Bilgisayaranızın sadece
bir monitör ve klavyeden

daha fazlası olduğunu

ilk fark ettiğiniz anı hatırlıyor musunuz?

Fareye tıklamanız ve videonun
açılması arasındaki zamanda

niyetinizi algılayıp

anlayan ve gerçekleştiren bir şey?

O şey nedir?

Gremlinler mi?

Kendimizi elektron boyutuna
küçültebildiğimizi

ve bir fare tıklamasına

yerleştirdiğimizi hayal edelim.

Eğer farenizi parçalara ayırırsanız

aslında çok basit bir makine
olduğunu görürsünüz.

Bir çift düğmesi,

hareket ve mesafeyi
algılaması için de bir sistemi var.

Bu ölçümleri ışıklar 
ve sensörlerle gerçekleştiren

optik bir fareniz olabilir

ama eski fareler bunu sert kauçuk bir top

ve plastik tekerleklerle yapardı.

Konsept aynı.

Farenin üstündeki düğmeye basınca

bilgisayara konumu ile ilgili

bir mesaj gönderiyor.

Fare tıklamanız ulaştığında

temel girdi/çıktı 
alt sistemiyle işleniyor.

Alt sistem bilgisayarın gözü, kulağı, 
ağzı ve elleri gibi çalışıyor.

Esasen bilgisayarın
çevresiyle etkileşmesini sağlıyor.

Ancak, aynı zamanda işlemciyi
dikkat dağıtıcı faktörlerle yormamak için

bir tampon görevi görüyor.

Bu durumda G/Ç alt sistemi,

tıklamanızın oldukça önemli 
olduğuna karar veriyor.

Böylece işlemciye
işkesme sinyali gönderiyor.

"İşlemci, baksana! 
Burada bir tıklama aldım."

Merkezi işlem birimi, yani kısaca CPU,

tüm bilgisayarın beynidir.

Beyninizin tüm vücudunuzu
kaplamaması gibi

işlemci de tüm bilgisayarı kaplamaz

ama aynı şekilde şovun sahibidir.

İşlemcinin tüm görevi,

bellekten talimatları almak 
ve yürütmektir.

Siz yazıyor, yazıyor ve yazıyorken

dakikada 60 kelime
olacak kadar hızlı belki de,

işlemci dakikada milyarlarca talimatı

alır ve yürütür.

Evet, her dakikada milyarlarca kez

farenizi ekranda dolaştırmak için,

masaüstündeki saat göstergesini
çalıştırmak için

internet radyonuzu çalmak için,

sabit diskte düzenlediğiniz
dosyalarınızı yönetmek için

ve çok daha fazlası için talimatlar.

Bilgisayarınızın işlemcisi
çoklu-görev ustası!

"Amanın,

şu anda gelen çok önemli 
bir fare tıklaması var!

Bununla ilgilenmek için
her şeyi kenara bırakalım!"

İşlemcinin yaptığı her şey için

programlar var.

Fare için, saat göstergesi için, 
internet radyosu için

ve klavyeden gönderilen harflerle
ilgilenmesi için özel bir program var.

Her bir program başlangıçta
bir insan tarafından

Java, C++, ya da Phyton gibi okunabilir
bir proglamlama dilinde yazıldı.

Ancak insan programları çok yer kaplıyor

ve bir bilgisayar için
gereksiz çokça bilgi içeriyor.

Bundan dolayı derlendiler, küçültüldüler

ve bellekte 1 ve 0
parçaları içinde depolandılar.

İşlemci, tıklamayla başa çıkmak için

talimatlara ihtiyacı olduğunu fark ediyor.

Bunun için fare programı adresini arıyor

ve bellek alt sistemine

depoladığı talimatlar için istek yolluyor.

Fare cihaz sürücüsündeki her bir talimat

gerektiği gibi alınıyor ve yürütülüyor.

Henüz hikayenin sonuna yaklaşmadık bile!

Çünkü işlemci, imleç monitör ekranındaki
bir düğme resmi üzerine geldiğinde

fareye tıklandığını öğreniyor.

Böylece işlemci, hangi düğme
olduğunu bulması için

belleğe monitör programını soruyor.

Sonra işlemcinin belleğe

düğme için program sorması lazım,

bu da işlemcinin düğme
ile ilişkili videoyu göstermesi için

monitör programına tekrar
ihtiyacı olduğu anlamına geliyor

ve böyle devam ediyor.

Siz tıkladığınızda ekrandaki düğmenin

yandığını bile görmeden önce

birçok program sürece dahil oluyor.

Yani, sadece farenize tıklama gibi

basit bir görev bile
bilgisayarınızın yapısındaki

donanımlar,

basit girdi/çıktı sistemi,

işlemci,

programlar ve bellek gibi

biri bile gremlin olmayan

tüm kritik bileşenleri

ziyaret etmek anlamına geliyor.