Tôi đã viết một chuyên đề

cho tờ New York Times mục Tình Yêu 
Hiện Đại hồi tháng giêng này.

"Để rơi vào lưới tình, 
hãy làm như sau."

Và chuyên đề là về một
nghiên cứu tâm lý

được thiết kế để tạo nên tình yêu
lãng mạn trong phòng thí nghiệm,

và trải nghiệm của bản thân
tôi khi áp dụng nó

vào một đêm hè năm trước.

Bước thủ tục thì khá là dễ:

hai người xa lạ thay phiên nhau trả lời
36 câu hỏi tăng dần tính cá nhân

rồi sau đó nhìn chăm chú vào 
mắt nhau

mà không lên tiếng trong vòng
bốn phút.

Đây là một số câu hỏi mẫu.

Số 12: Nếu ngày mai thức dậy bạn 
sở hữu một năng lực hay phẩm chất,

bạn sẽ chọn điều gì?

Số 28: Lần cuối bạn khóc trước mặt 
người khác là khi nào?

Khi ở một mình?

Bạn thấy đó, các số thứ tự càng cao thì
vấn đề cá nhân càng tăng dần.

Số 30, tôi rất thích câu này:

Hãy nói cho đối phương điều bạn 
thích ở họ;

hãy thật thà lần này,

nói những điều bạn hiếm khi nói
đối với người mới gặp.

Khi tôi lần đầu bắt gặp cuộc
nghiên cứu này vài năm trước,

một chi tiết đã thực sự 
ấn tượng tôi

và đó là lời đồn rằng có hai người
tham gia lúc ấy

đã lấy nhau sau sáu tháng,

họ đã mời toàn bộ nhân viên phòng
thí nghiệm đến dự lễ.

Đương nhiên, tôi đã rất ngờ vực

về quá trình hình thành nên tình yêu
lãng mạn này,

nhưng cũng phải nói là tôi đã 
bị kích thích rồi.

Và khi tôi có cơ hội thử nghiệm
nó với bản thân,

với một người tôi biết nhưng 
không quen,

tôi chả hề mong sẽ động lòng gì.

Nhưng chúng tôi đã kết nhau,
và --

(Tiếng cười)

Và tôi nghĩ nó là một câu chuyện hay
nên tôi đã gửi về mục Tình Yêu Hiện Đại

một vài tháng sau.

Nó được xuất bản vào tháng giêng,

và bây giờ là tháng tám,

nên tôi đoán ắt hẳn các bạn chắc
đang tò mò muốn biết,

liệu chúng tôi có còn bên nhau?

Và lí do tôi biết các bạn đang
thắc mắc

là vì tôi đã được hỏi

hết lần này rồi lượt khác 
trong suốt 7 tháng qua.

Và chính câu hỏi này là điều tôi
muốn chia sẻ ngày hôm nay.

Hãy quay lại với nó nào.

(Tiếng cười)

Một tuần trước khi phát hành,

tôi đã rất lo lắng.

Tôi đang viết một cuốn sách
về chuyện tình yêu

trong vài năm qua,

nên tôi đã quen với lối viết về
trải nghiệm bản thân

với tình yêu lãng mạn trên blog.

Nhưng một bài đăng như vậy chỉ đạt
chừng hơn trăm lượt xem là cùng,

và thường chỉ là bạn Facebook à,

rồi tôi thiết nghĩ một chuyên đề
trên tờ New York TImes

sẽ có thể đạt hơn ngàn lượt xem.

Và đó là quá nhiều sự chú ý

cho một mối quan hệ chỉ vừa mới 
bắt đầu.

Nhưng hóa ra, tôi chả biết gì cả.

Thế nên khi chuyên đề được đăng
trên mạng

vào một buổi chiều thứ sáu,

và đến ngày thứ bảy, đây chính là 
lưu lượng lượt xem của blog tôi.

Rồi đến Chủ nhật, chương trình Today 
và Good Morning, America đã liên lạc.

Trong vòng một tháng, bài báo đã 
nhận hơn 8 triệu lượt xem,

và tôi, thú thật là,

đã không chuẩn bị cho sự chú ý này.

