WEBVTT

00:00:01.062 --> 00:00:03.327
Günaydın.

00:00:03.327 --> 00:00:05.114
Küçük bir çocukken,

00:00:05.114 --> 00:00:08.191
hayatımı değiştiren bir deneyim yaşadım

00:00:08.191 --> 00:00:11.099
ve doğrusu bu yüzden bugün buradayım.

00:00:11.099 --> 00:00:13.040
O tek an

00:00:13.040 --> 00:00:15.302
sanat, tasarım ve mühendislik

00:00:15.302 --> 00:00:18.523
hakkındaki düşüncelerimi ciddi olarak etkiledi.

NOTE Paragraph

00:00:18.523 --> 00:00:21.280
Geçmişime gelince, dünyanın en harika şehirlerinden birinde

00:00:21.280 --> 00:00:24.993
sevgi dolu ve yetenekli sanatçıların olduğu bir ailede

00:00:24.993 --> 00:00:27.557
büyüyecek kadar şanslıydım.

00:00:27.557 --> 00:00:31.434
Ben 15 yaşındayken ölen babam John Ferren'in

00:00:31.434 --> 00:00:34.964
hem tutkusu, hem de mesleği sanatçılıktı,

00:00:34.964 --> 00:00:37.224
zira annem Rae'nin de.

00:00:37.224 --> 00:00:39.029
Babam New York School'un

00:00:39.029 --> 00:00:40.790
soyut ekspresyonistlerinden biriydi,

00:00:40.790 --> 00:00:43.302
çağdaşlarıyla beraber

00:00:43.302 --> 00:00:46.200
Amerikan modern sanatını keşfetti

00:00:46.200 --> 00:00:49.385
ve o zamanki Amerikan ruhunun 20. yüzyılda

00:00:49.385 --> 00:00:53.928
modernizme doğru taşınmasına katkıda bulundu.

00:00:53.928 --> 00:00:56.849
İnsanların binlerce yıl çoğunlukla temsili sanat

00:00:56.849 --> 00:01:00.490
yaptıktan sonra modern sanatın,

00:01:00.490 --> 00:01:02.523
ki nispeten söylüyorum, 15 dakikalık

00:01:02.523 --> 00:01:04.863
olmasına rağmen çok yaygın olması

00:01:04.863 --> 00:01:06.761
çok kayda değer değil mi?

00:01:06.761 --> 00:01:08.705
Diğer pek çok önemli yenilik gibi,

00:01:08.705 --> 00:01:12.325
o radikal fikirler de hiçbir teknoloji gerektirmedi,

00:01:12.325 --> 00:01:15.218
sadece yeni düşünme biçimi ve deneme yapmaya istekli olmayı,

00:01:15.218 --> 00:01:19.386
artı neredeyse tüm evrenin karşısında eleştiri ve

00:01:19.386 --> 00:01:20.840
reddedilmeye karşı dayanıklılık gerektirdi.

00:01:20.840 --> 00:01:23.357
Sanat, evimizde her yerdeydi.

00:01:23.357 --> 00:01:24.928
Sanki oksijen gibiydi,

00:01:24.928 --> 00:01:28.090
her tarafımızdaydı ve yaşam için gerekliydi.

00:01:28.090 --> 00:01:29.949
Onu resim yaparken seyrederken,

00:01:29.949 --> 00:01:32.256
babam bana sanatın süsle ilgili

00:01:32.256 --> 00:01:34.465
olmadığını, aksine fikirleri iletmek için

00:01:34.465 --> 00:01:37.579
farklı bir yol olduğunu

00:01:37.579 --> 00:01:39.616
ve aslında bilgi ve içgörü dünyalarına

00:01:39.616 --> 00:01:42.544
köprü olacak bir şey olduğunu anlatmıştı.

NOTE Paragraph

00:01:42.544 --> 00:01:44.684
Bu zengin sanatsal çevreyi göz önüne alınca,

00:01:44.684 --> 00:01:46.299
aile işine girmeye mecbur olduğumu

00:01:46.299 --> 00:01:48.408
zannedebilirsiniz,

00:01:48.408 --> 00:01:51.024
ama hayır.

00:01:51.024 --> 00:01:52.811
Genetik olarak ailelerini delirtmeye

00:01:52.811 --> 00:01:54.161
programlanmış çoğu

00:01:54.161 --> 00:01:56.360
çocuğun ayak izlerini takip ettim.

00:01:56.360 --> 00:01:58.983
Sanatçı olmaya karşı hiçbir isteğim yoktu,

00:01:58.983 --> 00:02:00.543
özellikle de bir ressam olmaya.

00:02:00.543 --> 00:02:03.842
Sevdiğim şey elektronik ve makinelerdi,

00:02:03.842 --> 00:02:05.462
onları söküp, yenilerini yapmak

00:02:05.462 --> 00:02:07.349
ve çalışmalarını sağlamak.

00:02:07.349 --> 00:02:11.251
Şanslıyım ki, ailemde mühendisler de vardı

00:02:11.251 --> 00:02:12.459
ve annem babamla birlikte

00:02:12.459 --> 00:02:15.087
ilk rol modellerimdiler.

00:02:15.087 --> 00:02:16.444
Hepsinin ortak noktası

00:02:16.444 --> 00:02:19.152
çok, çok çalışmaktı.

00:02:19.152 --> 00:02:21.522
Büyükbabam Brooklyn'de bir sac levha

00:02:21.522 --> 00:02:23.563
mutfak dolabı fabrikası sahibi ve işleticisiydi.

00:02:25.604 --> 00:02:27.646
Haftasonları, birlikte New York City's radyosuyla aynı sıradaki

00:02:27.646 --> 00:02:30.321
Cortlandt Caddesi'ne giderdik.

