[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:17.85,0:00:21.12,Default,,0000,0000,0000,,Het is 17 maart 73 na Christus. Dialogue: 0,0:00:21.12,0:00:24.44,Default,,0000,0000,0000,,We bezoeken het antieke Rome \Nom de Liberalia te bekijken, Dialogue: 0,0:00:24.44,0:00:30.42,Default,,0000,0000,0000,,een jaarlijks festival om de vrijheid van de burgers van Rome te vieren. Dialogue: 0,0:00:30.42,0:00:36.40,Default,,0000,0000,0000,,We kijken wat de 17-jarige Lucius Popidius Secundus aan het doen is. Dialogue: 0,0:00:36.40,0:00:41.14,Default,,0000,0000,0000,,Hij komt niet uit een arme familie, \Nmaar woont in de Subura, Dialogue: 0,0:00:41.14,0:00:48.08,Default,,0000,0000,0000,,een arme buurt in Rome, \Nvlakbij het centrum van de stad. Dialogue: 0,0:00:48.08,0:00:51.45,Default,,0000,0000,0000,,De huurders van deze appartementen \Nzitten op elkaar gepakt, Dialogue: 0,0:00:51.45,0:00:54.85,Default,,0000,0000,0000,,wat flinke gevaren met zich meebrengt. Dialogue: 0,0:00:54.85,0:01:01.64,Default,,0000,0000,0000,,Het brandt regelmatig en de geur van as en rook \Nin de ochtend is niet ongewoon. Dialogue: 0,0:01:01.64,0:01:07.99,Default,,0000,0000,0000,,Lucius, die bij zonsopgang is opgestaan, \Ndoet vandaag taken voor de familie. Dialogue: 0,0:01:07.99,0:01:12.30,Default,,0000,0000,0000,,Zijn 15-jarige broer wordt volwassen. Dialogue: 0,0:01:12.30,0:01:16.84,Default,,0000,0000,0000,,De helft van alle kinderen in het oude Rome \Nsterft voordat ze volwassen worden, Dialogue: 0,0:01:16.84,0:01:20.70,Default,,0000,0000,0000,,dus dit is een heel belangrijke mijlpaal. Dialogue: 0,0:01:20.70,0:01:27.87,Default,,0000,0000,0000,,Lucius kijkt naar zijn broer die in zijn nieuwe toga voor het huisaltaar met de beschermgoden staat Dialogue: 0,0:01:27.87,0:01:35.74,Default,,0000,0000,0000,,als hij zijn bulla, een beschermende amulet, op het altaar plaatst en een dankgebed uitspreekt. Dialogue: 0,0:01:35.74,0:01:39.12,Default,,0000,0000,0000,,De bulla heeft gewerkt. \NHet heeft hem beschermd. Dialogue: 0,0:01:39.12,0:01:44.64,Default,,0000,0000,0000,,In tegenstelling tot veel anderen \Nwordt hij een volwassen man. Dialogue: 0,0:01:44.64,0:01:49.80,Default,,0000,0000,0000,,Op zijn zeventiende heeft Lucius \Nbijna zijn opleiding afgerond. Dialogue: 0,0:01:49.80,0:01:53.33,Default,,0000,0000,0000,,Hij spreekt bekwaam \Nen houdt openbare toespraken Dialogue: 0,0:01:53.37,0:01:57.22,Default,,0000,0000,0000,,en hij leest en schrijft \Nzowel in Latijn als in Grieks. Dialogue: 0,0:01:57.22,0:02:02.64,Default,,0000,0000,0000,,Zijn vader leerde hem het soort dingen \Ndat je niet in de klas leert: Dialogue: 0,0:02:02.64,0:02:08.65,Default,,0000,0000,0000,,rennen, zwemmen, vechten. Dialogue: 0,0:02:08.65,0:02:13.42,Default,,0000,0000,0000,,Lucius kan op zijn zeventiende kiezen \Nom krijgstribuun te worden Dialogue: 0,0:02:13.42,0:02:18.07,Default,,0000,0000,0000,,en het commando te voeren over soldaten \Naan de rand van het Rijk. Dialogue: 0,0:02:18.07,0:02:22.58,Default,,0000,0000,0000,,Op andere gebieden is Lucius nog een kind. Dialogue: 0,0:02:22.58,0:02:25.28,Default,,0000,0000,0000,,Hij