0:00:00.960,0:00:03.860
Λίγες μέρες αφού ο σύζυγός μου Πωλ [br]

0:00:03.860,0:00:07.360
διαγνώστηκε με καρκίνο στον πνεύμονα[br]στο τελικό στάδιο,

0:00:07.360,0:00:09.856
ήμασταν ξαπλωμένοι [br]στο κρεβάτι στο σπίτι μας,

0:00:09.880,0:00:11.640
και ο Πωλ είπε,

0:00:11.640,0:00:13.340
«'Όλα θα πάνε καλά».

0:00:14.040,0:00:16.536
Θυμάμαι να του απαντώ,

0:00:16.560,0:00:17.776
«Ναι.

0:00:17.800,0:00:21.870
Απλά δεν ξέρουμε ακόμα τι σημαίνει καλά».

0:00:23.320,0:00:26.816
Ο Πωλ κι εγώ γνωριστήκαμε ως πρωτοετείς [br]φοιτητές της ιατρικής στο Γέιλ.

0:00:26.840,0:00:30.280
Ήταν έξυπνος, ευγενικός και πολύ αστείος.

0:00:30.880,0:00:34.696
Συνήθιζε να έχει μια στολή γορίλα [br]στο πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου του,

0:00:34.720,0:00:37.136
και έλεγε, [br]«Είναι μόνο για έκτακτες ανάγκες».

0:00:37.160,0:00:38.360
(Γέλια)

0:00:39.200,0:00:42.920
Ερωτεύτηκα τον Πωλ καθώς τον έβλεπα [br]πώς φρόντιζε τους ασθενείς του.

0:00:43.400,0:00:45.576
Καθόταν μέχρι αργά και τους μιλούσε,

0:00:45.600,0:00:49.056
προσπαθώντας να καταλάβει [br]πώς βιώνουν την ασθένειά τους

0:00:49.080,0:00:51.620
κι όχι μόνο τις τεχνικές λεπτομέρειές της.

0:00:52.560,0:00:55.936
Αργότερα μου είπε πως με ερωτεύτηκε [br]όταν με είδε να κλαίω

0:00:55.936,0:01:00.180
πάνω από ένα καρδιογράφημα [br]μιας σταματημένης καρδιάς.

0:01:01.120,0:01:02.656
Δεν το ξέραμε τότε,

0:01:02.680,0:01:05.816
αλλά ακόμα και τον πρώτο καιρό [br]ως φρεσκο-ερωτευμένοι,

0:01:05.840,0:01:09.400
μαθαίναμε πώς να προσεγγίζουμε [br]τον πόνο μαζί.

0:01:10.840,0:01:13.216
Παντρευτήκαμε και γίναμε γιατροί.

0:01:13.240,0:01:15.256
Εγώ δούλευα ως παθολόγος

0:01:15.280,0:01:19.336
και ο Πωλ τελείωνε την εκπαίδευσή του [br]ως νευροχειρουργός,

0:01:19.360,0:01:21.320
όταν άρχισε να χάνει βάρος.

0:01:22.480,0:01:27.520
Είχε έναν ανυπόφορο πόνο στην πλάτη [br]και έναν βήχα που δεν έλεγε να περάσει.

0:01:28.400,0:01:30.536
Και όταν έκανε εισαγωγή στο νοσοκομείο,

0:01:30.560,0:01:34.640
μια αξονική τομογραφία αποκάλυψε όγκους [br]στους πνεύμονες και τα οστά του Πωλ.

0:01:36.640,0:01:40.240
Και οι δύο είχαμε φροντίσει ασθενείς [br]με τρομακτικές διαγνώσεις.

0:01:41.200,0:01:43.840
Τώρα ήταν η σειρά μας.

0:01:46.720,0:01:49.490
Ζήσαμε με την ασθένεια του Πωλ [br]για 22 μήνες.

0:01:49.810,0:01:52.900
Έγραψε μια αυτοβιογραφία [br]για το πώς αντιμετώπισε τη θνησιμότητα.