00:02:30.321 --> 00:02:33.124
Orada yığınlarca üretim fazlası

00:02:33.124 --> 00:02:34.345
elektroniği keşfe koyulur,

00:02:34.345 --> 00:02:36.647
Norden bombardıman vizörü

00:02:36.647 --> 00:02:38.079
ve IBM'in ilk tüplü bilgisayarlarından parçalar gibi

00:02:38.079 --> 00:02:42.590
hazineleri birkaç dolar karşılığında alıp eve götürürdük.

00:02:42.590 --> 00:02:45.656
Bu objeleri hem yararlı, hem de büyüleyici bulurdum.

00:02:45.656 --> 00:02:48.287
Mühendisliği ve nesnelerin nasıl çalıştığını,

00:02:48.287 --> 00:02:49.747
okulda değil,

00:02:49.747 --> 00:02:51.536
parçalarına ayırarak ve bu inanılmaz derecede karmaşık

00:02:51.536 --> 00:02:54.013
cihazları inceleyerek öğrendim.

00:02:54.013 --> 00:02:56.597
Bunu her gün saatlerce yaptım,

00:02:56.597 --> 00:02:59.895
elbette ki elektrik çarpmasından kaçınarak.

00:02:59.895 --> 00:03:01.467
Hayat güzeldi.

NOTE Paragraph

00:03:01.467 --> 00:03:03.788
Ancak ne yazık ki her yaz,

00:03:03.788 --> 00:03:05.821
annem, babam ve ben yurtdışına

00:03:05.821 --> 00:03:08.025
tarih, sanat ve tasarımı deneyimlemek üzere

00:03:08.025 --> 00:03:11.665
seyahat ettiğimizde makineler geride kaldı.

00:03:11.665 --> 00:03:14.059
Avrupa ve Ortadoğu'daki

00:03:14.059 --> 00:03:15.919
büyük müzeleri ve tarihi binaları gezdik,

00:03:15.919 --> 00:03:18.179
ancak bilim ve teknolojiye karşı

00:03:18.179 --> 00:03:19.994
artan merakımı desteklemek için

00:03:19.994 --> 00:03:22.278
beni Londra Bilim Müzesi gibi yerlerde

00:03:22.278 --> 00:03:24.718
bırakırlardı, ben de saatler boyunca

00:03:24.718 --> 00:03:28.436
kendi başıma dolaşarak bilim ve teknolojinin

00:03:28.436 --> 00:03:32.412
tarihini incelerdim.

NOTE Paragraph

00:03:32.412 --> 00:03:35.676
Sonra, ben dokuz yaşlarındayken

00:03:35.676 --> 00:03:37.544
Roma'ya gittik.

00:03:37.544 --> 00:03:39.905
Çok sıcak olan bir yaz günü,

00:03:39.905 --> 00:03:42.784
dışarıdan çok da ilginç olmayan davul şeklinde

00:03:42.784 --> 00:03:45.028
bir binayı ziyaret ettik.

00:03:45.028 --> 00:03:47.353
Babam adının Pantheon olduğunu söyledi,

00:03:47.353 --> 00:03:49.821
bütün tanrıların tapınağı.

00:03:49.821 --> 00:03:52.095
Söylediğim gibi, dışarıdan öyle çok özel görünmüyordu,

00:03:52.095 --> 00:03:54.534
ama içeri doğru yürüdüğümde,

00:03:54.534 --> 00:03:57.847
hemen üç şey dikkatimi çekti:

00:03:57.847 --> 00:04:01.077
Dışarıdaki bunaltıcı sıcağa rağmen,

00:04:01.077 --> 00:04:03.155
hoş bir şekilde serindi.

00:04:03.155 --> 00:04:05.869
Çok karanlıktı, tek ışık kaynağı çatıdaki

00:04:05.869 --> 00:04:08.342
kocaman açık delikti.

00:04:08.342 --> 00:04:10.575
Babam onun büyük bir delik değil,

00:04:10.575 --> 00:04:12.389
oculus adı verilen

00:04:12.389 --> 00:04:14.765
göğe bakan bir göz olduğunu açıkladı.

00:04:14.765 --> 00:04:16.910
Ve bu yerle ilgili özel gelen bir şey vardı,

00:04:16.910 --> 00:04:19.913
niye bilmiyorum.

00:04:19.913 --> 00:04:21.911
Odanın ortasına yürüdüğümüzde,

00:04:21.911 --> 00:04:24.732
oculus'dan göğe doğru baktım.

00:04:24.732 --> 00:04:27.029
Burası, Tanrı ile insan arasında

00:04:27.029 --> 00:04:29.232
bir sınır olmadan görüş sağlayan,

00:04:29.232 --> 00:04:32.390
benim gittiğim tek kiliseydi.

00:04:32.390 --> 00:04:35.820
Ama yağmur yağdığında ne oluyor acaba diye düşündüm.

00:04:35.820 --> 00:04:37.677
Babam buna oculus diyebilirdi,

00:04:37.677 --> 00:04:40.764
ama aslında tavanda kocaman bir delikti.

00:04:40.764 --> 00:04:42.593
Yere baktım ve taş zemine yer kanalları

00:04:42.593 --> 00:04:45.178
açıldığını gördüm.

00:04:45.178 --> 00:04:47.637
Karanlığa alışınca,

00:04:47.637 --> 00:04:49.901
zeminin ve onu çevreleyen duvarların

00:04:49.901 --> 00:04:51.631
detaylarını anlayabildim.

00:04:51.631 --> 00:04:54.208
Çok zor değildi, Roma'nin her yerinde gördüğümüz

00:04:54.208 --> 00:04:56.124
aynı heykelimsi şeyler.

00:04:56.124 --> 00:04:57.796
Aslında, Appian Yolu'na benziyordu,

00:04:57.796 --> 00:04:59.992
mermer satışçı numune kitapla ortaya çıkıp,

00:04:59.992 --> 00:05:02.440
Hadrian'a göstermiş ve Hadrian da

00:05:02.440 --> 00:05:05.080
"Hepsini alacağız." demiş gibi.

