WEBVTT

00:00:00.917 --> 00:00:06.393
Hôm nay, tôi muốn nói về cách mà
việc đọc có thể thay đổi cuộc sống ta

00:00:06.417 --> 00:00:08.792
và về các giới hạn của sự thay đổi đó.

00:00:09.750 --> 00:00:14.018
Tôi muốn nói với bạn rằng việc đọc
có thể đưa ta đến một thế giới sẻ chia

00:00:14.042 --> 00:00:16.750
của sự gắn kết tình người chặt chẽ.

00:00:17.833 --> 00:00:21.393
Nhưng đồng thời nói về
sự gắn kết đó luôn chỉ là một phần.

00:00:21.417 --> 00:00:26.500
Đọc cuối cùng cũng chỉ là
một việc cô độc, cá nhân.

NOTE Paragraph

00:00:27.625 --> 00:00:30.476
Tác giả đã thay đổi cuộc đời tôi

00:00:30.500 --> 00:00:34.934
là một tiểu thuyết gia vĩ đại
người Mĩ gốc Phi James Baldwin.

00:00:34.958 --> 00:00:38.226
Khi tôi lớn lên ở Tây Michigan
vào những năm 1980,

00:00:38.250 --> 00:00:42.167
không có nhiều nhà văn người Mĩ gốc Á
tham gia vào việc thay đổi xã hội.

00:00:43.292 --> 00:00:46.518
Và tôi nghĩ là
mình nên chuyển qua James Baldwin

00:00:46.542 --> 00:00:50.583
như một cách để lấp đầy khoảng trống,
như một cách để nhận thức về chủng tộc.

00:00:51.958 --> 00:00:55.934
Nhưng có lẽ vì tôi biết
mình không phải là một người Mĩ gốc Phi,

00:00:55.958 --> 00:01:00.476
tôi cũng thấy bị thử thách
và buộc tội bởi lời văn của ông.

00:01:00.500 --> 00:01:02.625
Đặc biệt là những lời sau:

00:01:03.458 --> 00:01:07.059
''Có những người đấu tranh cho tự do
có thái độ đúng,

00:01:07.083 --> 00:01:09.042
nhưng không có niềm tin thật sự.

00:01:10.083 --> 00:01:14.018
Khi mâu thuẫn đạt đến đỉnh điểm
và bạn mong họ vùng dậy,

00:01:14.042 --> 00:01:16.518
bằng một cách nào đó
họ không có ở đó.''

00:01:16.542 --> 00:01:19.351
Bằng cách nào đó họ không có ở đó.

00:01:19.375 --> 00:01:21.726
Tôi hiểu những lời trên theo sát nghĩa.

00:01:21.750 --> 00:01:23.458
Tôi nên đặt mình ở đâu?

NOTE Paragraph

00:01:24.500 --> 00:01:26.518
Tôi đến đồng bằng Mississippi,

00:01:26.542 --> 00:01:29.684
một trong những vùng nghèo nhất nước Mĩ.

00:01:29.708 --> 00:01:32.601
Đây là nơi được tạo hình
bởi lịch sử hào hùng.

00:01:32.625 --> 00:01:37.768
Những năm 1960, người Mĩ gốc Phi
liều mạng đấu tranh cho giáo dục,

00:01:37.792 --> 00:01:39.500
đấu tranh cho quyền được bầu cử.

00:01:40.625 --> 00:01:43.059
Tôi muốn là một phần của sự đổi thay đó,

00:01:43.083 --> 00:01:46.792
để giúp những thiếu niên tốt nghiệp
và lên đại học.

00:01:48.250 --> 00:01:50.976
Khi tôi đến đồng bằng Mississippi,

00:01:51.000 --> 00:01:53.434
nơi đó vẫn nghèo khổ,

00:01:53.458 --> 00:01:55.184
vẫn tách biệt,

00:01:55.208 --> 00:01:57.750
vẫn rất cần sự thay đổi.

NOTE Paragraph

00:01:58.958 --> 00:02:02.393
Trường của tôi, nơi tôi được phân công,

00:02:02.417 --> 00:02:06.726
không có thư viện,
không có ban hướng nghiệp,

00:02:06.750 --> 00:02:09.726
nhưng trường lại có một sĩ quan cảnh sát.

