WEBVTT

00:00:00.290 --> 00:00:05.253
Bugün buraya yeni nesil haberciliği
anlatmak için geldim.

00:00:05.253 --> 00:00:10.058
Bazıları buna vatandaş haberciliği,
bazıları da katılımcı muhabirlik diyor.

00:00:10.058 --> 00:00:15.258
Ama aslında gazeteciler,
yani benim gibi insanlar için,

00:00:15.258 --> 00:00:18.725
bu her şeyi bilemeyeceğimizi kabul etmek

00:00:18.725 --> 00:00:21.255
ve teknoloji aracılığıyla başkalarının

00:00:21.255 --> 00:00:23.998
bizim gözümüz ve kulağımız olmasına
izin vermemiz demek.

00:00:23.998 --> 00:00:27.543
Sizin gibi insanlar,
yani toplumun diğer üyeleri için

00:00:27.543 --> 00:00:32.969
haberin pasif tüketicisi olmakla kalmayıp
aynı zamanda üreticisi olmanız demek.

00:00:32.969 --> 00:00:36.663
Ben bunun süreci 
güçlendirdiğine inanıyorum.

00:00:36.663 --> 00:00:42.139
Sıradan insanların güçlü organizasyonları 
sorumlu tutmasına olanak sağlayabilir.

NOTE Paragraph

00:00:42.139 --> 00:00:47.821
Bunu, araştırdığım iki vaka
üzerinden size anlatacağım.

00:00:47.821 --> 00:00:51.432
İkisi de tartışmaya açık ölümleri içeriyor

00:00:51.432 --> 00:00:55.772
ve her iki vakada da yetkililer
olayların yanıltıcı olmasına neden olan

00:00:55.772 --> 00:00:58.659
resmi bir versiyonunu yayımladılar.

00:00:58.659 --> 00:01:02.659
Gerçekleri; yeni teknolojiden, 
sosyal medyadan

00:01:02.659 --> 00:01:06.159
ve özellikle de Twitter'dan 
yararlanarak anlayabildik.

00:01:06.159 --> 00:01:09.519
Burada bahsettiğim daha önce de
söylediğim gibi "vatandaş haberciliği."

NOTE Paragraph

00:01:09.519 --> 00:01:11.309
O halde ilk vakayı ele alalım:

00:01:11.309 --> 00:01:15.019
Ön planda oIan bu adam Ian Tomlinson.

00:01:15.019 --> 00:01:18.029
Londra'da bir gazete satıcısı

00:01:18.029 --> 00:01:24.767
ve 1 Nisan 2009'da Londra'daki
G-20 protestolarında öldü.

00:01:24.767 --> 00:01:26.781
Bir protestocu değildi.

00:01:26.781 --> 00:01:31.281
Göstericiler arasından yolunu bulup
işten eve dönmeye çalışıyordu.

00:01:31.281 --> 00:01:32.571
Ama eve varamadı.

00:01:32.571 --> 00:01:34.761
Arkasında duran adamla yüz yüze geldi

00:01:34.761 --> 00:01:39.301
ve gördüğünüz gibi adam 
yüzünü bir kar maskesiyle kapatmış.

00:01:39.301 --> 00:01:41.534
Dahası rozet numarasını da göstermiyordu.

00:01:41.534 --> 00:01:44.774
Ama sizlere o adamın 
Londra Polis Teşkilatı'nda

00:01:44.774 --> 00:01:48.324
bir polis memuru olan Simon Harwood
olduğunu söyleyebilirim.

00:01:48.324 --> 00:01:51.794
Aslında özel gönüllü destek ekibindendi

00:01:51.794 --> 00:01:55.034
ve bu fotoğraf çekildikten saniyeler sonra

00:01:55.034 --> 00:01:59.104
Harwood, Tomlinson'a
copla saldırıp yere ittirdi

00:01:59.104 --> 00:02:01.564
ve Tomlinson o anda can verdi.

NOTE Paragraph

00:02:02.460 --> 00:02:05.280
Ama polisin bize anlatmak 
istediği hikaye bambaşkaydı.

00:02:05.682 --> 00:02:09.012
Başlangıçta, resmi açıklamalarda 
ve kayıt dışı bilgilendirmelerde

00:02:09.012 --> 00:02:13.452
Ian Tomlinson'un 
doğal sebeplerden öldüğü söylendi.

