1
00:00:00,843 --> 00:00:02,888
Sizlere çalıştığım modellerden bazılarının videosunu

2
00:00:02,888 --> 00:00:04,477
göstermek istiyorum.

3
00:00:04,477 --> 00:00:08,015
Hepsi de mükemmel bir şekle sahip ve hiçbiri de birazcık bile yağ barındırmıyor.

4
00:00:08,015 --> 00:00:10,553
Harikulade olduklarından bahsetmiş miydim?

5
00:00:10,553 --> 00:00:13,683
Ve de bilimsel model olduklarından? (Kahkahalar)

6
00:00:13,683 --> 00:00:16,026
Tahmin etmiş olabileceğiniz gibi, ben bir doku mühendisiyim

7
00:00:16,026 --> 00:00:18,475
ve bu da atan bir kalbin laboratuvarda tasarladığım

8
00:00:18,475 --> 00:00:20,691
bir kısmının videosu.

9
00:00:20,691 --> 00:00:22,573
Ve bir gün bu dokuların insan vücudunda

10
00:00:22,573 --> 00:00:25,517
yedek parça olarak kullanılabilmesini umuyoruz.

11
00:00:25,517 --> 00:00:27,797
Ama bugün size anlatacağım şey,

12
00:00:27,797 --> 00:00:32,244
bu dokuların nasıl harika model oldukları.

13
00:00:32,244 --> 00:00:34,971
Pekala, bir süre için ilaç tarama işlemini düşünelim.

14
00:00:34,971 --> 00:00:37,949
İlaçlar piyasa sürülmeden önce, ilaç formülasyonundan laboratuvar testine,

15
00:00:37,949 --> 00:00:40,452
hayvan testine ve daha sonra insan testi de diyebileceğiniz

16
00:00:40,452 --> 00:00:42,717
klinik denemelere maruz kalırlar.

17
00:00:42,717 --> 00:00:45,860
Bu çok fazla paraya ve çok fazla zamana

18
00:00:45,860 --> 00:00:48,670
mal olur ve bazen, bir ilaç piyasaya sürüldüğünde bile,

19
00:00:48,670 --> 00:00:52,605
tahmin edilemez bir yön çizer ve insanlara zarar verir.

20
00:00:52,605 --> 00:00:56,692
Ve daha sonra sonuçları kötü, başarısız olur.

21
00:00:56,692 --> 00:01:00,876
Hepsi özünde iki konuya indirgenir. Bir, insanlar deney faresi değildir

22
00:01:00,876 --> 00:01:04,964
ve iki, her ne kadar birbirimizle inanılmaz benzerliklere sahipsek de,

23
00:01:04,964 --> 00:01:07,405
aslında seninle benim aramdaki o küçük farklılıklar

24
00:01:07,405 --> 00:01:09,914
ilaçları metabolize edişimiz ve ilaçların bizi etkileyişi

25
00:01:09,914 --> 00:01:11,783
üzerine büyük etkiler yaratır.

26
00:01:11,783 --> 00:01:14,615
Peki ya laboratuvarlarımızda bize deney farelerinden

27
00:01:14,615 --> 00:01:17,885
daha çok benzemekle kalmayıp, çeşitliliklerimizi de

28
00:01:17,885 --> 00:01:21,805
yansıtan daha iyi modellerimiz olsaydı?

29
00:01:21,805 --> 00:01:25,732
Doku mühendisliğiyle bunu nasıl yapabileceğimizi görelim.

30
00:01:25,732 --> 00:01:28,261
Gerçekten önemli olan kilit teknolojilerden biri

31
00:01:28,261 --> 00:01:31,453
indüklenmiş pluripotent kök hücreleri.

32
00:01:31,453 --> 00:01:33,971
Yakın zamanda Japonya'da geliştirildiler.

33
00:01:33,971 --> 00:01:36,418
Tamam, indüklenmiş pluripotent kök hücreleri.

34
00:01:36,418 --> 00:01:38,531
Tartışmasız olarak bu hücreler, embriyonik

35
00:01:38,531 --> 00:01:40,748
kök hücrelerine çok benziyorlar.

36
00:01:40,748 --> 00:01:43,647
Hücreleri, peki, diyelim ki, deri hücrelerini,

37
00:01:43,647 --> 00:01:46,154
onlara biraz gen ekleyerek, onları üreterek, ve sonra

38
00:01:46,154 --> 00:01:47,775
hasat ederek indüklüyoruz.

39
00:01:47,775 --> 00:01:50,482
Yani bunlar, hücresel amnezi gibi bir şekilde,

40
00:01:50,482 --> 00:01:53,266
embriyonik bir duruma getirilebilen deri hücreleri.

41
00:01:53,266 --> 00:01:55,978
Yani tartışmasız bir şekilde bu, bir numaralı harika şey.

42
00:01:55,978 --> 00:01:58,527
İki numaralı harika şey, bunlardan herhangi bir dokuyu

43
00:01:58,527 --> 00:02:01,082
üretebilirsiniz: beyin, kalp, karaciğer, siz seçin,

44
00:02:01,082 --> 00:02:03,605
ama kendi hücrelerinizden.