00:05:05.080 --> 00:05:06.786
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:05:06.786 --> 00:05:10.004
Ancak tavan muhteşemdi.

00:05:10.004 --> 00:05:12.840
Buckminster Fuller'in jeodezik kubbelerine benziyordu.

00:05:12.840 --> 00:05:14.149
Onları daha önce görmüştüm

00:05:14.149 --> 00:05:16.393
ve Bucky babamla arkadaştı.

00:05:16.393 --> 00:05:19.884
Modern, yüksek teknolojiye sahip, etkileyiciydi,

00:05:19.884 --> 00:05:22.321
142 fitlik muazzam bir genişliğe,

00:05:22.321 --> 00:05:25.564
tesadüf değil, tam olarak aynı yüksekliğe sahipti.

00:05:25.564 --> 00:05:26.826
Bu yeri çok sevmiştim.

00:05:26.826 --> 00:05:30.245
Gerçekten çok güzeldi ve daha önce gördüğüm hiçbir şeye benzemiyordu,

00:05:30.245 --> 00:05:33.815
bu yüzden babama şu soruyu sordum, "Bu ne zaman inşa edildi?"

00:05:33.815 --> 00:05:36.947
"Yaklaşık 2.000 sene önce.", dedi.

00:05:36.947 --> 00:05:39.451
Ve ben de, "Hayır, yani çatı demek istedim." dedim.

00:05:39.451 --> 00:05:41.410
Gördüğünüz gibi, bunun geçmişteki uzun bir savaşta

00:05:41.410 --> 00:05:43.328
orijinalinin tahrip olmasından dolayı konan

00:05:43.328 --> 00:05:46.874
modern bir çatı olduğunu varsaymıştım.

00:05:46.874 --> 00:05:50.336
"Bu, orijinal çatı.", dedi.

NOTE Paragraph

00:05:50.336 --> 00:05:52.814
O an hayatımı değiştirdi

00:05:52.814 --> 00:05:55.463
ve sanki dün gibi hatırlıyorum.

00:05:55.463 --> 00:05:58.058
İlk defa, insanların 2.000 sene önce

00:05:58.058 --> 00:06:00.198
zeki olduklarını fark ettim. (Gülüşmeler)

00:06:00.198 --> 00:06:02.312
Bu hiç aklıma gelmemişti.

00:06:02.312 --> 00:06:06.183
Yani, bana kalırsa, Gize'deki piramitler,

00:06:06.183 --> 00:06:08.111
ki bir sene önce ziyaret etmiştik,

00:06:08.111 --> 00:06:11.031
elbette ki etkileyici, yeterince güzel bir tasarımdı,

00:06:11.031 --> 00:06:13.486
ama bakın, bana sınırsız bir bütçe verin,

00:06:13.486 --> 00:06:17.483
20.000 ila 40.000 işçi ve yaklaşık 10 ila 20 yıl süre,

00:06:17.483 --> 00:06:21.099
kırsalda taş bloklar kesip sürüklemek için,

00:06:21.099 --> 00:06:23.863
o zaman ben de piramitleri inşa ederim.

00:06:23.863 --> 00:06:26.666
Ancak hiçbir kaba kuvvet

00:06:26.666 --> 00:06:29.708
size Pantheon'un kubbesini veremez,

00:06:29.708 --> 00:06:32.727
ne 2.000 yıl önce, ne de bugün.

00:06:32.727 --> 00:06:35.467
Ve bu arada, hâlâ şimdiye kadar inşa edilmiş

00:06:35.467 --> 00:06:39.281
en büyük desteksiz beton kubbe.

00:06:39.281 --> 00:06:42.276
Pantheon'u inşa edebilmek bazı mucizeleri gerektiriyordu.

00:06:42.276 --> 00:06:44.708
Mucizelerle, teknik olarak zar zor

00:06:44.708 --> 00:06:47.295
mümkün olan, çok yüksek riskli ve

00:06:47.295 --> 00:06:50.367
şu anda aslında başarılamayabilecek olan

00:06:50.367 --> 00:06:52.951
şeylerden bahsediyorum,

00:06:52.951 --> 00:06:57.203
kesinlikle sizin tarafınızdan değil.

NOTE Paragraph

00:06:57.203 --> 00:07:00.328
Örneğin, işte Pantheon'un bazı mucizeleri.

00:07:00.328 --> 00:07:03.021
Yapısal olarak yapılabilir hâle getirmek için,

00:07:03.021 --> 00:07:05.588
süper güçlü bir beton dahi icat etmek zorunda kaldılar

00:07:05.588 --> 00:07:07.537
ve ağırlığı kontrol etmek için

00:07:07.537 --> 00:07:09.605
kubbenin tepesine doğru inşa ederlerken

00:07:09.605 --> 00:07:12.373
agreganın yoğunluğunu ayarladılar.

00:07:12.373 --> 00:07:14.674
Dayanıklılık ve hafiflik için, kubbe yapısında

00:07:14.674 --> 00:07:16.711
beş halka tavan süsü kullanıldı,

00:07:16.711 --> 00:07:18.318
her biri azalan büyüklükte,

00:07:18.318 --> 00:07:21.054
ki bunlar tasarıma çarpıcı bir zorunlu perspektif

00:07:21.054 --> 00:07:23.061
katıyor.

00:07:23.061 --> 00:07:24.986
İçerisi harika bir şekilde serindi,

00:07:24.986 --> 00:07:27.169
devasa termal kütlesi,

00:07:27.169 --> 00:07:29.254
havanın doğal ısı yayımının oculus ile

00:07:29.254 --> 00:07:30.655
ile havaya yükselmesi

00:07:30.655 --> 00:07:33.130
ve binanın tepesinde rüzgâr estiğinde

00:07:33.130 --> 00:07:35.433
Venturi etkisi sebebiyle.

