0:00:00.000,0:00:03.216
Jestem grafikiem, porządkuję informacje.

0:00:03.216,0:00:05.959
Zajmuję się rozumieniem rzeczy,

0:00:05.959,0:00:09.803
które często nie mają wiele sensu.

0:00:09.803,0:00:12.036
Mój ojciec tego pewnie nie rozumie.

0:00:12.036,0:00:13.726
Mój ojciec tego pewnie nie rozumie.

0:00:13.726,0:00:16.003
Pochodzi z rodziny farmerów,

0:00:16.003,0:00:19.127
mniejszości etnicznej zwanej Pontami.

0:00:19.127,0:00:23.513
Żyli w Azji mniejszej i uciekli do Grecji

0:00:23.513,0:00:25.983
po masakrze przed 100 laty.

0:00:25.983,0:00:28.908
Od tego czasu emigracja stała się

0:00:28.908,0:00:30.497
naszym motywem rodzinnym.

0:00:30.497,0:00:34.944
Ojciec studiował i ożenił się w Niemczech,

0:00:34.944,0:00:39.208
stąd też mój mózg jest w połowie niemiecki,

0:00:39.208,0:00:41.484
analitycznie myślący,

0:00:41.484,0:00:44.859
a także trochę dziwny.

0:00:44.859,0:00:47.971
W obu krajach czułem się obco,

0:00:47.971,0:00:50.509
co ułatwiło mi emigrację,

0:00:50.509,0:00:55.384
zgodnie z rodzinną tradycją.

0:00:55.384,0:00:57.721
Na co dzień podróżujemy w obrębie miasta,

0:00:57.721,0:01:01.359
a przemieszczanie się w znajomym mieście

0:01:01.359,0:01:04.359
z punktu A do B,

0:01:04.359,0:01:07.784
wydaje się proste.

0:01:07.784,0:01:11.534
Pytanie brzmi: dlaczego?

0:01:11.534,0:01:14.058
Skąd wiemy, dokąd zmierzamy?

0:01:14.058,0:01:16.242
12 lat temu zawinąłem

0:01:16.242,0:01:19.898
do portu w Dublinie.

0:01:19.898,0:01:23.389
Pewnie też doświadczyliście takiego uczucia,

0:01:23.389,0:01:27.110
kiedy po przyjeździe do nowego miasta,

0:01:27.110,0:01:29.479
mózg stara się je ogarnąć.

0:01:29.479,0:01:32.535
Po znalezieniu bazy, nowego domu,

0:01:32.535,0:01:37.135
tworzymy wirtualną mapę nowego środowiska.

0:01:37.135,0:01:39.935
Wszystkie zwierzęta to robią,

0:01:39.935,0:01:42.911
Wszystkie zwierzęta to robią,

0:01:42.911,0:01:45.948
każde w nieco inny sposób.

0:01:45.948,0:01:48.724
Nie zaznaczamy terytorium zapachem, jak psy,

0:01:48.724,0:01:51.898
Nie zaznaczamy terytorium zapachem, jak psy,

0:01:51.898,0:01:57.474
ani nie używamy echolokacji, jak nietoperze.

0:01:57.474,0:01:58.989
Choć kto wie,

0:01:58.989,0:02:04.211
szalona noc może skończyć się różnie. [br](Śmiech)

0:02:04.211,0:02:08.075
Używamy innych metod.

0:02:08.075,0:02:10.933
Po pierwsze, poruszamy się wzdłuż linii ciągłych.

0:02:10.933,0:02:14.462
Zwykle to główna ulica

0:02:14.462,0:02:17.225
staje się centrum naszej mapy.

0:02:17.225,0:02:19.625
Umysł woli postrzegać każdą ulicę jako linię prostą

0:02:19.625,0:02:22.753
Umysł woli postrzegać każdą ulicę jako linię prostą

0:02:22.753,0:02:27.037
i ignoruje wszelkie zakręty na jej długości.

0:02:27.037,0:02:29.588
Każdy skręt w boczną ulicę

0:02:29.588,0:02:34.300
umysł postrzega jako kąt prosty,

0:02:34.300,0:02:37.001
co może być zabawne w mieście,

0:02:37.001,0:02:41.514
które rozplanowane jest na innym kształcie,

0:02:41.514,0:02:44.636
na przykład koła.

0:02:44.636,0:02:46.494
Wiecie o czym mówię?

0:02:46.494,0:02:49.763
Z ulicy, z której widać

0:02:49.763,0:02:53.383
plac katedralny chcesz dostać się na inną

0:02:53.383,0:02:57.026
z podobnym widokiem.