00:02:09.750 --> 00:02:12.309
Nửa số giáo viên là giáo viên thay thế

00:02:12.333 --> 00:02:14.309
và khi học sinh đánh nhau,

00:02:14.333 --> 00:02:18.208
nhà trường sẽ tống chúng
vào trại giam của hạt.

NOTE Paragraph

00:02:20.250 --> 00:02:23.226
Đây là ngôi trường nơi tôi gặp Patrick.

00:02:23.250 --> 00:02:28.184
Em 15 tuổi và đã lưu ban hai lần,
em đang học lớp tám.

00:02:28.208 --> 00:02:30.684
Em trầm tính, sống nội tâm,

00:02:30.708 --> 00:02:33.518
lúc nào em cũng như đang suy tư.

00:02:33.542 --> 00:02:36.333
Và em ghét thấy người khác đánh nhau.

00:02:37.500 --> 00:02:41.309
Một lần, tôi đã thấy em
nhảy vào giữa trận đánh của hai bạn nữ

00:02:41.333 --> 00:02:44.042
và em bị đánh ngã gục xuống đất.

00:02:45.375 --> 00:02:47.893
Patrick chỉ có một vấn đề.

00:02:47.917 --> 00:02:49.708
Em không chịu đến trường.

00:02:51.249 --> 00:02:53.726
Em nói là đôi lúc,
trường lớp quá buồn phiền

00:02:53.750 --> 00:02:56.792
vì học sinh luôn đánh nhau
còn giáo viên thì nghỉ việc.

00:02:58.042 --> 00:03:03.500
Và cũng vì mẹ em làm hai việc và
quá mệt để kiếm tiền cho con đến trường.

00:03:04.417 --> 00:03:07.184
Vậy nên tôi đã nhận công việc
giúp em đến trường.

00:03:07.208 --> 00:03:11.268
Và vì tôi khá điên rồ, 22 tuổi
và đầy nhiệt huyết lạc quan,

00:03:11.292 --> 00:03:13.434
chiến thuật của tôi chỉ là đến nhà em

00:03:13.458 --> 00:03:15.583
và nói,
"Này, sao em không đến trường?"

00:03:16.542 --> 00:03:18.184
Và chiến thuật này lại thành công,

00:03:18.208 --> 00:03:20.643
em bắt đầu đến trường mỗi ngày.

00:03:20.667 --> 00:03:23.059
Và em bắt đầu tiến bộ
trong lớp của tôi.

00:03:23.083 --> 00:03:26.000
Em đã viết thơ, đọc sách.

00:03:26.917 --> 00:03:29.208
Em đã bắt đầu đến trường mỗi ngày.

NOTE Paragraph

00:03:31.042 --> 00:03:32.518
Vào khoảng thời gian đó

00:03:32.542 --> 00:03:35.226
tôi đã nhận ra cách kết nối với Patrick,

00:03:35.250 --> 00:03:37.458
tôi đã học tại trường luật ở Harvard.

00:03:39.583 --> 00:03:42.934
Một lần nữa, tôi lại đối mặt với câu hỏi,
tôi nên đặt mình ở đâu,

00:03:42.958 --> 00:03:44.667
tôi nên đặt bản thân ở đâu?

00:03:45.458 --> 00:03:48.101
Và tôi tự nghĩ

00:03:48.125 --> 00:03:51.643
rằng đồng bằng Mississippi
là nơi những người có tiền của,

00:03:51.667 --> 00:03:53.559
những người có cơ hội

00:03:53.583 --> 00:03:54.833
đã bỏ đi.

00:03:55.875 --> 00:03:57.309
Và những người ở lại

00:03:57.333 --> 00:03:59.833
là những người
không có cơ hội để rời đi.

00:04:00.833 --> 00:04:03.101
Tôi không muốn là người bỏ đi.

00:04:03.125 --> 00:04:05.167
Tôi muốn là người ở lại.

00:04:06.333 --> 00:04:09.268
Mặt khác, tôi cô đơn và mệt mỏi.

00:04:09.292 --> 00:04:12.750
Và vậy là tôi tự thuyết phục rằng
tôi có thể tạo nhiều thay đổi hơn

00:04:14.125 --> 00:04:17.708
trên quy mô lớn hơn
nếu tôi có một tấm bằng luật danh giá.

