1
00:00:00,926 --> 00:00:03,416
Chúng ta đang ở thời khắc 
trong lịch sử nhân loại

2
00:00:03,416 --> 00:00:08,943
đứng giữa việc chiếm những ngôi sao
hay để mất cái hành tinh ta gọi là 'nhà'.

3
00:00:09,332 --> 00:00:12,062
Chỉ trong vài năm gần đây, chúng ta
biết thêm rất nhiều

4
00:00:12,062 --> 00:00:16,392
về việc Trái Đất hoà hợp 
với vũ trụ như thế nào.

5
00:00:16,392 --> 00:00:19,130
Dự án Kepler của NASA đã khám phá được

6
00:00:19,130 --> 00:00:22,079
hàng ngàn hành tinh tiềm năng
quanh các ngôi sao khác,

7
00:00:22,079 --> 00:00:26,273
chứng tỏ rằng Trái Đất chỉ là một
trong hàng tỷ hành tinh của dải ngân hà.

8
00:00:26,273 --> 00:00:28,143
Kepler là kính viễn vọng không gian

9
00:00:28,143 --> 00:00:32,434
đo sự mờ ánh sáng đột ngột của 
các ngôi sao khi có hành tinh ngang qua,

10
00:00:32,434 --> 00:00:35,282
làm cản một chút ánh sáng chiếu đến đó.

11
00:00:35,732 --> 00:00:38,332
Dữ liệu của Kepler cho thấy kích cỡ

12
00:00:38,332 --> 00:00:41,118
và khoảng cách giữa các ngôi sao 
và ngôi sao chủ.

13
00:00:41,118 --> 00:00:45,158
Nhờ đó, chúng ta biết được những hành tinh
liệu có nhỏ và gồ ghề đá

14
00:00:45,158 --> 00:00:47,713
như các hành tinh
trong Hệ Mặt trời của ta,

15
00:00:47,713 --> 00:00:51,079
và cũng như chúng nhận được
bao nhiêu ánh sáng từ mặt trời.

16
00:00:51,079 --> 00:00:54,957
Từ đó, ta có manh mối xem
những hành tinh ta khám phá

17
00:00:54,957 --> 00:00:57,418
có thích hợp với sự sống hay không.

18
00:00:57,418 --> 00:01:01,481
Không may là trong lúc ta
đang khám phá kho báu về

19
00:01:01,481 --> 00:01:03,594
những hành tinh có tiềm năng
nuôi sự sống này,

20
00:01:03,594 --> 00:01:07,054
hành tinh của chúng ta đang
oằn xuống dưới sức nặng của nhân loại.

21
00:01:07,054 --> 00:01:11,466
2014 là năm nóng kỷ lục.

22
00:01:11,466 --> 00:01:14,809
Sông băng và đá biển ở với chúng ta
hằng thiên niên kỷ

23
00:01:14,809 --> 00:01:17,944
đang mất dần chỉ trong vài thập niên.

24
00:01:17,944 --> 00:01:23,055
Những thay đổi môi trường
quy mô toàn hành tinh do ta gây ra,

25
00:01:23,055 --> 00:01:26,527
đang tiến triển nhanh
hơn khả năng ta thay đổi được tình hình.

26
00:01:27,347 --> 00:01:31,062
Nhưng tôi không phải nhà khoa học khí hậu,
tôi là nhà thiên văn.

27
00:01:31,062 --> 00:01:34,432
Tôi nghiên cứu khả năng sống ở địa cầu
dưới sự ảnh hưởng của các ngôi sao

28
00:01:34,432 --> 00:01:36,890
với hi vọng sẽ tìm được
những nơi trong vũ trụ

29
00:01:36,890 --> 00:01:39,862
mà ta có thể phát hiện được
sự sống ngoài Trái Đất.

30
00:01:39,862 --> 00:01:43,402
Có thể nói tôi tìm bất động sản 
ngoài hành tinh.

31
00:01:43,902 --> 00:01:48,244
Là một người gắn kết sâu sắc
với cuộc tìm kiếm sự sống trong vũ trụ,

32
00:01:48,244 --> 00:01:51,611
tôi nói với bạn rằng
càng tìm những hành tinh giống Trái Đất,

33
00:01:51,611 --> 00:01:55,257
bạn càng nâng niu Trái Đất của chúng ta.