00:02:13.724 --> 00:02:17.254
Polisle hiçbir temasının olmadığı,

00:02:17.254 --> 00:02:19.494
vücudunda izlere 
rastlanmadığı iddia edildi.

00:02:19.494 --> 00:02:22.504
Hatta polisin onu hayata 
döndürmeye çalıştığı sırada

00:02:22.504 --> 00:02:26.574
protestocuların attığı 
ve daha sonradan şişe olduğu öğrenilen

00:02:26.574 --> 00:02:30.804
patlayıcılar yüzünden
sağlık ekibinin engellendiği söylendi

00:02:31.681 --> 00:02:34.811
ve bunun sonucu bu gibi hikayelerdi.

00:02:34.811 --> 00:02:36.501
Size bu slaytı göstereceğim

00:02:36.501 --> 00:02:41.552
çünkü bu gazete Ian Tomlinson'ın
hayatının 20 yılında sattığı gazete.

00:02:41.552 --> 00:02:43.742
Eğer herhangi bir haber organizasyonunun

00:02:43.742 --> 00:02:46.272
adli bakımdan, düzgünce
neler olduğunu araştırmak için

00:02:46.272 --> 00:02:48.752
sorumluluğu varsa o da 
Evening Standard gazetesiydi.

00:02:48.752 --> 00:02:52.592
Ama onlar da, benim haber şirketim de 
dahil olmak üzere, tıpkı diğer herkes gibi

00:02:52.592 --> 00:02:56.242
olayların resmi versiyonu
tarafından yanlış yönlendirilmişti.

00:02:56.242 --> 00:02:59.982
Ama burada gördüğünüz üzere
polise atıldığı söylenen şişeler

00:02:59.982 --> 00:03:03.784
gazetenin bu versiyonunda
tuğlalara dönüşmüştü.

00:03:04.454 --> 00:03:07.993
Bu yüzden hikayenin daha fazlası
olabileceğini düşünerek şüphelendik.

00:03:07.993 --> 00:03:10.503
Resimde gördüğünüz 
bu protestocuları bulmalıydık

00:03:10.503 --> 00:03:13.783
ama tabii ki biz araştırmaya başladığımız
zaman çoktan kaybolmuşlardı.

00:03:13.783 --> 00:03:15.493
Öyleyse tanıkları nasıl bulursunuz?

00:03:15.493 --> 00:03:17.743
Burası benim için oldukça 
ilginçleşen kısım.

00:03:17.743 --> 00:03:19.252
İnternet'e başvurduk.

NOTE Paragraph

00:03:19.252 --> 00:03:22.012
Bu Twitter, bugünlerde hakkında 
birçok şey duymuşsunuzdur.

00:03:22.012 --> 00:03:27.553
İki gün önce kayıt olduğum için 
bu duruma oldukça yeniydim.

00:03:27.553 --> 00:03:31.263
Twitter'ın bir mikro blog sitesi 
olduğunu keşfettim.

00:03:31.263 --> 00:03:35.253
140 karakterlik kısa bir mesaj 
göndermemi sağlıyordu.

00:03:35.253 --> 00:03:38.043
Ayrıca mükemmel bir araştırma merkeziydi.

00:03:38.043 --> 00:03:43.803
Burası insanların ortak bir amaç için
toplandığı sosyal bir alandı.

00:03:43.803 --> 00:03:47.243
Bu vakada gazetecilerden
ayrı olarak insanlar,

00:03:47.243 --> 00:03:51.763
Ian Tomlinson'ın hayatının 
son 30 dakikasında

00:03:51.763 --> 00:03:55.473
tam olarak neler olduğunu sorguluyorlardı.

00:03:55.473 --> 00:03:58.793
Bu iki adamın yaptığı gibi.

00:03:58.793 --> 00:04:02.503
Ian Tomlinson düştükten sonra
bu ikisi onun yardımına koştular.

00:04:03.183 --> 00:04:05.283
Ambulansı aradılar.

00:04:05.283 --> 00:04:08.763
Herhangi bir şişe veya tuğla görmediler.

00:04:08.763 --> 00:04:11.013
Bu yüzden hikayenin tam olarak

00:04:11.013 --> 00:04:13.733
polisin iddia ettiği gibi 
olmadığından endişelendiler

00:04:13.733 --> 00:04:15.503
ve yine sosyal medya üzerinden

00:04:15.503 --> 00:04:18.243
ellerinde bu tarz fotoğraf 
ve kanıt gibi malzemeler olan

00:04:18.243 --> 00:04:20.503
kişilerle karşılaşmaya başladık.

