1
00:00:22,627 --> 00:00:25,460
Bạn có bao giờ nghĩ đại dương
quan trọng ra sao


2
00:00:25,460 --> 00:00:28,830
trong đời sống hàng ngày
của chúng ta?

3
00:00:28,830 --> 00:00:31,576
Các đại dương bao phủ hai phần ba
hành tinh của chúng ta

4
00:00:32,159 --> 00:00:34,591
Chúng cung cấp phân nửa
lượng oxy chúng ta hít thở.

5
00:00:35,036 --> 00:00:36,690
Chúng điều tiết khí hậu.

6
00:00:37,055 --> 00:00:40,832
Và chúng cung cấp việc làm và 
dược liệu và thực phẩm

7
00:00:41,181 --> 00:00:46,125
bao gồm 20 phần trăm lượng protein 
để nuôi sống toàn bộ dân số thế giới.

8
00:00:47,331 --> 00:00:49,832
Người ta đã từng nghĩ rằng
các đại dương quá rộng lớn

9
00:00:49,832 --> 00:00:52,832
đến mức chúng sẽ không bị tác động
bởi hoạt động của con người.

10
00:00:53,605 --> 00:00:56,891
Thế mà hôm nay, tôi sẽ nói bạn nghe
về sự một thật nghiêm trọng

11
00:00:56,916 --> 00:01:01,548
đó là quá trình biến đổi các đại dương
gọi là a-xít hoá đại dương,

12
00:01:01,643 --> 00:01:04,258
hay người anh em song sinh
xấu xa của biến đổi khí hậu.

13
00:01:06,200 --> 00:01:11,622
Bạn có biết rằng các đại dương hấp thụ
25 phần trăm lượng khí các-bon đi-ô-xít

14
00:01:11,647 --> 00:01:13,890
mà chúng ta thải vào khí quyển?

15
00:01:14,200 --> 00:01:17,908
Bây giờ, đây chỉ là một dịch vụ tuyệt vời
khác được cung cấp bởi các đại dương

16
00:01:17,933 --> 00:01:20,802
vì các-bon đi-ô-xít là 
một trong những khí nhà kính

17
00:01:20,827 --> 00:01:22,583
đang gây ra biến đổi khí hậu.

18
00:01:23,610 --> 00:01:27,646
Nhưng khi chúng ta tiếp tục
bơm ngày càng nhiều

19
00:01:27,672 --> 00:01:30,164
các-bon đi-ô-xít vào bầu khí quyển

20
00:01:30,290 --> 00:01:32,863
loại khí này càng hoà tan
vào đại dương nhiều hơn.

21
00:01:32,943 --> 00:01:36,023
Và đây là thứ đang làm thay đổi
đặc tính hoá học các đại dương.

22
00:01:37,650 --> 00:01:40,038
Khi các-bon đi-ô-xít tan vào nước biển,

23
00:01:40,063 --> 00:01:42,301
nó trải qua một số phản ứng hoá học.

24
00:01:42,720 --> 00:01:43,870
May mắn cho bạn là,

25
00:01:43,870 --> 00:01:47,255
Tôi không có thời gian để nói chi tiết
về đặc tính hoá học này hôm nay.

26
00:01:47,318 --> 00:01:51,222
Nhưng tôi sẽ nói với các bạn là khi càng
nhiều các-bon đi-ô-xít tan vào đại dương,

27
00:01:51,222 --> 00:01:53,394
độ pH của nước biển sẽ giảm.

28
00:01:54,030 --> 00:01:57,997
Và điều này cơ bản nghĩa là sẽ có một
sự gia tăng tính a-xít của đại dương.

29
00:01:58,648 --> 00:02:02,770
Và toàn bộ quá trình này gọi là
a-xít hoá đại dương.

30
00:02:03,204 --> 00:02:05,930
Và nó đang xảy ra song song 
với biến đổi khí hậu.

31
00:02:07,856 --> 00:02:11,858
Các nhà khoa học đã theo dõi a-xít hoá 
đại dương qua hơn hai thập kỉ.

32
00:02:12,418 --> 00:02:15,201
Và biểu đồ này là một chuỗi thời gian
quan trọng ở Hawaii,

33
00:02:15,201 --> 00:02:20,091
Và đường trên cùng cho thấy sự gia tăng
liên tục của nồng độ các-bon đi-ô-xít,

34
00:02:20,116 --> 00:02:22,631
hay khí CO2, trong khí quyển.

35
00:02:22,742 --> 00:02:25,988
Và đây là hậu quả trực tiếp 
từ các hoạt động của con người.

36
00:02:26,840 --> 00:02:30,871
đường bên dưới đó cho thấy 
sự gia tăng nồng độ các-bon đi-ô-xít

37
00:02:30,896 --> 00:02:33,832
được hoà tan trên bề mặt của đại dương

38
00:02:34,078 --> 00:02:36,982
thứ mà bạn có thể thấy rằng
đang tăng với cùng tốc độ

39
00:02:36,982 --> 00:02:40,456
với lượng các-bon đi-ô-xít trong khí quyển
kể từ khi việc đo đạt bắt đầu.

40
00:02:42,227 --> 00:02:45,234
Đường dưới cùng cho ta thấy
sự thay đổi về mặt hoá học.

41
00:02:45,259 --> 00:02:48,085
Khi càng nhiều các-bon đi-ô-xít
tan vào đại dương,

42
00:02:48,110 --> 00:02:50,356
độ pH của nước biển giảm,

43
00:02:51,051 --> 00:02:55,098
điều cơ bản nghĩa là đã có 
sự gia tăng tính a-xít của đại dương

44
00:02:56,685 --> 00:03:00,755
Hiện nay ở Ireland, các nhà khoa học cũng 
đang theo dõi sự a-xít hoá đại dương -

45
00:03:00,780 --> 00:03:03,573
các nhà khoa học tại Viện Hải Dương
và NUI Galway.

46
00:03:03,724 --> 00:03:07,858
Và chúng tôi cũng đang thấy sự a-xít hoá
xảy ra với cùng một tốc độ

47
00:03:07,858 --> 00:03:11,375
như các biểu đồ đại dương theo thời gian
tại các vùng khác trên thế giới.

48
00:03:11,375 --> 00:03:14,420
Vì vậy, điều này đang diễn ra 
ngay trước thềm cửa của chúng ta.

49
00:03:15,830 --> 00:03:19,068
Giờ tôi muốn cho bạn một ví dụ về
cách mà chúng tôi thu thập dữ liệu

50
00:03:19,068 --> 00:03:21,306
để theo dõi một đại dương đang thay đổi.

51
00:03:22,289 --> 00:03:25,199
Đầu tiên, chúng tôi thu thập 
nhiều mẫu thử vào giữa mùa đông.

52
00:03:25,199 --> 00:03:27,448
Như bạn có thể tưởng tượng,
ở Bắc Đại Tây Dương

53
00:03:27,448 --> 00:03:30,348
chúng tôi bị tấn công bởi các
điều kiện giông bão khắc nghiệt

54
00:03:30,348 --> 00:03:33,056
vì vậy không dành cho bất kì
bạn nào bị một chút say sóng

55
00:03:33,317 --> 00:03:36,275
nhưng chúng tôi đang thu thập
một vài các dữ liệu rất quý giá.

56
00:03:36,792 --> 00:03:39,671
Chúng tôi hạ thiết bị này bên mạn tàu,

57
00:03:39,696 --> 00:03:42,027
và có các cảm biến được đính ở đáy

58
00:03:42,027 --> 00:03:45,000
thứ có thể gửi thông tin cho chúng tôi
về vùng nước xung quanh

59
00:03:45,000 --> 00:03:47,275
chẳng hạn như nhiệt độ,
hoặc lượng oxy hoà tan.

60
00:03:47,750 --> 00:03:51,565
Và rồi chúng tôi thu thập 
các mẫu nước biển trong các chai lớn.

61
00:03:51,732 --> 00:03:54,984
chúng tôi bắt đầu từ phần đáy
có thể sâu hơn bốn ki-lô-mét

62
00:03:55,009 --> 00:03:56,866
chỉ ngoài rìa thềm lục địa một chút,

63
00:03:57,112 --> 00:04:00,778
và chúng tôi lấy mẫu đều đặn
ở các khoảng nước thẳng lên bề mặt.

64
00:04:01,605 --> 00:04:03,941
Chúng tôi mang số nước biển đó
trở lên boong tàu,

65
00:04:03,941 --> 00:04:06,490
và rồi chúng tôi hoặc có thể
phân tích chúng trên tàu

66
00:04:06,490 --> 00:04:09,610
hoặc mang về phòng thí nghiệm
cho những thông số hoá học khác

67
00:04:11,157 --> 00:04:12,673
Nhưng vì sao ta nên quan tâm?

68
00:04:13,551 --> 00:04:17,995
Sự a-xít hoá đại dương sẽ tác động
đến tất cả chúng ta như thế nào?

69
00:04:19,654 --> 00:04:22,566
Đây là các thực tế đáng lo ngại.

70
00:04:23,677 --> 00:04:29,479
Đã có sự gia tăng 26 phần trăm
tính a-xít của đại dương

71
00:04:29,504 --> 00:04:33,511
từ thời kì tiền công nghiệp, thứ liên hệ 
trực tiếp đến hoạt động của con người.