34
00:01:55,257 --> 00:01:57,950
Mỗi một thế giới mới mời gọi 
một sự so sánh

35
00:01:57,950 --> 00:02:01,572
giữa hành tinh vừa tìm được
và các hành tinh ta biết rõ nhất:

36
00:02:01,572 --> 00:02:03,662
những hành tinh trong Hệ Mặt trời.

37
00:02:03,662 --> 00:02:05,624
Hãy xem hàng xóm sao Hỏa của chúng ta.

38
00:02:05,624 --> 00:02:09,409
Sao Hỏa nhỏ, toàn đá,
và dù hơi xa Mặt trời,

39
00:02:09,409 --> 00:02:11,934
có thể được coi là
một thế giới có tiềm năng sinh sống

40
00:02:11,934 --> 00:02:13,936
nếu một dự án như Kepler tìm thấy nó.

41
00:02:13,936 --> 00:02:17,303
Đúng là sao Hỏa có thể đã từng
được sinh sống trong quá khứ,

42
00:02:17,303 --> 00:02:20,740
và cũng là một phần lý do
ta nghiên cứu nhiều về sao Hoả.

43
00:02:20,740 --> 00:02:24,130
Các tàu thăm dò tự hành, như Curiosity,
bò khắp bề mặt nó,

44
00:02:24,130 --> 00:02:27,380
tìm kiếm manh mối
về nguồn gốc sự sống mà ta biết.

45
00:02:27,380 --> 00:02:30,886
Các tàu trong quỹ đạo như MAVEN
lấy mẫu khí quyển sao Hỏa,

46
00:02:30,886 --> 00:02:34,578
cố gắng hiểu tại sao nó mất đi
sự sống đã từng có.

47
00:02:34,578 --> 00:02:39,143
Các công ty tư nhân giờ cung cấp không chỉ
một chuyến đi ngắn tới vũ trụ gần

48
00:02:39,143 --> 00:02:42,844
mà còn khả năng sinh sống
trên sao Hỏa, như trêu ngươi vậy.

49
00:02:42,844 --> 00:02:44,794
Nhưng dù những viễn cảnh này về sao Hỏa

50
00:02:44,794 --> 00:02:47,349
giống như những sa mạc
ở thế giới của chúng ta,

51
00:02:47,349 --> 00:02:52,921
những nơi gợi sự tưởng tượng
về sự tiên phong, mở rộng bờ cõi,

52
00:02:52,921 --> 00:02:54,589
so với Trái Đất

53
00:02:54,599 --> 00:02:57,904
sao Hỏa là một nơi kinh khủng để sống.

54
00:02:57,904 --> 00:03:01,164
Xét việc ta vẫn chưa định cư

55
00:03:01,164 --> 00:03:03,068
tại những sa mạc của hành tinh chúng ta,

56
00:03:03,068 --> 00:03:05,901
những nơi vẫn còn tươi tốt hơn sao Hỏa.

57
00:03:05,901 --> 00:03:08,687
Ngay cả những nơi khô cằn nhất,
cao nhất trên Trái Đất,

58
00:03:08,687 --> 00:03:11,287
không khí vẫn ngọt và dày khí oxy

59
00:03:11,287 --> 00:03:15,374
thải ra từ những cánh rừng nhiệt đới
cách đó hàng ngàn dặm

60
00:03:15,374 --> 00:03:21,318
Tôi lo lắm, lo rằng sự phấn khởi về việc
chiếm đóng sao Hỏa và những hành tinh khác

61
00:03:21,318 --> 00:03:24,429
đi kèm với một cái bóng dài và tối:

62
00:03:24,429 --> 00:03:26,449
sự ám chỉ và niềm tin của nhiều người rằng

63
00:03:26,449 --> 00:03:30,002
sao Hỏa sẽ sẵn sàng cứu chúng ta
khỏi sự hủy diệt ta tự tạo ra

64
00:03:30,002 --> 00:03:34,135
cho hành tinh duy nhất ta biết
có khả năng sinh sống, Trái Đất.

65
00:03:34,135 --> 00:03:36,573
Tôi có yêu việc
thám hiểm các hành tinh thế nào

66
00:03:36,573 --> 00:03:38,918
thì cũng không đồng ý với cách nghĩ đó.

67
00:03:38,918 --> 00:03:41,611
Có nhiều lý do chính đáng để tới sao Hỏa,

68
00:03:41,611 --> 00:03:45,025
nhưng có ai đó nói rằng sao Hỏa
sẽ là nơi dự phòng cho nhân loại

69
00:03:45,025 --> 00:03:48,133
thì như chuyện thuyền trưởng tàu Titanic
bảo rằng bữa tiệc thật sự

70
00:03:48,133 --> 00:03:50,504
sẽ diễn ra tí nữa trên các tàu cứu sinh.