00:04:20.503 --> 00:04:24.253
Şimdi bu Ian Tomlinson'a 
yapılan saldırıyı göstermese de

00:04:24.253 --> 00:04:26.543
sıkıntılı bir durumda gibi görünüyor.

00:04:26.543 --> 00:04:28.668
Sarhoş muydu? Düşmüş müydü?

00:04:28.668 --> 00:04:31.973
Bu durumun yanındaki polis memurlarıyla
herhangi bir ilgisi var mıydı?

00:04:31.973 --> 00:04:34.003
Burada onlarla konuştuğu görülüyor.

00:04:34.003 --> 00:04:38.557
Bize göre bu kadarı daha derin
bir araştırma yapmak için yeterliydi.

00:04:40.673 --> 00:04:44.753
Sonuç olarak biz kendi hikayelerimizi
internete koymaya başladık.

NOTE Paragraph

00:04:44.753 --> 00:04:47.243
İnternet ile ilgili 
en güzel şeylerden biri de

00:04:47.243 --> 00:04:51.301
hepimizin bildiği gibi insanların koyduğu
bilgilere herkesin rahatça ulaşmasıdır.

00:04:51.301 --> 00:04:53.481
Bu, sadece vatandaş habercileri için

00:04:53.481 --> 00:04:57.251
ya da Facebook veya Twitter'a
mesaj atanlar için geçerli değil.

00:04:57.251 --> 00:04:59.773
Benim gibi gazeteci olan 
insanlar için de geçerli.

00:04:59.773 --> 00:05:02.743
Haberiniz ödeme duvarının doğru tarafında,

00:05:02.743 --> 00:05:06.046
yani bedava olduğu sürece,
isteyen herkes ona ulaşabilir.

00:05:06.046 --> 00:05:08.526
Anlatımında şüpheler barındıran

00:05:08.526 --> 00:05:11.295
ve olayların resmi versiyonunu 
sorgulamamıza neden olan

00:05:11.295 --> 00:05:15.015
bunun gibi hikayeler, insanların da
sorular sormasına neden oldu.

00:05:15.015 --> 00:05:16.805
Çevrim içi mıknatıs gibiydiler.

00:05:16.805 --> 00:05:19.229
Bize yardımcı olabilecek materyalleri olan

00:05:19.229 --> 00:05:22.305
insanlar bize doğru bir çeşit 
çekim gücüyle çekiliyorlardı.

00:05:23.451 --> 00:05:28.311
Altı gün sonra neredeyse
20 görgü tanığı bulmayı başardık.

00:05:29.092 --> 00:05:31.019
Haritada oldukları yerlere yerleştirdik.

NOTE Paragraph

00:05:31.019 --> 00:05:35.019
Burası Londra'daki İngiltere Bankası,
Ian Tomlinson'ın öldüğü olay yeri

00:05:35.019 --> 00:05:40.249
ve haritaya yerleştirdiğimiz 
işaretlerin üzerine tıklayarak

00:05:40.249 --> 00:05:42.829
her bir görgü tanığının söylemek 
istediklerini duyup

00:05:42.829 --> 00:05:47.287
çektikleri fotoğrafları ve bazen de
çektikleri videoları görebilirsiniz.

00:05:47.287 --> 00:05:51.287
Ancak tanıkların, ölümünden önce

00:05:51.287 --> 00:05:54.747
polisin Ian Tomlinson'a saldırdığını 
söylediği bu aşamada bile

00:05:54.747 --> 00:05:58.297
polis bunu kabul etmeyi reddetti.

00:05:58.297 --> 00:06:00.807
Ölümünü araştıran 
hiçbir resmi soruşturma açılmadı

NOTE Paragraph

00:06:01.697 --> 00:06:03.757
ve sonra bir şeyler değişti.

00:06:03.757 --> 00:06:07.817
New York'taki bir yatırım fonu 
yöneticisinden bir mail aldım.

00:06:07.817 --> 00:06:11.517
Ian Tomlinson'ın öldüğü gün
bir iş için Londradaydı

00:06:11.517 --> 00:06:16.791
ve kamerasını çıkartarak 
olayı kaydetmişti.

NOTE Paragraph

00:06:22.461 --> 00:06:25.506
(Video) Anlatıcı: 
Bu, 1 Nisan'da 7:20 sularında

00:06:25.506 --> 00:06:27.761
G-20 protestosunda bulunan kalabalık.

