0:00:02.418,0:00:05.120
Vrasja ndodhi mbi 21 vite me parë

0:00:05.120,0:00:10.910
18 Janar 1991

0:00:10.910,0:00:15.969
në qytetin e vogël rezidencial

0:00:15.969,0:00:17.126
të Lynwood,

0:00:17.126,0:00:19.118
Kaliforni, vetëm pak km

0:00:19.118,0:00:21.841
në juglindje të Los Angeles.

0:00:21.841,0:00:24.766
Një baba doli nga shtëpia e tij

0:00:24.766,0:00:27.386
për t'i treguar djalit te tij adoleshent e [br]pesë miqëve të tij,

0:00:27.386,0:00:30.211
se ishte koha të pushonin së luajturi

0:00:30.211,0:00:32.507
në lëndinën e përparme dhe trotuar,

0:00:32.507,0:00:36.001
të vinin në shtëpi, të përfundonin detyrat

0:00:36.001,0:00:38.642
dhe të bëheshin gati për të fjetur.

0:00:38.642,0:00:42.258
E ndërkohë që babai jepte këto intruksione

0:00:42.258,0:00:45.937
një makinë u duk aty pranë, ngadalë

0:00:45.937,0:00:48.537
dhe sapo kaloi pranë babait dhe të rinjve

0:00:48.537,0:00:52.540
një dorë u zgjat jashtë nga dritarja e [br]përparme e pasagjerit

0:00:52.540,0:00:57.598
dhe -- "Bam, Bam!" -- vrau babain.

0:00:57.598,0:01:00.809
Dhe makina shpejtoi të largohej.

0:01:00.809,0:01:02.658
Policia,

0:01:02.658,0:01:06.457
oficeret investigues, u treguan mjaft eficientë.

0:01:06.457,0:01:08.915
Ata konsideruan fajtorët e mundshëm

0:01:08.915,0:01:13.567
e në më pak se 24 orë, [br]e kishin zgjedhur të dyshuarin

0:01:13.567,0:01:17.123
Francisco Carrillo, një fëmijë 17 vjeçar

0:01:17.123,0:01:18.992
që jetonte rreth dy-tre blloqe me larg

0:01:18.992,0:01:21.877
nga vendi ku ndodhi vrasja.

0:01:21.877,0:01:26.754
Ata gjetën foto të tij. [br]Përgatitën një koleksion prej tyre,

0:01:26.754,0:01:30.065
dhe një ditë pas vrasjes,

0:01:30.065,0:01:32.727
ata ia treguan njërit prej adoleshentëve,[br]dhe ai tha,

0:01:32.727,0:01:35.245
"Kjo është fotoja.

0:01:35.245,0:01:40.711
Ky është vrasësi që pashë të gjuante,[br]te vriste babain."

0:01:40.711,0:01:46.197
Kjo mjaftoi që gjyqtari të vendoste [br]paraprakisht,

0:01:46.197,0:01:48.309
të nënshtronte Z.Carrillo para gjyqit [br]akuzuar

0:01:48.309,0:01:51.073
për vrasje të gradës së parë.

0:01:51.073,0:01:54.384
Në investigimin para gjyqit të mirfilltë,

0:01:54.384,0:01:56.477
secilit prej pesë adoleshentëve të tjerë

0:01:56.477,0:02:01.739
iu tregua i njejti grup fotosh.

0:02:01.739,0:02:03.831
Fotoja më e mirë ndoshta

0:02:03.831,0:02:04.889
ndër fotot që iu treguan atyre

0:02:04.889,0:02:11.085
ështe fotoja në cepin e majtë ne fund[br]të këtyre portreteve.

0:02:11.085,0:02:13.136
Arsyeja përse nuk jemi plotësisht të[br]sigurt,

0:02:13.136,0:02:17.262
ështe natyra e ruajtes së provave

0:02:17.262,0:02:19.862
në sistemin tonë gjyqsor, por

0:02:19.862,0:02:25.510
ky do jetë një fjalim i veçantë më vonë[br]në një TEDx tjetër. (Të qeshura)

0:02:25.510,0:02:28.395
Kështu, në gjyqin e mirëfilltë,

0:02:28.395,0:02:32.336
të gjashtë adoleshentët dëshmuan, dhe

0:02:32.336,0:02:38.005
identifikuan personin në foto.

