WEBVTT 00:00:17.852 --> 00:00:21.118 Vào ngày 17 tháng 3 năm 73 sau Công nguyên, 00:00:21.118 --> 00:00:24.436 chúng ta đang du ngoạn thành Rome cổ đại để tham dự lễ Liberalia, 00:00:24.436 --> 00:00:30.418 lễ hội hàng năm nhằm kỷ niệm nền độc lập của cư dân Rome. 00:00:30.418 --> 00:00:36.404 Chúng ta đang thấy cậu bé 17 tuổi tên là Lucius Popidus Secundus. 00:00:36.404 --> 00:00:41.135 Cậu không xuất thân từ một gia đình nghèo, nhưng cậu sống trong khu vực được biết đến với tên Subura, 00:00:41.135 --> 00:00:48.084 một khu dành cho người nghèo ở Rome, nằm gần trung tâm thành phố. 00:00:48.084 --> 00:00:51.452 Những người thuê nhà ở chung cư này bị nhồi nhét vào, 00:00:51.452 --> 00:00:54.851 những nơi mà chứa đựng những mối hiểm họa tiềm tàng. 00:00:54.851 --> 00:01:01.635 Hỏa hoạn xảy ra thường xuyên, mùi hôi của tro và khói bốc lên vào buổi sáng chẳng phải là chuyện lạ. 00:01:01.635 --> 00:01:07.990 Lucius, thức dậy vào buổi sáng, để chuẩn bị cho những công việc gia đình trong ngày. 00:01:07.990 --> 00:01:12.302 Người em trai 15 tuổi của cậu đã đến tuổi trưởng thành. 00:01:12.302 --> 00:01:16.836 Một nửa số trẻ em ở thành Rome chết trước tuổi trưởng thành, 00:01:16.836 --> 00:01:20.702 vì thế đó là điểm mốc cực kỳ quan trọng. 00:01:20.702 --> 00:01:27.868 Lucisus ngắm nhìn cậu em trai trong bộ áo dài La Mã đứng trước ngôi đền thờ với những vị thần bảo vệ 00:01:27.868 --> 00:01:35.737 khi cậu để lại chiếc huy hiệu, chiếc bùa hộ mệnh, vào bên trong ngôi đền với lời cảm tạ. 00:01:35.737 --> 00:01:39.118 Bùa hộ mệnh đã hiệu nghiệm. Nó đã bảo vệ cậu. 00:01:39.118 --> 00:01:44.635 Không giống như nhiều đứa trẻ khác, cậu đã sống sót để trở thành một chàng thanh niên. 00:01:44.635 --> 00:01:49.802 Ở tuổi 17, Lucius gần như hoàn tất toàn bộ quá trình học tập. 00:01:49.802 --> 00:01:53.334 Cậu được học cách nói năng lưu loát, thuyết trình nơi công cộng, 00:01:53.368 --> 00:01:57.218 và có thể đọc viết được cả tiếng Latinh và Hy Lạp. 00:01:57.218 --> 00:02:02.635 Cha cậu dạy cho cậu một vài điều không có trong giáo trình ở lớp học: 00:02:02.635 --> 00:02:08.653 Chạy bộ, Bơi lội, và Chiến đấu. 00:02:08.653 --> 00:02:13.418 Đến tuổi 17, Lucius có thể lựa chọn để trở thành sĩ quan quân đội 00:02:13.418 --> 00:02:18.068 và chỉ huy binh lính ở vùng biên giới của đế chế. 00:02:18.068 --> 00:02:22.585 Tuy nhiên, Lucius vẫn là một đứa trẻ. 00:02:22.585 --> 00:02:25.285 Cậu chưa được tin tưởng để được giao phó đại sự. 00:02:25.285 --> 00:02:30.335 Cha cậu sẽ đảm đương việc đó cho đến khi cậu 25 tuổi. 00:02:30.335 --> 00:02:36.436 Và cha cậu sẽ sắp xếp cho cậu một đám cưới với một cô bé nhỏ hơn cậu ... 10 tuổi. 00:02:36.436 --> 00:02:41.685 Ông đã để mắt đến gia đình có cô con gái chỉ mới ... 7 tuổi. 00:02:41.685 --> 00:02:43.253 Quay trở lại lễ hội Liberalia. 00:02:43.253 --> 00:02:50.588 Khi Lucius ra ngoài với gia đình, các cửa hiệu vẫn mở cửa chào đón khách hàng. 00:02:50.588 --> 00:02:54.535 Đường phố tràn ngập các thương gia chuyên buôn nữ trang nhỏ lẻ 00:02:54.535 --> 00:02:58.018 và khách hàng đến từ khắp mọi nơi. 00:02:58.018 --> 00:03:02.784 Những chiếc xe ngựa lớn thì không được phép vào thành phố cho đến sau 9 giờ tối 00:03:02.784 --> 00:03:06.183 nhưng phố xá vẫn đông đúc. 00:03:06.183 --> 00:03:10.352 Các ông bố cùng các bậc chú bác đưa những đứa trẻ đến Quảng trường Augustus 00:03:10.352 --> 00:03:14.140 để nhìn lại các bức tượng của những chiến binh nổi tiếng thành Rome 00:03:14.140 --> 00:03:19.069 như là Anaeus, người lãnh đạo tổ tiên của người Rome, những chiến binh Thành Troy, và Italy. 