0:02:57.026,0:03:02.252
Wewnętrzna mapa powie ci, żeby wrócić

0:03:02.252,0:03:04.956
na plac główny,

0:03:04.956,0:03:08.041
skręcić pod kątem prostym w następną ulicę.

0:03:08.041,0:03:10.318
Ale równie dobrze

0:03:10.318,0:03:14.924
możesz odkryć, że te dwa miejsca,

0:03:14.924,0:03:17.780
oddzielone były jednym budynkiem.

0:03:17.780,0:03:20.125
Zawsze wydaje mi się,

0:03:20.125,0:03:24.786
jakbym odkrył portal między dwoma wymiarami.

0:03:24.786,0:03:28.031
Poruszamy się wzdłuż linii prostych,

0:03:28.031,0:03:33.031
nasz umysł prostuje ulice

0:03:33.031,0:03:34.609
i wszystkie zakręty widzi jako kąty proste.

0:03:34.609,0:03:37.460
Po drugie przywiązujemy znaczenia

0:03:37.460,0:03:41.956
i emocje do obiektów,

0:03:41.956,0:03:44.571
które widzimy wzdłuż tych linii.

0:03:44.571,0:03:48.908
Starsza pani w irlandzkiej wiosce

0:03:48.908,0:03:52.832
spytana o drogę, nie oszczędzi historii

0:03:52.832,0:03:56.793
o wszystkich okolicznych obiektach.

0:03:56.793,0:04:00.023
Opowie o pubie, gdzie pracowała jej siostra,

0:04:00.023,0:04:03.306
o kościele, w którym wyszła za mąż.

0:04:03.306,0:04:07.482
Swoje mapy wypełniamy takimi znaczeniami.

0:04:07.482,0:04:10.659
Doszukujemy się wzorów

0:04:10.659,0:04:13.344
i zaczynamy je rozpoznawać

0:04:13.344,0:04:16.468
w powiązaniu z własnymi doświadczeniami.

0:04:16.468,0:04:19.385
Abstrahujemy je w symbole.

0:04:19.385,0:04:22.281
Każdy z nas potrafi

0:04:22.281,0:04:25.257
odkodować taki symbol. (Śmiech)

0:04:25.257,0:04:28.518
Każdy z nas nie tylko rozumie wewnętrzną mapę,

0:04:28.518,0:04:32.356
Każdy z nas nie tylko rozumie wewnętrzną mapę,

0:04:32.356,0:04:35.955
ale także potrafi ją stworzyć.

0:04:35.955,0:04:38.894
Wyjaśniając, jak się dostać do waszego domu,

0:04:38.894,0:04:41.794
łapiemy serwetkę,

0:04:41.794,0:04:46.319
i tworzymy idealny przykład komunikacji graficznej.

0:04:46.319,0:04:50.066
Linie proste.

0:04:50.066,0:04:52.532
Kąty proste.

0:04:52.532,0:04:54.629
Czasem jakieś symbole.

0:04:54.629,0:04:58.307
Przyglądając się rysunkowi zauważycie,

0:04:58.307,0:05:03.507
że nie przypomina rzeczywistej mapy.

0:05:03.507,0:05:05.820
Po nałożeniu jej na wasz rysunek okaże się,

0:05:05.820,0:05:09.395
że ulice i odległości

0:05:09.395,0:05:12.870
są zupełnie inne.

0:05:12.870,0:05:14.761
Wasz rysunek

0:05:14.761,0:05:18.860
jest schematyczny, jak diagram.

0:05:18.860,0:05:23.275
To kod z linii, kropek i liter,

0:05:23.275,0:05:26.369
napisany językiem naszych mózgów.

0:05:26.369,0:05:31.424
Nic dziwnego, że ikona grafiki informacyjnej XX w.,

0:05:31.424,0:05:36.128
szczyt skutecznego przedstawienia drogi od A do B,

0:05:36.128,0:05:39.624
czyli mapa londyńskiego metra,

0:05:39.624,0:05:44.387
to nie projekt planisty miast ani kartografa,

0:05:44.387,0:05:48.625
tylko rysownika technicznego.

0:05:48.625,0:05:52.652
W latach 30. Henry Beck

0:05:52.652,0:05:56.904
dzięki metodzie schematycznego projektowania

0:05:56.904,0:06:01.089
na zawsze zmienił projekt map transportu miejskiego.