0:01:53.320,0:01:55.690
Γέννησα την κόρη μας Κέιντι,

0:01:55.980,0:01:58.500
και την αγαπούσαμε [br]όπως αγαπούσαμε ο ένας τον άλλο.

0:01:58.720,0:02:03.360
Μάθαμε άμεσα πώς να παλεύουμε [br]να πάρουμε δύσκολες ιατρικές αποφάσεις.

0:02:05.320,0:02:08.925
Τη μέρα που πήγαμε τον Πωλ [br]στο νοσοκομείο για τελευταία φορά,

0:02:08.925,0:02:11.280
ήταν η πιο δύσκολη μέρα της ζωής μου.

0:02:12.560,0:02:16.066
Όταν προς το τέλος γύρισε και μου είπε,

0:02:16.066,0:02:17.940
«Είμαι έτοιμος»,

0:02:19.000,0:02:21.930
ήξερα πως δεν ήταν απλά [br]μια γενναία απόφαση.

0:02:22.280,0:02:24.120
Ήταν η σωστή απόφαση.

0:02:24.680,0:02:28.100
Δεν ήθελε αναπνευστική συσκευή [br]και δεν ήθελε να του κάνουν ανάνηψη.

0:02:28.360,0:02:29.976
Εκείνη τη στιγμή,

0:02:29.976,0:02:32.480
το πιο σημαντικό για τον Πωλ

0:02:33.560,0:02:35.790
ήταν να κρατάει την κόρη μας.

0:02:37.240,0:02:40.666
Εννέα ώρες αργότερα ο Πωλ πέθανε.

0:02:43.740,0:02:46.436
Πάντα θεωρούσα τον εαυτό μου [br]ως άνθρωπο της φροντίδας

0:02:46.436,0:02:48.546
-οι περισσότεροι γιατροί [br]νομίζουν πως είναι-

0:02:48.546,0:02:51.400
και η φροντίδα του Πωλ [br]έδωσε άλλη σημασία σ' αυτό.

0:02:52.120,0:02:55.806
Να τον βλέπω να αλλάζει ταυτότητα [br]κατά τη διάρκεια της ασθένειάς του,

0:02:55.806,0:02:59.256
να μαθαίνω να είμαι μάρτυρας [br]του πόνου του και να τον αποδέχομαι,

0:02:59.280,0:03:01.816
να μιλάμε μαζί για τις επιλογές του --

0:03:01.840,0:03:03.686
αυτές οι εμπειρίες με δίδαξαν

0:03:03.686,0:03:08.536
ότι ανθεκτικότητα δεν σημαίνει [br]να επανέρχεσαι εκεί που ήσουν πριν,

0:03:08.560,0:03:11.240
ή να προσποιείσαι ότι [br]τα πράγματα δεν είναι δύσκολα.

0:03:12.120,0:03:14.530
Είναι τόσο δύσκολα!

0:03:15.160,0:03:18.800
Είναι επίπονα, δύσκολα πράγματα.

0:03:19.320,0:03:20.826
Αλλά είναι ΤΑ πράγματα.

0:03:20.826,0:03:24.340
Και έμαθα πως όταν τα προσεγγίζουμε μαζί,

0:03:25.120,0:03:29.030
εμείς αποφασίζουμε τι θα είναι επιτυχία.

0:03:31.080,0:03:34.410
Ένα από τα πρώτα πράγματα που μου είπε[br]ο Πωλ μετά τη διάγνωσή του ήταν,

0:03:35.360,0:03:37.310
«Θέλω να ξαναπαντρευτείς».

0:03:38.480,0:03:41.856
Κι εγώ είπα, «Δηλαδή, [br]τώρα λέμε ό,τι μας έρθει φωναχτά».

0:03:41.856,0:03:44.376
(Γέλια)

0:03:44.400,0:03:46.796
Ήταν τόσο σοκαριστικό

0:03:46.796,0:03:48.470
και θλιβερό...

0:03:49.440,0:03:50.746
και γενναιόδωρο,

0:03:50.746,0:03:52.276
και πολύ καθησυχαστικό,

0:03:52.276,0:03:54.776
γιατί ήταν απόλυτα ειλικρινές,

0:03:54.800,0:03:58.390
και αυτή η ειλικρίνεια ήταν [br]ακριβώς ό,τι χρειαζόμασταν.