00:03:19.069 --> 00:03:22.242 Và Romulus, người sáng lập Rome. 00:03:22.242 --> 00:03:27.569 Và các vĩ nhân khác của nền Cộng hòa cách đây hơn 100 năm. 00:03:27.569 --> 00:03:33.468 Với lòng ngưỡng mộ, chúng ta có thể mường tượng cảnh tượng các bậc cha chú và các vệ thần cùng với những người con cháu giờ đây đã trưởng thành của họ 00:03:33.468 --> 00:03:36.902 gợi nhớ các câu chuyện vinh quang của thành Rome 00:03:36.902 --> 00:03:41.602 kể lại những chiến tích vĩ đại, hồi tưởng về những anh hùng trong quá khứ: 00:03:41.602 --> 00:03:47.952 về các bài học làm sao để sống tốt hơn, và cách vượt qua những bồng bột tuổi trẻ. 00:03:47.952 --> 00:03:53.918 Những cảm xúc từ quá khứ ở nơi đây, rất phù hợp với hoàn cảnh hiện tại của họ. 00:03:53.918 --> 00:03:59.135 Người Rome đã tạo nên một đế chế vĩ đại vượt không gian và thời gian. 00:03:59.135 --> 00:04:02.769 Rome tồn tại và nổi danh thông qua các cuộc chiến 00:04:02.769 --> 00:04:06.903 Chiến tranh là một điều tất yếu của cuộc sống, ngay cả vào năm 73 sau CN. 00:04:06.903 --> 00:04:09.552 Đó là những chiến dịch đánh chiếm vùng Bắc nước Anh 00:04:09.552 --> 00:04:11.018 và tiến vào Scotland, 00:04:11.018 --> 00:04:13.702 tấn công phía Bắc sông Danube để tiến vào Rumani, 00:04:13.702 --> 00:04:18.835 và vùng biên giới nằm giữa Syria và Iraq ở phía Đông. 00:04:18.835 --> 00:04:22.618 Bây giờ là 8 giờ tối - là lúc để đi tắm hơi, 00:04:22.618 --> 00:04:26.803 Lucius và gia đình thẳng tiến đến đường Via Lata, một con phố rộng, 00:04:26.803 --> 00:04:31.684 dẫn đến khu vực Campus Matius, và nhà tắm rộng lớn của Agrippa. 00:04:31.684 --> 00:04:35.817 Các thành viên trong gia đình tạm biệt khách hàng và bảo các đầy tớ đợi ở ngoài, 00:04:35.817 --> 00:04:39.268 họ tiến vào phòng tắm cùng với nhóm người quen. 00:04:39.268 --> 00:04:44.268 Các phòng tắm chuyển từ tối, sang một phòng mờ hơi nước rồi đến một phòng sáng hơn. 00:04:44.268 --> 00:04:47.768 Người Rome có những cửa sổ kính cực kỳ hoàn hảo. 00:04:47.768 --> 00:04:51.335 Mọi người di chuyển từ phòng lạnh 00:04:51.335 --> 00:04:54.071 sang phòng ấm 00:04:54.071 --> 00:04:57.418 rồi đến phòng rất nóng. 00:04:57.418 --> 00:05:00.601 Hơn một tiếng đồng hồ sau, những người tắm rời đi sau khi 00:05:00.601 --> 00:05:10.185 được mát xa, xức dầu thơm, và loại bỏ mọi dơ bẩn còn sót lại bằng dụng cụ làm sạch da. 00:05:10.185 --> 00:05:14.268 Vào 9 giờ tối, 7 tiếng đồng hồ sau khi rời khỏi nhà, 00:05:14.268 --> 00:05:18.052 mọi người trở về cho để thưởng thức bữa tối kỷ niệm. 00:05:18.052 --> 00:05:25.085 Dùng bữa tối là một hoạt động thân mật, với 9 người ngồi xung quanh một cái bàn thấp. 00:05:25.085 --> 00:05:27.452 Các nô lệ cần phải luôn sẵn sàng đáp ứng mọi nhu cầu của họ 00:05:27.452 --> 00:05:33.834 nếu người dùng bữa, thông qua cử chỉ, yêu cầu thêm thức ăn và rượu. 00:05:33.834 --> 00:05:38.370 Khi một ngày gần trôi qua, chúng ta có thể nghe thấy tiếng ồn của xe ngựa bên ngoài. 00:05:38.370 --> 00:05:43.820 Khách khứa và người làm, có một bữa ăn thiết thực 00:05:43.820 --> 00:05:49.453 nếu tệ hơn một chút - cũng là được no bụng, trước khi trở về các khu chung cư. 00:05:49.453 --> 00:05:54.868 Trở lại nhà Lucius, bữa tiệc vẫn tiếp tục cho tới nửa đêm 00:05:54.868 --> 00:05:57.852 Lucius cùng người anh em cùng cha khác mẹ có vẻ không ổn lắm 00:05:57.852 --> 00:06:05.051 Người hầu sẽ đứng bên cạnh phòng khi cả hai muốn nôn mửa 00:06:05.051 --> 00:06:08.052 Với sự nhận thức muộn màng, chúng ta có thể biết được tương lai của Lucius. 00:06:08.052 --> 00:06:13.486 Trong 20 năm tới, người con trẻ nhất của hoàng đế Vespasian, Domitian, với cương vị hoàng đế, 00:06:13.486 --> 00:06:18.253 sẽ tạo nên một triều đại khủng hoảng. Liệu Lucius có thể sống sót?