00:04:19.541 --> 00:04:20.791
Vậy là tôi đi.

NOTE Paragraph

00:04:22.750 --> 00:04:24.351
Ba năm sau,

00:04:24.375 --> 00:04:26.768
khi tôi sắp tốt nghiệp trường luật,

00:04:26.792 --> 00:04:28.518
bạn tôi gọi tôi

00:04:28.542 --> 00:04:33.458
và kể tôi rằng Patrick đã dính vào
một cuộc ẩu đả và giết người.

00:04:35.333 --> 00:04:37.393
Tôi suy sụp.

00:04:37.417 --> 00:04:39.851
Một phần trong tôi không tin điều đó,

00:04:39.875 --> 00:04:42.542
nhưng một phần lại biết đó là sự thật.

00:04:43.583 --> 00:04:45.583
Tôi bay đến đó để gặp Patrick.

00:04:46.750 --> 00:04:49.458
Tôi thăm em trong nhà giam.

00:04:50.542 --> 00:04:54.184
Và em kể với tôi đó là sự thật,

00:04:54.208 --> 00:04:56.601
rằng em đã giết người.

00:04:56.625 --> 00:04:58.875
Và em không muốn nói gì thêm
về chuyện đó nữa.

00:04:59.833 --> 00:05:01.851
Tôi hỏi em chuyện gì đã xảy ra ở trường

00:05:01.875 --> 00:05:06.018
và em nói rằng em bỏ học sau năm tôi đi.

00:05:06.042 --> 00:05:08.684
Và rồi em muốn kể cho tôi nghe
một chuyện khác.

00:05:08.708 --> 00:05:11.976
Em cúi xuống và nói rằng
em có một đứa con gái nhỏ

00:05:12.000 --> 00:05:13.768
vừa mới sinh.

00:05:13.792 --> 00:05:16.375
Và em cảm tưởng như
mình làm con bé thất vọng.

00:05:18.625 --> 00:05:22.000
Là thế đó, cuộc nói chuyện của chúng tôi
vội vã và ngượng nghịu.

NOTE Paragraph

00:05:23.417 --> 00:05:28.476
Khi bước ra khỏi nhà giam,
một giọng nói nội tâm thốt lên,

00:05:28.500 --> 00:05:29.768
''Quay lại đi.

00:05:29.792 --> 00:05:33.083
nếu mày không quay lại bây giờ,
mày sẽ không bao giờ quay lại.''

00:05:36.292 --> 00:05:39.875
Vậy là tôi tốt nghiệp trường luật
và quay lại.

00:05:40.833 --> 00:05:42.518
Tôi quay lại gặp Patrick.

00:05:42.542 --> 00:05:45.500
tôi quay lại xem mình có giúp được
vụ án pháp lí của em không.

00:05:46.917 --> 00:05:50.268
Và lúc đó, khi tôi gặp em lần hai,

00:05:50.292 --> 00:05:52.559
tôi nghĩ là mình có một ý kiến hay,
tôi nói,

00:05:52.583 --> 00:05:56.184
''Này Patrick, sao em không
viết thư cho con gái mình,

00:05:56.208 --> 00:05:59.976
vậy thì em có thể nhớ đến con bé?''

00:06:00.000 --> 00:06:03.684
Và tôi đưa em một cây bút
và một mẩu giấy,

00:06:03.708 --> 00:06:05.333
và em ấy bắt đầu viết.

NOTE Paragraph

00:06:06.542 --> 00:06:09.351
Nhưng khi tôi thấy mẩu giấy
mà em đưa lại cho tôi,

00:06:09.375 --> 00:06:10.708
tôi rất bất ngờ.

00:06:13.000 --> 00:06:15.101
Tôi không nhận ra chữ viết của em ấy,

00:06:15.125 --> 00:06:17.958
em đã phạm những lỗi chính tả cơ bản.

00:06:19.167 --> 00:06:21.851
Và tôi nghĩ, với tư cách là một giáo viên,

00:06:21.875 --> 00:06:25.351
tôi biết là một học sinh
có thể tiến bộ vượt bậc

00:06:25.375 --> 00:06:28.434
trong một khoảng thời gian rất ngắn,

00:06:28.458 --> 00:06:32.125
nhưng tôi không nghĩ
một học sinh có thể sa sút đột ngột.

