WEBVTT

00:00:06.488 --> 00:00:10.138
Przyjmijmy ten niestety
znajomy scenariusz.

00:00:10.138 --> 00:00:15.348
Kilka miesięcy temu wysoce zaraźliwy,
a nawet śmiertelny wirus dróg oddechowych

00:00:15.348 --> 00:00:17.966
zainfekował człowieka po raz pierwszy.

00:00:17.966 --> 00:00:19.506
Rozprzestrzenił się szybciej

00:00:19.506 --> 00:00:22.526
niż służba zdrowia umiała go powstrzymać.

00:00:22.526 --> 00:00:26.280
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)
ogłosiła pandemię,

00:00:26.280 --> 00:00:29.210
co oznacza, że wirus
rozprzestrzenił się na cały świat.

00:00:29.210 --> 00:00:34.210
Liczba ofiar śmiertelnych wzrasta
i każdy zadaje sobie to pytanie:

00:00:34.210 --> 00:00:37.307
kiedy skończy się pandemia?

NOTE Paragraph

00:00:37.307 --> 00:00:40.457
WHO najprawdopodobniej
ogłosi koniec pandemii,

00:00:40.457 --> 00:00:43.117
kiedy wirus będzie pod kontrolą,

00:00:43.117 --> 00:00:47.432
a wskaźniki zachorowań
wyraźnie spadną na całym świecie.

NOTE Paragraph

00:00:47.432 --> 00:00:52.756
Moment, kiedy to nastąpi
zależy od tego, co postanowią rządy.

00:00:52.756 --> 00:00:54.886
Mają trzy możliwości:

00:00:54.886 --> 00:00:56.291
przechorowanie,

00:00:56.291 --> 00:00:58.521
odroczenie i szczepienie

00:00:58.521 --> 00:01:00.071
lub koordynację i atak.

00:01:00.071 --> 00:01:05.385
Jedną z nich uważa się za najlepszą
i to niekoniecznie tę, o której myślisz.

NOTE Paragraph

00:01:05.385 --> 00:01:06.297
W pierwszym wypadku

00:01:06.297 --> 00:01:08.365
rządy i społeczeństwo nie robią nic,

00:01:08.365 --> 00:01:10.035
żeby przeciwdziałać zachorowaniom,

00:01:10.035 --> 00:01:13.195
przez co dużo ludzi jest narażonych
na wirusa w krótkim czasie.

00:01:13.195 --> 00:01:14.965
Przez brak czasu na zbadanie wirusa,

00:01:14.965 --> 00:01:17.645
lekarze nie wiedzą, jak ratować pacjentów,

00:01:17.645 --> 00:01:21.375
a szpitale są przeciążone
praktycznie od razu.

00:01:21.375 --> 00:01:26.187
Miliony lub setki milionów ludzi umierają

00:01:26.187 --> 00:01:30.187
od wirusa albo od zapaści służby zdrowia.

00:01:30.187 --> 00:01:32.900
Wkrótce większość ludzi jest zainfekowana,

00:01:32.900 --> 00:01:38.100
następnie umrze albo przetrwa chorobę
dzięki wzmocnieniu układu odpornościowego.

00:01:38.100 --> 00:01:41.240
Mniej więcej wtedy
osiągamy zbiorową odporność,

00:01:41.240 --> 00:01:44.440
a wirus nie ma na kogo przeskoczyć.

00:01:44.440 --> 00:01:48.993
Pandemia szybko wygasa.

NOTE Paragraph

00:01:48.993 --> 00:01:51.806
Istnieje inny sposób
na osiągnięcie zbiorowej odporności

00:01:51.806 --> 00:01:54.146
bez aż tylu ofiar śmiertelnych.

00:01:54.146 --> 00:01:59.132
Wróćmy do momentu,
w którym WHO ogłasza pandemię.

00:01:59.132 --> 00:02:02.252
Tym razem rządy i społeczności na świecie

00:02:02.252 --> 00:02:06.252
spowalniają rozprzestrzenianie się wirusa,
dając naukowcom czas

00:02:06.252 --> 00:02:08.152
na opracowanie szczepionki.

00:02:08.152 --> 00:02:12.891
Zyskują na czasie dzięki taktyce
polegającej na powszechnych badaniach,

00:02:12.891 --> 00:02:15.521
identyfikacji i kwarantannie nosicieli,

00:02:15.521 --> 00:02:18.061
oraz osób, z którymi miały styczność

00:02:18.061 --> 00:02:21.051
i dzięki zachowaniu społecznego dystansu.

NOTE Paragraph

00:02:21.051 --> 00:02:25.051
Mimo tych środków ostrożności
wirus się powoli rozprzestrzenia,

00:02:25.051 --> 00:02:28.291
powodując setki tysięcy zgonów.

00:02:28.291 --> 00:02:32.736
Niektórym miastom udaje się
opanować chorobę i wracają do normalności

00:02:32.736 --> 00:02:34.406
tylko po to, by przeżyć nawrót

00:02:34.406 --> 00:02:38.406
i wrócić do dystansowania się,
gdy tylko pojawi się nowy przypadek.

