WEBVTT

00:00:17.852 --> 00:00:21.118
Vào ngày 17 tháng 3 năm 73 sau Công nguyên,

00:00:21.118 --> 00:00:24.436
chúng ta đang du ngoạn thành Rome cổ đại để tham dự lễ Liberalia,

00:00:24.436 --> 00:00:30.418
lễ hội hàng năm nhằm kỷ niệm nền độc lập của cư dân Rome.

00:00:30.418 --> 00:00:36.404
Chúng ta đang thấy cậu bé 17 tuổi tên là Lucius Popidus Secundus.

00:00:36.404 --> 00:00:41.135
Cậu không xuất thân từ một gia đình nghèo, nhưng cậu sống trong khu vực được biết đến với tên Subura,

00:00:41.135 --> 00:00:48.084
một khu dành cho người nghèo ở Rome, nằm gần trung tâm thành phố.

00:00:48.084 --> 00:00:51.452
Những người thuê nhà ở chung cư này bị nhồi nhét vào,

00:00:51.452 --> 00:00:54.851
những nơi mà chứa đựng những mối hiểm họa tiềm tàng.

00:00:54.851 --> 00:01:01.635
Hỏa hoạn xảy ra thường xuyên, mùi hôi của tro và khói bốc lên vào buổi sáng chẳng phải là chuyện lạ.

00:01:01.635 --> 00:01:07.990
Lucius, thức dậy vào buổi sáng, để chuẩn bị cho những công việc gia đình trong ngày.

00:01:07.990 --> 00:01:12.302
Người em trai 15 tuổi của cậu đã đến tuổi trưởng thành.

00:01:12.302 --> 00:01:16.836
Một nửa số trẻ em ở thành Rome chết trước tuổi trưởng thành,

00:01:16.836 --> 00:01:20.702
vì thế đó là điểm mốc cực kỳ quan trọng.

00:01:20.702 --> 00:01:27.868
Lucisus ngắm nhìn cậu em trai trong bộ áo dài La Mã đứng trước ngôi đền thờ với những vị thần bảo vệ

00:01:27.868 --> 00:01:35.737
khi cậu để lại chiếc huy hiệu, chiếc bùa hộ mệnh, vào bên trong ngôi đền với lời cảm tạ.

00:01:35.737 --> 00:01:39.118
Bùa hộ mệnh đã hiệu nghiệm. Nó đã bảo vệ cậu.

00:01:39.118 --> 00:01:44.635
Không giống như nhiều đứa trẻ khác, cậu đã sống sót để trở thành một chàng thanh niên.

00:01:44.635 --> 00:01:49.802
Ở tuổi 17, Lucius gần như hoàn tất toàn bộ quá trình học tập.

00:01:49.802 --> 00:01:53.334
Cậu được học cách nói năng lưu loát, thuyết trình nơi công cộng,

00:01:53.368 --> 00:01:57.218
và có thể đọc viết được cả tiếng Latinh và Hy Lạp.

00:01:57.218 --> 00:02:02.635
Cha cậu dạy cho cậu một vài điều không có trong giáo trình ở lớp học:

00:02:02.635 --> 00:02:08.653
Chạy bộ, Bơi lội, và Chiến đấu.

00:02:08.653 --> 00:02:13.418
Đến tuổi 17, Lucius có thể lựa chọn để trở thành sĩ quan quân đội

00:02:13.418 --> 00:02:18.068
và chỉ huy binh lính ở vùng biên giới của đế chế.

00:02:18.068 --> 00:02:22.585
Tuy nhiên, Lucius vẫn là một đứa trẻ.

00:02:22.585 --> 00:02:25.285
Cậu chưa được tin tưởng để được giao phó đại sự.

00:02:25.285 --> 00:02:30.335
Cha cậu sẽ đảm đương việc đó cho đến khi cậu 25 tuổi.

00:02:30.335 --> 00:02:36.436
Và cha cậu sẽ sắp xếp cho cậu một đám cưới với một cô bé nhỏ hơn cậu ... 10 tuổi.

00:02:36.436 --> 00:02:41.685
Ông đã để mắt đến gia đình có cô con gái chỉ mới ... 7 tuổi.

00:02:41.685 --> 00:02:43.253
Quay trở lại lễ hội Liberalia.

00:02:43.253 --> 00:02:50.588
Khi Lucius ra ngoài với gia đình, các cửa hiệu vẫn mở cửa chào đón khách hàng.

00:02:50.588 --> 00:02:54.535
Đường phố tràn ngập các thương gia chuyên buôn nữ trang nhỏ lẻ

00:02:54.535 --> 00:02:58.018
và khách hàng đến từ khắp mọi nơi.

00:02:58.018 --> 00:03:02.784
Những chiếc xe ngựa lớn thì không được phép vào thành phố cho đến sau 9 giờ tối

00:03:02.784 --> 00:03:06.183
nhưng phố xá vẫn đông đúc.

00:03:06.183 --> 00:03:10.352
Các ông bố cùng các bậc chú bác đưa những đứa trẻ đến Quảng trường Augustus

00:03:10.352 --> 00:03:14.140
để nhìn lại các bức tượng của những chiến binh nổi tiếng thành Rome

00:03:14.140 --> 00:03:19.069
như là Anaeus, người lãnh đạo tổ tiên của người Rome, những chiến binh Thành Troy, và Italy.

00:03:19.069 --> 00:03:22.242
Và Romulus, người sáng lập Rome.