00:06:27.761 --> 00:06:30.331
İngiltere Bankası'nın
yakınında olan Cornhill'deydiler.

00:06:30.331 --> 00:06:32.517
Bu video bu adamın ölümü için açılan

00:06:32.517 --> 00:06:34.737
polis soruşturmasının
temelini oluşturacak.

00:06:34.737 --> 00:06:39.269
Ian Tomlinson işten eve gitmek için
bu alandan yürüyordu.

NOTE Paragraph

00:06:39.269 --> 00:06:54.258
(Bağırış sesleri)

NOTE Paragraph

00:06:54.258 --> 00:06:57.508
Polisin davranışlarının ciddi sorunlar 
oluşturduğunu göstermek için

00:06:57.508 --> 00:06:59.485
görüntüyü yavaşlattık.

00:06:59.485 --> 00:07:02.755
İsyan kontrol polislerine
ve köpek eğiticilerine arkası dönük olan

00:07:02.755 --> 00:07:04.785
Ian Tomlinson onlardan uzaklaşıyordu.

00:07:04.785 --> 00:07:06.295
Elleri cebindeydi.

00:07:06.295 --> 00:07:08.515
Burada bir isyan kontrol polisinin

00:07:08.515 --> 00:07:10.989
Tomlinson'ın bacak bölgesine
copla vurduğu görülüyor.

00:07:10.989 --> 00:07:13.849
Daha sonrasında Tomlinson'a
arkadan saldırıyor.

00:07:14.719 --> 00:07:17.919
Tomlinson ileriye tökezliyor 
ve yere düşüyor.

NOTE Paragraph

00:07:23.155 --> 00:07:29.955
(Bağırış sesleri)

NOTE Paragraph

00:07:32.176 --> 00:07:34.246
Paul Lewis: Pekala, gerçekten şok edici.

00:07:34.246 --> 00:07:35.746
Bu video çok iyi değildi

00:07:35.746 --> 00:07:38.996
ama ilk defa izlediğimde

00:07:38.996 --> 00:07:42.306
New York'taki yatırım fonu
yöneticisiyle iletişim halindeydim

00:07:42.306 --> 00:07:44.366
ve bu hikayeyi 
saplantı haline getirmiştim.

00:07:44.366 --> 00:07:48.236
Bunun olduğunu söyleyen 
o kadar çok kişiyle konuşmuştum ki

00:07:48.236 --> 00:07:51.995
telefonun diğer ucundaki adam bana
"Bak, video her şeyi gösteriyor" diyordu.

00:07:51.995 --> 00:07:54.575
Kendi gözlerimle görene kadar
ona inanmak istememiştim.

00:07:54.575 --> 00:07:57.345
Saat sabahın 2'siydi
ve bilişimden bir adamla birlikteydim;

00:07:57.345 --> 00:07:58.525
ve video gelmiyordu.

00:07:58.525 --> 00:08:01.055
En sonunda indirme tamamlandı,
videoya tıkladım.

00:08:01.055 --> 00:08:03.555
ve şunu fark ettim:
Bu, oldukça önemli bir şey.

00:08:03.995 --> 00:08:06.801
15 saat içinde videoyu
internet sitemize yükledik.

00:08:06.801 --> 00:08:09.251
Polisin ilk yaptığı şey ise
ofisimize gelmekti.

00:08:09.251 --> 00:08:12.351
Üst düzey polisler ofisimize gelip
videoyu kaldırmamızı istediler.

00:08:12.351 --> 00:08:13.801
Biz de hayır dedik.

00:08:13.801 --> 00:08:15.271
Zaten artık çok geçti

00:08:15.271 --> 00:08:17.301
çünkü video dünyaya yayılmıştı.

00:08:17.301 --> 00:08:22.806
İki gün içinde bu videoda bulunan
polis memuruna resmi soruşturma açılarak

00:08:22.806 --> 00:08:26.756
Ian Tomlinson'ın kanuna aykırı bir şekilde
öldürüldüğüne karar verildi.

NOTE Paragraph

00:08:26.756 --> 00:08:29.506
Bu, ilk vakaydı;
bugün iki vaka olacağını söylemiştim.

00:08:29.506 --> 00:08:31.017
İkinci vaka ise bu adam.

00:08:31.017 --> 00:08:34.816
Tıpkı Ian Tomlinson gibi o da bir babaydı
ve Londra'da yaşıyordu.

00:08:34.816 --> 00:08:38.476
Ama o Angola'dan gelen 
bir siyasi mülteciydi.

00:08:38.476 --> 00:08:42.227
ve 6 ay önce 
başarısız bir sığınmacı olduğu için

00:08:42.227 --> 00:08:45.294
İngiltere hükümeti onun 
Angola'ya dönmesine karar vermişti.

00:08:45.294 --> 00:08:49.774
Böylece ona Heathrow'da bulunan
bir havayolu şirketinden bilet aldılar.

00:08:49.774 --> 00:08:53.537
Olayların resmi versiyonunda,

00:08:53.537 --> 00:08:57.517
Jimmy Mubanga'nın ölümünün
resmi açıklaması sadece hasta olduğuydu.

00:08:57.517 --> 00:08:59.247
Uçuş sırasında rahatsızlandığı

00:08:59.247 --> 00:09:01.117
ve uçak Heathrow'a geri döndükten sonra

00:09:01.117 --> 00:09:03.547
hastaneye transfer edilmiş
ve öldüğü ilan edilmişti.

NOTE Paragraph

00:09:03.547 --> 00:09:06.247
Şimdi Jimmy Mubenga'ya asıl olanlar

00:09:06.247 --> 00:09:09.576
iş arkadaşım Mathew Taylor ve benim
anlattığımız hikayenin versiyonunda

00:09:09.576 --> 00:09:13.800
aslında üç güvenlik görevlisi
sınır dışı edilmesine direndiği için

00:09:13.800 --> 00:09:17.290
onu yerinde zapt etmeye çalışmışlardı.

00:09:17.290 --> 00:09:20.320
Onu oldukça tehlikeli 
bir şekilde bağlamışlardı.

00:09:20.320 --> 00:09:22.760
Bu tutukluları sessiz olmaya zorluyordu

00:09:22.760 --> 00:09:24.627
ve o da oldukça fazla ses çıkarıyordu.

00:09:24.627 --> 00:09:28.300
Ancak bu bağlanma şekli, asfeksi denilen
bir tür boğulmaya sebep oluyordu.

00:09:28.300 --> 00:09:29.512
Hayal etmeye çalışın,

00:09:29.512 --> 00:09:31.042
uçakta başka yolcularda vardı

00:09:31.042 --> 00:09:33.382
ve onun "Nefes alamıyorum!
Nefes alamıyorum!

00:09:33.382 --> 00:09:35.522
Beni öldürüyorlar!" 
dediğini duyabiliyorlardı

00:09:35.522 --> 00:09:37.232
ve sonra nefes alışverişi durdu.

00:09:37.232 --> 00:09:38.909
Peki biz bu yolcuları nasıl bulduk?

00:09:38.909 --> 00:09:41.259
Ian Tomlinson vakasında tanıklar
hala Londradaydı.

00:09:41.259 --> 00:09:44.269
Ancak bu yolcuların birçoğu
Angola'ya geri dönmüştü.

00:09:44.269 --> 00:09:46.207
Onları nasıl bulacaktık?

NOTE Paragraph

00:09:46.207 --> 00:09:47.777
Yine internete başvurduk.

00:09:47.777 --> 00:09:49.977
Daha önce de söylediğim gibi 
hikayeler yazdık,

00:09:49.977 --> 00:09:51.602
bunlar adeta online mıknatıslardı.

00:09:51.602 --> 00:09:54.242
Anlattığımız hikayeler
gazetecilerin yapmaması gereken,

00:09:54.242 --> 00:09:57.002
sorgulayıcı ve birazda teorik olduğundan

00:09:57.002 --> 00:10:00.486
gazeteci profesörlerin kaşlarını çatarak
şüpheci yaklaşacağı tarzdaydı.

00:10:00.486 --> 00:10:03.876
Ama bunu yapmamız ve bunu yaparken de
Twitter'ı kullanmamız gerekiyordu.

00:10:03.876 --> 00:10:06.456
Angolalı bir adamın
uçuş sırasında öldüğünü söylüyorum.

00:10:06.456 --> 00:10:08.746
Bu çok büyük bir hikaye olabilir.

00:10:08.746 --> 00:10:11.256
Bu bir sonraki tweet "Lütfen RT" diyor.

00:10:11.256 --> 00:10:15.236
Yani "Lütfen retweet'leyin" 
ve bu şekilde birbirinize aktarın.