Nó là một chuyện phải thu thập hết
can đảm để bộc lộ

về sự trải nghiệm của bạn với 
tình yêu,

nhưng để tự khám phá ra rằng 
chuyện tình yêu của bạn

đã lên chuyên đàn quốc tế là một
chuyện khác --

(Tiếng cười)

và để nhận thức rằng
mọi người trên thế giới

đang thật tình bị lôi kéo bởi 
mối quan hệ chớm nở của bạn.

(Tiếng cười)

Và khi có người liên lạc điện thoại 
hay email, có khi mỗi ngày mỗi tuần,

họ đều hỏi cùng một câu đầu tiên:

Hai người còn quen nhau không?

Thật sự thì, khi tôi đang chuẩn bị
cho hôm nay,

tôi đã kiểm tra nhanh hòm thư đến 
trong email

cho câu hỏi đó

và vài tin nhắn lập tức hiện ra.

Chúng đều từ học sinh và nhà báo

cùng với những người xa lạ tò mò.

Tôi lên phỏng vấn trên radio và
họ cũng hỏi.

Khi tôi đang có bài nói chuyện, 
một người phụ nữ thậm chí hét lên,

"Mandy, bạn trai cô đâu rồi?'

Và tức thì, tôi thấy đỏ mặt.

Tôi hiểu đây là một điều bắt buộc.

Nếu bạn viết về mối quan hệ của 
mình cho một tờ báo quốc tế,

bạn nên đoán trước rằng mọi người sẽ
tự nhiên hỏi thăm về nó.

Nhưng tôi đã chưa chuẩn bị cho
phạm vi của câu hỏi này.

Bộ 36 câu hỏi ấy như đã có một 
cuộc sống của chúng vậy.

Thực tế, tờ New York Times đã cho 
phát hành một bài bổ sung

cho ngày Lễ Tình Yêu,

nói về trải nghiệm của độc giả 
khi thử bài thí nghiệm,

với nhiều mức độ thành công.

Nên phản xạ đầu tiên của tôi
khi đối với mọi sự chú ý này

chính là trở nên bênh vực cho
mối quan hệ của mình.

Tôi từ chối tất cả lời mời
dành cho cả hai

để làm một cuộc xuất hiện 
công chúng cùng nhau.

Tôi từ chối phỏng vấn TV,

kể cả những lần mời chụp hình
cả hai chúng tôi.

Tôi sợ chúng tôi sẽ trở thành

những thần tượng cho quá trình
rơi vào lưới tình,

một vị trí tôi cảm thấy mình chẳng 
xứng đáng

Rồi tôi hiểu rằng:

họ không muốn biết kết quả 
của cuộc thí nghiệm,

họ muốn biết rằng nó có tác dụng 
hay không:

đó là, nếu nó có khả năng tạo ra
một tình yêu lâu bền,

không chỉ thoáng qua, mà là một
tình yêu bền chặt.

Nhưng đây lại là câu hỏi tôi 
thấy quá sức để trả lời.

Mối quan hệ của tôi chỉ mới
được tính vài tháng,

và mọi người lại đang hỏi không
đúng câu ngay từ đầu.

Liệu biết được chúng tôi có bên nhau 
nữa không thì giúp gì cho họ?

Nếu câu trả lời là không,

liệu nó có biến trải nghiệm 
khi thử 36 câu hỏi này

bớt giá trị đi không?

Bác sĩ Arthur Aron lần đầu viết về
những câu hỏi này

trong cuộc nghiên cứu năm 1997,

và đây, mục tiêu của họ không phải 
là tạo ra tình yêu lãng mạn.

Thay vào đó, họ muốn tăng cường

sự gần gũi cá nhân giữa những
sinh viên với nhau,

bằng cách áp dụng điều mà 
Aron gọi là

"sự bày tỏ bản thân, đối ứng, 
lâu dài và tăng dần tính cá nhân."

Nghe có vẻ lãng mạn, đúng không?

Nhưng cuộc nghiên cứu 
đã có tác dụng.

Người tham gia quả thực đã gần gũi
nhau hơn,

và vài cuộc nghiên cứu theo sau cũng
áp dụng công thức giao hữu của Aaron

như một cách xây dựng cấp tốc mức 
độ thân mật và tin cậy khi mới quen.