0:02:38.005,0:02:43.368
Ai u dënua me burgim të përjetshëm, dhe

0:02:43.368,0:02:48.976
u dergua në burgun e Folsom.

0:02:48.976,0:02:51.171
Pra, cfare nuk shkon?

0:02:51.171,0:02:54.136
E qartë, hetim i plotë, gjykim i drejte.

0:02:54.136,0:02:59.684
Ah, po, arma nuk u gjet ndonjëherë.

0:02:59.684,0:03:02.000
Asnjë makinë nuk u identifikua si ajo

0:03:02.000,0:03:07.911
nga e cila vrasësi nxorri armën, e asnjë

0:03:07.911,0:03:13.215
person nuk u identifikua me shoferin.

0:03:13.215,0:03:17.034
Alibia e Z.Carrillo?

0:03:17.034,0:03:20.183
Cilët prindër këtu, në këtë sallë, nuk do

0:03:20.183,0:03:24.206
të gënjenin, në mbrojtje të vajzës ose

0:03:24.206,0:03:31.215
djalit të akuzuar për vrasje?

0:03:31.215,0:03:33.918
Të dërguar në burg,

0:03:33.918,0:03:37.432
duke ngulmuar për pafajësinë e tij,

0:03:37.432,0:03:42.268
vazhdimisht për 21 vjet.

0:03:42.268,0:03:45.681
Pra, kush ështe problemi?

0:03:45.681,0:03:46.860
Problemet në fakt, në këtë rast

0:03:46.860,0:03:50.639
janë me shumë dimensione, nga dekada

0:03:50.639,0:03:53.178
të tëra kërkimesh shkencore duke përfshirë

0:03:53.178,0:03:56.348
kujtesën njerëzore.

0:03:56.348,0:03:58.947
Pikësëpari, kemi analizën statistikore nga

0:03:58.947,0:04:01.305
Projekti i Pafajësisë (Innocent Project)

0:04:01.305,0:04:03.845
ku e dimë se kemi, çfarë,

0:04:03.845,0:04:07.502
250,280 raste të dokumentuara deri tani

0:04:07.502,0:04:10.123
ku njerëzit janë dënuar gabimisht e më pas

0:04:10.123,0:04:14.144
janë liruar, disa nga dënimi me vdekje,

0:04:14.144,0:04:18.168
pas analizave të ADN-së të bëra më vone,

0:04:18.168,0:04:21.866
e ju e dini se në treçerekun e këtyre

0:04:21.866,0:04:27.290
rasteve, identifikimi dhe dënimi bazohen

0:04:27.290,0:04:29.667
vetëm në dëshmitë okulare.

0:04:29.667,0:04:36.697
Ne e dimë se identifikimet që vijnë nga[br]dëshmitë okulare nuk janë të besueshme.

0:04:36.697,0:04:39.745
Kjo vjen nga nje aspekt interesant i

0:04:39.745,0:04:42.792
kujtesës së njeriut që lidhet me funksione[br]të ndryshme të trurit,

0:04:42.792,0:04:44.214
por për ta përmbledhur shkurt

0:04:44.214,0:04:47.445
në një fjali të thjeshtë:

0:04:47.445,0:04:51.894
Truri e urren zbrazëtinë.

0:04:51.894,0:04:55.815
Në kushtet më të mira të vëzhgimit,

0:04:55.815,0:04:57.705
absolutisht më të mirat,

0:04:57.705,0:05:01.645
ne zbulojmë, kodojmë dhe ruajmë[br]në trurin tonë

0:05:01.645,0:05:05.182
vetëm pjesë të vogla të një eksperiencë [br]të plotë para nesh,

0:05:05.182,0:05:07.681
dhe ato ruhen në pjesë të ndryshme [br]të trurit.