71
00:03:50,504 --> 00:03:53,453
(Tiếng cười)

72
00:03:53,453 --> 00:03:56,355
(Vỗ tay)

73
00:03:56,355 --> 00:03:59,142
Cám ơn.

74
00:03:59,142 --> 00:04:02,928
Nhưng những mục tiêu của việc
thám hiểm hành tinh và bảo tồn hành tinh

75
00:04:02,928 --> 00:04:05,109
hoàn toàn không đối chọi nhau.

76
00:04:05,109 --> 00:04:07,640
Không, chúng thật ra là hai mặt
của cùng một mục tiêu:

77
00:04:07,640 --> 00:04:11,982
hiểu, bảo tồn và cải thiện
sự sống trong tương lai.

78
00:04:11,982 --> 00:04:16,045
Những môi trường khắc nghiệt của Trái Đất
là những khung cảnh ngoài hành tinh.

79
00:04:16,045 --> 00:04:17,926
Chúng chỉ ở gần ta hơn.

80
00:04:17,926 --> 00:04:22,105
Nếu ta có thể hiểu cách tạo ra và duy trì
không gian có thể sinh sống được

81
00:04:22,105 --> 00:04:25,495
từ những nơi khắc nghiệt,
khó ưa ngay trên Trái Đất,

82
00:04:25,495 --> 00:04:28,932
có lẽ ta sẽ đáp ứng được nhu cầu
cả về bảo tồn môi trường của ta

83
00:04:28,932 --> 00:04:31,161
và đi xa hơn thế.

84
00:04:31,161 --> 00:04:33,471
Tôi cho bạn một thí nghiệm tư tưởng:

85
00:04:33,471 --> 00:04:35,166
nghịch lý Fermi.

86
00:04:35,166 --> 00:04:39,228
Nhiều năm trước,
nhà vật lý Enrico Fermi hỏi rằng,

87
00:04:39,228 --> 00:04:42,875
nếu cho giả thuyết là
vũ trụ này đã tồn tại rất lâu

88
00:04:42,875 --> 00:04:45,545
và rằng ta nghĩ có nhiều hành tinh 
trong đó,

89
00:04:45,545 --> 00:04:48,633
thì lẽ ra giờ ta đã tìm được bằng chứng
của người ngoài hành tinh rồi.

90
00:04:48,633 --> 00:04:50,676
Vậy họ ở đâu?

91
00:04:50,676 --> 00:04:54,043
Một giải pháp khả thi
cho nghịch lý Fermi là

92
00:04:54,043 --> 00:04:57,526
khi các nền văn minh
tiến bộ đủ xa về kỹ thuật

93
00:04:57,526 --> 00:04:59,848
để xét đến việc sống giữa những vì sao,

94
00:04:59,848 --> 00:05:04,802
họ quên quan trọng thế nào 
việc bảo vệ ngôi nhà thể giới,

95
00:05:04,802 --> 00:05:06,760
nơi nuôi nấng sự tiến bộ đó lúc đầu.

96
00:05:06,760 --> 00:05:11,248
Thật ngạo mạn khi tin rằng
chỉ việc chiếm đóng những hành tinh khác

97
00:05:11,248 --> 00:05:13,129
sẽ cứu chúng ta khỏi chúng ta,

98
00:05:13,129 --> 00:05:16,658
nhưng bảo tồn hành tinh
và thám hiểm hành tinh khác

99
00:05:16,658 --> 00:05:18,552
có thể đi đôi với nhau.

100
00:05:18,552 --> 00:05:20,675
Nếu ta thật sự tin vào khả năng của mình

101
00:05:20,675 --> 00:05:24,181
để biến các môi trường sao Hỏa khắc nghiệt
thành nơi con người trú ngụ,

102
00:05:24,181 --> 00:05:27,767
thì ta chắc phải chinh phục được
nhiệm vụ dễ dàng hơn,

103
00:05:27,767 --> 00:05:29,940
đó là bảo tồn khả năng
sinh sống của Trái Đất.

104
00:05:29,940 --> 00:05:30,986
Xin cảm ơn.

105
00:05:30,996 --> 00:05:37,516
(vỗ tay)