Họ đã áp dụng cho những cộng sự 
cảnh sát và thành viên cộng đồng,

cũng như cho những người có
quan điểm chính trị đối lập nhau.

Bản nghiên cứu gốc của mọi sự,

thứ mà tôi đã thử hè năm rồi,

bộ câu hỏi cá nhân với 4 phút
trao đổi ánh nhìn cho nhau,

đã được đề cập trong mục này,

nhưng thật tiếc là nó đã không được
công bố.

Một vài tháng trước đây, tôi đã 
có một bài nói

tại vài trường giáo dục khai phóng,

và một sinh viên đến chào hỏi tôi,

khá là ngại ngùng,

"Em đã thử nghiên cứu của cô 
và đã không thành công."

Cậu ấy dường như rối bời bởi nó.

"Ý em là em không thấy thích người
em đã thử cùng?" Tôi hỏi.

"Thực ra thì..."
Cậu ngập ngùng.

"Em nghĩ cô ấy chỉ muốn làm bạn."

"Nhưng hai người làm bạn tốt hơn chứ
nhỉ?" Tôi hỏi.

"Em có cảm thấy rằng hai người
hiểu nhau hơn sau đó không?"

Cậu gật đầu.

"Thế thì, nó có tác dụng rồi,"
Tôi nói.

Tôi không nghĩ đó là câu trả lời
cậu ấy đang tìm kiếm.

Thực chất, tôi không nghĩ đó là câu 
trả lời mà chúng ta đang tìm kiếm

khi bàn về tình yêu.

Tôi bắt gặp cuộc nghiên cứu này

lần đầu khi mới 29 tuổi

và tôi đang trải qua một cuộc
chia tay rất khó khăn lúc đó.

Tôi đã ở trong mối quan hệ đó
từ năm lên 20,

có thể nói là những năm trăng tròn,

và anh ấy là mối tình đầu của tôi,

tôi không thể hình dung ra cuộc sống 
thiếu bóng dáng anh ấy được.

Nên tôi tập trung vào khoa học.

Tôi tìm tòi mọi thứ tôi có thể
về khoa học của tình yêu,

và tôi nghĩ tôi sẽ nguôi ngoai 
phần nào khỏi nỗi đau đó.

Tôi không biết liệu có ngộ ra
điều này lúc ấy chưa --

Tôi nghĩ tôi chỉ đang sưu tầm cho
cuốn sách đang dở dang --

nhưng nó lại rất rõ ràng trong 
trí nhớ.

Tôi hi vọng rằng nếu tôi chuẩn bị
bản thân với kiến thức về tình yêu,

tôi chắc đã không cảm thấy cô quạnh
và khủng khiếp như hồi trước rồi.

Và tất cả kiến thức này đều hữu
dụng trong vài khía cạnh.

Tôi trở nên kiên trì hơn với tình yêu,
tôi thư giãn nhiều hơn.

Tôi tự tin về việc đòi hỏi
cho thứ mà mình muốn.

Nhưng tôi cũng có thể xem xét 
bản thân rõ hơn,

và nhận dạng được thứ tôi muốn
đôi lúc

vượt quá mức yêu cầu hợp lý.

Những gì tôi muốn từ tình yêu là 
sự bảo đảm,

không chỉ được yêu ngày hôm nay

và cả ngày hôm sau,

mà là tôi sẽ được yêu bởi người tôi 
yêu mãi mãi.

Có thể chính là khả năng của 
sự cam đoan

mà mọi người không ngừng hỏi

khi họ muốn biết liệu chúng tôi
còn bên nhau hay không.

Câu chuyện mà giới truyền thông kể 
về bộ 36 câu hỏi

nói về sự thực hư của con đường tắt
dẫn đến tình yêu.

Có thể có một lối đi tránh được 
những mối nguy tham gia,

và đây là một câu chuyện lôi cuốn,

bởi vì được yêu say mê thật tuyệt,

nhưng đồng thời cũng thật đáng sợ.