00:07:35.433 --> 00:07:39.393
İlk defa ışığın kendisinin de bir varlığı olduğunu

00:07:39.393 --> 00:07:41.360
keşfettim.

00:07:41.360 --> 00:07:44.037
Oculus'dan gelen uzun ışık hüzmesi

00:07:44.037 --> 00:07:46.527
hem güzel, hem de ortadaydı

00:07:46.527 --> 00:07:48.784
ve ilk defa ışığın tasarlanabileceğini

00:07:48.784 --> 00:07:50.685
fark ettim.

00:07:50.685 --> 00:07:55.559
Dahası, tasarımın her türlü formu,

00:07:55.559 --> 00:07:56.935
görsel tasarım,

00:07:56.935 --> 00:07:58.766
o olmadan bir anlamda önemsizdiler,

00:07:58.766 --> 00:08:02.627
çünkü ışık olmadan hiçbirini göremiyorsunuz.

00:08:02.627 --> 00:08:05.079
Bu yerin gerçekten özel olduğunu düşünen

00:08:05.079 --> 00:08:08.338
ilk kişinin ben olmadığını da fark ettim.

00:08:08.338 --> 00:08:12.715
Yer çekimine, barbarlara, yağmacılara, inşaatçılara

00:08:12.715 --> 00:08:14.614
ve zamanın yıkıcı etkisine karşı koyarak,

00:08:14.614 --> 00:08:15.994
inanıyorum ki, tarihteki en uzun süre durmadan

00:08:15.994 --> 00:08:18.951
içinde oturulan bina oldu.

NOTE Paragraph

00:08:18.951 --> 00:08:21.167
Büyük oranda o gezi sebebiyle,

00:08:21.167 --> 00:08:22.704
okulda bana öğretilenin aksine

00:08:22.704 --> 00:08:25.343
sanat ve tasarım dünyalarının

00:08:25.343 --> 00:08:27.372
aslında bilim ve mühendislikle

00:08:27.372 --> 00:08:29.388
birbirine zıt olmadığını

00:08:29.388 --> 00:08:31.064
anladım.

00:08:31.064 --> 00:08:33.157
Birleştirildiği zaman,

00:08:33.157 --> 00:08:35.920
her iki alanın da tek başına yapamayacağı

00:08:35.920 --> 00:08:38.766
harika şeyleri yapabileceğinizi fark ettim.

00:08:38.766 --> 00:08:41.199
Ancak okulda, bazı istisnalar dışında,

00:08:41.199 --> 00:08:43.119
ayrı dünyalar olarak ele alındı

00:08:43.119 --> 00:08:45.262
ve hâlâ da öyle.

00:08:45.262 --> 00:08:47.958
Öğretmenlerim bana ciddiye alıp,

00:08:47.958 --> 00:08:50.131
birinden birine odaklanmam gerektiğini söylediler.

00:08:50.131 --> 00:08:53.226
Ancak, uzmanlaşmamın istenmesi,

00:08:53.226 --> 00:08:56.536
sadece Michelangelo, Leonardo da Vinci, Benjamin Franklin gibi

00:08:56.536 --> 00:09:00.686
o çok yönlü bilim adamlarını,

00:09:00.686 --> 00:09:02.111
tam tersini yapan insanları,

00:09:02.111 --> 00:09:04.821
gerçekten takdir etmeme sebebiyet verdi.

00:09:04.821 --> 00:09:07.010
Ve bu da benim her iki dünyayı kucaklamama

00:09:07.010 --> 00:09:09.980
ve içinde olmak istememe yol açtı.

NOTE Paragraph

00:09:09.980 --> 00:09:15.808
Peki o zaman Pantheon gibi emsalsiz yaratıcı vizyonu ve teknik karmaşıklığı

00:09:15.808 --> 00:09:18.302
olan bu projeler aslında nasıl meydana çıkıyor?

00:09:18.302 --> 00:09:22.230
Birilerinin, belki Hadrian'ın,

00:09:22.230 --> 00:09:25.421
dahice bir yaratıcı vizyona ihtiyacı vardı.

00:09:25.421 --> 00:09:28.214
Fonlamak ve yürütmek için gerekli

00:09:28.214 --> 00:09:30.992
hikâye anlatma ve liderlik becerilerine de ihtiyacı vardı,

00:09:30.992 --> 00:09:33.854
sonra bilim ve teknolojide ustalıkla birlikte

00:09:33.854 --> 00:09:35.937
mevcut yenilikleri daha da ileri götürecek

00:09:35.937 --> 00:09:39.983
yetenek ve bilgiye de.

00:09:39.983 --> 00:09:43.903
Oyunun kurallarını değiştiren bu nadir şeyleri yaratmak için

00:09:43.903 --> 00:09:48.033
en azından beş mucizeyi başarmanız gerektiğine inanıyorum.

00:09:48.033 --> 00:09:50.726
Sorun şu ki, ne kadar yetenekli, zengin ya da

00:09:50.726 --> 00:09:52.458
zeki olursanız olun,

00:09:52.458 --> 00:09:55.484
sadece bir veya bir buçuk mucize elde edersiniz.

00:09:55.484 --> 00:09:57.266
Bu kadar. Kota bu.

00:09:57.266 --> 00:09:59.879
Sonra, zamanınız, paranız, hevesiniz,

00:09:59.879 --> 00:10:01.258
her neyse kalmaz.

00:10:01.258 --> 00:10:03.535
Hatırlayın, çoğu insan bu teknik mucizelerden

00:10:03.535 --> 00:10:05.442
birini bile hayal edemezken,

00:10:05.442 --> 00:10:08.551
Pantheon'u yapmak için en az beşine ihtiyacınız var.