is nog niet bevoegd \Nom zakelijke transacties uit te voeren. Dialogue: 0,0:02:25.28,0:02:30.34,Default,,0000,0000,0000,,Zijn vader zal dat doen totdat hij 25 is. Dialogue: 0,0:02:30.34,0:02:36.44,Default,,0000,0000,0000,,Pa regelt ook Lucius' huwelijk \Nmet een meisje dat tien jaar jonger is. Dialogue: 0,0:02:36.44,0:02:41.68,Default,,0000,0000,0000,,Zijn pa heeft een familie \Nmet een 7-jarige dochter op het oog. Dialogue: 0,0:02:41.68,0:02:43.25,Default,,0000,0000,0000,,Terug naar de Liberalia. Dialogue: 0,0:02:43.25,0:02:50.59,Default,,0000,0000,0000,,Lucius gaat met zijn familie op pad. De winkels zijn open en mensen doen de gebruikelijke dingen. Dialogue: 0,0:02:50.59,0:02:54.54,Default,,0000,0000,0000,,De straten staan vol met rondreizende handelaren die snuisterijen verkopen Dialogue: 0,0:02:54.54,0:02:58.02,Default,,0000,0000,0000,,en mensen reppen zich van plek naar plek. Dialogue: 0,0:02:58.02,0:03:02.78,Default,,0000,0000,0000,,Grote wagens zijn pas na het negende uur \Ntoegestaan in de stad, Dialogue: 0,0:03:02.78,0:03:06.18,Default,,0000,0000,0000,,maar de straten zijn nog steeds propvol. Dialogue: 0,0:03:06.18,0:03:10.35,Default,,0000,0000,0000,,Vaders en ooms nemen de kinderen mee \Nnaar het Forum van Augustus Dialogue: 0,0:03:10.35,0:03:14.14,Default,,0000,0000,0000,,om de standbeelden \Nvan de beroemde krijgers van Rome te zien, Dialogue: 0,0:03:14.14,0:03:19.07,Default,,0000,0000,0000,,zoals die van Aeneas, die de voorvaderen van Rome, de Trojanen naar Italië leidde. Dialogue: 0,0:03:19.07,0:03:22.24,Default,,0000,0000,0000,,En Romulus, de stichter van Rome. Dialogue: 0,0:03:22.24,0:03:27.57,Default,,0000,0000,0000,,En al de grote generaals van de Republiek \Nvan meer dan honderd jaar geleden. Dialogue: 0,0:03:27.57,0:03:33.47,Default,,0000,0000,0000,,We kunnen ons voorstellen dat vaders en voogden \Nmet hun nu volwassen kinderen Dialogue: 0,0:03:33.47,0:03:36.90,Default,,0000,0000,0000,,zich de verhalen van de glorie van Rome herinneren. Dialogue: 0,0:03:36.90,0:03:41.60,Default,,0000,0000,0000,,Ze vertellen over de goede daden en uitspraken \Nvan de grote mannen uit het verleden. Dialogue: 0,0:03:41.60,0:03:47.95,Default,,0000,0000,0000,,Lessen hoe goed te leven \Nen de waanzin van de jeugd te overwinnen. Dialogue: 0,0:03:47.95,0:03:53.92,Default,,0000,0000,0000,,Een gevoel van de geschiedenis hangt hier in de lucht, relevant voor hun heden. Dialogue: 0,0:03:53.92,0:03:59.14,Default,,0000,0000,0000,,De Romeinen maakten een rijk \Nzonder einde in tijd en ruimte. Dialogue: 0,0:03:59.14,0:04:02.77,Default,,0000,0000,0000,,Rome was voorbestemd oneindig te zijn \Ndoor de oorlogsvoering. Dialogue: 0,0:04:02.77,0:04:06.90,Default,,0000,0000,0000,,Oorlogen waren een onderdeel van het leven, \Nzelfs in 73 na Christus. Dialogue: 0,0:04:06.90,0:04:09.55,Default,,0000,0000,0000,,Er zijn oorlogen in het noorden van Engeland Dialogue: 0,0:04:09.55,0:04:11.02,Default,,0000,0000,0000,,en in Schotland, Dialogue: 0,0:04:11.02,0:04:13.70,Default,,0000,0000,0000,,ten noorden van de rivier de Donau naar Roemenië, Dialogue: 