0:05:07.681,0:05:10.281
Kështu pra, kur është e rëndësishme për[br]ne të rikujtojmë

0:05:10.281,0:05:14.852
nje eksperiencë të kaluar

0:05:14.852,0:05:18.469
ne kemi një kujtim jo të plotë, por [br]të pjesshëm

0:05:18.469,0:05:22.471
dhe çfarë ndodh?

0:05:22.471,0:05:24.827
Pa vetëdije, pa nevojë të ndonjë

0:05:24.827,0:05:30.375
proçesi motivues, truri plotëson [br]informacionin

0:05:30.375,0:05:32.833
që mungon,

0:05:32.833,0:05:35.048
të paruajtur fillimisht,

0:05:35.048,0:05:37.750
bazuar në inferencë, në spekulime,

0:05:37.750,0:05:40.757
nga burime informacioni[br]që mbërritën te ty,

0:05:40.757,0:05:44.028
si vëzhgues, pas vëzhgimit.

0:05:44.028,0:05:45.958
Por kjo ndodh pa vetëdije, kështu që

0:05:45.958,0:05:49.451
ti as nuk e di që kjo dukuri po ndodh

0:05:49.451,0:05:51.585
Kjo dukuri quhet rindërtimi i kujtimeve.

0:05:51.585,0:05:56.176
Na ndodh në të gjitha aspektet e jetës,[br]gjatë gjithë kohës.

0:05:56.176,0:05:59.224
Ishin këto dy konsiderata, përveç [br]të tjerash --

0:05:59.224,0:06:03.654
kujtesë e rindërtuar, fakti rreth [br]gabueshmerise se dëshmitarëve okulare --

0:06:03.654,0:06:07.270
qe u be kryesisht shtysa

0:06:07.270,0:06:09.607
për një grup avokatësh apeli

0:06:09.607,0:06:13.304
të udhëhequr nga një jurist i mahnitshëm,[br]Ellen Eggers

0:06:13.304,0:06:17.043
mbledhja e eksperiencës dhe e talenteve[br]të tyre së bashku

0:06:17.043,0:06:19.278
për një peticion në gjykatën e lartë

0:06:19.278,0:06:23.747
për rigjykimin e çështjes së [br]Francisco Carrillo.

0:06:23.747,0:06:28.358
Ata më zgjodhën mua,[br]si neurofiziolog mjeko-ligjor,

0:06:28.358,0:06:30.432
sepse unë kisha ekspertizën

0:06:30.432,0:06:33.459
në identifikimin me anë të kujtimeve nga[br]dëshmite okulare,

0:06:33.459,0:06:35.977
gjë e cila ka kuptim në këtë rast, apo jo?

0:06:35.977,0:06:38.437
Por edhe sepse une kam eksperiencë dhe[br]dëshmi

0:06:38.437,0:06:43.455
mbi natyrën e vizionit njerëzor natën.

0:06:43.455,0:06:47.274
Po mirë, ç'lidhje ka kjo me ngjarjen?

0:06:47.274,0:06:50.119
Po të lexohen materialet e mbledhura

0:06:50.119,0:06:52.414
për rastin Carrillo,

0:06:52.414,0:06:54.934
një nga gjërat që të bën përshtypje [br]menjëherë ështe

0:06:54.934,0:07:00.521
fakti se investiguesit kanë thënë[br]se ndriçimi ishte i mirë

0:07:00.521,0:07:02.532
në skenën e krimit, gjatë vrasjes.

0:07:02.532,0:07:06.392
Të gjithë adoleshentët dëshmuan në gjyq

0:07:06.392,0:07:09.786
se ata mund të shihnin shumë mirë.

0:07:09.786,0:07:12.163
Por ngjarja ndodhi në mes Janari,

0:07:12.163,0:07:18.949
në Hemisferën Veriore, në 7 të mbrëmjes.

0:07:18.949,0:07:21.508
Pra, kur unë bëra llogaritjet

0:07:21.508,0:07:24.008
mbi të dhënat hënore dhe diellore

0:07:24.008,0:07:25.613
në atë pozicion gjeografik, në kohën

0:07:25.613,0:07:27.441
e vrasjes atë natë,

0:07:27.441,0:07:31.322
kishte kaluar muzgu me kohë

0:07:31.322,0:07:33.455
dhe hëna nuk dukej atë natë.