00:10:08.551 --> 00:10:11.052
Deneyimlerime göre, sanat,

00:10:11.052 --> 00:10:12.889
tasarım ve mühendislik dünyaları arasında

00:10:12.889 --> 00:10:14.716
düşünebilen bu nadir vizyonerler,

00:10:14.716 --> 00:10:16.918
amaca ulaşmak için diğerleri yeterince mucize

00:10:16.918 --> 00:10:19.635
sağlayınca bunları fark etme

00:10:19.635 --> 00:10:22.191
kabiliyetine sahipler.

00:10:22.191 --> 00:10:24.828
Kendi vizyonlarının berraklığı ile hareket ederek,

00:10:24.828 --> 00:10:27.138
geri kalan mucizeleri ortaya koymak için

00:10:27.138 --> 00:10:29.235
cesaret ve kararlılığı toplayıp,

00:10:29.235 --> 00:10:32.785
diğer insanların genelde başa çıkılmaz engeller olarak

00:10:32.785 --> 00:10:34.831
düşündüğü şeyleri alarak

00:10:34.831 --> 00:10:36.616
onları vasıflara çevirirler.

00:10:36.616 --> 00:10:39.543
Pantheon'daki oculus'a bakın.

00:10:39.543 --> 00:10:41.441
Onun tasarımda olması için ısrar etmek,

00:10:41.441 --> 00:10:44.314
Roma kemerleri için geliştirilen yapısal teknolojinin

00:10:44.314 --> 00:10:47.288
çoğunu kullanamayacağınız anlamına geliyordu.

00:10:47.288 --> 00:10:50.186
Ancak, aksine onu benimseyip,

00:10:50.186 --> 00:10:52.774
ağırlık ve gerilim dağılımını yeniden düşündüklerinde,

00:10:52.774 --> 00:10:55.256
sadece eğer çatıda büyük bir delik varsa

00:10:55.256 --> 00:10:57.160
iş gören bir tasarımla ortaya çıktılar.

00:10:57.160 --> 00:11:00.167
Bunu yapınca, artık ışığın, soğutmanın

00:11:00.167 --> 00:11:04.548
ve gökle o kritik bağlantının estetik

00:11:04.548 --> 00:11:07.848
ve tasarım yararlarını elde edersiniz.

00:11:07.848 --> 00:11:09.892
Hiç fena değil.

00:11:09.892 --> 00:11:11.953
Bu insanlar sadece imkânsızın

00:11:11.953 --> 00:11:14.009
başarılabileceğine inanmadılar,

00:11:14.009 --> 00:11:16.835
ama yapılması gerektiğine inandılar.

NOTE Paragraph

00:11:16.835 --> 00:11:18.936
Bu kadar eski tarih yeter.

00:11:18.936 --> 00:11:22.069
Yaratıcı tasarımla teknolojik ilerlemeleri

00:11:22.069 --> 00:11:23.948
çok kayda değer bir şekilde

00:11:23.948 --> 00:11:27.191
birleştirdiği için bundan bin yıl sonra

00:11:27.191 --> 00:11:28.520
hatırlanacak olan

00:11:28.520 --> 00:11:30.353
bazı yeni inovasyon örnekleri nelerdir?

00:11:30.353 --> 00:11:33.449
Aya adam göndermek iyi bir örnek

00:11:33.449 --> 00:11:36.466
ve onun dünyaya güvenli bir şekilde dönmesini sağlamak da fena değil.

00:11:36.466 --> 00:11:38.958
Koca bir sıçramadan söz ediyoruz:

00:11:38.958 --> 00:11:41.406
İnsanoğlunun tarihinde

00:11:41.406 --> 00:11:42.718
başka bir yere ayak basmak üzere

00:11:42.718 --> 00:11:44.891
dünyamızı ilk terk etmekten daha

00:11:44.891 --> 00:11:46.782
kayda değer bir an hayal etmek zor.

NOTE Paragraph

00:11:46.782 --> 00:11:49.003
Peki aydan sonra ne geldi?

00:11:49.003 --> 00:11:51.811
Birisi bugünün Pantheon'unun internet

00:11:51.811 --> 00:11:53.472
olduğunu söyleyebilir,

00:11:53.472 --> 00:11:55.941
ancak aslında bunun oldukça yanlış olduğunu düşünüyorum

00:11:55.941 --> 00:11:58.796
veya hikâyenin yalnızca bir parçası olduğunu.

00:11:58.796 --> 00:12:01.312
İnternet, Pantheon değildir.

00:12:01.312 --> 00:12:03.903
Daha çok betonun icadı gibidir:

00:12:03.903 --> 00:12:06.478
Önemli, Pantheon'u inşa etmek için

00:12:06.478 --> 00:12:07.918
kesinlikle gerekli

00:12:07.918 --> 00:12:09.274
ve dayanıklı,

00:12:09.274 --> 00:12:12.465
ancak kendi başına tamamıyla yetersiz.

00:12:12.465 --> 00:12:15.397
Ancak, nasıl betonun teknolojisi

00:12:15.397 --> 00:12:18.984
Pantheon'un gerçekleşmesi için kritikse,

00:12:18.984 --> 00:12:22.199
yeni tasarımcılar da internet teknolojilerini

00:12:22.199 --> 00:12:25.397
uzun süre var olacak yeni konseptler yaratmak için kullanacaklardır.

00:12:25.397 --> 00:12:27.455
Akıllı telefon mükemmel bir örnek.

00:12:27.455 --> 00:12:29.200
Yakında gezegendeki insanların çoğu

00:12:29.200 --> 00:12:30.534
bir taneye sahip olacak

00:12:30.534 --> 00:12:32.935
ve herkesi hem bilgiye, hem de birbirine bağlama

00:12:32.935 --> 00:12:36.185
fikri devam edecek.

NOTE Paragraph

00:12:36.185 --> 00:12:37.493
Peki sıradaki ne?