00:10:15.236 --> 00:10:20.250
Twitter hakkında etkileyici 
bir diğer şey de bilgi akış şekli,

00:10:20.250 --> 00:10:22.542
daha önce hiç görmediğimiz bir şeydi.

00:10:22.542 --> 00:10:23.812
Biz tam olarak anlamıyoruz

00:10:23.812 --> 00:10:26.262
ama bir parça bilgiyi ortaya attığında

00:10:26.262 --> 00:10:28.532
tıpkı bir rüzgar gibi 
anında her yere ulaşıyor.

00:10:28.532 --> 00:10:30.542
Nereye kadar ulaşacağını bilemiyorsunuz.

00:10:30.542 --> 00:10:34.262
Ama tuhaf bir şekilde tweetlerin
istenilen yere varmak konusunda

00:10:34.262 --> 00:10:36.502
esrarengiz bir yeteneği var.

00:10:36.502 --> 00:10:39.552
Bu durumda, vardığı yer bu adamdı.

00:10:39.552 --> 00:10:43.552
"Bende BA77'deydim" -
bu uçuş numarası -

00:10:43.552 --> 00:10:45.602
"ve adam yardım etmemiz için yalvarıyordu

00:10:45.602 --> 00:10:48.362
ve şuan hiçbir şey yapmadığım için
çok suçlu hissediyorum."

NOTE Paragraph

00:10:48.362 --> 00:10:49.809
Bu kişi, Micheal'dı.

00:10:49.809 --> 00:10:54.269
Bana bu tweet'i attığında 
Angola'da bir petrol yatağındaydı.

00:10:54.269 --> 00:10:56.239
Ben Londra'daki ofisimdeydim.

00:10:56.239 --> 00:10:58.799
Uçuşta olanlarla ilgili endişeleri vardı.

00:10:58.799 --> 00:11:02.799
Dizüstü bilgisayarına gidip
uçuş numarasını yazdı.

00:11:02.799 --> 00:11:06.019
Bizim attığımız tweetlerle karşılaştı,
yazdığımız hikayelerle.

00:11:06.019 --> 00:11:11.009
Olayın farklı bir versiyonunu 
anlatmaya çalıştığımızı

00:11:11.009 --> 00:11:12.559
ve şüpheci olduğumuzu anlamıştı.

00:11:12.559 --> 00:11:14.049
Benimle iletişim kurdu

00:11:14.677 --> 00:11:16.767
ve Micheal bana bunları söyledi:

NOTE Paragraph

00:11:16.767 --> 00:11:20.547
(Ses) Micheal: Boğulma 
çıkacağından oldukça eminim.

00:11:20.547 --> 00:11:24.517
En son duyduğumuz şey adamın 
nefes alamıyorum demesiydi

00:11:24.517 --> 00:11:28.527
ve hepsi 100 kilodan fazla görünen
üç tane güvenlik görevlisi

00:11:28.527 --> 00:11:36.497
görebildiğim kadarıyla üzerine
bastırarak adamı yerde tutuyorlardı.

00:11:36.497 --> 00:11:41.546
Benim tek görebildiğim üç adamın
onu koltuğundan aşağı çektikleriydi.

00:11:41.546 --> 00:11:45.516
Tek görebildiğim koltukların 
üstünden görünen kafasıydı

00:11:45.516 --> 00:11:49.246
ve "Bana yardım edin!" diye bağırıyordu.

00:11:49.246 --> 00:11:52.566
Sadece "Bana yardım edin! 
Bana yardım edin!" demeye devam etti.

00:11:52.566 --> 00:11:55.296
Sonra da koltukların altında kayboldu

00:11:55.296 --> 00:12:00.308
ve o üç güvenlik görevlisinin üzerinde
oturduğunu görebiliyordunuz.

00:12:00.308 --> 00:12:06.545
Geri kalan hayatımda bu görüntü 
her zaman aklımda olacak.

00:12:06.545 --> 00:12:08.295
Bir şeyler yapabilir miydim?

00:12:08.295 --> 00:12:11.805
Şimdi her yatmaya gittiğimde 
bu soru beni rahatsız edecek.

00:12:11.805 --> 00:12:13.775
Bu olaya karışmadım

00:12:13.775 --> 00:12:17.525
çünkü uçaktan atılıp 
işimden kovulurum diye korktum.