0:06:01.089,0:06:04.639
Kluczem do sukcesu tej mapy

0:06:04.639,0:06:08.951
jest pominięcie mniej ważnych informacji

0:06:08.951,0:06:11.442
i maksymalne uproszczenie.

0:06:11.442,0:06:15.720
Proste ulice, kąty 90 i 45 stopni

0:06:15.720,0:06:21.546
a także ogromne zniekształcenia geograficzne.

0:06:21.546,0:06:25.816
Rzeczywiste lokalizacje tych stacji

0:06:25.816,0:06:28.453
są zupełnie inne,

0:06:28.453,0:06:32.867
ale przejrzystość mapy jest zachowana.

0:06:32.867,0:06:36.092
Według mapy, by dostać się ze stacji Regent's Park

0:06:36.092,0:06:39.407
na Great Portland Street,

0:06:39.407,0:06:44.299
trzeba jechać na Baker Street i się przesiąść.

0:06:44.299,0:06:47.664
Ale nie widać, że te dwie stacje

0:06:47.664,0:06:50.738
dzieli zaledwie 100 metrów.

0:06:50.738,0:06:53.863
Skoro już o tym mowa,

0:06:53.863,0:06:56.377
transport w Dublinie

0:06:56.377,0:07:00.663
to delikatna sprawa. (Śmiech)

0:07:00.663,0:07:04.152
W skrócie, miejscowy system autobusowy

0:07:04.152,0:07:07.061
rozrastał się wraz z miastem.

0:07:07.061,0:07:10.826
Kiedy dodawano nowe dzielnice,

0:07:10.826,0:07:13.138
dodawano też nowy autobus,

0:07:13.138,0:07:17.108
prowadzący z danego miejsca do centrum.

0:07:17.108,0:07:21.793
Dojeżdżając do centrum,

0:07:21.793,0:07:24.714
spotykają się wszystkie

0:07:24.714,0:07:27.652
na tej samej ulicy.

0:07:27.652,0:07:30.776
Kiedy tu przypłynąłem 12 lat temu

0:07:30.776,0:07:34.427
starałem się to pojąć,

0:07:34.427,0:07:39.901
bo na piechotę nie da się daleko zajść.

0:07:39.901,0:07:44.653
Badając obcy system komunikacji miejskiej

0:07:44.653,0:07:47.753
tak samo tworzymy w mózgu

0:07:47.753,0:07:50.752
wirtualną mapę.

0:07:50.752,0:07:55.866
Wybieramy szybką trasę transportu,

0:07:55.866,0:07:59.945
którą w głowie postrzegamy jako linię prostą,

0:07:59.945,0:08:02.966
naszyjnik z przystankami

0:08:02.966,0:08:07.239
ułożonymi równiutko wzdłuż linii.

0:08:07.239,0:08:12.206
Dopiero potem odkrywamy inne autobusy,

0:08:12.206,0:08:16.530
które wypełniają transportowe luki,

0:08:16.530,0:08:21.098
niczym tajne przejścia.

0:08:21.098,0:08:24.753
Kiedy przyjechałem

0:08:24.753,0:08:28.040
starałem się rozwiązać zagadkę tego systemu

0:08:28.040,0:08:31.152
z pomocą różnych broszur, jak te. (Śmiech)

0:08:31.152,0:08:36.990
z pomocą różnych broszur, jak te. (Śmiech)

0:08:36.990,0:08:40.493
Nie były zniekształcone geograficznie.

0:08:40.493,0:08:44.778
Pominięto na nich wiele informacji,

0:08:44.778,0:08:48.866
ale nie te, które należało.

0:08:48.866,0:08:53.504
Brakowało tras autobusowych,

0:08:53.504,0:08:59.459
przystanki nie miały nazw.

0:08:59.459,0:09:03.648
Kiedy skończyłem projekt,

0:09:03.648,0:09:10.361
mapy się znacznie poprawiły,

0:09:10.361,0:09:13.518
choć nadal nie ma nazw i szlaków.

0:09:13.518,0:09:19.486
Jako naiwny pół-Niemiec postanowiłem

0:09:19.486,0:09:21.988
stworzyć własną mapę.

0:09:21.988,0:09:24.756
Zbadałem trasy autobusów

0:09:24.756,0:09:28.072
prowadzące przez miasto,

0:09:28.072,0:09:32.063
przedstawiając każdy autobus jako oddzielną linię,

0:09:32.063,0:09:35.137
i naniosłem na mapę Dublina.

