လူတွေဟာ ဘာဖြစ်လို့များ ယဉ်ကျေးမှု အမွေ အနှစ်ကို တမင်ကို ဖျက်ဆီးကြတာလဲ? အဲဒီလိုလုပ်ခြင်းက သမိုင်းကို ဖျက်ပစ်နိုင်တယ်လို့ သူတို့ ယုံကြည်နေကြတာလား။ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု မှတ်ဉာဏ်ကို ဖျက်နေကြတာလား။ ကျွနု်ပ်တို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေကို တိုက်စားမှုနဲ့ သဘာဝ ကပ်ဘေးတွေကြောင့် ဆုံးရှုံးနေရတာ မှန်ပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ အဲဒါက ရှောင်ရှားရန် မလွယ်တဲ့ အရာပါ။ ဒီနေ့ ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးချင်တာက၊ ပုံတွေကို ခင်ဗျားတို့ရဲ့ ပုံတွေကို-- အသုံးပြုပြီး ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ရတဲ့ သမိုင်းကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်နိုင်ပုံ ဆန်းသစ်တဲ့ နည်းပညာနဲ့ စေတနာ့ဝန်ထမ်း ကူပေးကြသူတို့ရဲ့ အားထုတ်မှုနဲ့ လုပ်နိုင်တယ်။ 20 ရာစု အစောပိုင်းတွင်၊ ရှေးဟောင်း သုတေသန ပညာရှင်တွေဟာ ရုပ်ပွားတော်များနဲ့ အနုပညာလက်ရာများကို ရှေးဟောင်း Hatra မြို့မှာ အီရတ်နိုင်ငံ တွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီလို ရုပ်တုဆိုရင် အပိုင်းအစများအဖြစ် တွေ့ရှိခဲ့ကြတယ်၊ တချို့ဆိုရင် ဦးခေါင်းတွေ ဒါမှမဟုတ် လက်တွေ မရှိခဲ့ကြပါ၊ ဒါတောင် သူတို့ရဲ့ အဝတ်အစားနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ဟန် အနေအထားက သူတို့ရဲ့ ဇာတ်လမ်းကို ကျွန်ုပ်တို့အား ပြောပြနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဥပမာ- ဒူးအထိရှည်တဲ့ အင်္ကျီကို ဝတ်ထားပြီး ခြေထောက်မှာ ဘာမှ စီးမထားတာကို ကြည့်ရခြင်းအားဖြင့်၊ ထိုသူဟာ ယဇ်ပုရောဟိတ် ဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ယုံကြည်ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီအရာကို အနီးကပ် လေ့လာကြည့် လိုက်တဲ့ အခါမှာ၊ ဝတ်ဆင်ထားတဲ့ အင်္ကျီကို အသေအချာ အလှဆင်ပေးထားတကို တွေ့ရလို့ အဲဒါဟာ လက်တွေ့တွင် ဘာသာရေးဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်စရာများကို လုပ်ကိုင်နေခဲ့တဲ့ ဘုရင်ရဲ့ ရုပ်တု ဖြစ်တယ်လို့ သုတေသီများ ထင်မှတ်ကြပါတယ်။ Mosul ယဉ်ကျေးမှု ပြတိုက်ကို ၁၉၅၂ ခုနှစ်မှာ အီရတ် မြောက်ပိုင်းမှာ ဖွင့်လိုက်တော့၊ ဒီရုပ်တုနဲ့ အခြားရုပ်တုတွေကို အနာဂတ် မျိုးဆက်များအတွက် ထိန်းသိမ်းထားရန် အဲဒီမှာ ထားရှိခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တုန်းက အီရတ်အား အမေရိကန်ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှု နောက်မှာ အချို့ ရုပ်တုများ၊ အနုပညာ လက်ရာများကို Baghdad မြို့တော်ဆီ ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ပေမဲ့၊ ဒီရုပ်တုကတော့ ကျန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနောက် လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှာ ဗွီဒီယို တစ်ခုကို ဖြန့်ချိခဲ့ရာ ချက်ချင်းဆိုသလို ဟိုလေးတကျော် ဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ထဲက တချို့ အဲဒါ မြင်ဖူးခဲ့ကြမှာပါ။ ဗီဒီယို အတိုကို ဖွင့်ပြပါမယ်။ (ဗီဒီယို) (အာရဗီနဲ့ သီဆိုနေ) (သီချင်း ပြီးဆုံး) စိတ်ညစ်စရာ အဖြစ်အပျက်ပါ။ ဗီဒီယိုထဲတွင် ခင်ဗျားတို့ သိတာ တစ်ခုခုကို သတိထားမိကြလား။ ဟောကို ပြောနေတာ။ ခုနက ရုပ်တုပါပဲ။ ၎င်းကို ဖြုတ်ချပစ်ခဲ့လို့ အပိုင်းပိုင်း ကွဲအက်သွားခဲ့တယ်။ Matthew Vincen နဲ့ ကျွန်တော် အဲဒီဗီဒီယိုကို မြင်ရတော့ စိတ်တုန်လှုပ်ခဲ့ရပါတယ်။ ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့် ထိန်းသိမ်းရန် ဆန်းသစ်တဲ့ နည်းပညာကိုအသုံးပြုနေကြတဲ့ ရှေးဟောင်းသုတေသနပညာရှင်တွေ ဖြစ်ကြလို့ စိတ်ကူး တစ်ခုကို ရခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ဒီအနုပညာ လက်ရာတွေကို ဖျက်ဆီးမပစ်ခင် ရိုက်ယူခဲ့ကြတဲ့ ပုံတွေကို လူတွေဆီက ရှာဖွေရယူလျက်၊ ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့် ၎င်းတို့ကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်ရန်ပါ။ အဲဒီလို လုပ်နိုင်ပါက၊ အဲဒါတွေကို ပြတိုက်အတုထဲတွင် ထားရှိပေးပြီး ခုနက ဇာတ်လမ်းကို ပြောပြမှာပါ။ အဲဒါနဲ့ ခုနက ဗီဒီယိုကို ကျွန်တော်တို့ မြင်ခဲ့ရတဲ့နောက် နှစ်ပတ် အကြာတွင် ကျွန်တော်တို့ဟာ Project Mosul ဆိုတာကို စတင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးခဲ့တဲ့ ပုံတွေကို မှတ်မိကြတယ်နော်။ အဲဒါဟာ တကယ်တမ်းမှာ လူတွေထံမှ ရရှိခဲ့တာကို သုံးပြီး ပြန်ပြီးတည်ဆောင်ခဲ့တဲ့ဟာပါ။ ဖျက်ဆီး မခံခဲ့ရတုန်းက ပုံတွေကို သုံးခဲ့ကြတယ်။ အဲဒါကို တကယ်လက်တွေ့တွင် ဘယ်လိုများ လုပ်ကိုင်ကြတာလဲ ဆိုတာကို ခင်ဗျာတို့က အတိအကျ သိချင်လိုကြမှာ အမှန်ပါပဲ။ ကောင်းပါပြီ၊ ဒီနည်းပညာအတွက် အဓိကအကျဆုံးက photogrammetry ဆိုတာပါ၊ အဲဒါကို ဒီဂျာမနီနိုင်ငံမှာ တီထွင်ခဲ့တာပါ။ အဲဒီနည်းပညာက အရာဝတ္ထု တစ်ခုခုကို ရှုထောင့် မတူတဲ့ နေရာများမှ ရိုက်ထားတဲ့ ရိုးရိုးပုံတွေကို အသုံးပြုလျက် D ရုပ်ကြွပုံစံကို ဖန်တီးခွင့် ပြုပေးပါတယ်။ ကျွန်တော် ပြောနေတဲ့ဟာက မှော်ပညာမျိုးလို ထင်စရာရှိပေမဲ့၊ မဟုတ်ပါ။ အဲဒါ အလုပ်လုပ်ပုံကို ပြပေးပါရစေ။ ရုပ်တု တစ်ခုတည်းအတွက် လူတွေထံမှ ရရှိခဲ့တဲ့ ပုံနှစ်ပုံ ရှိပါတယ်။ ကွန်ပျူတာက အရာဝတ္ထု တစ်ခုထဲက ဆင်တူတဲ့ အချင်းအရာတွေကို ဓာတ်ပုံ နှစ်ခုထဲတွင် ဆန်းစစ် ရာကြည့်ပါတယ်။ အဲဒီနောက်မှာ ဒီကိစ္စထဲမှာလို ဓာတ်ပုံ အများအပြားကို အသုံးပြုပြီး၊ ၎င်းဟာ ထိုအရာကို 3D အဖြစ် စပြီး တည်ဆောက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စထဲတွင်၊ ရိုက်ယူခဲ့ကြတဲ့ ပုံတစ်ပုံစီအတွက် ကင်မရာတွေရဲ့ တည်နေရာတွေ ရှိခဲ့ရာ အပြာရောင်နဲ့ ပြပေးထားပါတယ်။ ဒါစာ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကိုသာ ပြန်ဖေါ်ထုတ် ထားတာကို ကျွန်တော် ဝန်ခံရပါမယ်။ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းလို့ ဘာဖြစ်လို့ ပြောရတာလဲ။ ရုပ်တုဟာ နံရံတစ်ခုနားမှာ ရပ်နေခဲ့ရခြင်း ကြောင့် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ရုပ်တုကို နောက်ကျော်ဖက်မှနေပြီး ရိုက်ခဲ့တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေ မရှိခဲ့ကြပါဘူး။ ကျွန်တော် ဒီရုပ်တုကို ဒီဂျစ်တယ်နည်းဖြင့် အပြည့်အဝ ပြန်ဖေါ်ထုတ်ချင်ခဲ့ရင်၊ သင့်တော်တဲ့ ကင်မရာလိုပါမယ်၊ သုံးခွလိုပြီး အလင်းရောင် စနစ်ကျဖို့ လိုမယ်။ ဒါပေမဲ့ လူတွေဆီက ရယူကြတဲ့ ပုံတွေနဲ့ အဲဒီလို လုပ်မရနိုင်ပါ။ ခင်ဗျားတို့ စဉ်းစားကြည့်ကြပါ- ပြတိုက်ကို သွားရင်၊ ခင်ဗျားတို့ထဲက ဘယ်နှစ်ယောက်ကများ ရုပ်တုရဲ့ အစိတ်အပိုင်း အားလုံးကို ရိုက်ယူကြပါသလဲ။ နောက်ကျောပိုင်းကို ရိုက်ကြပါသလား? ခင်ဗျားတို့အကြားမှာ Michelangelo ရဲ့ David လို ရုပ်တုကို စိတ်ဝင်စားသူ ရှိရင် ကျွန်တော့အထင်-- (ရယ်သံများ) ဒါပေမဲ့၊ ပြောချင်တာက၊ ဒီအရာရဲ့ နောက်ထပ် ပုံတွေကို ကျွန်တော်တို့ ရှာနိုင်ကြမယ်ဆိုရင်၊ ကျွန်တော်တို့ဟာ 3D ပုံစံကို ပိုကောင်းအောင် လုပ်နိုင်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ ဒီစီမံကိန်းကို စချိန်မှာ၊ ကျွန်တော်တို့ဟာ Mosul Museum ကို ထည့်စဉ်းစားခဲ့ကြတာပါ။ ကျွန်တော်တို့ ဓာတ်ပုံ အနည်းငယ်ရမယ်၊ စိတ်ဝင်စားတဲ့ လူတချို့ရှိကြမယ်၊ ရုပ်တုအတု တစ်ခုနှစ်ခု ထုတ်လုပ်မယ်ပေါ့၊ ဒါပေမဲ့ အဟုန်ပြင်းစွာနဲ့ ကြီးထွားလာမှုကို စတင်ပေးလိုက်ကြမှန်း မသိခဲ့ကြပါ။ ကျွန်တော် အဲဒါကို နားမလည်မိစဉ်၊ တစ်ခု ထင်ရှားနေတာကို နားလည်လိုက်ကြတယ်- ဒီစိတ်ကူးကို ဘယ်နေရာကမဆို ဆုံးရှုံး ခဲ့ရတဲ့ အမွေအနှစ်အတွက် သုံးနိုင်ပါတယ်။ အဲဒါနဲ့၊ ကျွန်တော်တို့ စီမံကိန်းအမည်ကို Rekrei လို့ နာမည်ပြောင်းရန် ဆုံးဖြတ်တယ်။ အဲဒီနောက်၊ မနှစ်တုန်းက နွေရာသီမှာ၊ "The Economist" မဂ္ဂဇင်းရဲ့ မီဒီယာဓာတ်ခွဲ ခန်းက ကျွန်တော်တို့ကို ဆက်သွယ်လာတယ်။ သူတို့ မေးလာတာက၊ "ခင်ဗျားတို့အတွက် ပြတိုက်အတုကို တည်ဆောက်ပေးရမလား၊ ပြန်ဖေါ်ထုတ်လိုက်တာတွေကို ထည့်သွင်းပေးပြီး ၎င်းတို့ အကြောင်းကို ပြောပြဖို့အတွက်လေ။ " အဲဒါကို မလိုချင်ဘူးလို့ ဘယ်ဖြေနိုင်မလဲ။ ဘယ်လိုမှ မငြင်းနိုင်ခဲ့ကြပါ။ သဘောတူခဲ့ကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ သိပ်စိတ်လှုပ်ရှားနေခဲ့တယ်။ အဲဒါဟာ အဲဒီစီမံကိန်းရဲ့ တကယ့် ရည်ရွယ်ရင်း ဖြစ်ခဲ့တယ်။ အဲဒါနဲ့ အခုတော့ ဘယ်သူမဆို RecoVR Mosul ကို ခင်ဗျားတို့ဖုန်းနဲ့ ကြည့်နိုင်ပါပြီ၊ Google Cardboard ကို ဒါမှမဟုတ် တက်ဘလက် ဒါမှမဟုတ် YouTube 360 ကို သုံးရန် လိုပါမယ်။ အဲဒီ ပြတိုက်အတုမှ စခရင်ရှော့ပုံကို ဒီမှာ မြင်နိုင်ကြပါတယ်။ ခုနက ပြောပြတဲ့ ရုပ်တု ... တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပြန်ဖေါ်ထုတ်ထားတဲ့ ရုပ်တုကို Mosul ခြင်္သေ့ကိုရော၊ ကျွန်တော်တို့ စီမံကိန်းမှ ပထမဦးဆုံး ပြန်ဖေါ်ထုတ်ပေးခဲ့တာတွေပါ။ Mosul ခြင်္သေ့ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတာကို ဗီဒီယိုထဲမယ် အထင်အရှား မမြင်ခဲ့ရပေမဲ့၊ ခိုးထုတ်ဖို့ မလွယ်ကူတဲ့ ကြီးမားတဲ့ အနုပညာ လက်ရာတွေ အများအပြားတို့ဟာ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ကြရာတကို ကျွန်တော်တို့ မြင်ခဲ့ကြရပါတယ်။ ဥပမာ၊ အီရတ် မြောက်ပိုင်းမှ Nimrud မုခ်ဝ ဆိုပါစို့။ ဟောဒါက အရင်တုန်းကအတိုင်း ပြန်ဖေါ်ထုတ်ထားတဲ့ ဒီဂျစ်တယ်ပုံပါ၊ ဟောဒါက လက်တွေ့မှာ ဖျက်ဆီးခံနေရပုံပါ။ ဒါမှမဟုတ် ဆီးရီးယား၊ Palmyra မြို့မှ Al-Lāt ခြင်္သေ့ပုံ- အရင်တုန်းက... နဲ့ အခုနောက်ပိုင်း။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ စီမံကိန်းအတွက် ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်မှု အတုတွေဟာ အဓိက ဟုတ်ပေမဲ့၊ တချို့က ကျွန်တော်တို့ကို မေးလာကြတယ်- အဲဒါကို ကျွန်တော်တို့ဟာ 3D ဖြင့် ရိုက်ထုတ်ပေးနိုင်သလာ။ 3D ပုံနှိပ်မှုက ဆုံးရှုံးသွားခဲ့ကြရတဲ့ အမွေအနှစ်အတွက် ရိုးရှင်းတဲ့ ဖြေရှင်းနည်း ဖြစ်တယ်လို့ မထင်ကြပါ။ တစ်ခုခုဟာ ဖျက်ဆီးခံလိုက်ရပြီဆိုရင်၊ ပျောက်ဆုံးသွားပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ 3D ပုံနှိပ်မှုက အဲဒီအကြောင်းကို ပြောပြပေးလာနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာအနေနဲ့ ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးနိုင်တယ် ... ဟောဒီမှာက Hatra မှ ရုပ်တုပါ ပြီးတော့ Mosul ခြင်္သေ့ပုံပါ။ (လက်ခုပ်သံများ) ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ အနီးကပ် လေ့လာကြည့်ရင်၊ တချို့အပိုင်းတွေကို ရောင်စုံနဲ့ ရိုက်ထုတ် ထားတာ မြင်နိုင်ကြပါတယ်၊ တချို့အပိုင်းတွေကျတော့ အဖြူရောင် ဒါမှမဟုတ် မီးခိုးရောင် ဖြစ်နေတယ်။ ဒီအပိုင်းဆိုရင် ရုပ်တု ရပ်နိုင်ဖို့အတွက် ထည့်ပေးခဲ့တဲ့ဟာပါ။ ဒီတော့ ဒါဟာ ခင်ဗျတို့ ပြတိုက်ကို သွားပြီး ကြည့်သလိုပါပဲ။ အစိတ်စိတ် တကွဲတပြား တွေ့ရှိခဲ့ရတဲ့ ရုပ်တုကို လူတွေ ကြည့်ရှုနိုင်ဖို့ စုစည်းပေးလိုက်တဲ့ သဘောမျိုးပါပဲ။ ဒါဟာ သဘာဝကျတယ် မဟုတ်လား။ ဘယ်လိုပဲဖြစ်ြဖစ်၊ ကျွန်တော်တို့ ပိုစိတ်ဝင်စားတာက ဖန်တီးပေးလိုက်တဲ့ လက်ရာအတုတွေက ဆုံးရှုံးခဲ့ရတဲ့ အမွေအနှစ်ကို ပြသဖို့ပါ။ နောက်သာဓက တစ်ခုအဖြစ် Palmyra မြို့မှာ ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ သင်္ချိုင်းမျှော်စင်ကို ပြချင်ပါတယ်။ Sketchfab ရဲ့ အွန်လိုင်း ကြည့်ရှုစက်ကို သုံးပြီး၊ သင်္ချိုင်းရဲ့ အပြင်ပိုင်း သုံးပိုင်းကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်နိုင်ခဲ့တာကို ပြပေးလျက်၊ အတွင်းပိုင်း ဓာတ်ပုံတွေ ရှိခဲ့လို့ ကျွန်တော်တို့ဟာ အတွင်းပိုင်း နံရံတွေနဲ့ မျက်နှာကြက််တွေ ပြန်လည် တည်ဆောက်မှုကို စလုပ်ကိုင်နေကြပါပြီ။ ရှေးဟောင်းသုတေသီတွေ အဲဒီမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာကြာ အလုပ်လုပ်ခဲ့ကြရာ ဆုံးရှုံးသွားပြီဖြစ်တဲ့ အဲဒီအမွေအနှစ်ရဲ့ ပုံကြမ်းတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေကို ဆုံးရှံးနေရတာ ပဋိပက္ခနဲ့ စစ်ဖြစ်နေတဲ့ ဒေသများမှာသာ မကပါဘူး-- သဘာဝဘေးအန္တရာယ်တွေ ကြောင့်လည်း ဆုံးရှုံးနေရပါတယ်။ ဟောဒါက ခတ္တမန္ဒူမြို့က Durbar ရင်ပြင်ရဲ့ 3D ပုံစံပါ၊ နောက်ဆုံး ဧပြီလတုန်းက ငလျင် မတိုင်မီက ပုံပါ ... ဒါက နောက်ပိုင်း မြင်ရတဲ့ပုံပါ။ ဒီ 3D ပုံစံတွေကို ကျွန်တော်တို့ဟာ ခရီးလှည့်တွေရဲ့ ဓာတ်ပုံတွေနဲ့သာ ဖန်တီးခဲ့တာ မဟုတ်နိုင်ဘူးလို့ ထင်ကြရင်၊ ခင်ဗျားတို့ မှန်ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီအချက်က ပြသပေးနေတာက ကြီးမားကြတဲ့ လူထုအဖွဲ့အစည်းများနဲ့ ပုဂ္ဂလိက စက်မှုလုပ်ငန်းတွေဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ လုပ်ကိုင်မှုမျိုးထဲ လက်တွဲပါဝင်နိုင်ကြခြင်းကိုပါ။ ဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ စီမံကိန်းအတွက် အဓိကအကျဆုံး စိန်ခေါ်မှုက တစ်ခုခု မဖြစ်ခင်စဉ်တုန်းက ရိုက်ယူခဲ့တဲ့ ဓာတ်ပုံတွေကို ရှာယူရန်ပါပဲ။ တကယ်တော့ အင်တာနက်ဟာ အဲဒီလို ပုံတွေ သန်းနဲ့ချီရှိနေတဲ့ ဒေတာဘေ့စ်ပါပဲ။ တကယ်ပါပဲ။ အဲဒါနဲ့ ကျွန်တော်တို့ဟာ Flickr လို ဝဘ်ဆိုက်များမှ ဓာတ်ပုံတွေကို ၎င်းတို့ရဲ့ geotag တွေနဲ့အတူ ထုတ်ယူခွင့်ပြုမယ့် ကိိရိယာ တစ်ခုကို စပြီး ပြုစုလာခဲ့လျက် ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်မှုကို အဆုံးသတ်ဖို့ အားထုတ်ခဲ့ကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်တွေကို သဘာဝ ကပ်ဘေးများနဲ့ စစ်မက်များထဲမှာသာမက တခြားနည်းများဖြင့်ပါ ဆုံးရှုံးနေကြရလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီပုံနှစ်ပုံကို ကြည့်နေရင်းနဲ့ စိတ်ကူးတစ်ခုခု ပေါ်လာကြလား။ ဒါကို မှတ်မိရန် သိပ်ခဲယဉ်းချင် ခဲယဉ်းနိုင်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်တုန်းက၊ လူသားရဲ့ မိုက်မဲမှုကြောင့် လူသားရဲ့ ဆုံးရှုံးမှုကြီး ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ လစ္စဘွန်းမြို့မှာ ခရီးလှည့် တစ်ဦးကး အဲဒီ ရုပ်တုပေါ်ကို တက်ပြီး ဆဲလ်ဖီကို ရိုက်ယူရန် စိတ်ကူးခဲ့လို့ပါ-- (ရယ်သံများ) သူဟာ ရုပ်တုကို သူနဲ့အတူ ဆွဲချခဲ့ပါတယ်။ အခုတော့ကျွန်တော်တို့ဟာ ဓာတ်ပုံတွေကို ရှာဖွေနေကြပြီး အဲဒါကို ဒီဂျစ်တယ်နည်းနဲ့ ပြန်လည်ဖေါ်ထုတ်ပေးကြဖို့ အားထုတ်ကြပါမယ်။ ကျွန်တော်တို့ မှတ်မိသင့်တာက၊ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေ ဖျက်ဆီးခံရမှုကို ဒီခေတ်ကျမှသာ ကြုံနေရတာ မဟုတ်ပါ။ ၁၆ ရာစုတုန်းကိုက၊ ဥရောပ ပုရောဟိတ်တွေနဲ့ စူးစမ်းရှာဖွေသူတို့က အမေရိကမှာ မာယာစာအုပ်တွေမီးရှို့ခဲ့ကြရာ အနည်းငယ်မျှသာ ကျန်ရစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ သိပ်မကြားသေးတဲ့ ၂၀၀၁ ခုနှစ်တုန်းက တာလီဘန်တွေဟာ Bamiyan ဗုဒ္ဓရုပ်ပွားတော်ကို ဖောက်ခွဲပစ်ခဲ့ကြပါတယ်။ ခင်ဗျားတို့ သိကြသလို၊ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်တွေဟာ အားလုံး မျှဝေကြရတဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သမိုင်းပါ။ ၎င်းတို့က ဘိုးဘေးများနဲ့ သူတို့ရဲ့ ဘဝဖြစ်ရပ်များနဲ့ ဆက်သွယ်ရန် ကူညီပေးပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ သဘာဝ ကပ်ဘေးများနဲ့ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ကျွန်တော်တို့ဟာ ၎င်းတို့ကို ဆုံးရှုံးနေကြရပါတယ်။ လူ့အသက်တွေကို ဆုံးရှုံးရမှုဟာ အထူးဝမ်းနည်းစရာ ကောင်းတာမှန်ပေမဲ့၊ ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်များဟာ လူတွေကို သတိရစေရန် ကူညီပေးကြလို့ အနာဂတ် မျိုးဆက်များအတွက် ထိန်းသိမ်းပေးနိုင်ပါတယ်။ ဆုံးခဲ့ရတဲ့ သမိုင်းကို ပြန်ဖေါ်ထုတ်ရာတွင် ခင်ဗျားတို့ရဲ့ အကူအညီကို လိုအပ်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နဲ့ လက်တွဲ လုပ်ကိုင်ကြမလား။ (လက်ခုပ်သံများ)