0:03:58.760,0:04:00.456
Όταν πρωτοαρρώστησε ο Πωλ,

0:04:00.480,0:04:04.220
συμφωνήσαμε ότι [br]θα λέγαμε τα πάντα φωναχτά.

0:04:05.400,0:04:07.696
Δουλειές, όπως η σύνταξη διαθήκης,

0:04:07.720,0:04:10.376
ή το να φέρουμε εις πέρας [br]όσα είχαμε αποφασίσει

0:04:10.400,0:04:12.976
-δουλειές που πάντα απέφευγα -

0:04:13.000,0:04:15.590
δεν ήταν τόσο τρομακτικές [br]όσο φαίνονταν κάποτε.

0:04:16.040,0:04:19.000
Συνειδητοποίησα ότι ολοκληρώνοντας [br]όσα είχαμε προαποφασίσει,

0:04:19.000,0:04:21.480
ήταν μια πράξη αγάπης,

0:04:21.480,0:04:23.040
όπως οι γαμήλιοι όρκοι.

0:04:23.720,0:04:25.976
Είναι μια συμφωνία να φροντίσεις κάποιον,

0:04:26.000,0:04:28.296
οριστικοποιώντας την υπόσχεση

0:04:28.320,0:04:30.700
ότι μέχρι να μας χωρίσει ο θάνατος,

0:04:31.240,0:04:32.900
θα είμαι εκεί.

0:04:33.960,0:04:36.650
Αν χρειαστεί, θα αποφασίσω εγώ για σένα.

0:04:37.200,0:04:39.820
Θα σεβαστώ τις επιθυμίες σου.

0:04:41.280,0:04:45.480
Αυτή η γραφειοκρατία έγινε ένα απτό [br]κομμάτι της ιστορίας της αγάπης μας.

0:04:47.040,0:04:48.256
Σαν γιατροί,

0:04:48.280,0:04:50.706
ο Πωλ κι εγώ ήμασταν [br]σε θέση να καταλάβουμε,

0:04:50.706,0:04:53.570
ακόμα και να αποδεχτούμε, τη διάγνωσή του.

0:04:54.120,0:04:56.426
Ευτυχώς, δεν θυμώσαμε,

0:04:56.720,0:05:00.856
γιατί είχαμε δει τόσους πολλούς ασθενείς [br]σε φοβερές καταστάσεις,

0:05:00.856,0:05:03.826
και γνωρίζαμε ότι ο θάνατος [br]είναι ένα κομμάτι της ζωής.

0:05:05.880,0:05:07.506
Αλλά είναι άλλο να το ξέρεις.

0:05:07.506,0:05:09.296
Ήταν μια τελείως διαφορετική εμπειρία

0:05:09.296,0:05:14.090
να ζεις πραγματικά με τη θλίψη και [br]την αβεβαιότητα μιας σοβαρής ασθένειας.

0:05:14.720,0:05:15.960
Γίνονται τεράστια άλματα

0:05:15.960,0:05:18.240
στην αντιμετώπιση [br]του καρκίνου του πνεύμονα,

0:05:18.240,0:05:22.720
αλλά ξέραμε ότι ο Πωλ είχε πιθανώς [br]μόνο μήνες ή λίγα χρόνια για να ζήσει.

0:05:24.720,0:05:25.936
Εκείνον τον καιρό,

0:05:25.960,0:05:29.030
ο Πωλ έγραφε για την μετάβασή του [br]από γιατρός σε ασθενή.

0:05:29.680,0:05:33.776
Μίλησε για το ότι ένοιωσε [br]πως βρέθηκε ξαφνικά σε ένα σταυροδρόμι,

0:05:33.776,0:05:37.340
και πως νόμιζε ότι θα μπορούσε [br]να δει το μονοπάτι,

0:05:37.340,0:05:40.096
επειδή είχε φροντίσει [br]τόσους πολλούς ασθενείς,

0:05:40.096,0:05:42.910
και θα μπορούσε, ίσως, [br]να ακολουθήσει τα βήματά τους.