00:12:37.493 --> 00:12:40.899
Hangi eli kulağında gelişme Pantheon'un dengi olacak?

00:12:40.899 --> 00:12:42.334
Bunu düşünerek,

00:12:42.334 --> 00:12:44.881
gelecek birçok oldukça mantıklı ve

00:12:44.881 --> 00:12:46.777
dramatik buluşu reddettim,

00:12:46.777 --> 00:12:48.794
örneğin kanseri iyileştirmek.

00:12:48.794 --> 00:12:52.132
Neden? Çünkü Pantheon'lar

00:12:52.132 --> 00:12:55.067
tasarlanan fiziksel objelere demirlenmişlerdir,

00:12:55.067 --> 00:12:57.389
onlar sadece görüldüğünde ve deneyimlendiğinde

00:12:57.389 --> 00:12:58.809
ilham verecekler

00:12:58.809 --> 00:13:01.691
ve sonsuza dek öyle yapmaya devam edeceklerdir.

00:13:01.691 --> 00:13:06.264
O farklı bir lisandır, tıpkı sanat gibi.

00:13:06.264 --> 00:13:09.036
Yaşamı uzatan ve acıyı azaltan diğer önemli katkılar

00:13:09.036 --> 00:13:11.729
elbette ki kritik

00:13:11.729 --> 00:13:13.416
ve harikadır,

00:13:13.416 --> 00:13:15.209
ama bunlar bütün bilgi ve teknolojimizin

00:13:15.209 --> 00:13:17.721
devamının bir parçasıdır,

00:13:17.721 --> 00:13:20.245
internet gibi.

NOTE Paragraph

00:13:20.245 --> 00:13:22.589
Peki sırada ne var?

00:13:22.589 --> 00:13:24.308
Belki de düşünülenin aksine,

00:13:24.308 --> 00:13:26.620
1930'ların sonlarında ortaya çıkan, o zamandan

00:13:26.620 --> 00:13:28.474
beri de her on yılda bir yeniden canlanan

00:13:28.474 --> 00:13:31.634
hayalperest bir fikir olduğunu tahmin ediyorum:

00:13:31.634 --> 00:13:33.648
Kendi kendine çalışan araçlar.

00:13:33.648 --> 00:13:35.386
Şimdi şöyle düşünüyorsunuz, daha neler.

00:13:35.386 --> 00:13:38.904
Hız kontrolünün daha gelişmiş bir versiyonu

00:13:38.904 --> 00:13:40.604
nasıl kayda değer olabilir?

00:13:40.604 --> 00:13:42.728
Bakın, dünyamızın çoğu yollar ve ulaşım

00:13:42.728 --> 00:13:46.211
etrafında tasarlanmıştır.

00:13:46.211 --> 00:13:48.086
Bunlar Roma İmparatorluğu'nun

00:13:48.086 --> 00:13:49.584
başarısı için ne kadar gerekliyse,

00:13:49.584 --> 00:13:51.569
eyaletler arası otoban sistemi de

00:13:51.569 --> 00:13:53.363
Amerika Birleşik Devletleri'nin refahı

00:13:53.363 --> 00:13:55.573
ve gelişmesi için o kadar gereklidir.

00:13:55.573 --> 00:13:58.607
Bugün, dünyamızı birbirine bağlayan bu yollara

00:13:58.607 --> 00:14:00.705
100 yıldır büyük oranda değişmeden

00:14:00.705 --> 00:14:02.573
kalmış olan arabalar ve kamyonlar

00:14:02.573 --> 00:14:05.144
hâkim durumda.

00:14:05.144 --> 00:14:08.403
Belki bugün çok aşikâr olmasa da,

00:14:08.403 --> 00:14:12.988
kendi kendine giden arabalar şehirlerimizi

00:14:12.988 --> 00:14:16.086
ve bundan dolayı medeniyeti yeniden tasarlamamızı

00:14:16.086 --> 00:14:18.305
sağlayan kilit teknoloji olacaktır.

00:14:18.305 --> 00:14:19.907
İşte nedeni:

00:14:19.907 --> 00:14:21.660
Bir kere yaygınlaşınca,

00:14:21.660 --> 00:14:24.197
bu araçlar her sene sadece

00:14:24.197 --> 00:14:27.305
Amerika Birleşik Devletleri'nde on binlerce

00:14:27.305 --> 00:14:30.432
ve dünya çapında milyonlarca hayat kurtaracak.

00:14:30.432 --> 00:14:33.331
Otomotiv enerji tüketimi ve hava kirliliği

00:14:33.331 --> 00:14:35.704
dramatik olarak azalacak.

00:14:35.704 --> 00:14:37.109
Şehir içi ve şehirler arası trafik

00:14:37.109 --> 00:14:40.919
tıkanıklığının büyük bir kısmı yok olacak.

00:14:40.919 --> 00:14:43.606
Bunlar, şehirlere, işe ve nasıl yaşadığımıza

00:14:43.606 --> 00:14:46.075
dair ilginç yeni konseptler

00:14:46.075 --> 00:14:48.012
ortaya çıkmasına olanak sağlayacaktır.

00:14:48.012 --> 00:14:50.558
Gideceğimiz yere daha hızlı varacağız

00:14:50.558 --> 00:14:53.556
ve toplum şimdi trafikte oturarak sadece

00:14:53.556 --> 00:14:54.847
hava kirliliğine sebep olan büyük oranlardaki

00:14:54.847 --> 00:14:58.488
kayıp üretkenliği yeniden kazanacak.

NOTE Paragraph

00:14:58.488 --> 00:15:01.761
Ama neden şimdi? Niye bunun hazır olduğunu düşünüyoruz?