0,0:04:13.70,0:04:18.83,Default,,0000,0000,0000,,en aan de grens tussen Syrië en Irak in het oosten. Dialogue: 0,0:04:18.83,0:04:22.62,Default,,0000,0000,0000,,Het is nu het achtste uur -- \Ntijd om naar het badhuis te gaan. Dialogue: 0,0:04:22.62,0:04:26.80,Default,,0000,0000,0000,,Lucius en zijn familie gaan over de Via Lata, \Nde brede straat, Dialogue: 0,0:04:26.80,0:04:31.68,Default,,0000,0000,0000,,naar het Marsveld \Nen de enorme Badhuizen van Agrippa. Dialogue: 0,0:04:31.68,0:04:35.82,Default,,0000,0000,0000,,De familieleden laten de cliënten \Nen de vrijgelatenen buiten achter Dialogue: 0,0:04:35.82,0:04:39.27,Default,,0000,0000,0000,,en betreden het badhuis met hun groep van gelijken. Dialogue: 0,0:04:39.27,0:04:44.27,Default,,0000,0000,0000,,Baden wisselden af \Nvan donkere stoomkamers tot lichte. Dialogue: 0,0:04:44.27,0:04:47.77,Default,,0000,0000,0000,,De Romeinen hadden glazen ramen geperfectioneerd. Dialogue: 0,0:04:47.77,0:04:51.34,Default,,0000,0000,0000,,Iedereen bewoog zich van de koude kamer Dialogue: 0,0:04:51.34,0:04:54.07,Default,,0000,0000,0000,,naar de lauwe kamer Dialogue: 0,0:04:54.07,0:04:57.42,Default,,0000,0000,0000,,naar de hele hete kamer. Dialogue: 0,0:04:57.42,0:05:00.60,Default,,0000,0000,0000,,Meer dan een uur later vertrekken de bezoekers Dialogue: 0,0:05:00.60,0:05:10.18,Default,,0000,0000,0000,,gemasseerd, gebalsemd en het vuil afgeschraapt. Dialogue: 0,0:05:10.18,0:05:14.27,Default,,0000,0000,0000,,Op het negende uur, \Nzeven uur nadat ze hun huis verlieten, Dialogue: 0,0:05:14.27,0:05:18.05,Default,,0000,0000,0000,,komen de mannen thuis voor een feestmaal. Dialogue: 0,0:05:18.05,0:05:25.08,Default,,0000,0000,0000,,Het diner is een intieme zaak, \Nmet negen mensen liggend rond een lage tafel. Dialogue: 0,0:05:25.08,0:05:27.45,Default,,0000,0000,0000,,Slaven zorgen dat ze niets tekortkomen Dialogue: 0,0:05:27.45,0:05:33.83,Default,,0000,0000,0000,,als de eters via gebaren \Nmeer eten en wijn eisen. Dialogue: 0,0:05:33.83,0:05:38.37,Default,,0000,0000,0000,,Wanneer de dag ten einde loopt, \Nhoren we het gerommel van wagens buiten. Dialogue: 0,0:05:38.37,0:05:43.82,Default,,0000,0000,0000,,De cliënten en vrijgelatenen, met een stevige -- \Ndoch inferieure -- maaltijd achter de kiezen, Dialogue: 0,0:05:43.82,0:05:49.45,Default,,0000,0000,0000,,sloffen naar de nu lauwe baden voordat ze naar hun appartementen terugkeren. Dialogue: 0,0:05:49.45,0:05:54.87,Default,,0000,0000,0000,,Bij Lucius thuis gaat het drinken door \Ntot in de nacht. Dialogue: 0,0:05:54.87,0:05:57.85,Default,,0000,0000,0000,,Lucius en zijn stiefbroer zien er niet zo goed uit. Dialogue: 0,0:05:57.85,0:06:05.05,Default,,0000,0000,0000,,Een slaaf is paraat voor het geval \Néén van hen moet overgeven. Dialogue: 0,0:06:05.05,0:06:08.05,Default,,0000,0000,0000,,Terugblikkend weten we Lucius' toekomst. Dialogue: 0,0:06:08.05,0:06:13.49,Default,,0000,0000,0000,,Over twintig jaar zal Domitianus, \Nde jongste zoon van de keizer Vespasianus Dialogue: 0,0:06:13.49,0:06:18.25,Default,,0000,0000,0000,,een schrikbewind voeren. \NZal Lucius overleven?