0:05:43.280,0:05:45.420
Αλλά ήταν εντελώς αποσυντονισμένος.

0:05:46.440,0:05:48.266
«Αντί για μονοπάτι»,

0:05:48.266,0:05:49.736
ο Πωλ έγραψε,

0:05:50.060,0:05:56.320
«είδα μόνο μια σκληρή, κενή, [br]λαμπερή λευκή έρημο.

0:05:56.720,0:06:00.480
Λες και μια αμμοθύελλα [br]είχε σβήσει οτιδήποτε γνώριμο.

0:06:01.160,0:06:03.470
Έπρεπε να αντιμετωπίσω [br]τη δική μου θνησιμότητα

0:06:04.000,0:06:07.870
και να προσπαθήσω να καταλάβω [br]τι έκανε τη ζωή μου ν' αξίζει,

0:06:08.680,0:06:12.550
και χρειαζόμουν τους ογκολόγους μου [br]να με βοηθήσουν να το κάνω αυτό».

0:06:15.440,0:06:17.496
Οι γιατροί που φρόντισαν τον Πωλ

0:06:17.520,0:06:21.786
με έκαναν να νιώσω ακόμα μεγαλύτερη [br]εκτίμηση για τους συναδέλφους μου.

0:06:21.786,0:06:23.776
Κάνουμε μια σκληρή δουλειά.

0:06:23.776,0:06:28.536
Έχουμε την ευθύνη να έχουν οι ασθενείς [br]επίγνωση της πρόγνωσής τους

0:06:28.560,0:06:30.536
και των επιλογών της θεραπείας τους,

0:06:30.560,0:06:33.216
και αυτό δεν είναι εύκολο, [br]αλλά είναι ακόμα πιο δύσκολο

0:06:33.216,0:06:37.010
όταν αντιμετωπίζεις πιθανώς [br]μοιραίες ασθένειες όπως ο καρκίνος.

0:06:38.320,0:06:42.046
Κάποιοι άνθρωποι δεν θέλουν να ξέρουν [br]πόσος χρόνος τους μένει.

0:06:42.046,0:06:43.240
Άλλοι θέλουν.

0:06:43.840,0:06:46.320
Σε κάθε περίπτωση, [br]δεν έχουμε ποτέ την απάντηση.

0:06:48.200,0:06:51.360
Κάποιες φορές αντικαθιστούμε την ελπίδα,

0:06:52.080,0:06:54.850
δίνοντας έμφαση [br]στο καλύτερο δυνατό σενάριο.

0:06:56.320,0:06:58.416
Σε μια έρευνα που έγινε σε γιατρούς,

0:06:58.440,0:07:01.940
το 55% απάντησε ότι η εικόνα που έδιναν

0:07:01.940,0:07:04.766
ήταν καλύτερη απ' αυτό [br]που ειλικρινά πίστευαν,

0:07:04.766,0:07:06.950
όταν περιέγραφαν την πρόγνωση του ασθενή.

0:07:07.960,0:07:10.880
Είναι ένα ένστικτο [br]που προέρχεται λόγω καλοσύνης.

0:07:12.120,0:07:13.616
Αλλά οι έρευνες έχουν δείξει

0:07:13.616,0:07:18.776
πως όταν οι άνθρωποι καταλαβαίνουν [br]τα πιθανά αποτελέσματα μιας ασθένειας,

0:07:18.780,0:07:20.550
έχουν λιγότερο άγχος,

0:07:21.080,0:07:23.370
έχουν μεγαλύτερη ικανότητα [br]να οργανωθούν,

0:07:23.840,0:07:26.830
και ο πόνος είναι μικρότερος[br]για τις οικογένειές τους.

0:07:28.570,0:07:31.656
Οι οικογένειες μπορεί να δυσκολεύονται [br]με αυτές τις συζητήσεις,

0:07:31.656,0:07:35.920
αλλά για εμάς η πληροφόρηση [br]μας βοήθησε πολύ

0:07:35.920,0:07:38.920
να πάρουμε μεγάλες αποφάσεις.