45
00:02:03,605 --> 00:02:07,170
Yani bir çip üzerinde kalbinizin, beyninizin birer modelini

46
00:02:07,170 --> 00:02:09,802
yapabiliyoruz.

47
00:02:09,802 --> 00:02:12,658
Öngörülebilir yoğunlukta ve davranışta dokular üretmek

48
00:02:12,658 --> 00:02:15,490
burada ikinci konu, ve bu modellerin ilaç keşiflerinde

49
00:02:15,490 --> 00:02:18,162
benimsenmelerinde gerçekten de kilit nokta olacak.

50
00:02:18,162 --> 00:02:21,274
Ve bu, laboratuvarımızda geliştirdiğimiz, dokuları daha modüler, daha ölçeklenebilir

51
00:02:21,274 --> 00:02:24,722
bir biçimde üretmemize yardımcı olan bir biyolojik reaktörün şematiği.

52
00:02:24,722 --> 00:02:28,121
Daha ileri gidelim, bunun binlerce insan dokusu parçasıyla

53
00:02:28,121 --> 00:02:30,458
oluşabilecek tek parça paralel bir versiyonunu hayal eden.

54
00:02:30,458 --> 00:02:34,506
Bu bir çip üzerinde klinik bir araştırma yapmak gibi olurdu.

55
00:02:34,506 --> 00:02:38,301
Ama bu indüklenmiş pluripotent kök hücreleriyle alakalı diğer bir şey

56
00:02:38,301 --> 00:02:40,850
eğer genetik bir hastalığa sahip insanlardan,

57
00:02:40,850 --> 00:02:43,026
diyelim ki, bazı deri hücrelerini alırsak,

58
00:02:43,026 --> 00:02:45,282
ve bunlardan doku üretirsek,

59
00:02:45,282 --> 00:02:47,250
doku üretim tekniklerini, bu hastalık modellerini

60
00:02:47,250 --> 00:02:50,651
laboratuvarda üretmek için kullanabiliriz.

61
00:02:50,651 --> 00:02:54,235
İşte Harvard'daki Kevin Eggan'ın laboratuvarından bir örnek.

62
00:02:54,235 --> 00:02:56,525
Lou Gehrig hastalığına

63
00:02:56,525 --> 00:02:59,240
sahip hastaların indüklenmiş pluripotent

64
00:02:59,240 --> 00:03:01,869
kök hücrelerinden nöronlar üretti

65
00:03:01,869 --> 00:03:04,312
ve bunları nöronlara ayrıştırdı ve burdaki hayret verici olay,

66
00:03:04,312 --> 00:03:07,464
bu nöronların da hastalığın semptomlarını gösteriyor olması.

67
00:03:07,464 --> 00:03:09,563
Yani bunun gibi hastalık modelleriyle, hastalıklara

68
00:03:09,563 --> 00:03:12,145
her zamankinden daha hızlı karşı koyabilir, hastalığı çok

69
00:03:12,145 --> 00:03:16,108
daha iyi anlayabilir ve belki de ilaç keşfini çok daha hızlandırabiliriz.

70
00:03:16,108 --> 00:03:19,488
Bu da gece körlüğüne sahip birinden üretilen, hastaya özgü

71
00:03:19,488 --> 00:03:23,497
kök hücrelerinin bir başka örneği.

72
00:03:23,497 --> 00:03:25,251
Bu, retinanın bir dejenerasyonu.

73
00:03:25,251 --> 00:03:28,008
Bu, ailemden gelen bir hastalık ve gerçekten bu gibi hücrelerin

74
00:03:28,008 --> 00:03:30,232
bir tedavi bulunmasında yardımcı olabileceğini umuyoruz.

75
00:03:30,232 --> 00:03:33,040
Kimi insanlar bu modellerin iyi hoş olduğunu düşünüp bir yandan

76
00:03:33,040 --> 00:03:36,481
"Pekala, bunlar gerçekten deney fareleri kadar iyi mi?" diye de sorabilir.

77
00:03:36,481 --> 00:03:39,469
Sonuçta deney faresi, tüm organlarının

78
00:03:39,469 --> 00:03:41,175
içinde olduğu komple bir organizma.

79
00:03:41,175 --> 00:03:45,096
Kalp için bir ilaç karaciğerde metabolize edilebilir

80
00:03:45,096 --> 00:03:47,936
ve yan ürünlerin bir kısmı yağ içerisinde saklanabilir.

81
00:03:47,936 --> 00:03:52,463
Doku üzerinden üretilen modellerle tüm bunları kaçırmıyor musunuz?

82
00:03:52,463 --> 00:03:54,577
Bu da bu alanın ayrı bir gidişat yönü.