00:12:17.525 --> 00:12:23.235
Bir adamı toplum içinde
uçağa bindirmek için

00:12:23.235 --> 00:12:28.475
üç kişinin tutması gerçekten çok aşırı.

00:12:28.475 --> 00:12:30.255
Tamam mı?

00:12:30.255 --> 00:12:35.781
Eğer adam öldüyse 
bu gerçekten çok aşırı demektir.

NOTE Paragraph

00:12:37.438 --> 00:12:41.438
PL: Bu onun uçuşta neler olduğunun 
kendi yorumlamasıydı

00:12:41.438 --> 00:12:44.258
ve daha önce de söylediğim gibi

00:12:44.258 --> 00:12:47.278
Micheal çoğunu araştırarak,
internet üzerinden,

00:12:47.278 --> 00:12:50.708
sosyal medya sayesinde 
bulduğumuz beş tanıktan biriydi.

00:12:50.708 --> 00:12:52.738
Onları nerede oturduklarını
görebilmek için

00:12:52.738 --> 00:12:55.270
uçaktaki koltuklarına 
gerçekten yerleştirebiliyorduk.

00:12:55.270 --> 00:12:56.817
Bu nokta da şunu söylemeliyim ki

00:12:56.817 --> 00:13:00.994
sosyal medyayı kullanan 
gazeteciler ve vatandaşlar için

00:13:00.994 --> 00:13:05.587
bunların en önemli boyutu gerçekleri 
doğru anladığımızdan emin olmak.

00:13:05.587 --> 00:13:08.547
Doğrulama kesinlikle en önemli bir şart.

00:13:08.547 --> 00:13:13.787
Ian Tomlinson'ın tanıkları vakasında
onların olay yerine dönmelerini

00:13:13.787 --> 00:13:16.277
ve tam olarak neler olduğunu
ve neler gördüklerini

00:13:16.277 --> 00:13:18.267
bana anlatmalarını sağladım.

00:13:18.267 --> 00:13:20.527
Bu, kesinlikle çok önemliydi.

00:13:20.527 --> 00:13:22.507
Mubenga vakasında bunu yapamadık

00:13:22.507 --> 00:13:24.557
ama bize biniş kartlarını gönderebildiler.

00:13:24.557 --> 00:13:26.527
Onları sorgulayarak söylediklerinin

00:13:26.527 --> 00:13:29.807
diğer yolcuların söyledikleriyle de
tutarlı olduğundan emin olduk.

00:13:29.807 --> 00:13:33.807
Bu olayda gazeteciler için, 
hepimiz için, en tehlikeli durum

00:13:33.807 --> 00:13:40.304
sürekli şaka yapılması ya da halka 
kasti olarak yanlış bilgiler verilmesiydi.

00:13:40.304 --> 00:13:42.254
Bu yüzden dikkatli olmalıydık.

NOTE Paragraph

00:13:42.254 --> 00:13:46.244
Ama hiç kimse vatandaş haberciliğinin
gücünü reddedemez.

00:13:46.244 --> 00:13:49.254
İki yıl önce Hudson nehrine 
bir uçak düştüğünde

00:13:49.254 --> 00:13:54.484
feribottaki bir adamın telefonunu çıkarıp
uçağın fotoğrafını çekmesi

00:13:54.484 --> 00:13:57.763
ve paylaşmasıyla dünya bunu öğrendi.

00:13:57.763 --> 00:14:00.721
Çoğu insan günün erken saatlerinde

00:14:00.721 --> 00:14:04.273
Hudson nehrinde bir uçak olduğunu
bu sayede öğrendiler.

NOTE Paragraph

00:14:04.273 --> 00:14:07.783
Şimdi yılın en büyük iki haberini düşünün.

00:14:07.783 --> 00:14:11.783
Japonya'da tsunami ve deprem oldu.

00:14:11.783 --> 00:14:16.531
Televizyonlarınızda gördüğünüz
görüntüleri aklınıza getirin.

00:14:16.531 --> 00:14:20.531
Karada yüzen botlar vardı.

00:14:20.531 --> 00:14:24.758
Sanki denizdeymiş gibi 
hareket eden evler vardı.

00:14:24.758 --> 00:14:29.702
İnsanların oturma odasında 
yükselen sular, sallanan marketler -

00:14:29.702 --> 00:14:32.182
bu görüntüler vatandaş haberciler 
tarafından çekilip

00:14:32.182 --> 00:14:34.232
anında sosyal medyaya 
konulan görüntülerdi.

