1 00:00:15,353 --> 00:00:17,214 لە بیرت دێت کە یەکەم جار درکت کرد 2 00:00:17,238 --> 00:00:18,635 بەوەی کۆمپیوتەرەکەت زیاترە 3 00:00:18,659 --> 00:00:20,718 لە شاشەیەک و تەختە کلیلێک؟ 4 00:00:20,742 --> 00:00:23,301 کە لە نێوان کرتەی ماوس و ئیش پێکردنی ڤیدیۆ، 5 00:00:23,325 --> 00:00:25,659 شتێک هەبوو کە سەرنج ڕادەکێشێت، 6 00:00:25,683 --> 00:00:26,404 لێی تێگەیشتی، 7 00:00:26,428 --> 00:00:27,880 و کردتە ڕاستی؟ 8 00:00:28,650 --> 00:00:30,246 ئەو شتە چییە؟ 9 00:00:30,270 --> 00:00:31,643 ئەوە کەتنکەرەکانن؟ 10 00:00:31,643 --> 00:00:33,990 با وابهێننە پێش چاو کە دەتوانین بچووکتر ببینەوە 11 00:00:33,990 --> 00:00:35,117 بۆ قەبارەی ئەلیکترۆنێک 12 00:00:35,141 --> 00:00:37,870 خۆمان بخەینە ناو کرتەیەکی ماوس. 13 00:00:37,894 --> 00:00:39,507 ئەگەر ماوسەکەت دوور بخەیەوە، 14 00:00:39,531 --> 00:00:42,169 دەبینیت کە بەڕاستی مەکینەیەکی زۆر بچوکە. 15 00:00:42,193 --> 00:00:43,420 دوو دوگمەی هەیە 16 00:00:43,444 --> 00:00:46,723 و سیستەمێک بۆ دیاری کردنی جوڵە و دووریەکەی. 17 00:00:46,747 --> 00:00:48,224 لەوانەییە ماوسێکی بیناییت هەبێت 18 00:00:48,248 --> 00:00:50,844 ئەوە والە پێوانەکان دەکات لەگەڵ ڕوناکی و هەستەوەرەکان، 19 00:00:50,868 --> 00:00:53,107 بەڵام کۆنەکەیان بە لاستیکێکی خڕ ئەوەی دەکرد 20 00:00:53,131 --> 00:00:54,552 و چەند تایەیەکی پلاستیکی، 21 00:00:54,576 --> 00:00:56,071 هەمان بیرۆکە. 22 00:00:56,071 --> 00:00:57,890 کاتێک کرتە لە دوگمەی ماوسەکەت دەکەیت، 23 00:00:57,914 --> 00:00:59,692 نامەیەک بۆ کۆمپیوتەرەکەت دەنێرێت 24 00:00:59,716 --> 00:01:01,801 لەگەڵ زانیاری دەرباری ئەو شوێنە. 25 00:01:01,825 --> 00:01:03,467 کاتێک کرتەی ماوسەکەت وەرگیرا، 26 00:01:03,491 --> 00:01:06,856 لەلایەن سیستەمی دووەمی بنچینەیی تێکردن/دەرهێنانەوە گیراوە. 27 00:01:06,880 --> 00:01:09,420 سیستەمی دووەمی کار دەکات وەک چاو و گوێ 28 00:01:09,444 --> 00:01:12,029 و دەم و دەستی کۆمپیوتەر. 29 00:01:12,053 --> 00:01:14,196 بە زۆری، رێگەیەک دابین دەکات بۆ کۆمپیوتەر 30 00:01:14,220 --> 00:01:16,419 بۆ ئەوەی لەگەڵ ژینگەکەدا تێکەڵ بێت. 31 00:01:16,443 --> 00:01:18,066 بەڵام وەکو بەربەستێکیش کار دەکات 32 00:01:18,090 --> 00:01:21,477 بۆ ئەوەی سی پی یو بپارێزێت لە زۆر مەشغوڵ بوون. 33 00:01:21,501 --> 00:01:23,787 لەم بارەدا، سیستەمی I/O بڕیار دەدات 34 00:01:23,811 --> 00:01:25,918 کە کرتەی ماوسەکەت گرنگە 35 00:01:25,942 --> 00:01:28,915 کەواتە ئەو وەستانەکان ڕێک دەخات بۆ سی پی یو . 