0:07:33.455,0:07:36.503
Kështu, e gjithë drita e hënës dhe diellit[br]në këtë zonë

0:07:36.503,0:07:41.318
është ajo çka shihni në ekran, tamam ketu.

0:07:41.318,0:07:42.537
Ndriçimi i vetëm në atë zone vinte

0:07:42.537,0:07:44.345
nga burime artificiale,

0:07:44.345,0:07:47.982
dhe këtu vij unë në skenë dhe bëj[br]rindërtimin e mirëfilltë të skenës

0:07:47.982,0:07:49.993
me fotometer, për matje të ndryshme

0:07:49.993,0:07:51.760
të ndriçimit dhe matje të tjera

0:07:51.760,0:07:56.109
të perceptimit të ngjyrave, duke përdorur[br]kamera speciale

0:07:56.109,0:07:58.851
dhe film me shpejtesi te larte, ok?

0:07:58.851,0:08:00.639
Marrim të gjitha matjet dhe i regjistrojmë.

0:08:00.639,0:08:04.520
Dhe pastaj bëjmë fotografitë,[br]dhe kjo është skena

0:08:04.520,0:08:06.836
se si dukej në momentin e vrasjes

0:08:06.836,0:08:08.542
nga pozicioni i adoleshentëve

0:08:08.542,0:08:11.265
duke vështruar makinën të vinte dhe[br]gjuajtjen.

0:08:11.265,0:08:14.089
Kjo është pamja nga rruga

0:08:14.089,0:08:16.527
ku ato po qëndronin.

0:08:16.527,0:08:18.559
Kujtoni se raporti i hetuesve thoshte

0:08:18.559,0:08:20.611
se ndriçimi ishte i mirë.

0:08:20.611,0:08:24.268
Adoleshentët thanë se ata mund të shihnin[br]shumë mirë.

0:08:24.268,0:08:26.239
Kjo është pamja nga lindja,

0:08:26.239,0:08:31.237
ku makina e vrasësit u largua me shpejtësi

0:08:31.237,0:08:34.955
dhe ky është ndriçimi direkt pas babait

0:08:34.955,0:08:37.210
dhe adoleshentëve.

0:08:37.210,0:08:41.212
Siç mund ta shihni, është mjaft i dobët.

0:08:41.212,0:08:45.337
Askush nuk do ta quante ndriçim i mirë,

0:08:45.337,0:08:48.181
dhe në fakt, sado të këndshme[br]janë këto foto,

0:08:48.181,0:08:51.756
dhe arsyeja për të cilën i bëmë, është[br]se unë e dija që do duhej të dëshmoja,

0:08:51.756,0:08:55.048
dhe një foto ka vlerën e një mijë fjalëve

0:08:55.048,0:08:57.060
kur përpiqesh të komunikosh me numra,

0:08:57.060,0:09:00.940
apo koncepte abstrakte si lux, njësia[br]ndërkombëtare e matjes së ndriçimit,

0:09:00.940,0:09:05.227
vlerat e testit Ishihara për perceptimin [br]e ngjyrave.

0:09:05.227,0:09:09.108
Kur këto vlera i prezantohen njerëzve, të[br]cilët nuk janë të specializuar

0:09:09.108,0:09:12.033
në këto aspekte të shkencës, ato[br]shndërrohen

0:09:12.033,0:09:14.431
në salamandra të diellit të mesditës.

0:09:14.431,0:09:17.681
Është si të flasësh për tangenten e këndit[br]të shikimit, apo jo?

0:09:17.681,0:09:20.201
Syte e tyre nuk koncentrohen.