0:07:38.920,0:07:40.120
Κυρίως,

0:07:41.040,0:07:42.680
για το αν θα κάναμε παιδί.

0:07:44.800,0:07:49.760
Μερικοί μήνες ή χρόνια σήμαινε [br]ότι ο Πωλ δεν θα την έβλεπε να μεγαλώνει.

0:07:50.840,0:07:53.686
Αλλά είχε καλές πιθανότητες [br]να είναι παρών στην γέννησή της

0:07:53.686,0:07:55.380
και στα πρώτα χρόνια της ζωής της.

0:07:56.640,0:07:58.696
Θυμάμαι να ρωτάω τον Πωλ

0:07:58.696,0:08:02.016
αν νόμιζε πως να αποχαιρετήσει ένα παιδί

0:08:02.040,0:08:04.560
θα έκανε τον θανατό του πιο επώδυνο.

0:08:06.400,0:08:08.256
Η απάντησή του με κατέπληξε.

0:08:08.280,0:08:09.306
Είπε,

0:08:10.000,0:08:12.670
«Δεν θα ήταν υπέροχο αν τον έκανε;»

0:08:16.040,0:08:17.240
Και το κάναμε.

0:08:17.840,0:08:20.700
Όχι για να πικάρουμε τον καρκίνο,

0:08:21.520,0:08:23.406
αλλά γιατί μαθαίναμε

0:08:23.406,0:08:28.800
ότι να ζεις στο έπακρο [br]σημαίνει ότι αποδέχεσαι τον πόνο.

0:08:31.880,0:08:34.366
Ο ογκολόγος του Πωλ [br]προσάρμοσε τις χημειοθεραπείες

0:08:34.366,0:08:37.616
ώστε να συνεχίσει να δουλεύει [br]ως νευροχειρουργός,

0:08:37.640,0:08:40.520
κάτι που αρχικά [br]το θεωρούσαμε εντελώς απίθανο.

0:08:41.520,0:08:42.816
Όταν ο καρκίνος εξελίχθηκε

0:08:42.840,0:08:45.360
και ο Πωλ στράφηκε [br]από το χειρουργείο στο γράψιμο,

0:08:46.200,0:08:49.626
ο γιατρός ανακουφιστικής φροντίδας[br]του έγραψε ένα τονωτικό φάρμακο

0:08:49.626,0:08:51.600
για να είναι πιο συγκεντρωμένος.

0:08:52.600,0:08:56.280
Ρώτησαν τον Πωλ για τις προτεραιότητες [br]και τις ανησυχίες του.

0:08:57.080,0:09:00.720
Τον ρώτησαν τι ήταν [br]διατεθειμένος ν' ανταλλάξει.

0:09:02.480,0:09:06.600
Αυτές οι συζητήσεις [br]είναι ο καλύτερος τρόπος να διασφαλίσεις

0:09:06.600,0:09:10.800
ότι η φροντίδα σου [br]ταιριάζει με τις αξίες σου.

0:09:12.050,0:09:14.870
Ο Πωλ αστειεύτηκε ότι δεν είναι [br]σαν τη συζήτηση για το σεξ

0:09:14.870,0:09:16.356
που κάνεις με τους γονείς σου,

0:09:16.356,0:09:18.090
όπου όλοι θέλουν να είναι σύντομη

0:09:18.090,0:09:20.336
και μετά κάνουν σαν να μην έγινε ποτέ.

0:09:20.636,0:09:23.536
Ξανακάνεις τη συζήτηση [br]καθώς αλλάζουν τα πράγματα.

0:09:23.536,0:09:26.650
Συνεχίζεις να τα λες όλα φωναχτά.