0:09:35.137,0:09:37.899
W centrum miasta

0:09:37.899,0:09:42.036
zrobiło się istne spaghetti. (Śmiech)

0:09:42.036,0:09:47.950
Żeby to uporządkować postanowiłem zastosować

0:09:47.950,0:09:51.675
projektowanie schematyczne,

0:09:51.675,0:09:54.334
oczyścić korytarze, poszerzyć ulice

0:09:54.334,0:09:57.850
z dużą ilością autobusów,

0:09:57.850,0:10:02.392
zastosować kąty 90 i 45 stopni.

0:10:02.392,0:10:07.214
Mapę transportu w centrum miasta

0:10:07.214,0:10:11.537
zaprojektowałem 5 lat temu.

0:10:11.537,0:10:14.029
Zbliżę, przyjrzyjcie się

0:10:14.029,0:10:18.383
nabrzeżom i Westmoreland Street. (Śmiech)

0:10:18.383,0:10:26.793
Z dumą powiem...(Brawa)

0:10:26.793,0:10:31.081
...że jako mapa komunikacji miejskiej,

0:10:31.081,0:10:36.865
ten diagram to porażka. (Śmiech)

0:10:36.865,0:10:38.924
Jednak dobrze oddaje,

0:10:38.924,0:10:41.977
Jednak dobrze oddaje,

0:10:41.977,0:10:46.165
jak bardzo zatkane było centrum miasta.

0:10:46.165,0:10:49.100
Może jestem staromodny, ale uważam,

0:10:49.100,0:10:52.528
że na mapie

0:10:52.528,0:10:54.304
powinny być linie,

0:10:54.304,0:10:57.915
wstążki, przeplatające się przez miasto.

0:10:57.915,0:11:00.675
wstążki, przeplatające się przez miasto.

0:11:00.675,0:11:04.571
Moja grecka połowa czuje,

0:11:04.571,0:11:09.103
że bez linii dostajemy labirynt Minotaura

0:11:09.103,0:11:12.285
bez nici Ariadny.

0:11:12.285,0:11:16.391
Wynikiem moich dochodzeń,

0:11:16.391,0:11:19.897
kwestionariuszy, badań,

0:11:19.897,0:11:24.943
studiowania map, było odkrycie,

0:11:24.943,0:11:28.019
że większość niedociągnięć systemu komunikacji

0:11:28.019,0:11:30.729
wynikało z braku prostej

0:11:30.729,0:11:33.003
i przejrzystej mapy,

0:11:33.003,0:11:36.442
która jest kluczem do zrozumienia

0:11:36.442,0:11:39.940
transportu publicznego,

0:11:39.940,0:11:42.405
a także do przedstawienia go

0:11:42.405,0:11:46.155
w sposób czytelny wizualnie.

0:11:46.155,0:11:49.805
Wraz z inżynierem Jamesem Leahym,

0:11:49.805,0:11:53.430
magistrem w dziedzinie zrównoważonego rozwoju

0:11:53.430,0:11:56.993
z Politechniki Dublińskiej,

0:11:56.993,0:12:00.919
stworzyliśmy uproszczony model sieci transportu,

0:12:00.919,0:12:04.356
który mogłem potem przedstawić wizualnie.

0:12:04.356,0:12:06.471
Przez miasto

0:12:06.471,0:12:11.156
poprowadziliśmy trasy szybkiego transportu,

0:12:11.156,0:12:15.805
które rozciągnęliśmy też na przedmieścia.

0:12:15.805,0:12:18.543
Szybkiego, bo chcieliśmy by obsługiwały je

0:12:18.543,0:12:21.969
szybkie środki komunikacji miejskiej.

0:12:21.969,0:12:24.912
Wysokiej jakości i pojemności pojazdy

0:12:24.912,0:12:28.442
miałyby oddzielne pasy ruchu.

0:12:28.442,0:12:31.338
James wolał autobusy,

0:12:31.338,0:12:34.368
a nie kolejkę.

0:12:34.368,0:12:38.458
Dla mnie ważne było,

0:12:38.458,0:12:44.506
by wyraźnie różniły się od lokalnych autobusów.

0:12:44.506,0:12:47.749
Pozbyliśmy się linii,

0:12:47.749,0:12:50.956
które poruszały się tymi samymi trasami,

0:12:50.956,0:12:54.455
i wypełniliśmy luki na przedmieściach.

0:12:54.455,0:12:57.618
Jeśli na podmiejskiej ulicy jeździł dawniej autobus,

0:12:57.618,0:13:00.581
zostawialiśmy go tam, z tą różnicą,

0:13:00.581,0:13:05.144
że teraz nie jechał już do centrum,

0:13:05.144,0:13:08.626
tylko do najbliższej linii szybkiego transportu,

0:13:08.626,0:13:10.570
jednej z tych grubych linii na mapie.