0:09:20.201,0:09:24.466
Një ekspert i mirë mjeko-ligjor, duhet të[br]jetë gjithashtu dhe një mësues i mirë,

0:09:24.466,0:09:27.027
një komunikues i mirë, dhe kjo është një[br]nga arsyet

0:09:27.027,0:09:29.364
se pse ne bëjmë foto, të tregojmë jo vetëm

0:09:29.364,0:09:32.472
ku janë burimet e dritës, dhe se [br]çfarë ne quajmë shpërndarje të saj,

0:09:32.472,0:09:34.544
por gjithashtu që ta bëjmë më të lehtë

0:09:34.544,0:09:39.481
shpjegimin e rrethanave.

0:09:39.481,0:09:41.472
Pra, këto janë disa nga fotot që, në fakt,

0:09:41.472,0:09:43.728
unë i përdora kur dëshmova,

0:09:43.728,0:09:45.312
por më të rëndësishme,[br]për mua si shkenctar,

0:09:45.312,0:09:47.771
janë vlerat qe tregon fotometri,

0:09:47.771,0:09:52.240
të cilat une mund t'i konvertoj në[br]parashikime

0:09:52.240,0:09:56.121
të aftësisë vizuale të syrit njerëzor

0:09:56.121,0:09:58.233
në ato rrethana,

0:09:58.233,0:10:01.646
dhe nga vlerat e regjistruara ne skenën [br]e ngjarjes

0:10:01.646,0:10:03.272
nën të njejtat kushte diellore dhe hënore

0:10:03.272,0:10:06.869
në të njejtën kohë, e kështu me rradhë,

0:10:06.869,0:10:08.596
Une munda të parashikoj

0:10:08.596,0:10:10.891
se nuk mund të kishte një perceptim të[br]besueshëm të ngjyrave,

0:10:10.891,0:10:13.695
faktor që është kryesor per dallimin [br]e fytyrave,

0:10:13.695,0:10:16.316
dhe se do të kishte vetëm një vizion[br]skotopik,

0:10:16.316,0:10:17.697
që do të thotë një rezolucion shumë [br]të ulët,

0:10:17.697,0:10:19.689
që ne e quajmë detektim i teheve [br]dhe skajeve,

0:10:19.689,0:10:21.985
dhe se për më tepër, për shkak se sytë[br]do të ishin

0:10:21.985,0:10:24.992
totalisht të zgjeruar nën këtë dritë,[br]thellësia e fushës,

0:10:24.992,0:10:28.750
distanca në të cilën mund të fokusohesh[br]e të shohësh detaje,

0:10:28.750,0:10:34.764
do të ishte më pak se 50 cm larg.

0:10:34.764,0:10:37.446
Dëshmova për këtë edhe në gjyq,

0:10:37.446,0:10:39.742
dhe ndërkohë që gjykatësi ishte shumë [br]i vëmendshëm,

0:10:39.742,0:10:42.322
ishte një seancë shumë, shumë e gjatë

0:10:42.322,0:10:46.609
për këtë peticion për rigjykimin, dhe si[br]përfundim,

0:10:46.609,0:10:48.701
unë vura re me bisht syri

0:10:48.701,0:10:51.790
dhe mendova se ndoshta gjykatësit do t'i

0:10:51.790,0:10:55.386
duhej më shume për tu bindur

0:10:55.386,0:10:57.153
sesa thjesht numra.

0:10:57.153,0:10:59.815
Në atë moment u bëra i guximshëm,

0:10:59.815,0:11:02.294
dhe u ktheva

0:11:02.294,0:11:04.000
dhe e pyeta gjykatësin,

0:11:04.000,0:11:06.012
Thashë, "I Nderuar, unë mendoj se ju[br]duhet të dilni jashtë

0:11:06.012,0:11:08.124
dhe ta shihni skenën me sytë tuaj."

0:11:08.124,0:11:11.578
Ndoshta mund të kem përdorur një ton[br]që tingëlloi më shumë si sfidues

0:11:11.578,0:11:14.159
sesa një kërkesë -- (Të qeshura) --

0:11:14.159,0:11:17.308
por megjithatë, është falë guximit të[br]këtij njeriu

0:11:17.308,0:11:22.407
kur tha, "Po, do ta bëj."

0:11:22.407,0:11:26.186
Një tronditje për jurisprudencën [br]Amerikane.