83
00:03:54,577 --> 00:03:57,444
Doku mühendisliği teknikleriyle mikroakışkanları birleştirerek,

84
00:03:57,444 --> 00:03:59,608
bu alan aslında vücudun bütün organ sistemleri

85
00:03:59,608 --> 00:04:02,114
ile birlikte tüm ekosistemini kullanarak,

86
00:04:02,114 --> 00:04:04,514
kan basıncınız için aldığınız bir ilacın karaciğerinizi

87
00:04:04,514 --> 00:04:06,117
nasıl etkileyebileceğini ya da bir antidepresanın kalbinizi

88
00:04:06,117 --> 00:04:09,384
nasıl etkileyebileceğini test edebilen bir model geliştirmeye doğru gidiyor.

89
00:04:09,384 --> 00:04:13,456
Böyle sistemleri kurabilmek gerçekten çok zor, ama o noktaya ulaşabilmeye henüz başladık,

90
00:04:13,456 --> 00:04:16,760
yani, dikkatle izleyin.

91
00:04:16,760 --> 00:04:19,392
Ama bunlar hepsi de değil, çünkü bir ilaç onaylandığında,

92
00:04:19,392 --> 00:04:23,074
doku mühendisliği teknikleri, daha da kişiselleştirilmiş tedaviler geliştirmemizde yardımcı olabilir.

93
00:04:23,074 --> 00:04:26,816
Bu, belki bir gün önemseyebileceğiniz bir örnek,

94
00:04:26,816 --> 00:04:28,936
ama umarım böyle bir şeyle karşılaşmazsınız,

95
00:04:28,936 --> 00:04:31,456
çünkü, bir gün size kanser olduğunuzu haber veren

96
00:04:31,456 --> 00:04:34,664
bir telefon aldığınızı hayal edin.

97
00:04:34,664 --> 00:04:37,200
Bundan sonra alacağınız kanser ilaçlarının,

98
00:04:37,200 --> 00:04:39,960
sizin kanseriniz üzerinde etkili olup olmadığını test etmek istemez miydiniz?

99
00:04:39,960 --> 00:04:42,382
Bu, Karen Burg'ün laboratuvarından bir örnek,

100
00:04:42,382 --> 00:04:45,288
göğüs kanseri hücrelerinin izini basmak için mürekkep püskürtme teknolojileri kullanıyorlar

101
00:04:45,288 --> 00:04:47,759
ve kanserin ilerlemesi ve tedavisi üzerine çalışıyorlar.

102
00:04:47,759 --> 00:04:50,312
Ve Tufts'taki bazı meslektaşlarımız bunun gibi modelleri

103
00:04:50,312 --> 00:04:53,400
dokudan üretilmiş kemikle harmanlayarak kanserin

104
00:04:53,400 --> 00:04:56,120
vücudun bir parçasından bir sonrakine nasıl yayıldığını izliyorlar

105
00:04:56,120 --> 00:04:58,504
ve bu tip çoklu-doku çiplerinin, bu tarz çalışmaların

106
00:04:58,504 --> 00:05:01,489
gelecek nesli olacağını düşünebilirsiniz.

107
00:05:01,489 --> 00:05:03,911
Az önce konuştuğumuz modelleri düşünecek olursak,

108
00:05:03,911 --> 00:05:05,824
doku mühendisliğinin, ilerleyerek, her bir aşamada

109
00:05:05,824 --> 00:05:08,280
ilaç taramayı kökten değiştirmeye yardım etmeye

110
00:05:08,280 --> 00:05:11,058
hazır olduğunu görebilirsiniz:

111
00:05:11,058 --> 00:05:13,632
hastalık modelleri daha iyi ilaç formülasyonları yapmada,

112
00:05:13,632 --> 00:05:17,503
çok büyük ölçekte paralel insan doku modelleri laboratuvar testinde devrim yapmada,

113
00:05:17,503 --> 00:05:21,728
klinik denemelerde hayvan ve instan testlerini azaltmada

114
00:05:21,728 --> 00:05:23,420
ve bir pazar olarak bile gördüğümüz şeyi

115
00:05:23,420 --> 00:05:27,008
engelleyen bireyselleşmiş terapilerde.

116
00:05:27,008 --> 00:05:29,552
Aslen, bir molekülü geliştirme ve bu molekülün

117
00:05:29,552 --> 00:05:31,875
insan vücudunda nasıl davrandığını öğrenme arasındaki

118
00:05:31,875 --> 00:05:34,224
bilgi akışını önemli ölçüde hızlandırıyoruz.

119
00:05:34,224 --> 00:05:36,552
Bunu gerçekleştirmek için bizim yaptığımız aslında

120
00:05:36,552 --> 00:05:41,413
biyoteknoloji ve farmakolojiyi, bir bilişim teknolojisine dönüştürerek,

121
00:05:41,413 --> 00:05:44,392
ilaçları daha hızlı, daha ucuz ve daha etkili bir biçimde

122
00:05:44,392 --> 00:05:47,608
keşfedip değerlendirmemizi sağlamak.

123
00:05:47,608 --> 00:05:51,688
Bu da hayvan testlerinin karşılığı olan bu modellere yeni anlamlar yüklüyor, öyle değil mi?

124
00:05:51,688 --> 00:05:58,503
Teşekkür ederim. (Alkışlar)