00:06:34.375 --> 00:06:36.268
Điều khiến tôi đau hơn

00:06:36.292 --> 00:06:39.476
là đọc những lời em ấy viết
cho con gái mình.

00:06:39.500 --> 00:06:40.893
Em ấy viết,

00:06:40.917 --> 00:06:45.208
"Bố xin lỗi vì lỗi lầm của mình,
bố xin lỗi vì không thể ở bên con."

00:06:46.458 --> 00:06:49.292
Và đó là tất cả những gì
em ấy thấy là cần phải nói với con.

00:06:50.250 --> 00:06:54.559
Và tôi tự hỏi sao có thể thuyết phục em
rằng em có nhiều điều hơn để nói,

00:06:54.583 --> 00:06:58.000
những phần trong em
mà em không cần xin lỗi.

00:06:58.958 --> 00:07:00.226
Tôi muốn em cảm thấy

00:07:00.250 --> 00:07:04.208
rằng em có nhiều thứ đáng giá
để chia sẻ với con gái mình.

NOTE Paragraph

00:07:05.917 --> 00:07:09.101
Mỗi ngày trong bảy tháng tiếp theo,

00:07:09.125 --> 00:07:11.809
tôi thăm em và mang theo sách.

00:07:11.833 --> 00:07:15.684
Chiếc túi của tôi trở thành
một thư viện nhỏ.

00:07:15.708 --> 00:07:17.768
Tôi mang sách của James Baldwin,

00:07:17.792 --> 00:07:22.684
tôi mang của Walt Whitman, C.S.Lewis.

00:07:22.708 --> 00:07:27.518
Tôi mang sách hướng dẫn về cây cối,
chim chóc,

00:07:27.542 --> 00:07:30.750
và cuốn đã trở thành yêu thích nhất
của em ấy là từ điển.

00:07:31.667 --> 00:07:33.351
Có những ngày,

00:07:33.375 --> 00:07:37.167
chúng tôi ngồi yên lặng hàng giờ,
cả hai đều đọc sách.

00:07:38.083 --> 00:07:39.934
Và vào vài ngày khác,

00:07:39.958 --> 00:07:43.476
chúng tôi đọc cùng nhau,
chúng tôi đọc thơ với nhau.

NOTE Paragraph

00:07:43.500 --> 00:07:47.393
Chúng tôi bắt đầu đọc thơ haiku,
hàng trăm bài haiku,

00:07:47.417 --> 00:07:50.309
một kiệt tác dối lừa đơn giản.

00:07:50.333 --> 00:07:53.143
Và tôi hỏi em, "Chia sẻ với cô
bài haiku em thích nhất đi."

00:07:53.167 --> 00:07:56.226
Và một vài trong số chúng rất vui nhộn.

00:07:56.250 --> 00:07:58.101
Và đây là bài của Issa:

00:07:58.125 --> 00:08:01.833
"Đừng lo, nhện ạ,
tôi không dọn dẹp nhà đâu."

00:08:02.750 --> 00:08:07.292
Và bài này:
"Ngủ cả nửa ngày, không ai phạt tôi cả!"

00:08:08.667 --> 00:08:13.101
Và bài tuyệt hay này,
về ngày đầu tuyết rơi,

00:08:13.125 --> 00:08:17.583
"Hươu liếm bông tuyết đầu tiên
từ bộ lông của nhau."

00:08:19.250 --> 00:08:22.268
Có điều gì rất kì bí và đẹp đẽ

00:08:22.292 --> 00:08:24.934
về cách sắp xếp của thơ.

00:08:24.958 --> 00:08:29.583
Khoảng trống cũng quan trọng
như lời thơ vậy.

NOTE Paragraph

00:08:31.375 --> 00:08:33.893
Chúng tôi đọc bài thơ này của W.S.Merwin,

00:08:33.917 --> 00:08:38.143
ông ấy viết sau khi thấy vợ mình làm vườn

00:08:38.167 --> 00:08:42.042
và nhận ra là
họ sẽ dành cả cuộc đời còn lại với nhau.

00:08:43.167 --> 00:08:45.518
''Hãy để tôi tưởng tượng
rằng chúng ta sẽ trở lại

00:08:45.542 --> 00:08:48.934
khi chúng ta muốn và đó sẽ là mùa xuân.