0:11:26.186,0:11:28.340
Pra, ne gjetëm të njejtat kushte identike,

0:11:28.340,0:11:30.412
rindërtuam të gjithë skenën sërish,

0:11:30.412,0:11:34.191
ai erdhi me të gjithë brigadën e oficerëve

0:11:34.191,0:11:41.119
për t'a mbrojtur ate në këtë komunitet, [br]apo jo? (Të qeshura)

0:11:41.119,0:11:45.344
E bëmë të qëndronte shumë pranë rrugës,

0:11:45.344,0:11:46.910
më afër makinës së vrasësit,

0:11:46.910,0:11:50.973
sesa kishin qenë adoleshentët,

0:11:50.973,0:11:56.539
kështu ai qëndroi pranë buzës së trotuarit

0:11:56.539,0:11:57.515
drejt mesit të rrugës.

0:11:57.515,0:12:00.339
Kishim një makinë në rolin e makinës së[br]vrasësit,

0:12:00.339,0:12:02.940
e njëjta siç e kishin përshkruar [br]adoleshentët, në rregull?

0:12:02.940,0:12:05.378
Kishte një shofer dhe një pasagjer,

0:12:05.378,0:12:09.421
dhe pasi makina kaloi pranë gjykatësit,

0:12:09.421,0:12:12.245
pasagjeri zgjati dorën,

0:12:12.245,0:12:17.446
e ia drejtoi gjykatësit, ndërkohë që[br]makina largohej,

0:12:17.446,0:12:19.539
tamam ashtu siç e kishin përshkruar[br]adoleshentët, në rregull?

0:12:19.539,0:12:22.302
Ai nuk përdori një armë të vërtetë,

0:12:22.302,0:12:24.659
por një objekt të zi të ngjashëm

0:12:24.659,0:12:26.629
me armën që ishte përshkruar.

0:12:26.629,0:12:29.657
Ai i drejtoi "armën" dhe kjo ishte [br]ajo që gjykatësi pa.

0:12:29.657,0:12:36.889
Kjo është makina 9 metra larg nga [br]gjykatësi.

0:12:36.889,0:12:40.851
Nga ana e pasagjerit mund të shihni të[br]dalë një krah

0:12:40.851,0:12:41.947
drejtuar tek ju.

0:12:41.947,0:12:44.182
Eshtë 9 metra larg.

0:12:44.182,0:12:46.601
Disa nga adoleshentët deklaruan në fakt[br]se makina

0:12:46.601,0:12:48.369
ishte 4,5 metra larg kur ndodhi gjuajtja.

0:12:48.369,0:12:53.265
Okay. Le të themi 4,5 metra.

0:12:53.265,0:12:56.210
Në këtë pikë, unë fillova [br]të shqetësohem pak.

0:12:56.210,0:13:00.864
Ky gjykatësi është dikush me të cilin nuk[br]do doje kurre të luaje poker.

0:13:00.864,0:13:04.499
Ai ishte krejtësisht stoik. Nuk mund të[br]dalloja asnjë shprehje në sytë e tij.

0:13:04.499,0:13:08.867
As përkuljen më të vogël të kokës.

0:13:08.867,0:13:12.485
Nuk e kisha idenë më të vogël se si[br]ai do reagonte,

0:13:12.485,0:13:14.963
dhe pas këtij inskenimi,

0:13:14.963,0:13:16.447
ai u kthye drejt meje e më tha,

0:13:16.447,0:13:21.038
"A ka ndonjë gjë tjetër që doni të [br]shoh unë?"