0:09:28.400,0:09:29.826
Θα είμαι για πάντα ευγνώμων,

0:09:29.826,0:09:32.056
γιατί οι γιατροί του Πωλ ένιωσαν

0:09:32.080,0:09:35.206
πως δεν ήταν δουλειά τους [br]να μας δώσουν απαντήσεις που δεν είχαν,

0:09:35.206,0:09:38.576
ή μόνο να προσπαθούν [br]να φτιάξουν τα πράγματα για εμάς,

0:09:38.600,0:09:41.750
αλλά να συμβουλεύσουν τον Πωλ [br]στις επίπονες αποφάσεις,

0:09:42.320,0:09:47.540
όταν το σώμα του κατέρρεε,[br]αλλά όχι και η θέλησή του να ζήσει.

0:09:49.440,0:09:51.550
Αργότερα, αφού πέθανε ο Πωλ,

0:09:51.960,0:09:54.686
έλαβα πολλά μπουκέτα λουλούδια,

0:09:54.686,0:09:56.680
αλλά έστειλα μόνο ένα,

0:09:57.080,0:09:59.196
στον ογκολόγο του Πωλ,

0:09:59.196,0:10:02.616
γιατί είχε υποστηρίξει τους στόχους του

0:10:02.640,0:10:05.630
και τον είχε βοηθήσει [br]να ζυγιάσει τις επιλογές του.

0:10:06.520,0:10:11.540
Εκείνη ήξερε ότι το να ζεις σημαίνει[br]περισσότερα από το να είσαι απλά ζωντανός.

0:10:13.720,0:10:16.646
Λίγες εβδομάδες πριν, [br]ένας ασθενής ήρθε στην κλινική μου.

0:10:16.646,0:10:20.190
Μια γυναίκα που αντιμετώπιζε [br]μια σοβαρή, χρόνια ασθένεια.

0:10:20.880,0:10:23.946
Καθώς μιλούσαμε για τη ζωή της [br]και την υγεία της, μου είπε,

0:10:23.946,0:10:27.480
«Λατρεύω την ομάδα μου[br]της ανακουφιστικής φροντίδας.

0:10:28.160,0:10:30.620
Μου έμαθαν ότι δεν πειράζει να λέω όχι».

0:10:31.640,0:10:34.050
Σκέφτηκα πως, ναι, έτσι είναι.

0:10:34.840,0:10:37.410
Αλλά πολλοί ασθενείς δεν το νοιώθουν.

0:10:38.840,0:10:41.006
Η Compassion and Choices έκανε μια έρευνα

0:10:41.006,0:10:44.310
όπου ρώτησαν ανθρώπους για το πώς [br]θα ήθελαν να είναι η φροντίδα τους.

0:10:44.760,0:10:48.816
Πολλοί άνθρωποι ξεκίνησαν [br]ν' απαντούν με τις λέξεις,

0:10:48.840,0:10:50.640
«Λοιπόν, αν είχα την επιλογή...»

0:10:52.040,0:10:53.760
ΑΝ είχα την επιλογή.

0:10:54.880,0:10:56.816
Όταν διάβασα αυτό το «αν»,

0:10:56.816,0:10:58.976
κατάλαβα καλύτερα

0:10:59.000,0:11:01.856
γιατί ένας στους τέσσερις ανθρώπους

0:11:01.880,0:11:06.736
λαμβάνει υπερβολική [br]ή ανεπιθύμητη ιατρική φροντίδα,

0:11:06.760,0:11:12.190
ή βλέπει έναν συγγενή του να λαμβάνει [br]υπερβολική ή ανεπιθύμητη ιατρική φροντίδα.

0:11:13.550,0:11:15.946
Δεν είναι επειδή οι γιατροί [br]δεν το καταλαβαίνουν.

0:11:15.946,0:11:17.120
Καταλαβαίνουμε.

0:11:17.520,0:11:20.456
Καταλαβαίνουμε τις πραγματικές [br]ψυχολογικές συνέπειες

0:11:20.480,0:11:22.840
στους ασθενείς και τις οικογένειές τους.

0:11:23.610,0:11:25.890
Το θέμα είναι ότι [br]τις αντιμετωπίζουμε κι εμείς.