00:08:48.958 --> 00:08:52.143
Chúng ta sẽ không già hơn chút gì cả.

00:08:52.167 --> 00:08:56.101
Nỗi buồn cũng sẽ nguôi ngoai
như đám mây sớm

00:08:56.125 --> 00:08:59.893
mà qua đó buổi sáng sẽ dần đến''.

00:08:59.917 --> 00:09:03.309
Tôi hỏi Patrick câu thơ em thích nhất
và em trả lời,

00:09:03.333 --> 00:09:06.875
"Chúng ta sẽ không già hơn chút nào cả."

00:09:08.375 --> 00:09:12.809
Em nói nó làm em nghĩ đến
một nơi mà thời gian ngừng trôi,

00:09:12.833 --> 00:09:15.768
nơi thời gian không còn quan trọng nữa.

00:09:15.792 --> 00:09:18.051
Và tôi hỏi em rằng
em có nơi nào như vậy không,

00:09:18.051 --> 00:09:20.268
nơi mà thời gian kéo dài mãi.

00:09:20.292 --> 00:09:21.958
Và em nói, "Mẹ em."

00:09:23.875 --> 00:09:28.184
Khi bạn đọc một bài thơ
với một người cạnh bên,

00:09:28.208 --> 00:09:30.083
bài thơ thay đổi ý nghĩa.

00:09:31.333 --> 00:09:36.000
Vì nó trở thành cá nhân với người đó,
trở thành cá nhân đối với bạn.

NOTE Paragraph

00:09:37.500 --> 00:09:40.184
Rồi chúng tôi đọc sách,
chúng tôi đọc rất nhiều sách,

00:09:40.208 --> 00:09:43.351
chúng tôi đọc hồi kí của
Frederick Douglass,

00:09:43.375 --> 00:09:46.976
một nô lệ người Mĩ
tự học cách đọc và viết

00:09:47.000 --> 00:09:50.333
và đã có được tự do
nhờ có kĩ năng đọc viết.

00:09:51.575 --> 00:09:54.618
Từ nhỏ tôi đã luôn nghĩ rằng
Frederick Douglass là một anh hùng

00:09:54.618 --> 00:09:57.750
và tôi nghĩ truyện này
vui và tràn đầy hi vọng.

00:09:58.917 --> 00:10:01.750
Nhưng cuốn sách
lại khiến Patrick cảm thấy hoảng.

00:10:02.875 --> 00:10:07.934
Em xao xuyến với một câu chuyện
mà Douglass kể về việc, sau giáng sinh,

00:10:07.958 --> 00:10:11.059
chủ nô cho nô lệ uống rượu gin

00:10:11.083 --> 00:10:14.559
như một cách để chứng tỏ
họ không thể chịu nổi tự do.

00:10:14.583 --> 00:10:17.375
Vì nô lệ sẽ vấp ngã trên cánh đồng.

00:10:19.500 --> 00:10:21.500
Patrick nói em cảm thấy đồng cảm.

00:10:22.333 --> 00:10:25.809
Em nói rằng
có những người trong tù như nô lệ,

00:10:25.833 --> 00:10:28.059
không muốn nghĩ về hoàn cảnh của họ,

00:10:28.083 --> 00:10:29.893
vì chúng quá đau đớn.

00:10:29.917 --> 00:10:32.101
Quá đau đớn để nghĩ về quá khứ,

00:10:32.125 --> 00:10:35.458
quá đau đớn để nghĩ về
đoạn đường phía trước.

NOTE Paragraph

00:10:36.958 --> 00:10:39.851
Câu yêu thích nhất của em ấy là:

00:10:39.875 --> 00:10:43.476
''Bất cứ gì, bất chấp tất cả,
để tống khứ được việc nghĩ ngợi!

00:10:43.500 --> 00:10:48.542
Chính dòng suy nghĩ không ngừng
về hoàn cảnh đã giày vò tôi.''

00:10:49.958 --> 00:10:53.917
Patrick nói Douglass đã rất dũng cảm
để tiếp tục viết và nghĩ.

00:10:55.083 --> 00:11:00.643
Nhưng Patrick không biết
là em giống Douglass thế nào đối với tôi.

00:11:00.667 --> 00:11:04.417
Cách em tiếp tục đọc,
dù nó khiến em hoảng loạn.

