Chúng ta đang ở thời khắc trong lịch sử nhân loại đứng giữa việc chiếm những ngôi sao hay để mất cái hành tinh ta gọi là 'nhà'. Chỉ trong vài năm gần đây, chúng ta biết thêm rất nhiều về việc Trái Đất hoà hợp với vũ trụ như thế nào. Dự án Kepler của NASA đã khám phá được hàng ngàn hành tinh tiềm năng quanh các ngôi sao khác, chứng tỏ rằng Trái Đất chỉ là một trong hàng tỷ hành tinh của dải ngân hà. Kepler là kính viễn vọng không gian đo sự mờ ánh sáng đột ngột của các ngôi sao khi có hành tinh ngang qua, làm cản một chút ánh sáng chiếu đến đó. Dữ liệu của Kepler cho thấy kích cỡ và khoảng cách giữa các ngôi sao và ngôi sao chủ. Nhờ đó, chúng ta biết được những hành tinh liệu có nhỏ và gồ ghề đá như các hành tinh trong Hệ Mặt trời của ta, và cũng như chúng nhận được bao nhiêu ánh sáng từ mặt trời. Từ đó, ta có manh mối xem những hành tinh ta khám phá có thích hợp với sự sống hay không. Không may là trong lúc ta đang khám phá kho báu về những hành tinh có tiềm năng nuôi sự sống này, hành tinh của chúng ta đang oằn xuống dưới sức nặng của nhân loại. 2014 là năm nóng kỷ lục. Sông băng và đá biển ở với chúng ta hằng thiên niên kỷ đang mất dần chỉ trong vài thập niên. Những thay đổi môi trường quy mô toàn hành tinh do ta gây ra, đang tiến triển nhanh hơn khả năng ta thay đổi được tình hình. Nhưng tôi không phải nhà khoa học khí hậu, tôi là nhà thiên văn. Tôi nghiên cứu khả năng sống ở địa cầu dưới sự ảnh hưởng của các ngôi sao với hi vọng sẽ tìm được những nơi trong vũ trụ mà ta có thể phát hiện được sự sống ngoài Trái Đất. Có thể nói tôi tìm bất động sản ngoài hành tinh. Là một người gắn kết sâu sắc với cuộc tìm kiếm sự sống trong vũ trụ, tôi nói với bạn rằng càng tìm những hành tinh giống Trái Đất, bạn càng nâng niu Trái Đất của chúng ta. Mỗi một thế giới mới mời gọi một sự so sánh giữa hành tinh vừa tìm được và các hành tinh ta biết rõ nhất: những hành tinh trong Hệ Mặt trời. Hãy xem hàng xóm sao Hỏa của chúng ta. Sao Hỏa nhỏ, toàn đá, và dù hơi xa Mặt trời, có thể được coi là một thế giới có tiềm năng sinh sống nếu một dự án như Kepler tìm thấy nó. Đúng là sao Hỏa có thể đã từng được sinh sống trong quá khứ, và cũng là một phần lý do ta nghiên cứu nhiều về sao Hoả. Các tàu thăm dò tự hành, như Curiosity, bò khắp bề mặt nó, tìm kiếm manh mối về nguồn gốc sự sống mà ta biết. Các tàu trong quỹ đạo như MAVEN lấy mẫu khí quyển sao Hỏa, cố gắng hiểu tại sao nó mất đi sự sống đã từng có. Các công ty tư nhân giờ cung cấp không chỉ một chuyến đi ngắn tới vũ trụ gần mà còn khả năng sinh sống trên sao Hỏa, như trêu ngươi vậy. Nhưng dù những viễn cảnh này về sao Hỏa giống như những sa mạc ở thế giới của chúng ta, những nơi gợi sự tưởng tượng về sự tiên phong, mở rộng bờ cõi, so với Trái Đất sao Hỏa là một nơi kinh khủng để sống. Xét việc ta vẫn chưa định cư tại những sa mạc của hành tinh chúng ta, những nơi vẫn còn tươi tốt hơn sao Hỏa. Ngay cả những nơi khô cằn nhất, cao nhất trên Trái Đất, không khí vẫn ngọt và dày khí oxy thải ra từ những cánh rừng nhiệt đới cách đó hàng ngàn dặm Tôi lo lắm, lo rằng sự phấn khởi về việc chiếm đóng sao Hỏa và những hành tinh khác đi kèm với một cái bóng dài và tối: sự ám chỉ và niềm tin của nhiều người rằng sao Hỏa sẽ sẵn sàng cứu chúng ta khỏi sự hủy diệt ta tự tạo ra cho hành tinh duy nhất ta biết có khả năng sinh sống, Trái Đất. Tôi có yêu việc thám hiểm các hành tinh thế nào thì cũng không đồng ý với cách nghĩ đó. Có nhiều lý do chính đáng để tới sao Hỏa, nhưng có ai đó nói rằng sao Hỏa sẽ là nơi dự phòng cho nhân loại thì như chuyện thuyền trưởng tàu Titanic bảo rằng bữa tiệc thật sự sẽ diễn ra tí nữa trên các tàu cứu sinh. (Tiếng cười) (Vỗ tay) Cám ơn. Nhưng những mục tiêu của việc thám hiểm hành tinh và bảo tồn hành tinh hoàn toàn không đối chọi nhau. Không, chúng thật ra là hai mặt của cùng một mục tiêu: hiểu, bảo tồn và cải thiện sự sống trong tương lai. Những môi trường khắc nghiệt của Trái Đất là những khung cảnh ngoài hành tinh. Chúng chỉ ở gần ta hơn. Nếu ta có thể hiểu cách tạo ra và duy trì không gian có thể sinh sống được từ những nơi khắc nghiệt, khó ưa ngay trên Trái Đất, có lẽ ta sẽ đáp ứng được nhu cầu cả về bảo tồn môi trường của ta và đi xa hơn thế. Tôi cho bạn một thí nghiệm tư tưởng: nghịch lý Fermi. Nhiều năm trước, nhà vật lý Enrico Fermi hỏi rằng, nếu cho giả thuyết là vũ trụ này đã tồn tại rất lâu và rằng ta nghĩ có nhiều hành tinh trong đó, thì lẽ ra giờ ta đã tìm được bằng chứng của người ngoài hành tinh rồi. Vậy họ ở đâu? Một giải pháp khả thi cho nghịch lý Fermi là khi các nền văn minh tiến bộ đủ xa về kỹ thuật để xét đến việc sống giữa những vì sao, họ quên quan trọng thế nào việc bảo vệ ngôi nhà thể giới, nơi nuôi nấng sự tiến bộ đó lúc đầu. Thật ngạo mạn khi tin rằng chỉ việc chiếm đóng những hành tinh khác sẽ cứu chúng ta khỏi chúng ta, nhưng bảo tồn hành tinh và thám hiểm hành tinh khác có thể đi đôi với nhau. Nếu ta thật sự tin vào khả năng của mình để biến các môi trường sao Hỏa khắc nghiệt thành nơi con người trú ngụ, thì ta chắc phải chinh phục được nhiệm vụ dễ dàng hơn, đó là bảo tồn khả năng sinh sống của Trái Đất. Xin cảm ơn. (vỗ tay)