0:13:21.038,0:13:24.675
Unë thashë, "I Nderuar", dhe nuk e di[br]nëse kisha marrë krahë

0:13:24.675,0:13:26.910
nga matjet shkencore që kisha bërë[br]

0:13:26.910,0:13:30.445
dhe siguria se ato ishin të sakta,

0:13:30.445,0:13:32.985
apo ishte thjeshtë marrëzi,

0:13:32.985,0:13:36.053
siç menduan avokatët e mbrojtjes [br]-- (Të qeshura) --

0:13:36.053,0:13:37.799
kur më dëgjuan të thoja,

0:13:37.799,0:13:41.030
"Po, I Nderuar, dua të qëndroni[br]pikërisht aty

0:13:41.030,0:13:46.028
dhe dua që makina të shkoje[br]rreth bllokut sërish

0:13:46.028,0:13:48.812
dhe dua të vijë e të ndalojë

0:13:48.812,0:13:52.205
tamam përballë jush, 1 meter larg,

0:13:52.205,0:13:57.243
dhe dua që pasagjeri të zgjasë dorën

0:13:57.243,0:13:59.294
me një objekt të zi dhe ta drejtojë atë[br]drejt jush,

0:13:59.947,0:14:03.541
dhe ju mund ta shihni aq gjatë sa të[br]dëshironi."

0:14:03.541,0:14:08.499
Dhe kjo është ajo çka ai pa. (Të qeshura)

0:14:08.499,0:14:11.464
Do ta vini re, diçka që e kam shkruar [br]dhe në raportin e testit,

0:14:11.464,0:14:14.127
e gjithë drita mbizotëruese[br]vjen nga ana veriore,

0:14:14.127,0:14:15.854
fakt që tregon se fytyra e gjuajtësit

0:14:15.854,0:14:18.027
do të ishte e errët. Do ta kishte dritën[br]mbrapa.

0:14:18.027,0:14:20.323
Për më tepër, çatia e makinës

0:14:20.323,0:14:24.056
shkakton brenda makinës atë që ne quajmë [br]reja e hijes

0:14:24.963,0:14:27.486
dhe e bën akoma më të errët.

0:14:27.602,0:14:30.499
Dhe kjo është 1 metër larg.

0:14:32.712,0:14:34.464
Pse e ndërmora unë këtë rrezik?

0:14:34.827,0:14:39.155
Unë e dij që thellësia e fushës ishte[br]45 cm apo më pak.

0:14:39.155,0:14:41.471
1 metër, mund edhe të kishte qenë

0:14:41.471,0:14:45.859
një fushë futbolli larg.

0:14:45.859,0:14:47.688
Kjo ishte ajo çka ai pa.

0:14:47.688,0:14:51.791
Ai u kthye mbrapsht, kaluan ca ditë të [br]tjera me dëgjimin

0:14:51.791,0:14:54.635
e dëshmive. Në fund,

0:14:54.635,0:14:56.627
ai gjykoi se duhej të jepte të drejtën

0:14:56.627,0:14:59.410
për një rigjykim.

0:14:59.410,0:15:02.376
Dhe për më tepër, ai e liroi Z.Carrillo

0:15:02.376,0:15:04.246
kështu që ai të mund të përgatitej për[br]vetëmbrojtje

0:15:04.246,0:15:11.560
nëse prokurori do të vendoste ta gjykonte [br]sërish.

0:15:11.560,0:15:14.303
Gje e cila nuk ndodhi.

0:15:14.303,0:15:22.694
Ai është tashmë një njeri i lirë. [br](Duartrokitje)

0:15:22.694,0:15:23.750
(Duartrokitje)

0:15:23.750,0:15:28.382
Ky është ai duke përqafuar gjyshen [br]e të dashurës.

0:15:28.382,0:15:31.755
E dashura e tij ishte shtatzënë kur ai [br]u dërgua në gjyq,

0:15:31.755,0:15:35.575
dhe ajo lindi një djalë të vogël.

0:15:35.575,0:15:38.826
Ai dhe i biri janë të dy duke ndjekur [br]tani, California State University,

0:15:38.826,0:15:44.961
në Long Beach, për studime.[br](Duartrokitje)

0:15:44.961,0:15:49.350
Dhe çfarë tregon ky shembull --

0:15:49.350,0:15:54.084
çfarë është e rëndësishme të mbajmë mend, [br]cili është mësimi?

0:15:54.084,0:15:56.379
Pikë së pari, ka një histori të gjatë [br]antipatie

0:15:56.379,0:15:58.594
mes shkencës dhe ligjit

0:15:58.594,0:16:01.134
në jurisprudencën Amerikane.