00:11:05.250 --> 00:11:08.309
Em đọc xong còn trước cả tôi,

00:11:08.333 --> 00:11:12.042
đọc nó ở một cầu thang bê tông
không có ánh sáng.

NOTE Paragraph

00:11:13.583 --> 00:11:16.309
Và rồi chúng tôi đọc đến
những cuốn tôi thích nhất,

00:11:16.333 --> 00:11:18.518
cuốn "Gilead" của Marilynne Robinson,

00:11:18.542 --> 00:11:22.684
cuốn sách là một bức thư dài
từ một người cha đến con mình.

00:11:22.708 --> 00:11:25.059
Em ấy thích câu này:

00:11:25.083 --> 00:11:27.268
''Cha viết điều này
phần nào muốn nói với con

00:11:27.292 --> 00:11:30.601
rằng nếu con có bao giờ tự hỏi
con đã làm gì trong cuộc sống...

00:11:30.625 --> 00:11:32.643
con là ơn trời ban cho cha,

00:11:32.667 --> 00:11:35.833
một phép màu,
thứ gì đó còn hơn cả phép màu.''

NOTE Paragraph

00:11:37.375 --> 00:11:43.018
Thứ gì đó trong ngôn từ, tình yêu,
nhung nhớ, giọng điệu của nó

00:11:43.042 --> 00:11:45.500
đã nhen nhóm lại
mong muốn được viết của Patrick.

00:11:46.292 --> 00:11:49.393
Và em đã viết
hết quyển vở này đến quyển vở khác

00:11:49.417 --> 00:11:52.726
những lá thư cho con gái em.

00:11:52.750 --> 00:11:55.684
Trong những bức thư đẹp, rối ren đó,

00:11:55.708 --> 00:12:01.674
em tưởng tượng cảnh mình và con gái
chèo thuyền dọc sông Mississippi.

00:12:01.674 --> 00:12:04.572
Em tưởng tượng cảnh hai bố con
tìm thấy một dòng suối trên núi

00:12:04.572 --> 00:12:06.708
với làn nước trong tinh khiết.

00:12:08.042 --> 00:12:10.083
Khi tôi nhìn Patrick viết,

00:12:11.250 --> 00:12:13.393
tôi tự nghĩ,

00:12:13.417 --> 00:12:15.476
và giờ tôi hỏi tất cả các bạn,

00:12:15.500 --> 00:12:20.792
bao nhiêu trong các bạn đã từng viết thư
cho người bạn thấy đã làm họ buồn?

00:12:22.042 --> 00:12:27.125
Sẽ dễ dàng hơn nếu đưa những người đó
ra khỏi tâm trí của bạn.

00:12:28.083 --> 00:12:32.726
Nhưng Patrick lại hàng ngày
đối mặt với con gái mình,

00:12:32.750 --> 00:12:35.684
giữ bản thân có trách nhiệm với con bé,

00:12:35.708 --> 00:12:39.417
từng chữ một với sự tập trung cao độ.

NOTE Paragraph

00:12:42.417 --> 00:12:44.958
Tôi muốn trong cuộc sống mình

00:12:46.042 --> 00:12:49.101
được đặt bản thân vào rủi ro như thế.

00:12:49.125 --> 00:12:52.750
Vì rủi ro đó cho thấy một con tim mạnh mẽ.

00:12:56.625 --> 00:13:00.684
Tôi xin lùi lại và hỏi một câu
không được thoải mái lắm.

00:13:00.708 --> 00:13:04.417
Tôi là ai mà lại kể câu chuyện này,
câu chuyện của Patrick?

00:13:06.042 --> 00:13:09.018
Patrick là người sống với nỗi đau đó

00:13:09.042 --> 00:13:13.208
và tôi chưa từng một ngày
thấy đói trong đời.

00:13:15.250 --> 00:13:17.018
Tôi nghĩ về câu hỏi này rất nhiều,

00:13:17.042 --> 00:13:20.768
nhưng điều tôi muốn nói là
câu chuyện này không chỉ về Patrick.

00:13:20.792 --> 00:13:22.309
Nó là về chúng ta,

00:13:22.333 --> 00:13:24.833
nó là về sự bất bình đẳng giữa chúng ta.