0:11:26.720,0:11:31.726
Οι μισές νοσοκόμες της εντατικής[br]και το ένα τέταρτο των γιατρών

0:11:32.080,0:11:34.646
έχουν σκεφτεί να παρατήσουν [br]τη δουλειά τους,

0:11:34.646,0:11:36.560
εξαιτίας του άγχους που νοιώθουν

0:11:36.560,0:11:39.560
επειδή παρείχαν φροντίδα [br]σε κάποιους ασθενείς τους,

0:11:39.560,0:11:43.190
που δεν ταίριαζε με τις αξίες του ασθενή.

0:11:45.400,0:11:48.486
Αλλά οι γιατροί δεν μπορούν [br]να σεβαστούν τις επιθυμίες σας,

0:11:48.486,0:11:50.600
μέχρι να μάθουν ποιες είναι αυτές.

0:11:52.000,0:11:55.720
Θα θέλατε να έχετε μηχανική υποστήριξη [br]αν αυτό σας προσέφερε παράταση ζωής;

0:11:57.000,0:12:00.616
Ανησυχείτε περισσότερο [br]για την ποιότητα του χρόνου ζωής

0:12:00.640,0:12:02.070
αντί για την ποσότητα;

0:12:02.720,0:12:06.250
Και οι δυο επιλογές [br]είναι συμπονετικές και γενναίες,

0:12:07.200,0:12:09.040
αλλά είναι δική μας επιλογή.

0:12:09.950,0:12:12.630
Αυτό ισχύει όταν οδεύουμε [br]προς το τέλος της ζωής

0:12:12.920,0:12:15.496
και για την ιατρική φροντίδα [br]κατά τη διάρκειά της.

0:12:15.520,0:12:18.416
Αν είσαι έγκυος, [br]θέλεις να κάνεις γενετικό έλεγχο;

0:12:18.416,0:12:20.670
Πρέπει να αντικαταστήσεις [br]το γόνατό σου ή όχι;

0:12:21.600,0:12:25.190
Θέλεις να κάνεις αιμοκάθαρση [br]στην κλινική ή στο σπίτι;

0:12:26.600,0:12:27.800
Η απάντηση είναι:

0:12:28.640,0:12:29.840
Εξαρτάται.

0:12:30.560,0:12:35.390
Ποια ιατρική φροντίδα θα σε βοηθήσει [br]να ζήσεις όπως θες εσύ;

0:12:37.080,0:12:39.296
Ελπίζω να θυμάστε αυτή την ερώτηση

0:12:39.320,0:12:42.480
την επόμενη φορά που θα πάρετε [br]μια απόφαση για τη φροντίδα σας.

0:12:43.200,0:12:46.560
Να θυμάστε ότι πάντα έχετε επιλογή

0:12:47.240,0:12:52.960
και πως δεν πειράζει να πείτε όχι [br]σε μια θεραπεία που δεν σας ταιριάζει.

0:12:54.600,0:12:58.016
Υπάρχει ένα ποίημα του Γ. Σ. Μέργουιν.

0:12:58.016,0:13:00.296
Είναι μόλις δύο φράσεις

0:13:00.320,0:13:02.690
και απεικονίζει το πώς νοιώθω τώρα.

0:13:05.000,0:13:08.156
«Η απουσία σου έχει περάσει μέσα μου

0:13:08.156,0:13:11.010
Σαν κλωστή μες από μια βελόνα·

0:13:11.800,0:13:15.280
οτιδήποτε κάνω [br]είναι ραμμένο με το χρώμα της».

0:13:17.480,0:13:20.760
Αυτό το ποίημα φέρνει στο νου μου[br]την αγάπη μου για τον Πωλ,

0:13:21.520,0:13:23.496
και ένα νέο σθένος

0:13:23.520,0:13:27.040
που προήλθε από την αγάπη μου [br]για εκείνον και την απώλειά του.

0:13:28.360,0:13:30.760
Όταν ο Πωλ είπε, «Όλα θα πάνε καλά»,

0:13:32.000,0:13:35.680
δεν σήμαινε ότι θα θεραπεύαμε [br]την ασθένειά του.

0:13:36.600,0:13:42.340
Αντιθέτως, μάθαμε να αποδεχόμαστε [br]τη χαρά και τη λύπη ταυτόχρονα.

