(Hispana): Ĉu vi parolas la Kastilian? (Hispana): Ne, mi ne parolas la Kastilian. (Hispana): Sed mi parolas la Hispanan! Kio? Saluton al ĉiuj, kaj bonvenon al la Langfocus kanalo. Mi nomiĝas Paul. Hodiaŭ, mi parolas pri la hispana lingvo. Eble vi scias, ke Hispanio havas pli ol unu lingvo, do kiam mi diras "hispana", mi parolas specife pri la Kastilia Hispana, kiu estas parolita kiel denaska lingvo de 74% da la popolo de Hiapanio, kaj 99% da la popolo de Hispanio inkluzive dua-lingvaj parolantoj. La Kastilia estas la Hispania lingvo kiu iĝis unu el la plej gravaj mundaj lingvoj. Dum tiu video, eble mi nomus ĝin Kastilia, por diferencigi ĝin kontraŭ aliaj lingvoj de Hispanio, sed mi normale nomos ĝin la Hispana. El tutaj lingvoj en la mundo, la Hispana havas la due-plej multan nombron de denaskaj parolantoj, kun 470 milionoj denaskaj parolantoj, kaj ankaŭ plia 90 milionoj kiuj parolas ĝin kiel dua lingvo. Ĝi ankaŭ estas unu el la plej disigitaj lingvoj, kun 44 landoj el la mundo kiuj havas almenaŭ 3 milionoj da denaska Hispana parolantoj, aŭ plu. Ĝi estas unu el ses oficialaj lingvoj de la Uniĝintaj Nacioj, kaj ankaŭ oficiala lingvo de la Eŭropa Unio. Ĝi ankaŭ estas oficiala lingvo de 21 landoj, se oni inkluzivus Porto-Riko, kiu estas teritorio de Usono. Ĝi ankau estis oficiala lingvo de Filipinio, sed ĝi ne estas jam. La Hispana ankaŭ esta la trie-plej uzata lingvo sur la Interreto. Laŭ unu fonto kiun mi leĝis: "La uzo de la Hispana en Interreto kreskis 800% dum la lastaj unuj jaroj." La Hispana estas ano de la Ibera-Latinida sub-familio de la Latinida lingva familio. Aliaj anoj de tiu sub-familio inkluzivas la Portugalan, la Galegan, kaj laŭ iuj personoj, la Katalana. Simila kun tutaj Latinida lingvoj, la Hispana evoluis el vulgara Latina, la Latina kiu estas portita al la regiono de la Roma Imperio. Vulgara Latina evoluis al multaj regionaj dialektoj, kiuj fine iĝis sufiĉe malsamaj, ke oni rigardas ilin kiel malsamaj lingvoj. Estas dokumentoj el la 9-a jarcento kiuj estas skribitaj per frua speco de Kastilia Hispana, aŭ ni povas diri, malfrua speco de Vulgara Latina. Ĉiukaze, dokumentoj kiel tiuj montras ke la Vulgaraj Latinaj dialektoj iĝas malsamaj lingvoj tiam. Kastilia Hispana estas la lingvo ke aperis ĉe la norda centra regiono de la Ibera duoninsulo, nomiĝas Kastilio, kaj ĝi kreskis plu kaj plu malsama el ĝia apuda lingvo, la Leona. Ĝi iĝis klare aparta lingvo je 13-a jarcento kiam Reĝo Alfonso decidis normigi la skriban lingvon por oficiala uzo, bazata de la Toleda dialekto. Ĝi estas procezo kiu daŭris dum kelkaj centoj da jaroj, ĝis la 16-a jarcento. Dum la 1300-oj, la suda parto de Ibera Duoninsulo estis regata de Al-Andalus, Islama teritorio kiu antaŭe regis la plejparton de la duoninsulo. La Reconquista, kiu signifas "La Rekonkero", rezultigis la repreno de islama regionoj kaj la disigado de Kastilia Hispana al la sudo. Tie, la Mozaraba dialektoj influas ĝin. Ili estas Latinida dialektoj, kiujn la islamanoj en Al-Andalus parolis, kiuj enhavis multojn da vortoj pruntitaj el la Araba. La Kastilia Hispana sorbis multojn da tiuj Araba pruntvortoj, ĝis 4000 vortoj, aŭ 8% da la vortaro de la moderna lingvo. Jen iuj Hispana vortoj el Araba origino: hasta, kiu signifas "ĝis"; tiu venas el la Araba vorto hatta, kiu havas la saman signifon; ojalá, kiu siignifias "mi esperas", venas el la Araba vorto law sha'allah, aŭ in sha'allah, kiu signifas "se ĝi estas volo de Dio"; *aceiteI, kiu signifas "oleo", ekzemple oliva oleo, venas el la Araba vorto az-zayt, kun la sama signifo. Ankaŭ estas multaj da vortoj en la Hispana kiuj komencas kun "A-L", "al", kiu estas la Araba difina artikolo. Ekzemple, alcohol, el la Araba vorto al-kuHuul, kiu, kompreneble, signifas "alkoholo"; kaj alcalde, kiu signifas "urbestro", venas el la Araba vorto al-qaa-Dii, kiu signifas "juĝisto" en la Araba. Tiuj estas nur unuj ekzemploj, sed estas multaj vortoj kiuj komencas kun "al" en la Hispana. La Kristana rekonkero de la sudo sukcese finis je 1492, kaj je tiu sama jaro, Hispanio komencis sendi esploristojn, ekzemple Kristoforo Kolumbo, eksterlanden por konstrui la Hispana Imperio. La