00:13:25.667 --> 00:13:27.083
Thế giới sung túc

00:13:28.375 --> 00:13:32.018
mà Patrick và ông bà, cha mẹ em

00:13:32.042 --> 00:13:33.851
đã bị từ chối.

00:13:33.875 --> 00:13:36.958
Trong câu chuyện này,
tôi đại diện cho thế giới sung túc kia.

00:13:37.792 --> 00:13:41.601
Và khi kể chuyện,
tôi không muốn giấu bản thân,

00:13:41.625 --> 00:13:44.292
giấu sức mạnh mà tôi có.

NOTE Paragraph

00:13:45.333 --> 00:13:48.893
Khi kể chuyện,
tôi muốn bộc lộ sức mạnh

00:13:48.917 --> 00:13:51.309
và rồi hỏi,

00:13:51.333 --> 00:13:54.250
làm sao để thu hẹp khoảng cách
giữa chúng ta?

00:13:56.250 --> 00:13:59.851
Đọc sách là một cách
để thu hẹp khoảng cách.

00:13:59.875 --> 00:14:04.309
Nó cho chúng ta không gian
để có thể cùng sẻ chia,

00:14:04.333 --> 00:14:06.583
mà chúng ta có thể chia sẻ bình đẳng.

NOTE Paragraph

00:14:08.500 --> 00:14:11.601
Chắc các bạn đang tự hỏi
chuyện gì đã xảy ra với Patrick.

00:14:11.625 --> 00:14:13.333
Đọc có cứu cuộc đời của em không?

00:14:14.583 --> 00:14:16.708
Vừa có lại vừa không.

00:14:17.875 --> 00:14:20.768
Khi Patrick được ra tù,

00:14:20.792 --> 00:14:23.125
hành trình của em ấy thật đau đớn.

00:14:24.292 --> 00:14:27.768
Chủ lao động từ chối em vì tiền án,

00:14:27.792 --> 00:14:30.934
bạn thân nhất, mẹ của em,
qua đời ở tuổi 43

00:14:30.958 --> 00:14:33.434
vì bệnh tim và tiểu đường.

00:14:33.458 --> 00:14:36.167
Em không nhà không cửa, nghèo đói.

NOTE Paragraph

00:14:38.250 --> 00:14:42.792
Nhiều người nói nhiều thứ về việc đọc
mà tôi thấy hơi phóng đại.

00:14:43.792 --> 00:14:47.768
Khả năng đọc không giúp em ấy
không bị phân biệt đối xử.

00:14:47.792 --> 00:14:50.417
Nó đã không giúp mẹ em thoát chết.

00:14:51.708 --> 00:14:54.083
Vậy việc đọc có thể giúp gì?

00:14:55.375 --> 00:14:59.333
Tôi có vài câu trả lời
để kết thúc hôm nay.

NOTE Paragraph

00:15:00.667 --> 00:15:03.417
Việc đọc làm giàu đời sống nội tâm của em

00:15:05.083 --> 00:15:08.143
với bí ẩn, sự tưởng tượng,

00:15:08.167 --> 00:15:09.417
với cái đẹp.

00:15:10.292 --> 00:15:14.625
Việc đọc cho em ấy
những hình ảnh giúp em vui sống:

00:15:15.417 --> 00:15:20.976
núi, biển, hươu, bông tuyết.

00:15:21.000 --> 00:15:25.125
Những từ ngữ có vị như sự tự do,
thế giới thiên nhiên.

00:15:27.625 --> 00:15:31.143
Việc đọc giới thiệu lại với em
một ngôn ngữ mà em đã đánh mất.

00:15:31.167 --> 00:15:35.809
Những lời từ nhà thơ Derek Walcott
thật quý giá làm sao.

00:15:35.833 --> 00:15:38.059
Patrick nhớ những áng thơ của ông.

00:15:38.083 --> 00:15:40.184
"Những ngày tôi đã sống,

00:15:40.208 --> 00:15:42.476
những ngày tôi đã mất,

00:15:42.500 --> 00:15:45.726
những ngày phát triển nhanh chóng,
như những đứa con gái,

00:15:45.750 --> 00:15:47.583
vòng tay che chở của tôi.''

NOTE Paragraph

00:15:48.667 --> 00:15:51.643
Việc đọc dạy em dũng cảm.

00:15:51.667 --> 00:15:54.976
Hãy nhớ là em vẫn cố đọc
Frederick Douglass,

00:15:55.000 --> 00:15:57.143
dù nó rất đau khổ.