00:03:22.242 --> 00:03:27.569
Và các vĩ nhân khác của nền Cộng hòa cách đây hơn 100 năm.

00:03:27.569 --> 00:03:33.468
Với lòng ngưỡng mộ, chúng ta có thể mường tượng cảnh tượng các bậc cha chú và các vệ thần cùng với những người con cháu giờ đây đã trưởng thành của họ

00:03:33.468 --> 00:03:36.902
gợi nhớ các câu chuyện vinh quang của thành Rome

00:03:36.902 --> 00:03:41.602
kể lại những chiến tích vĩ đại, hồi tưởng về những anh hùng trong quá khứ:

00:03:41.602 --> 00:03:47.952
về các bài học làm sao để sống tốt hơn, và cách vượt qua những bồng bột tuổi trẻ.

00:03:47.952 --> 00:03:53.918
Những cảm xúc từ quá khứ ở nơi đây, rất phù hợp với hoàn cảnh hiện tại của họ.

00:03:53.918 --> 00:03:59.135
Người Rome đã tạo nên một đế chế vĩ đại vượt không gian và thời gian.

00:03:59.135 --> 00:04:02.769
Rome tồn tại và nổi danh thông qua các cuộc chiến

00:04:02.769 --> 00:04:06.903
Chiến tranh là một điều tất yếu của cuộc sống, ngay cả vào năm 73 sau CN.

00:04:06.903 --> 00:04:09.552
Đó là những chiến dịch đánh chiếm vùng Bắc nước Anh

00:04:09.552 --> 00:04:11.018
và tiến vào Scotland,

00:04:11.018 --> 00:04:13.702
tấn công phía Bắc sông Danube để tiến vào Rumani,

00:04:13.702 --> 00:04:18.835
và vùng biên giới nằm giữa Syria và Iraq ở phía Đông.

00:04:18.835 --> 00:04:22.618
Bây giờ là 8 giờ tối - là lúc để đi tắm hơi,

00:04:22.618 --> 00:04:26.803
Lucius và gia đình thẳng tiến đến đường Via Lata, một con phố rộng,

00:04:26.803 --> 00:04:31.684
dẫn đến khu vực Campus Matius, và nhà tắm rộng lớn của Agrippa.

00:04:31.684 --> 00:04:35.817
Các thành viên trong gia đình tạm biệt khách hàng và bảo các đầy tớ đợi ở ngoài,

00:04:35.817 --> 00:04:39.268
họ tiến vào phòng tắm cùng với nhóm người quen.

00:04:39.268 --> 00:04:44.268
Các phòng tắm chuyển từ tối, sang một phòng mờ hơi nước rồi đến một phòng sáng hơn.

00:04:44.268 --> 00:04:47.768
Người Rome có những cửa sổ kính cực kỳ hoàn hảo.

00:04:47.768 --> 00:04:51.335
Mọi người di chuyển từ phòng lạnh

00:04:51.335 --> 00:04:54.071
sang phòng ấm

00:04:54.071 --> 00:04:57.418
rồi đến phòng rất nóng.

00:04:57.418 --> 00:05:00.601
Hơn một tiếng đồng hồ sau, những người tắm rời đi sau khi

00:05:00.601 --> 00:05:10.185
được mát xa, xức dầu thơm, và loại bỏ mọi dơ bẩn còn sót lại bằng dụng cụ làm sạch da.

00:05:10.185 --> 00:05:14.268
Vào 9 giờ tối, 7 tiếng đồng hồ sau khi rời khỏi nhà,

00:05:14.268 --> 00:05:18.052
mọi người trở về cho để thưởng thức bữa tối kỷ niệm.

00:05:18.052 --> 00:05:25.085
Dùng bữa tối là một hoạt động thân mật, với 9 người ngồi xung quanh một cái bàn thấp.

00:05:25.085 --> 00:05:27.452
Các nô lệ cần phải luôn sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu của họ

00:05:27.452 --> 00:05:33.834
nếu người dùng bữa, thông qua cử chỉ, yêu cầu thêm thức ăn và rượu.

00:05:33.834 --> 00:05:38.370
Khi một ngày gần trôi qua, chúng ta có thể nghe thấy tiếng ồn của xe ngựa bên ngoài.

00:05:38.370 --> 00:05:43.820
Khách khứa và người làm, có một bữa ăn thiết thực

00:05:43.820 --> 00:05:49.453
nếu tệ hơn một chút - cũng là được no bụng, trước khi trở về các khu chung cư.

00:05:49.453 --> 00:05:54.868
Trở lại nhà Lucius, bữa tiệc vẫn tiếp tục cho tới nửa đêm

00:05:54.868 --> 00:05:57.852
Lucius cùng người anh em cùng cha khác mẹ có vẻ không ổn lắm

00:05:57.852 --> 00:06:05.051
Người hầu sẽ đứng bên cạnh phòng khi cả hai muốn nôn mửa

00:06:05.051 --> 00:06:08.052
Với sự nhận thức muộn màng, chúng ta có thể biết được tương lai của Lucius.

00:06:08.052 --> 00:06:13.486
Trong 20 năm tới, người con trẻ nhất của hoàng đế Vespasian, Domitian, với cương vị hoàng đế,

00:06:13.486 --> 00:06:18.253
sẽ tạo nên một triều đại khủng hoảng. Liệu Lucius có thể sống sót?