00:02:38.406 --> 00:02:40.479
W ciągu kilku lat

00:02:40.479 --> 00:02:46.093
jedna lub kilka szczepionek
wejdzie w użycie

00:02:46.093 --> 00:02:48.623
dzięki ogólnoświatowemu wysiłkowi.

00:02:48.623 --> 00:02:52.179
Kiedy 40%-90% populacji je otrzyma,

00:02:52.179 --> 00:02:55.119
w zależności od wirusa,

00:02:55.119 --> 00:03:00.359
wkracza zbiorowa odporność
a pandemia wygasa.

NOTE Paragraph

00:03:00.359 --> 00:03:04.810
Cofnijmy czas po raz ostatni,
żeby przyjrzeć się ostatniej strategii:

00:03:04.810 --> 00:03:06.900
koordynacji i ataku.

00:03:06.900 --> 00:03:11.470
Zakłada ona całkowite wygłodzenie wirusa

00:03:11.470 --> 00:03:15.071
przez kombinację kwarantanny,
dystansu społecznego

00:03:15.071 --> 00:03:16.579
i ograniczenia podróży.

00:03:16.579 --> 00:03:20.029
Kluczowym czynnikiem
jest synchronizacja działań.

00:03:20.029 --> 00:03:23.119
Podczas typowej pandemii,
gdy jeden kraj osiąga szczyt zachorowań,

00:03:23.119 --> 00:03:26.009
w innym pojawiają się pierwsze przypadki.

00:03:26.009 --> 00:03:30.437
Tutaj zamiast reagować
na każdy obszar osobno,

00:03:30.437 --> 00:03:36.031
przywódcy państw powinni
traktować świat jako jedną całość.

00:03:36.031 --> 00:03:39.568
Przy dobrej koordynacji
ta strategia zakończy pandemię

00:03:39.568 --> 00:03:41.108
w zaledwie kilka miesięcy,

00:03:41.108 --> 00:03:43.658
z małą stratą w ludziach.

00:03:43.658 --> 00:03:46.375
Nawet jeśli wirus
jest kompletnie zniszczony,

00:03:46.375 --> 00:03:48.267
co jest mało prawdopodobne,

00:03:48.267 --> 00:03:52.839
to ryzyko ponownego wybuchu pandemii
jest nadal wysokie.

00:03:52.839 --> 00:03:56.839
Czynniki takie jak nosicielstwo wirusa
przez zwierzęta i przenoszenie go

00:03:56.839 --> 00:04:00.699
może zniszczyć nasz ciężki wysiłek.

NOTE Paragraph

00:04:00.699 --> 00:04:05.908
Która strategia przeciwko śmiertelnemu
wirusowi dróg oddechowych jest najlepsza?

00:04:05.908 --> 00:04:08.035
Przechorowanie to szybka sprawa,

00:04:08.035 --> 00:04:10.145
ale może doprowadzić
do globalnej katastrofy

00:04:10.145 --> 00:04:13.905
i może wcale nie zadziałać,
jeśli wyzdrowienie nie oznacza odporności.

00:04:13.905 --> 00:04:19.222
Niszczenie wirusa przez samą koordynację
skraca czas pandemii,

00:04:19.222 --> 00:04:24.443
ale działa wyłącznie dzięki prawdziwej,
prawie niemożliwej globalnej współpracy.

00:04:24.443 --> 00:04:30.060
Właśnie dlatego szczepienie
i ogólnoświatową koordynację

00:04:30.060 --> 00:04:32.690
uważa się za zwycięską strategię.

00:04:32.690 --> 00:04:37.027
Jest powolna, stabilna i sprawdzona.

00:04:37.027 --> 00:04:41.505
Nawet jeśli pandemia się skończy
przed opracowaniem szczepionki,

00:04:41.505 --> 00:04:47.436
wirus może powracać sezonowo,
więc szczepionki będą chronić ludzi.

00:04:47.436 --> 00:04:50.106
Choć opracowanie jej może zająć wiele lat,

00:04:50.106 --> 00:04:55.481
utrudnienia w życiu większości ludzi
nie będą trwały tyle, co sama pandemia.

00:04:55.481 --> 00:04:57.901
Przełomy w leczeniu i zapobieganiu objawom

00:04:57.901 --> 00:05:00.941
mogą sprawić, że wirusy staną się
znacznie mniej niebezpieczne,

00:05:00.941 --> 00:05:04.821
a co za tym idzie, będą wymagały
mniej ekstremalnych środków ochronnych.

NOTE Paragraph

00:05:04.821 --> 00:05:07.961
Głowa do góry, pandemia się skończy.

00:05:07.961 --> 00:05:11.481
Jej skutki będą długotrwałe,
ale nie wszystkie będą takie złe:

00:05:11.481 --> 00:05:15.051
przełomów, usług i systemów,
które opracowujemy,

00:05:15.051 --> 00:05:17.921
będzie można użyć ku korzyści wszystkich.

00:05:17.921 --> 00:05:20.377
Jeśli zainspirujemy się sukcesami

00:05:20.377 --> 00:05:22.627
i wyciągniemy wnioski z porażek,

00:05:22.627 --> 00:05:26.207
to kolejną potencjalną pandemię
będziemy mieć pod kontrolą,

00:05:26.207 --> 00:05:29.957
a dzieci naszych dzieci
nawet nie będą znały jej nazwy.