36 00:01:28,939 --> 00:01:31,075 "سڵاو، سی پی یو! لێرە کرتەمان هەیە." 37 00:01:31,952 --> 00:01:34,303 سی پی یو، یان بەشی سەرەک قۆناغبەندی، 38 00:01:34,327 --> 00:01:36,498 مێشکی هەموو کۆمپیوتەرەکەیە. 39 00:01:36,522 --> 00:01:39,048 هەر وەک مێشکی تۆ هەموو لەشت داگیر ناکات، 40 00:01:39,072 --> 00:01:41,553 سی پی یو هەموو کۆمپیوتەر داگیر ناکات، 41 00:01:41,577 --> 00:01:44,238 بەڵام هەموو پیشاندانەکان وەکیەک بەڕێوە دەبات. 42 00:01:44,262 --> 00:01:46,482 و ئیشی سی پی یو، هەموو ئیشەکەیە، 43 00:01:46,482 --> 00:01:48,444 فرمانەکان لە زاکیرەوە دەردەهێنێت 44 00:01:48,444 --> 00:01:50,267 و جێبەجێیان دەکات. 45 00:01:50,267 --> 00:01:52,356 کەواتە، کاتێک تۆ دەنوسیت، دەنوسیت، دەنوسیت. 46 00:01:52,356 --> 00:01:53,610 لەوانەیە بەڕاستی خێرا بێت، 47 00:01:53,610 --> 00:01:55,064 وەک ٦٠ ووشە لە خولەکێکدا، 48 00:01:55,088 --> 00:01:57,066 سی پی یو دەردەکات و جێبەجێ دەکات 49 00:01:57,090 --> 00:01:59,113 ملیارێک فرمان لە چرکەیەکدا. 50 00:01:59,137 --> 00:02:02,152 بەڵێ، ملیارێک لە هەر چرکەیەکدا: 51 00:02:02,176 --> 00:02:04,678 فرمانی جوڵاندنی ماوسەکەت لەسەر شاشە، 52 00:02:04,678 --> 00:02:07,255 بۆ جێبەجێ کردنی ئەوەی ئامێری کاتژمێر لەسەر شاشەکەت بێت، 53 00:02:07,255 --> 00:02:08,868 ڕادیۆی ئینتەرنێتیەکەت ئیش پێ بکە، 54 00:02:08,868 --> 00:02:11,577 ئەو فایلانەت ڕێک بخە کە دەسکاریان دەکەیت لە بەشی ڕەقەکاڵا، 55 00:02:11,577 --> 00:02:12,716 و زیاتر، زۆر زیاتر. 56 00:02:12,716 --> 00:02:16,439 سی پی یوی کۆمپیوتەرەکەت یەکێکە لە فرەفرمانکەرەکان! 57 00:02:16,439 --> 00:02:17,589 بەڵام ئەی خوایە 58 00:02:17,589 --> 00:02:18,929 کرتەیەکی ماوسی زۆر گرنگ هەیە 59 00:02:18,929 --> 00:02:20,026 بەهۆی ئەوەوە ئێستا دێت! 60 00:02:20,030 --> 00:02:22,560 با واز لە هەموو شتێک بهێنین و لەگەڵ ئەوە خەریک بین!" 61 00:02:23,207 --> 00:02:24,779 بۆ هەموو شتێک بەرنامە هەیە 62 00:02:24,803 --> 00:02:26,312 کە سی پی یو کردوویەتی. 63 00:02:26,336 --> 00:02:28,034 بەرنامەیەکی تایبەت بۆ ماوس، 64 00:02:28,058 --> 00:02:29,068 بۆ ئامێری کاتژمێر، 65 00:02:29,092 --> 00:02:30,129 بۆ ڕادیۆی ئینتەرنێتی، 66 00:02:30,129 --> 00:02:33,226 و بۆ مامەڵە کردن لەگەڵ پیتەکان کە لە لایەن تەختە کلیلەوە نێردراوە. 67 00:02:33,226 --> 00:02:35,678 هەر بەرنامەیەک لە سەرەتاوە لە لایەن مرۆڤەوە درووست کراوە 68 00:02:35,678 --> 00:02:38,266 لە بەرنامەی زمانەوانی کە لەلایەن مۆرڤەوە دەخوێندرێتەوە، 69 00:02:38,266 --> 00:02:39,015 وەک جاڤا، 70 00:02:39,015 --> 00:02:39,774 سی پڵەس پڵەس، 71 00:02:39,798 --> 00:02:41,195 یان پایتۆن. 