,920
i tako bakterije pronalaze ove tumore

49
00:02:17,920 --> 00:02:21,751
i koriste ih kao raj
za rast i napredak.

50
00:02:21,751 --> 00:02:23,775
Počeli smo koristiti 
probiotičke bakterije

51
00:02:23,775 --> 00:02:26,209
koje su sigurne bakterije
i koriste zdravlju,

52
00:02:26,209 --> 00:02:28,670
i otkrili smo kada ih 
se oralno da mišu

53
00:02:28,670 --> 00:02:32,826
ovi probiotici selektivno
rastu unutar tumora jetre.

54
00:02:32,826 --> 00:02:34,780
Shvatili smo da je najpogodniji način za

55
00:02:34,780 --> 00:02:36,861
označiti prisutnost tih probiotika,

56
00:02:36,861 --> 00:02:38,724
a samim time i tumora,

57
00:02:38,724 --> 00:02:41,023
je da omogućimo da te
bakterije proizvode signal

58
00:02:41,023 --> 00:02:43,069
koji bi bilo moguće otkriti u mokraći,

59
00:02:43,069 --> 00:02:45,481
i tako smo posebno 
programirali te probiotike

60
00:02:45,481 --> 00:02:48,360
da naprave molekulu koja mijenja
boju vaše mokraće

61
00:02:48,360 --> 00:02:51,170
da označi prisutnost raka.

62
00:02:51,170 --> 00:02:53,180
Išli smo dalje kako bi 
pokazali da bi ova

63
00:02:53,180 --> 00:02:56,370
tehnologija mogla precizno i 
specifično otkriti rak jetre,

64
00:02:56,370 --> 00:02:59,060
što je inače 
zahtjevno otkriti.

65
00:02:59,891 --> 00:03:02,890
Budući da se ove bakterije
posebno vežu uz tumore,

66
00:03:02,890 --> 00:03:05,478
programirali smo ih da 
osim što otkrivaju rak

67
00:03:05,478 --> 00:03:07,266
da ga i liječe

68
00:03:07,266 --> 00:03:10,493
proizvodeći terapeutske molekule
iz unutrašnjosti tumora

69
00:03:10,493 --> 00:03:12,815
što smanjuje tumor,

70
00:03:12,815 --> 00:03:15,570
i to smo radili koristeći
programe kvorum očitovanja

71
00:03:15,570 --> 00:03:17,413
kao što ste vidjeli u prošlim videima.

72
00:03:17,413 --> 00:03:21,110
Sveukupno, zamislite da u budućnosti
uzmemo programirani probiotik

73
00:03:21,110 --> 00:03:23,589
koji bi mogao otkriti i liječiti rak,

74
00:03:23,589 --> 00:03:26,170
ili čak druge bolesti.

75
00:03:26,640 --> 00:03:28,604
Naša sposobnost da programiramo bakterije

76
00:03:28,604 --> 00:03:30,299
i programiramo život

77
00:03:30,299 --> 00:03:33,248
otvara nove horizonte u istraživanju raka,

78
00:03:33,248 --> 00:03:35,983
i kako bih podijelio ovu viziju,
s umjetnikom Vikom Munizom

79
00:03:35,983 --> 00:03:37,799
sam radio na izradi simbola svemira,

80
00:03:37,799 --> 00:03:41,440
napravljenog u potpunosti od 
bakterija i stanica raka.

81
00:03:41,443 --> 00:03:46,645
Naposljetku, nadam se da ljepota
i svrha ovog mikroskopskog svemira

82
00:03:46,645 --> 00:03:51,544
može inspirirati nove i kreativne pristupe
u budućnosti istraživanja raka.

83
00:03:51,544 --> 00:03:54,168
Hvala vam.

84
00:03:54,168 --> 00:03:57,934
(Pljesak)