NOTE Paragraph

00:14:34.232 --> 00:14:35.802
Yılın bir diğer büyük haberi:

00:14:35.802 --> 00:14:41.313
Politik kriz ve Orta Doğu'da 
meydana gelen politik deprem.

00:14:41.313 --> 00:14:46.301
Mısır, Libya, Suriye 
ya da Yemen olması önemli değildi.

00:14:46.301 --> 00:14:50.261
Bu yönetim şeklinde yaşayan bazı kişiler
etraflarında olan biteni kaydederek

00:14:50.261 --> 00:14:53.751
ve kendi hayat hikayelerini 
internet üzerinde anlatarak

00:14:53.751 --> 00:14:57.111
bu baskılayıcı kısıtlamanın
üstesinden gelmeyi başardı.

00:14:57.111 --> 00:14:59.281
Tekrarlıyorum, doğrulaması çok zor

00:14:59.281 --> 00:15:03.519
ama potansiyel olarak
çok büyük bir sorumluluk.

00:15:03.519 --> 00:15:06.229
Bu fotoğraf ki bunlardan 
herhangi birini gösterebilirdim,

00:15:06.229 --> 00:15:07.779
aslında Youtube bunlarla dolu -

00:15:07.779 --> 00:15:11.779
bu fotoğraf Bahreyn'de açıkça
silahsız olan bir protestocunun

00:15:11.779 --> 00:15:14.799
ve güvenlik güçleri tarafından vuruluyor.

00:15:15.205 --> 00:15:20.845
Kötü muamele gören
ya da muhtemelen öldürülen bir kişinin

00:15:20.845 --> 00:15:23.795
Londra'da ya da Bahreyn'de
olması önemli değil.

00:15:23.795 --> 00:15:29.787
Ancak vatandaş haberciliği ve teknoloji
dünyamıza yeni bir güvenilirlik kattı

00:15:29.787 --> 00:15:32.267
ve bence bu çok iyi bir şey.

NOTE Paragraph

00:15:32.267 --> 00:15:36.327
Sonuç olarak: Konferansın teması,
"Neden olmasın?"

00:15:36.327 --> 00:15:38.777
Sanırım gazeteciler için bu oldukça basit.

00:15:38.777 --> 00:15:42.757
Yani dünyamızda mümkün olan 
şeylerin sınırlarını genişletip

00:15:42.757 --> 00:15:46.477
etrafımızda olan birçok şeyi 
şu an kaydederek

00:15:46.477 --> 00:15:49.757
bu bilgiyi sosyal medya üzerinden
elde edebilecekken

00:15:49.757 --> 00:15:52.547
neden bu teknolojiyi kullanmayalım ki?

00:15:52.547 --> 00:15:54.267
Bu gazeteciler için yeni bir şey.

NOTE Paragraph

00:15:54.267 --> 00:15:58.247
Size gösterdiğim hikayeleri 10 yıl önce,
hatta büyük ihtimalle 5 yıl önce olsaydı

00:15:58.247 --> 00:16:00.987
araştırabileceğimizi düşünmüyorum.

00:16:00.987 --> 00:16:06.787
Sanırım bu iki ölümün, Ian Tomlinson 
ve Jimmy mubenga'nın ölümünün,

00:16:06.787 --> 00:16:10.537
bugün bile neler olduğunu bilemeyeceğimizi
söylemek doğru bir tespit olurdu.

00:16:10.537 --> 00:16:12.778
Sizin gibi insanlar içinde 
"Neden olmasın?"

00:16:12.778 --> 00:16:15.328
Sanırım bu da oldukça basit.

00:16:15.328 --> 00:16:21.248
Sorunlu olduğunu düşündüğünüz, 
sizi rahatsız eden, endişelendiren

00:16:21.248 --> 00:16:26.258
bir tür adaletsizlik 
ya da size doğru gelmeyen bir şeyle

00:16:26.258 --> 00:16:31.326
karşılaştığınızda neden ona tanık olup,
kaydedip ve paylaşmıyorsunuz?

NOTE Paragraph

00:16:31.938 --> 00:16:37.786
Tanık olma, kaydetme ve paylaşma 
gazeteciliğin sürecidir

NOTE Paragraph

00:16:37.786 --> 00:16:39.296
ve bunu hepimiz yapabiliriz.

00:16:39.296 --> 00:16:40.106
Teşekkürler.