[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi vừa mới trở về từ một cộng đồng
Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi nắm giữ một bí mật đối với sự sống còn của con người.
Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Nơi đó giới nữ điều khiển các hoạt động,
Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,giao hợp để chào nhau,
Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,và đóng vai trò điểu khiển trong ngày--
Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi đó sự vui vẻ là một vấn đề hệ trọng.
Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Và, không, đó không phải là Burning Man
Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,hay San Francisco.
Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Các quý bà và quý ông, hãy nhìn họ hàng của chúng ta.
Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là thế giới của tinh tinh lùn (bonobo) hoang dã
Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,trong rừng già ở Congo.
Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Cùng với tinh tinh (chimpanzee), tinh tinh lùn (bonobo)
Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:36.00,Default,,0000,0000,0000,,là bà con đang sống gần nhất của quý vị.
Dialogue: 0,0:00:36.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó có nghĩa là chúng ta có chung một tổ tiên,
Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,một bà mẹ tiến hóa
Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,đã sống cách nay khoảng 6 triệu năm.
Dialogue: 0,0:00:45.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, loài tinh tinh nổi tiếng
Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,về sự bạo động của chúng.
Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Thật không may,
Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta đã quá tập trung vào
Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,khía cạnh này
Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,trong các bản tường trình về sự tiến hóa con người.
Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tinh tinh lùn cho chúng ta thấy
Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,mặt còn lại của một đồng xu.
Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Trong khi loài tinh tinh
Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,được thống trị bởi những con đực to lớn, đáng sợ
Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,thì xã hội tinh tinh lùn
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,lại được điều hành bởi những con cái đầy quyền lực.
Dialogue: 0,0:01:16.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Những con vật này đã thực sự phát triển được một số thứ,
Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì điều này dẫn đến một xã hội khoan dung nhiều hơn
Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà vũ lực chết người
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,không còn được nhìn thấy.
Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng không may,
Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,tinh tinh lùn lại được hiểu biết ít nhất
Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,trong số những loài khỉ hình người lớn.
Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng sống sâu trong rừng già Congo,
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,và rất khó để nghiên cứu chúng.
Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Congo là một nghịch lý--
Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,một vùng đất của sự đa dạng sinh học và vẻ đẹp tuyệt vời,
Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng bản thân nó cũng là nơi đen tối nhất--
Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:52.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi xảy ra những xung đột vũ lực
Dialogue: 0,0:01:52.00,0:01:54.00,Default,,0000,0000,0000,,đã diễn ra ác liệt trong nhiều thập kỷ
Dialogue: 0,0:01:54.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,và cướp đi nhiều mạng sống
Dialogue: 0,0:01:57.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,gần như bằng Thế chiến thứ nhất.
Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Không có gì đàng ngạc nhiên là
Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,sự hủy diệt này cũng gây nguy hiểm cho sự sống còn của tinh tinh lùn.
Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Buôn bán thịt rừng và việc mất rừng
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:13.00,Default,,0000,0000,0000,,đồng nghĩa với việc số lượng tinh tinh lùn còn sống trên thế giới không còn đủ
Dialogue: 0,0:02:13.00,0:02:15.00,Default,,0000,0000,0000,,để lấp đầy một sân vận động nhỏ--
Dialogue: 0,0:02:15.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta thậm chí không cam đoan được điều đó có đúng thật không.
Dialogue: 0,0:02:19.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng, trong vùng đất của vũ lực và hỗn độn này,
Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:26.00,Default,,0000,0000,0000,,quý vị có thể nghe thấy những tiếng cười ẩn nấp
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,lay động cây cối.
Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Những họ hàng này là ai?
Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta biết đến chúng như là những con khỉ hình người "làm tình, không chiến tranh"
Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì chúng giao phối thường xuyên, nhiều bạn tình
Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,và giao phối với cả hai giới
Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,để kiểm soát những xung đột
Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,và giải quyết các vấn đề xã hội.
Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ, tôi không nói về giải pháp
Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,cho tất cả những vấn đề của loài người--
Dialogue: 0,0:02:49.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì có nhiều vấn đề về cuộc sống của tinh tinh lùn
Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,hơn là về người đảo Kama Sutra.
Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Tinh tinh lùn, giống như con người,
Dialogue: 0,0:02:55.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,thích chơi đùa trong suốt cuộc sống của chúng.
Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Chơi đùa không chỉ là những trò chơi trẻ con.
Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Đối với chúng ta và chúng,
Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,chơi đùa là nền tảng để liên kết những mối quan hệ
Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:06.00,Default,,0000,0000,0000,,và nuôi dưỡng sự bao dung.
Dialogue: 0,0:03:06.00,0:03:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là nơi chúng ta học cách tin tưởng,
Dialogue: 0,0:03:08.00,0:03:11.00,Default,,0000,0000,0000,,và học về những luật lệ của trò chơi.
Dialogue: 0,0:03:11.00,0:03:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Chơi đùa làm tăng sự sáng tạo
Dialogue: 0,0:03:13.00,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,và sự dẻo dai,
Dialogue: 0,0:03:16.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,và nó cũng hình thành nên tất cả những đa dạng--
Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,đa dạng tương tác
Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,đa dạng hành vi,
Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,đa dạng kết nối.
Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Và khi quý vị quan sát tinh tinh lùn chơi đùa,
Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,quý vị đang nhìn thấy các gốc rễ tiến hóa
Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,của tiếng cười, vũ điệu
Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,và lễ nghi của con người.
Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Chơi đùa là một chất kết dính
Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,gắn chúng ta với nhau.
Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ, tôi không biết quý vị chơi như thế nào,
Dialogue: 0,0:03:42.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi muốn cho quý vị thấy hai đoạn phim độc đáo
Dialogue: 0,0:03:44.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,vừa mới có được từ tự nhiên.
Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Trước tiên, nó là một kiểu chơi bóng của tinh tinh lùn--
Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:52.00,Default,,0000,0000,0000,,và tôi không có ý là môn bóng đá.
Dialogue: 0,0:03:52.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ở đây,
Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta có một con cái non và một con đực
Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,tham gia vào trò chơi đuổi bắt.
Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhìn xem con cái đang làm gì
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây có thể là nguồn gốc tiến hóa của một cụm từ,
Dialogue: 0,0:04:03.00,0:04:05.00,Default,,0000,0000,0000,,"cô ta bắt anh ta bằng những quả bóng"
Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi chỉ nghĩ rằng con đực thích được yêu ở đây hơn, đúng vậy.
Dialogue: 0,0:04:12.00,0:04:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Vâng.
Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:16.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:16.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy, trò chơi giới tính là giống nhau
Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,ở cả tinh tinh lùn và con người.
Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đoạn phim này thực sự thú vị
Dialogue: 0,0:04:22.00,0:04:24.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì nó cho thấy--
Dialogue: 0,0:04:24.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Đoạn phim này thực sự thú vị
Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,vì nó cho thấy sự sáng tạo
Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:31.00,Default,,0000,0000,0000,,khi mang những yếu tố khác thường vào trò chơi--
Dialogue: 0,0:04:31.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ví dụ tinh hoàn--
Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,và cả cách mà trò chơi đòi hỏi sự tin tưởng
Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:40.00,Default,,0000,0000,0000,,và cả khuyến khích sự tin tưởng--
Dialogue: 0,0:04:40.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,cùng lúc với sự vui vẻ tột độ.
Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng trò chơi là một sự luân phiên kiểu dạng.
Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Chơi đùa là vô định hình,
Dialogue: 0,0:04:49.00,0:04:51.00,Default,,0000,0000,0000,,và nó có thể có nhiều dạng,
Dialogue: 0,0:04:51.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,một số thì lặng lẽ hơn,
Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,giàu tưởng tượng, tò mò hơn--
Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,có thể là nơi điều kì diệu một lần nữa được khám phá.
Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi muốn quý vị nhìn vào đây,
Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:02.00,Default,,0000,0000,0000,,đây là Fuku, một con cái trẻ,
Dialogue: 0,0:05:02.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,và nó đang nghịch nước một cách lặng lẽ.
Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ, giống như nó,
Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:08.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta thỉnh thoảng chơi một mình,
Dialogue: 0,0:05:08.00,0:05:10.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng ta khám phá ra biên giới
Dialogue: 0,0:05:10.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,của thế giới bên trong và bên ngoài của ta.
Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là sự tò mò thích thú
Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,dẫn chúng ta đến khám phá, dẫn chúng ta đến tương tác.
Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Và sau đó những kết nối không mong đợi mà chúng ta hình thành nên
Dialogue: 0,0:05:22.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,là nơi nuôi dưỡng thực sự cho sự sáng tạo.
Dialogue: 0,0:05:26.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây chỉ là một vài hiểu biết nhỏ
Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:31.00,Default,,0000,0000,0000,,trong những hiểu biết sâu sắc mà tinh tinh lùn dành tặng ta
Dialogue: 0,0:05:31.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,về quá khứ và hiện tại của chúng ta.
Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng cũng giữ một bí mật cho tương lai của chúng ta,
Dialogue: 0,0:05:37.00,0:05:39.00,Default,,0000,0000,0000,,một tương lai nơi mà chúng ta cần thich nghi
Dialogue: 0,0:05:39.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,với một thế giới ngày càng thách thức
Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,thông qua sự sáng tạo nhiều hơn nữa
Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,và sự hợp tác tốt hơn.
Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Bí mật đó là: chơi đùa là chìa khóa
Dialogue: 0,0:05:49.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,cho những khả năng này.
Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Theo một cách khác,
Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,chơi đùa là tấm thẻ thích nghi hoang dã.
Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Để thích nghi thành công
Dialogue: 0,0:05:57.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,với một thế giới đang thay đổi
Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta cần chơi đùa.
Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng ta sẽ tạo ra thú vui tuyệt nhất chứ?
Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Chơi đùa thật sự không vô bổ.
Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:10.00,Default,,0000,0000,0000,,chơi đùa là cần thiết.
Dialogue: 0,0:06:10.00,0:06:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Đối với tinh tinh lùn và con người đều như nhau,
Dialogue: 0,0:06:13.00,0:06:16.00,Default,,0000,0000,0000,,cuộc sống không chỉ là màu hồng.
Dialogue: 0,0:06:16.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Tại những thời điểm ít thích hợp nhất để chơi đùa,
Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,có thể chính là thời điểm vui chơi trở nên khẩn cấp nhất.
Dialogue: 0,0:06:23.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy, đồng loại linh trưởng của tôi ơi,
Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta hãy cùng giữ lấy món quà từ sự tiến hóa
Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,và chơi đùa cùng với nhau
Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,để chúng ta lại khám phá sự sáng tạo,
Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,tình đồng loại và những điều kì diệu.
Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn.
Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:40.00,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)