72
00:04:35,251 --> 00:04:39,338
Nếu chúng ta không làm chậm 
việc thải khí các-bon đi-ô-xít,

73
00:04:39,631 --> 00:04:45,568
chúng tôi dự đoán một sự gia tăng 170 phần
trăm tính a-xít của đại dương

74
00:04:45,988 --> 00:04:48,337
trước cuối thế kỉ này.

75
00:04:49,203 --> 00:04:51,916
Ý tôi là nó nằm trong thời các
thế hệ con cháu chúng ta.

76
00:04:53,105 --> 00:04:58,723
Tốc độ a-xít hoá này là 10 lần nhanh hơn

77
00:04:58,748 --> 00:05:05,169
bất kì sự a-xít hoá nào khác ở các 
đại dương của ta trong hơn 55 triệu năm.

78
00:05:06,360 --> 00:05:10,731
Vì vậy, sự sống dưới đại dương
chưa bao giờ trải qua

79
00:05:10,756 --> 00:05:13,525
một tốc độ biến đổi 
nhanh như vậy trước đây.

80
00:05:13,851 --> 00:05:17,750
Nên thật sự chúng tôi không biết làm sao
chúng có thể xoay sở với điều này.

81
00:05:19,435 --> 00:05:24,021
Đã có các sự kiện a-xít hoá tự nhiên
hàng triệu năm trước,

82
00:05:24,046 --> 00:05:27,654
các sự kiện với tốc độ chậm hơn nhiều
so với những gì ta thấy ngày nay.

83
00:05:28,080 --> 00:05:33,155
Và điều này trùng khớp với sự tuyệt chủng
hàng loạt của nhiều loài sinh vật biển.

84
00:05:34,291 --> 00:05:36,168
Vậy đó có phải là thứ ta đang tiến đến?

85
00:05:36,870 --> 00:05:38,020
Có thể lắm.

86
00:05:38,631 --> 00:05:42,123
Các nghiên cứu chỉ ra rằng một vài loài
đang thực sự phát triển tốt

87
00:05:42,148 --> 00:05:45,138
nhưng nhiều loài khác 
đang cho thấy phản ứng tiêu cực.

88
00:05:47,586 --> 00:05:51,633
Một trong các lo ngại lớn nhất là
khi tính a-xít của đại dương tăng,

89
00:05:51,927 --> 00:05:56,181
nồng độ ion các-bô-nát
trong nước biển giảm.

90
00:05:56,990 --> 00:05:59,901
Các ion này cơ bản là 
các thành phần cấu tạo

91
00:05:59,926 --> 00:06:02,727
cho nhiều loài dưới biển 
để tạo ra vỏ của chúng,

92
00:06:03,559 --> 00:06:08,114
ví dụ như các loài cua, 
hay các loài trai, hào.

93
00:06:09,074 --> 00:06:11,034
một ví dụ khác là các loài san hô.

94
00:06:11,232 --> 00:06:14,413
Chúng cũng cần các ion các-bô-nát
trong nước biển

95
00:06:14,438 --> 00:06:18,343
để tạo nên các cấu trúc san hô của chúng
và từ đó xây dựng nên các rạn san hô.

96
00:06:19,667 --> 00:06:21,857
Khi tính a-xít của đại dương tăng

97
00:06:22,079 --> 00:06:25,309
và nồng độ của các ion các-bô-nát giảm,

98
00:06:25,762 --> 00:06:30,222
những loài này trước tiên sẽ gặp khó khăn
trong việc tạo vỏ.

99
00:06:30,531 --> 00:06:34,340
và thậm chí ở các nồng độ thấp hơn, 
chúng thật sự sẽ bắt đầu tan rã.

100
00:06:36,215 --> 00:06:39,278
Ở đây là một loài pteropod, 
nó được gọi là bướm biển.

101
00:06:39,336 --> 00:06:42,960
Và nó là nguồn thực phẩm quan trọng
ở đại dương cho nhiều loài vật khác,

102
00:06:42,960 --> 00:06:46,475
từ loài nhuyễn thể cho đến cá hồi,
lên thẳng đến cá voi.

103
00:06:47,788 --> 00:06:51,302
Vỏ của loài pteropod 
đã được đặt vào nước biển

104
00:06:51,327 --> 00:06:54,747
có độ pH mà chúng tôi dự đoán
nó sẽ có trước cuối thế kỉ này.

105
00:06:56,504 --> 00:07:01,996
Chỉ sau 45 ngày ở độ pH rất thực tế này,

106
00:07:02,340 --> 00:07:06,482
bạn có thể thấy chiếc vỏ
đã hoàn toàn tan rã.