0:13:43.240,0:13:46.536
Να ανακαλύπτουμε την ομορφιά και το νόημα,

0:13:46.560,0:13:50.720
επειδή όλοι γεννιόμαστε

0:13:51.520,0:13:53.680
και παρ' όλο που όλοι πεθαίνουμε.

0:13:54.520,0:13:57.080
Και παρόλη τη θλίψη [br]και τις άυπνες νύχτες,

0:13:57.850,0:13:59.950
αποδεικνύεται ότι υπάρχει χαρά.

0:14:00.440,0:14:03.126
Αφήνω λουλούδια στον τάφο του Πωλ

0:14:03.126,0:14:05.800
και βλέπω το δίχρονό μας [br]να τρέχει στο γρασίδι.

0:14:07.240,0:14:09.540
Ανάβω φωτιές στην παραλία

0:14:09.540,0:14:12.580
και βλέπω το ηλιοβασίλεμα [br]με τους φίλους μας.

0:14:13.520,0:14:17.480
Η άσκηση και ο διαλογισμός [br]με έχουν βοηθήσει πολύ.

0:14:18.800,0:14:20.156
Και κάποια μέρα,

0:14:20.156,0:14:22.360
ελπίζω να ξαναπαντρευτώ.

0:14:24.560,0:14:27.810
Το πιο σημαντικό είναι να βλέπω [br]την κόρη μας να μεγαλώνει.

0:14:28.720,0:14:32.590
Έχω σκεφτεί πολύ τι θα της πω

0:14:32.590,0:14:34.440
όταν μεγαλώσει.

0:14:36.400,0:14:37.600
«Κέιντι,

0:14:38.760,0:14:42.016
να συμμετέχουμε πλήρως στην εμπειρία

0:14:42.016,0:14:43.696
της ζωής και του θανάτου,

0:14:43.720,0:14:45.550
της αγάπης και της απώλειας,

0:14:45.940,0:14:48.170
είναι αυτό που πρέπει να κάνουμε.

0:14:49.080,0:14:54.500
Δεν γίνεσαι άνθρωπος παρ΄όλο τον πόνο.

0:14:55.680,0:14:57.700
Γίνεσαι μέσα από τον πόνο.

0:14:58.960,0:15:00.940
Όταν προσεγγίζουμε τον πόνο μαζί,

0:15:01.600,0:15:04.020
όταν αποφασίζουμε να μην του κρυβόμαστε,

0:15:05.080,0:15:06.726
οι ζωές μας δεν συρρικνώνονται,

0:15:06.726,0:15:08.330
αλλά διευρύνονται».

0:15:09.880,0:15:12.950
Έχω μάθει ότι ο καρκίνος [br]δεν είναι πάντα μια μάχη.

0:15:14.400,0:15:16.096
Ή αν είναι,

0:15:16.096,0:15:19.610
ίσως να είναι μια μάχη για κάτι [br]διαφορετικό από ό,τι νομίζαμε.

0:15:20.640,0:15:23.390
Η δουλειά μας δεν είναι [br]να παλέψουμε με τη μοίρα,

0:15:24.160,0:15:26.430
αλλά να βοηθήσουμε [br]ο ένας τον άλλο στην πορεία.

0:15:27.280,0:15:29.310
Όχι ως στρατιώτες,

0:15:30.000,0:15:31.490
αλλά ως ποιμένες.

0:15:33.920,0:15:35.976
Έτσι το κάνουμε να είναι εντάξει,

0:15:36.000,0:15:37.910
ακόμα κι αν δεν είναι.

0:15:39.080,0:15:40.930
Με το να το λέμε φωναχτά,

0:15:41.400,0:15:43.780
με το να βοηθάμε [br]ο ένας τον άλλο στην πορεία.

0:15:45.360,0:15:47.380
Και μια στολή γορίλα δεν έκανε ποτέ κακό.

0:15:48.280,0:15:49.556
Σας ευχαριστώ.

0:15:49.556,0:15:51.256
(Χειροκρότημα)