0:13:10.570,0:13:13.959
Po paru miesiącach pracy

0:13:13.959,0:13:17.001
i kilku kłótniach z dziewczyną

0:13:17.001,0:13:20.294
o walające się po domu mapy,

0:13:20.294,0:13:22.894
powstała ta mapa.

0:13:22.894,0:13:28.007
Mapa Dublina. Powiększę.

0:13:28.007,0:13:31.583
Pokazuje ona tylko szybkie połączenia,

0:13:31.583,0:13:34.869
bez autobusów lokalnych,

0:13:34.869,0:13:38.808
podobnie jak mapa metra w Londynie,

0:13:38.808,0:13:42.152
którą zaadaptowano w wielu dużych miastach.

0:13:42.152,0:13:44.644
To właściwy język

0:13:44.644,0:13:47.513
dla map transportu publicznego.

0:13:47.513,0:13:52.817
Taka uproszczona sieć

0:13:52.817,0:13:55.517
umożliwiła mi zmierzenie się

0:13:55.517,0:13:58.730
z największym wyzwaniem:

0:13:58.730,0:14:02.243
mapą transportu w centrum miasta,

0:14:02.243,0:14:05.517
która pokazywałaby nie tylko trasy szybkiego ruchu,

0:14:05.517,0:14:09.077
ale też autobusy lokalne, ulice itp.

0:14:09.077,0:14:11.253
Mogłaby wyglądać tak. Zbliżę.

0:14:11.253,0:14:14.652
Mogłaby wyglądać tak. Zbliżę.

0:14:14.652,0:14:20.885
Przedstawia ona wszystkie formy transportu,

0:14:20.885,0:14:26.106
autobusy zwykłe, pospieszne, tramwaje itp.

0:14:26.106,0:14:32.429
Każdą trasę przedstawia oddzielna linia.

0:14:32.429,0:14:37.303
Pokazane są wszystkie przystanki i stacje

0:14:37.303,0:14:40.392
wraz z nazwami,

0:14:40.392,0:14:45.079
a nawet boczne ulice,

0:14:45.079,0:14:49.066
w większości także z nazwami

0:14:49.066,0:14:53.378
oraz kilka punktów orientacyjnych

0:14:53.378,0:14:56.192
oznaczonych symbolami,

0:14:56.192,0:14:59.306
lub trójwymiarowymi rysunkami izometrycznymi

0:14:59.306,0:15:00.875
z lotu ptaka.

0:15:00.875,0:15:04.068
Mapa nie jest duża,

0:15:04.068,0:15:07.116
może służyć jako rozkładana mapa podręczna,

0:15:07.116,0:15:10.818
albo wisieć na przystanku autobusowym.

0:15:10.818,0:15:15.318
To przedstawienie transportu

0:15:15.318,0:15:18.483
wyważone między rzeczywistością a uproszczeniem,

0:15:18.483,0:15:24.069
na sposób stosowany przez nasz mózg.

0:15:24.069,0:15:27.517
Linie proste, jasne kąty

0:15:27.517,0:15:29.468
oraz bardzo ważne zniekształcenie geograficzne,

0:15:29.468,0:15:34.648
umożliwiające tworzenie takich map.

0:15:34.648,0:15:36.609
Weźmy dwie trasy biegnące przez miasto,

0:15:36.609,0:15:38.957
Weźmy dwie trasy biegnące przez miasto,

0:15:38.957,0:15:41.105
żółtą i pomarańczową.

0:15:41.105,0:15:44.428
Tak wyglądają na prawdziwej mapie,

0:15:44.428,0:15:48.112
a tak na mojej, zniekształconej i uproszczonej

0:15:48.112,0:15:51.373
mapie transportu.

0:15:51.373,0:15:54.507
Dobra mapa transportu

0:15:54.507,0:15:56.500
nie trzyma się rzeczywistości,

0:15:56.500,0:15:59.319
ale sposobu działania mózgu.

0:15:59.319,0:16:02.542
Zareagowano bardzo pozytywnie.

0:16:02.542,0:16:06.166
Cieszyłem się, że moja rodzina w Grecji i Niemczech

0:16:06.166,0:16:09.588
zrozumie może w końcu, czym zarabiam ma życie

0:16:09.588,0:16:15.566
(Śmiech) Dziękuję. (Brawa)