72 00:02:41,219 --> 00:02:43,717 بەڵام بەرنامەکانی مرۆڤ بۆشاییەکی زۆر دەگرێت 73 00:02:43,741 --> 00:02:47,156 و زۆر زانیاری بێ سوود لەخۆ دەگرێت بۆ کۆمپیوتەر، 74 00:02:47,156 --> 00:02:49,296 کەواتە ئەوانە کۆ دەکرێنەوە و بچووکتر دەکرێنەوە 75 00:02:49,296 --> 00:02:52,629 بە بڕێکی کەم هەڵدەگیرێت کە هیچ جێگایەک نەگرێت لە بیرگەدا. 76 00:02:52,653 --> 00:02:55,386 سی پی یو لە بیری دەهێنێتەوە کە پێویستی بە فەرمانە 77 00:02:55,410 --> 00:02:57,387 بۆ ئەوەی چۆن کار بە کرتەی ماوسەکە بکات، 78 00:02:57,387 --> 00:02:59,971 کەواتە بە دوای ناونیشانەکەدا دەگەڕێت بۆ بەرنامەی ماوسەکە 79 00:02:59,971 --> 00:03:02,072 فرمانێک دەنێرێت بۆ سیستەمی دووەمی یادگە 80 00:03:02,096 --> 00:03:04,179 بۆ ئەو فرمانانەی لێرە کۆکراونەوە. 81 00:03:05,287 --> 00:03:07,335 هەر فەرمانێک لە ناو وەگەڕخەری ئامێری ماوس 82 00:03:07,359 --> 00:03:09,718 بە پێی پێویست دەیهێنێت و تەواوی دەکات. 83 00:03:09,742 --> 00:03:12,089 و ئەوە بەنزیکەیی کۆتایی چیرۆکەکە نییە! 84 00:03:12,113 --> 00:03:14,630 لەبەر ئەوەی سی پی یو فێر دەبێت کە ماوسەکە کرتەی کردووە 85 00:03:14,630 --> 00:03:16,298 کاتێک نیشاندەرەکە لەسەر ڕەسمەکە بوو 86 00:03:16,298 --> 00:03:18,153 لەسەر دووگمەیەکی شاشەکە، 87 00:03:18,177 --> 00:03:21,224 دواتر، سی پی یو داوا لە بیرگە دەکات بۆ بەرنامەی شاشەکە 88 00:03:21,248 --> 00:03:23,329 بۆ ئەوەی بزانێت ئەو دوگمەیە چییە. 89 00:03:23,353 --> 00:03:25,577 دواتر سی پی یو داوا لە بیرگە دەکات 90 00:03:25,601 --> 00:03:27,243 بۆ بەرنامەی دوگمەکە، 91 00:03:27,243 --> 00:03:29,028 کە مانای ئەوەی سی پی یو پێویستی بەوەیە 92 00:03:29,028 --> 00:03:30,664 دووبارە بەرنامەی شاشەکە 93 00:03:30,664 --> 00:03:32,970 ڤیدیۆیەکە پیشان بدات کە هاوپەیوەندە بە دوگمەکەوە، 94 00:03:32,970 --> 00:03:34,718 دواتر ئەوە دەڕوات. 95 00:03:34,742 --> 00:03:37,463 با تەنها بڵێین کە چەندین بەرنامە لە خۆدەگرێت 96 00:03:37,487 --> 00:03:39,583 پێش ئەوەی کە هەر دووگمەکان ببینیت لەسەر شاشەکە 97 00:03:39,583 --> 00:03:41,379 ڕووناکیەکە زیاد دەکات کاتێک کرتە دەکەیت. 98 00:03:41,379 --> 00:03:43,824 کەواتە، کارێکی ئاسانی کرتە کردنی ماوسەکەت 99 00:03:43,848 --> 00:03:46,192 واتای سەردانی کردنی هەموو پێکهاتە گرنگەکانی 100 00:03:46,216 --> 00:03:47,822 نەخشەی کۆمپیوتەرەکەت: 101 00:03:47,822 --> 00:03:49,238 ئامێرەکانی دەرەوەی کۆمپیوتەر، 102 00:03:49,238 --> 00:03:51,023 سیستەمی بنچینەیی تێکردن-دەرئەنجام، 103 00:03:51,047 --> 00:03:52,355 سی پی یو، 104 00:03:52,379 --> 00:03:53,130 بەرنامەکان، 105 00:03:53,154 --> 00:03:54,116 و بیرگە، 106 00:03:54,140 --> 00:03:56,133 کە تەنها کەتنبازێک نییە.