0:16:01.134,0:16:05.379
Unë mund t'ju servirja histori të [br]tmerrshme injorance

0:16:05.379,0:16:09.057
nga dekada eksperience si ekspert [br]mjeko-ligjor

0:16:09.057,0:16:13.243
duke u munduar ta fusja shkencën në [br]dhomën e gjykimit.

0:16:13.243,0:16:18.789
Avokatin mbrojtes gjithmonë e luftojnë [br]dhe e kundërshtojnë.

0:16:18.789,0:16:22.203
Nje sugjerim do ishte që secili prej nesh[br]të pajtohej pak më shumë

0:16:22.203,0:16:25.656
me domosdoshmërinë e shkencës [br]dhe përmes politikave,

0:16:25.656,0:16:27.322
e proçedurave,

0:16:27.322,0:16:30.187
të përfshijmë më shumë shkencë [br]në dhomën e gjykimit,

0:16:30.187,0:16:32.178
dhe unë mendoj se një hap i madh drejt saj

0:16:32.178,0:16:33.844
do ishte rritja e kërkesave,

0:16:33.844,0:16:35.998
me gjithë respektin që kam për shkollat [br]e ligjit,

0:16:35.998,0:16:41.544
të shkencës, teknologjisë, inxhinierisë, [br]matematikës

0:16:41.544,0:16:43.576
për çdokënd që studion ligjin,

0:16:43.576,0:16:46.969
sepse janë ata që bëhen gjykatës.

0:16:46.969,0:16:50.017
Mendoni se si ne i zgjedhim gjykatësit në[br]vendin tonë.

0:16:50.017,0:16:54.039
Është shumë më ndryshe sesa shumica e [br]kulturave të tjera, apo jo?

0:16:54.039,0:16:56.152
Diçka tjetër që doja të sugjeroja,

0:16:56.152,0:16:58.590
kujdesi që të gjithë duhet të tregojmë,

0:16:58.590,0:17:00.520
më duhet t'ia rikujtoj rregullisht vetes,

0:17:00.520,0:17:03.405
ndaj saktësisë së kujtimeve tona

0:17:03.405,0:17:09.561
të cilat mendojmë se janë të vërteta, [br]tek të cilat besojmë.

0:17:09.561,0:17:12.975
Dekada kërkimi,

0:17:12.975,0:17:16.530
me shembuj e shembuj të rasteve të tilla,

0:17:16.530,0:17:18.054
ku individët

0:17:18.054,0:17:22.077
vërtet, vërtet besojnë. Asnjë nga ato[br]adoleshentë

0:17:22.077,0:17:24.312
që e identifikuan

0:17:24.312,0:17:27.054
nuk e menduan se po zgjidhnin personin [br]e gabuar.

0:17:27.054,0:17:30.346
Asnjë nga ata nuk mendoi se nuk mund [br]ta shihte fytyrën e personit.

0:17:30.346,0:17:32.215
Duhet të jemi të gjithë mjaft të [br]kujdesshëm.

0:17:32.215,0:17:36.136
Të gjitha kujtimet tona janë kujtime të [br]rindërtuara.

0:17:36.136,0:17:38.127
Ato janë produkt i asaj që ne vërtet kemi [br]përjetuar

0:17:38.127,0:17:41.336
dhe çdo gjë e ndodhur në vazhdim.

0:17:41.336,0:17:43.389
Ato janë dinamike.

0:17:43.389,0:17:45.726
Janë të deformueshëm, të paqëndrueshëm,

0:17:45.726,0:17:48.570
dhe si pasojë, duhet të gjithë te jemi [br]të ndërgjegjshëm,

0:17:48.570,0:17:52.715
se saktësia e kujtimeve tona

0:17:52.715,0:17:57.672
nuk matet me gjallërinë e tyre

0:17:57.672,0:18:02.040
as me se sa të sigurtë jemi se ato janë [br]të sakta.

0:18:02.040,0:18:06.266
Faleminderit. (Duartrokitje)