107
00:07:08,355 --> 00:07:12,489
Vì vậy, sự a-xít hoá đại dương có thể
tác động xuyên khắp chuỗi thức ăn -

108
00:07:12,624 --> 00:07:14,735
và ngay trên đĩa cơm tối của chúng ta.

109
00:07:15,274 --> 00:07:18,916
Ý tôi là những ai ở đây yêu thích
động vật có vỏ? hay cá hồi?

110
00:07:19,482 --> 00:07:21,110
hay nhiều loài cá khác

111
00:07:21,135 --> 00:07:23,978
những loài mà nguồn thức ăn
của chúng có thể bị tác động?

112
00:07:26,926 --> 00:07:28,773
Đây là các loài san hô nước lạnh.

113
00:07:28,882 --> 00:07:32,445
Và bạn có biết chúng ta có cả san hô
nước lạnh ở các vùng nước Ai-len,

114
00:07:32,470 --> 00:07:34,317
chỉ ngoài thềm lục địa một chút?

115
00:07:34,823 --> 00:07:38,942
Và chúng hỗ trợ sự dồi dào đa dạng sinh 
học bao gồm các ngư trường rất quan trọng.

116
00:07:40,356 --> 00:07:43,443
Nó được dự tính rằng
trước cuối thế kỉ này,

117
00:07:43,526 --> 00:07:49,490
70 phần trăm tất cả các loài san hô đã 
biết nước lạnh trên toàn bộ các đại dương

118
00:07:50,077 --> 00:07:54,771
sẽ được bao bọc bởi nước biển có khả năng
gây tan rã các cấu trúc san hô của chúng.

119
00:07:58,350 --> 00:08:02,008
Ví dụ cuối cùng tôi có là những cây
san hô nhiệt đới khoẻ mạnh này.

120
00:08:02,572 --> 00:08:07,320
Chúng được đặt vào nước biển với độ pH 
chúng tôi sự tính sẽ có trước năm 2100.

121
00:08:08,984 --> 00:08:14,498
Sau sáu tháng, các cây san hô
này gần như hoàn toàn tan rã.

122
00:08:15,670 --> 00:08:18,035
Bây giờ, các rạn san hô hỗ trợ

123
00:08:18,106 --> 00:08:24,633
25 phần trăm tất cả các dạng sống 
hải dương trên toàn bộ đại dương.

124
00:08:25,320 --> 00:08:26,770
Tất cả các dạng sống hải dương

125
00:08:27,568 --> 00:08:31,893
Giờ bạn có thể thấy: sự a-xít hoá 
đại dương là mối đe doạ toàn cầu.

126
00:08:33,138 --> 00:08:35,260
Tôi có một cậu con trai tám tháng tuổi.

127
00:08:36,080 --> 00:08:39,937
Nếu chúng ta không bắt đầu
làm chậm quá trình này lại,

128
00:08:40,102 --> 00:08:44,468
Tôi thấy kinh hãi khi nghĩ các đại dương 
của ta sẽ trông ra sao khi nó khôn lớn.

129
00:08:45,800 --> 00:08:47,768
Chúng ta sẽ thấy sự a-xít hoá.

130
00:08:47,930 --> 00:08:52,170
Chúng ta đã thải quá nhiều 
các-bon đi-ô-xít vào khí quyển rồi.

131
00:08:53,130 --> 00:08:55,812
Nhưng chúng ta có thể làm chậm
quá trình này lại.

132
00:08:56,196 --> 00:09:00,572
Chúng ta có thể ngăn chặn 
viễn cảnh tồi tệ nhất.

133
00:09:00,850 --> 00:09:03,034
Và cách duy nhất để làm điều đó

134
00:09:03,113 --> 00:09:06,417
là giảm việc thải khí các-bon đi-ô-xít.

135
00:09:07,110 --> 00:09:11,516
Điều này rất quan trọng cho cả tôi và bạn,
cho nền công nghiệp, cho các chính phủ.

136
00:09:11,700 --> 00:09:15,755
Chúng tôi cần làm việc với nhau,
làm chậm sự a-xít hoá đại dương

137
00:09:15,977 --> 00:09:18,855
và sau đó chúng ta có thể 
làm chậm sự ấm lên toàn cầu

138
00:09:18,911 --> 00:09:21,529
làm chậm sự a-xít hoá đại dương,

139
00:09:21,580 --> 00:09:26,313
và giúp duy trì một đại dương 
khoẻ mạnh và một hành tinh khoẻ mạnh

140
00:09:26,339 --> 00:09:29,630
cho thế hệ của chúng ta và
cho những thế hệ kế tiếp.

141
00:09:31,624 --> 00:09:36,127
(Tiếng vỗ tay)