Hispana lingvo disvastiĝis, kun la imperio, al Ameriko, al la Hispanaj Orientaj Indioj, kiu enhavas nuntempan Filipinojn, kaj al iuj partoj de Afriko. Unu regiono al kiu ĝi disvastiĝis estas Meksiko, kiu, nuntempe, havas pli da hispana-parolantoj ol iu alia lando. kun 120 milionoj parolantoj de la Hispana. La speco de la Hispana parolita en Meksiko estas ete diferenca kun la speco parolita en Hispanio, kaj tio ankaŭ estas vera por la aliaj hispana-parolantaj landoj. La norma skriba lingvo estas plejparte la sama ĉie, sed la parola lingvo havas iujn diferencojn, precipe en prononco kaj vortaro, kaj precipe en ĉiutaga vortoj, kiel vestoj, manĝaĵoj, kaj similaj aferoj. En Latin-Ameriko, diversaj Indianaj lingvoj influis la lokajn sepcojn de Hispana. Kiu estas la plej bona speco de Hispana por lerni? Nu, la specoj ofte estas apartigitaj al Eŭropa Hispana kaj Latin-Amerika Hispana. Laŭ mia kompreno, ne estas multaj da malsamecoj por komencanto. Kiun ajn specon oni lernas, oni eblos facile kutimiĝi al aliaj specoj. Por mi, mi ekkonis pli da hispanparolantoj el Meksiko ol el iu ajn alia lando, do por mi, tiu estas la natura elekto, sed por vi, ĝi dependas de kiun specon vi plej verŝajne uzos, kaj kiu plej interesas vin. Kiel Latinda lingvoj generale, multe da la Hispana vortaro estas komuna kun la Angla -- ne identa vortaro, sed parenca vortaro kiu vi povas dedukti kaj povas memori plej facile, se vi asocias ĝin kun la parencaj Anglaj vortoj. Ni vidu unujn frazojn: ¿Cuánto cuesta un viaje a Nueva York? Okej, la unua vorto, cuánto, sonas al mi simila al "kvanto", do mi kredas ke ĝi signifas "kiom", ĉar tiu estas demando. La sekva vorto, cuesta, nu, mi pensas ke tiu verŝajne signifas "kosto". La sekva vorto, un, mi sciias ke ĝi estas defina artikolo. La sekva vorto, viaje, nu, tiu aspektas simila al "vojaĝo" al mi, aŭ vojage en la franca, do mi pensas ke ĝi signifas "vojaĝo" aŭ "veturo". Kaj a, mi scias ke ĝi signifas "al", kaj Nueva York, kompreneble, signifas "Novjorko". Do mi pensas ke tio signifas: "Kiom vojaĝo al Nov-Jorkio kostas?" Se ni tradukus laŭvorte: "Kiom costas vojaĝo al Nov-Jorkio?" Plia frazo: El hombre conduce un automóvil. Ni legu ĉiun vorton sole: El: mi scias ke ĝi signifas "la", la defina artikolo. Hombre: tiu estas vorto kiun mi scias el filmoj kaj aferoj; mi pensas ke ĝi signifas "viriĉo". Conduce: nu, mi ne certas. Ni revenu al tiu poste. Un estas nedefina artikolo, kaj automóvil signifas "aŭtomobilo". Do revenu al conduce. Nu, eble ĝi signifas "konduki". Aŭ, je tiu kazo, oni ne "kondukas" aŭton, oni "veturas" aŭton. Do ĉi tiu signifas, "La viriĉo veturas aŭtomobilon," aŭ "La viriĉo veturigas aŭton." Do, vi vidas ke vi povas dedukti kion tiuj vortoj signifas se vi rigardus ĉiun kaj analizi ilin. Ĝi ne ĉie estas tiel facile, sed tio estas facila ekzemplo, do vi komprenas kion mi intencas. Ankaŭ, se ni rigardus la sintakso de tiuj frazoj, ni vidas ke ili estas tre similaj al la Angla. Nu, refoje, la unua frazo estis: Cuánto cuesta un viaje a Nueva York? "Kiom kostas vojaĝo al Novjorko." Tre simila kun la Angla, sed kvazaŭ simpligita. La sekva frazo: "La viriĉo veturigas aŭton." Tiu estas, ĉiuvorte, ekzakte sama kun la Angla, do oni povas traduki ĝin rekte. Kompreneble, la gramatiko estas pli malsimpla ol tio, sed la plej baza sintakso estas tre simila kun la Angla. Do tio estas unu el la avantaĝoj de lerni Latindan lingvon por Anglaparolantoj. Laŭ la Usona Fremda Servo Instituto, la Hispana estas lingvo de Kategorio I. Tio signifas ke, relative, ĝi estas unu el la lingvoj pli facilaj lerni por Anglaparolantoj. Do, kial vi atendas? Lernu iom da español, aŭ ĉu mi devas diri, castellano? Mi ne certas, ĉar eĉ Hispanaparolantoj ne konsentas pri tiu temo. En la ruĝ-koloraj landoj, la vorto preferita estas castellano, kaj en la blu-koloraj landoj, la vorto preferita estas español. Kaj en Hispanio, vi vidas ke ekzistas malkonsento pri kiu vorto estas plej bona. Se vi estas denaska parolanto de la Hispana, eble vi povu diri al ni kion vi pensas pri tio, ĉe la komentoj sube. Kaj aliaj homoj, vi povu lasi viajn komentojn ankaŭ. Dankon pro spekti. Havu bonan tagon.