00:15:01.761 --> 00:15:03.955
Çünkü son 30 yıl içinde,

00:15:03.955 --> 00:15:06.003
otomotiv endüstrisinin dışındaki insanlar

00:15:06.003 --> 00:15:08.111
gerekli mucizeleri yaratmak için

00:15:08.111 --> 00:15:09.846
milyarlar harcadılar,

00:15:09.846 --> 00:15:12.718
ancak tamamen farklı amaçlar için.

00:15:12.718 --> 00:15:15.346
DARPA, üniversiteler

00:15:15.346 --> 00:15:18.510
ve otomotiv endüstrisinin tamamen dışındaki şirketlerin,

00:15:18.510 --> 00:15:20.811
eğer bu konuda akıllı olunursa

00:15:20.811 --> 00:15:23.341
otonominin hemen yapılabileceğini fark etmesi gerekti.

00:15:23.341 --> 00:15:26.724
Peki kendi kendine çalışan arabalar için gerekli beş mucize neydi?

00:15:26.724 --> 00:15:28.367
İlki, nerede olduğunuzu ve

00:15:28.367 --> 00:15:31.101
tam olarak saat kaç olduğunu bilmeniz lazım.

00:15:31.101 --> 00:15:33.509
Bu, ABD Hükümet'nin yerleştirdiği GPS sistemi,

00:15:33.509 --> 00:15:34.821
küresel konumlandırma sistemi

00:15:34.821 --> 00:15:37.487
tarafından güzel bir şekilde çözümlendi.

00:15:37.487 --> 00:15:40.010
Bütün yolların nerede, kuralların ne olduğunu

00:15:40.010 --> 00:15:42.913
ve nereye gittiğinizi bilmek zorundasınız.

00:15:42.913 --> 00:15:45.496
Kişisel navigasyon sistemleri,

00:15:45.496 --> 00:15:47.251
araba içi navigasyon sistemleri

00:15:47.251 --> 00:15:50.284
ve ağ tabanlı haritaların çeşitli ihtiyaçları bunu ele alır.

00:15:50.284 --> 00:15:52.911
Yüksek performanslı bilişim ağları ile

00:15:52.911 --> 00:15:54.804
ve yakınlarınızda olan diğerleriyle

00:15:54.804 --> 00:15:56.474
niyetlerini anlamak için

00:15:56.474 --> 00:15:59.789
sürekliye yakın şekilde iletişiminizin olması gereklidir.

00:15:59.789 --> 00:16:02.897
Mobil telefonlar için geliştirilen kablosuz teknolojiler

00:16:02.897 --> 00:16:04.690
biraz modifikasyonla

00:16:04.690 --> 00:16:07.649
bunu çözümlemek için tamamen uygundur.

00:16:07.649 --> 00:16:10.139
Başlamak için muhtemelen hem toplumun,

00:16:10.139 --> 00:16:11.329
hem de avukatların bunun kullanımı için

00:16:11.329 --> 00:16:13.807
güvenli olduğuna hemfikir olduğu

00:16:13.807 --> 00:16:15.679
bazı yollar isteyeceksiniz.

00:16:15.679 --> 00:16:17.528
Şartlı şeritlerle başlayıp,

00:16:17.528 --> 00:16:19.661
sonra devam edeceksiniz.

00:16:19.661 --> 00:16:22.212
Ancak sonunda, insanları, işaretleri

00:16:22.212 --> 00:16:24.315
ve objeleri tanımanız gereklidir.

00:16:24.315 --> 00:16:27.369
Makine görüşü, özel sensörler ve yüksek performanslı bilgisayarlar

00:16:27.369 --> 00:16:28.941
bunun büyük bir kısmını yapar,

00:16:28.941 --> 00:16:31.499
ancak aileniz arabanın içerisindeyken

00:16:31.499 --> 00:16:33.440
büyük bir kısmının yeterli olmadığı aşikâr.

00:16:33.440 --> 00:16:36.961
Bazen, insanlar da anlam kazandırmak durumunda kalacaklar.

00:16:36.961 --> 00:16:40.573
Bunun için yolcunuzu uyandırıp, yolun ortasındaki

00:16:40.573 --> 00:16:42.669
büyük tümseğin ne olduğunu

00:16:42.669 --> 00:16:45.471
sormak zorunda kalabilirsiniz.

00:16:45.487 --> 00:16:47.831
Çok kötü bir şey değil ve bu yeni dünyada bize

00:16:47.831 --> 00:16:49.684
bir amaç verecektir.

00:16:49.684 --> 00:16:52.424
Bunun yanında, ilk sürücüler kafası karışmış

00:16:52.424 --> 00:16:53.750
arabalarına yoldaki çataldaki

00:16:53.750 --> 00:16:56.416
koca tavuğun aslında bir restoran

00:16:56.416 --> 00:16:57.959
olduğunu açıklayınca,

00:16:57.959 --> 00:17:00.263
sürmeye devam edilebilir,

00:17:00.263 --> 00:17:03.683
o andan sonra dünyadaki her bir araba da

00:17:03.683 --> 00:17:06.605
bunun böyle olduğunu bilecektir.

NOTE Paragraph

00:17:06.605 --> 00:17:08.868
Beş tane mucize, çoğu hazır

00:17:08.868 --> 00:17:10.746
ve artık sadece baştan çıkarıcı güzellik ve

00:17:10.746 --> 00:17:13.583
yeni fonksiyonel tasarımlara sahip otonom araçlarla

00:17:13.583 --> 00:17:17.196
dolu, daha iyi bir dünyanın görünür vizyonuna ihtiyacınız var,

00:17:17.196 --> 00:17:19.650
artı elde edebilmek için

00:17:19.650 --> 00:17:21.246
bir sürü para ve çok çalışmaya.

00:17:21.246 --> 00:17:24.268
Artık başlangıç birkaç yıl uzakta

00:17:24.268 --> 00:17:26.136
ve otonom araçların önümüzdeki

00:17:26.136 --> 00:17:28.207
birkaç on yıl içinde dünyamızı

00:17:28.207 --> 00:17:32.391
kalıcı olarak değiştireceğini öngörüyorum.