00:15:57.167 --> 00:16:00.875
Em ấy vẫn nhận thức rõ,
dù là nhận thức rõ sự đau đớn.

00:16:02.208 --> 00:16:04.768
Đọc là một hình thức nghĩ,

00:16:04.792 --> 00:16:08.851
đó là lí do việc đọc khó
vì chúng ta phải nghĩ.

00:16:08.875 --> 00:16:13.125
Và Patrick chọn cách nghĩ
hơn là không nghĩ.

00:16:16.000 --> 00:16:19.958
Và cuối cùng, đọc cho em một ngôn ngữ
để nói chuyện với con gái mình.

00:16:21.375 --> 00:16:24.601
Việc đọc truyền cảm hứng cho em viết.

00:16:24.625 --> 00:16:28.768
Mối liên kết giữa đọc và viết rất mạnh mẽ.

00:16:28.792 --> 00:16:30.851
Khi chúng ta bắt đầu đọc,

00:16:30.875 --> 00:16:32.958
chúng ta bắt đầu tìm từ ngữ.

00:16:33.958 --> 00:16:38.601
Và em đã tìm ra những từ ngữ để nghĩ về
cảnh hai bố con chơi cùng nhau.

00:16:38.625 --> 00:16:40.333
Em đã tìm ra từ ngữ

00:16:41.958 --> 00:16:44.208
để nói em yêu con bé nhiều thế nào.

NOTE Paragraph

00:16:46.042 --> 00:16:49.976
Đọc cũng thay đổi
mối quan hệ của chúng ta với nhau.

00:16:50.000 --> 00:16:52.059
Chúng giúp ta có dịp được gần gũi,

00:16:52.083 --> 00:16:54.976
để nhìn ngoài quan điểm của mình.

00:16:55.000 --> 00:16:57.684
Và việc đọc lấy một mối quan hệ bất công

00:16:57.708 --> 00:17:00.375
và cho chúng ta một sự bình đẳng tạm thời.

00:17:02.125 --> 00:17:05.059
Khi bạn gặp ai đó là một độc giả,

00:17:05.083 --> 00:17:07.059
bạn gặp người đó lần đầu,

00:17:07.083 --> 00:17:08.791
rất mới lạ.

00:17:09.875 --> 00:17:13.083
Không có cách nào để bạn biết
câu văn yêu thích của người đó,

00:17:14.458 --> 00:17:17.666
những kí ức và sự đau khổ cá nhân
mà người đó chịu đựng.

00:17:18.833 --> 00:17:22.833
Và bạn đối mặt với sự riêng tư cuối cùng
của đời sống nội tâm của người đó.

00:17:23.666 --> 00:17:27.101
Và rồi bạn bắt đầu tự hỏi, "Chà,
đời sống nội tâm của mình xây nên từ gì?

00:17:27.125 --> 00:17:30.375
Tôi có gì đáng
để chia sẻ với những người khác đây?''

NOTE Paragraph

00:17:33.000 --> 00:17:34.333
Tôi muốn kết thúc

00:17:36.208 --> 00:17:40.500
với một số câu thơ tôi rất thích
từ những lá thư của Patrick đến con gái.

00:17:41.333 --> 00:17:44.101
''Dòng sông đục ở vài khúc

00:17:44.125 --> 00:17:47.393
nhưng ánh sáng chiếu xuyên qua hàng cây...

00:17:47.417 --> 00:17:50.976
Trên vài cành lủng lẳng hàng chùm dâu tằm,

00:17:51.000 --> 00:17:54.458
con vươn thẳng tay để hái lấy chúng.''

00:17:56.042 --> 00:17:58.476
Và bức thư dễ thương này mà em viết,

00:17:58.500 --> 00:18:02.851
''Hãy nhắm mắt và nghe âm điệu của ngôn từ

00:18:02.875 --> 00:18:05.059
Tôi thuộc lòng bài thơ này

00:18:05.083 --> 00:18:07.917
và tôi muốn các bạn cùng biết.''

NOTE Paragraph

00:18:09.375 --> 00:18:11.184
Cảm ơn mọi người rất nhiều.

NOTE Paragraph

00:18:11.208 --> 00:18:14.500
(Vỗ tay)