Cái khoảnh khắc mà bạn thú nhận
tương tư một ai đó,

bạn đang đảm đương một sự mất mát
khá to lớn,

và nó đúng là các câu hỏi này chỉ
bổ sung một cơ chế

cho sự tìm hiểu lẫn nhau cấp tốc,

cũng như cho sự được biết đến,

và tôi nghĩ đây chính là điều mà
đa số chúng ta trông chờ từ tình yêu:

để được biết đến, được cảm thấy, 
được thấu hiểu.

Nhưng khi đến vấn đề tình yêu,

chúng ta quá sẵn sàng chấp nhận
phiên bản ngắn của câu chuyện.

Phiên bản mà chỉ gồm 1 câu hỏi,
"Các bạn còn ở bên nhau không?"

và nội dung là một câu trả lời có 
hoặc không.

Thế nên thay vì câu hỏi đó,

tôi muốn đề nghị chúng ta hãy hỏi
nhưng câu có chiều sâu hơn,

như thế này:

Làm sao bạn quyết định được ai 
xứng đáng

với tình yêu của bạn và
ai thì không?

Làm sao bạn giữ vững được tình yêu
khi mọi thứ trở nên khó khăn,

và làm sao bạn biết khi nào là nên
từ bỏ tất cả?

Làm sao bạn sống cùng với 
sự nghi ngờ

mà cứ luồng lách vào bất cứ 
quan hệ nào,

hay thậm chí khó hơn nữa,

làm sao bạn sống được trong 
sự hoài nghi?

Tôi không biết được câu trả lời cho 
những câu hỏi dạng này,

nhưng tôi biết chúng là một khởi đầu
quan trọng cho một cuộc tâm sự

chân thực về ý nghĩa của 
tình yêu.

Do đó, nếu bạn muốn nó,

phiên bản ngắn của câu chuyện 
mối quan hệ của tôi là đây:

một năm trước, một người quen và tôi
đã nghiên cứu

với mục đích tạo nên tình yêu 
lãng mạn,

rồi chúng tôi đã thích nhau,

và chúng tôi vẫn còn bên nhau,

và tôi rất mừng vì điều đó.

Tuy nhiên, rơi vào lưới tình không 
giống như việc ở lại lưới tình.

Rơi vào lưới tình là phần dễ nhất 
thôi.

Tôi đã viết cuối chuyên mục, "Tình 
yêu không tự nhiên xảy ra với ta.

Chúng ta yêu nhau bởi chúng ta đều 
lựa chọn như vậy. "

Và tôi khá run người khi 
đọc lại nó bây giờ,

không vì nó không đúng,

mà vì lúc đó, 
tôi đã không cân nhắc kĩ mọi thứ

được chứa đựng trong
quyết định ấy.

Tôi đã không cân nhắc số lần chúng 
ta đã buộc phải đưa ra quyết định đó

và số lần tôi sẽ tiếp tục tìm đến 
sự lựa chọn như vậy

dù có biết hay không anh ấy sẽ
luôn luôn chọn tôi.

Tôi muốn nó đủ để có thể hỏi và
trả lời 36 câu ấy,

và đủ để chọn mà yêu một con người
tốt bụng, rộng lượng và vui vẻ

và đủ để công bố sự lựa chọn đó
trên tờ báo hàng đầu nước Mỹ.

Bù lại, việc tôi đạt được chính là
làm cho mối quan hệ của mình

trở thành một chuyện cổ tích
mà tôi không tin vào mấy.

Và thứ tôi muốn, thứ mà có lẽ tôi
sẽ dành trọn đời ấp ủ,

chính là cho câu chuyện cổ tích ấy 
thành hiện thực.

Tôi muốn kết thúc có hậu được lồng 
vào trong tựa đề chuyên mục,

điều đó, nói đúng hơn,

là phần duy nhất của bài viết mà tôi
chẳng hề đụng bút đến.

(Tiếng cười)

Nhưng thứ tôi có thay vào đó lại là cơ hội
được lựa chọn để yêu một người,

và hi vọng rằng anh ấy sẽ đáp trả
lại tình yêu của tôi,

và nó rất đáng sợ,

nhưng đó lại chính là điều khoản
của tình yêu.

Xin cám ơn.