NOTE Paragraph

00:17:32.391 --> 00:17:35.043
Sonuçta, bir sonraki Pantheon'ların

00:17:35.043 --> 00:17:37.281
bileşenlerinin her yanımızda olduğuna

00:17:37.281 --> 00:17:38.668
inanıyorum,

00:17:38.668 --> 00:17:40.855
sadece geniş bilgileri,

00:17:40.855 --> 00:17:42.589
çok disiplinli yetenekleri

00:17:42.589 --> 00:17:44.199
ve derin tutkuları ile

00:17:44.199 --> 00:17:46.067
vizyoner insanların onları

00:17:46.067 --> 00:17:51.153
hayallerini gerçekleştirmek için kullanmalarını bekliyorlar.

00:17:51.153 --> 00:17:53.649
Ancak bu insanlar kendiliğinden

00:17:53.649 --> 00:17:54.988
birdenbire var olmuyor.

00:17:54.988 --> 00:17:56.827
Küçük bir çocukken yetiştirilmeleri ve

00:17:56.827 --> 00:17:58.606
ve cesaret verilmeleri gerekiyor.

00:17:58.606 --> 00:18:00.466
Onları sevmemiz ve tutkularını keşfetmelerine

00:18:00.466 --> 00:18:02.185
yardımcı olmamız gerekiyor.

00:18:02.185 --> 00:18:04.399
Çok çalışmaları için teşvik etmemiz ve

00:18:04.399 --> 00:18:06.836
başarısızlığın başarı için gerekli bir bileşen olduğunu

00:18:06.836 --> 00:18:09.707
anlamalarına yardım etmemiz gerekiyor,

00:18:09.707 --> 00:18:11.888
aynı şekilde sebatın da.

00:18:11.888 --> 00:18:14.986
Kendi rol modellerini bulmalarına yardımcı olmamız,

00:18:14.986 --> 00:18:17.658
kendilerine inanmaları için ve her şeyin

00:18:17.658 --> 00:18:20.435
mümkün olduğuna inanmaları için güven vermemiz gerekiyor,

00:18:20.435 --> 00:18:23.944
aynı büyükbabamın beni üretim fazlaları için alışverişe götürdüğü zaman olduğu gibi

00:18:23.944 --> 00:18:25.727
ve annemle babamın beni bilim müzelerine

00:18:25.727 --> 00:18:27.749
götürdüğü zaman olduğu gibi,

00:18:27.749 --> 00:18:31.030
kendi yollarını bulmaları için onları cesaretlendirmeliyiz,

00:18:31.030 --> 00:18:33.687
kendimizinkinden çok farklı olsa bile.

NOTE Paragraph

00:18:33.687 --> 00:18:35.095
Ancak uyarıcı bir not:

00:18:35.095 --> 00:18:37.529
Aynı zamanda onları periyodik olarak

00:18:37.529 --> 00:18:38.998
modern mucizelerden, bilgisayarlardan,

00:18:38.998 --> 00:18:40.969
telefonlardan, tabletlerden,

00:18:40.969 --> 00:18:42.563
oyun makinalarından ve TV'lerden uzaklaştırmak,

00:18:42.563 --> 00:18:44.807
dünyamızın, gezegenimizin ve medeniyetimizin

00:18:44.807 --> 00:18:46.936
hem doğal, hem de tasarlanan mucizelerini

00:18:46.936 --> 00:18:49.833
deneyimlemeleri için onları

00:18:49.833 --> 00:18:52.075
güneş ışığına çıkarın.

00:18:52.075 --> 00:18:55.002
Eğer yapmazsak, bir gün korumak

00:18:55.002 --> 00:18:56.884
ve geliştirmekten sorumlu olacakları

00:18:56.884 --> 00:18:59.479
bu değerli şeylerin ne olduklarını

00:18:59.479 --> 00:19:01.761
anlamayacaklar.

00:19:01.761 --> 00:19:03.404
Aynı zamanda, giderek teknolojiye bağımlı

00:19:03.404 --> 00:19:06.433
olan dünyamızda yeteri kadar takdir

00:19:06.433 --> 00:19:08.896
edilmiyor gibi görünen bir şeyin,

00:19:08.896 --> 00:19:10.579
sanat ve tasarımın lüks olmadığını,

00:19:10.579 --> 00:19:12.492
bilim ve mühendislikle de

00:19:12.492 --> 00:19:14.318
bir şekilde birbirine zıt olmadığını

00:19:14.318 --> 00:19:16.187
anlamalarını sağlamamız gerekiyor.

00:19:16.187 --> 00:19:21.762
Aksine bunlar bizi özel hale getirmek için gereklidir.

NOTE Paragraph

00:19:21.762 --> 00:19:24.277
Bir gün eğer şansınız olursa,

00:19:24.277 --> 00:19:25.814
belki çocuklarınızı gerçek Pantheon'a

00:19:25.814 --> 00:19:27.585
götürürsünüz,

00:19:27.585 --> 00:19:30.245
biz de kızımız Kira'yı götüreceğiz,

00:19:30.245 --> 00:19:32.323
2.000 sene öteye ulaşarak,

00:19:32.323 --> 00:19:36.580
Roma'da onu görmesem kayda değer olmayacak bir günde,

00:19:36.580 --> 00:19:40.324
hayatımın yolunu çizen

00:19:40.324 --> 00:19:43.351
hayret verici o tasarımın gücünü

00:19:43.351 --> 00:19:46.009
ilk elden deneyimlemesi için.

NOTE Paragraph

00:19:46.009 --> 00:19:48.140
Teşekkürler.

NOTE Paragraph

00:19:48.140 --> 00:19:52.448
(Alkış)