[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:14.63,0:00:16.29,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta học như thế nào?
Dialogue: 0,0:00:16.81,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,và tại sao một số người lại có thể học \Ndễ dàng hơn những người khác?
Dialogue: 0,0:00:21.44,0:00:24.60,Default,,0000,0000,0000,,Như tôi đã đề cập, \Ntôi là tiến sĩ Lara Boyd
Dialogue: 0,0:00:24.62,0:00:27.97,Default,,0000,0000,0000,,Tôi là nhà nghiên cứu về não bộ \Nở đại học British Columbia
Dialogue: 0,0:00:28.25,0:00:31.15,Default,,0000,0000,0000,,Những câu hỏi trên khiến tôi rất hứng thú
Dialogue: 0,0:00:31.15,0:00:34.04,Default,,0000,0000,0000,,(Hò reo) (Vỗ tay)
Dialogue: 0,0:00:35.46,0:00:38.72,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu về não bộ\Nlà một trong những giới hạn lớn
Dialogue: 0,0:00:38.73,0:00:41.24,Default,,0000,0000,0000,,trong việc thấu hiểu \Nvề tâm lý con người
Dialogue: 0,0:00:41.24,0:00:45.28,Default,,0000,0000,0000,,và điều gì đã làm nên chúng ta
Dialogue: 0,0:00:45.62,0:00:47.90,Default,,0000,0000,0000,,Nó rất là tuyệt vời \Nkhi là một nhà nghiên cứu về não bộ
Dialogue: 0,0:00:47.90,0:00:49.17,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi muốn nói với các bạn
Dialogue: 0,0:00:49.17,0:00:51.94,Default,,0000,0000,0000,,rằng tôi có một công việc tuyệt vời nhất \Ntrên thế giới
Dialogue: 0,0:00:52.43,0:00:56.33,Default,,0000,0000,0000,,Những gì chúng ta biết về não bộ\Nthay đổi với tiến độ ngoạn mục
Dialogue: 0,0:00:56.33,0:00:59.53,Default,,0000,0000,0000,,Và đa số những gì chúng ta nghĩ \Nchúng ta đã biết và \Nđã hiểu về não bộ
Dialogue: 0,0:00:59.54,0:01:02.74,Default,,0000,0000,0000,,Hóa ra lại không đúng hoặc là không đầy đủ
Dialogue: 0,0:01:03.43,0:01:06.97,Default,,0000,0000,0000,,Một vài quan niệm sai lầm\Nthì dễ thấy hơn những quan niệm khác
Dialogue: 0,0:01:06.98,0:01:09.58,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như, chúng ta từng nghĩ
Dialogue: 0,0:01:09.58,0:01:14.07,Default,,0000,0000,0000,,rằng sau thời thơ ấu, não bộ không\Nthực sự có thể thay đổi
Dialogue: 0,0:01:14.07,0:01:18.02,Default,,0000,0000,0000,,Và thực sự rằng điều đó không phải như vậy
Dialogue: 0,0:01:18.02,0:01:19.96,Default,,0000,0000,0000,,Một quan niệm sai lầm khác về não bộ
Dialogue: 0,0:01:19.96,0:01:23.14,Default,,0000,0000,0000,,đó là bạn chỉ dùng một phần của nó\Ntại thời điểm đó
Dialogue: 0,0:01:23.14,0:01:25.72,Default,,0000,0000,0000,,và không dùng đến khi bạn không làm gì cả
Dialogue: 0,0:01:25.72,0:01:27.53,Default,,0000,0000,0000,,Thật ra thì điều này cũng không đúng
Dialogue: 0,0:01:27.54,0:01:29.76,Default,,0000,0000,0000,,Thực sự rằng\Nkể cả khi bạn đang nghỉ ngơi
Dialogue: 0,0:01:29.76,0:01:33.47,Default,,0000,0000,0000,,Và chẳng nghĩ gì cả\NNão bộ của bạn vẫn hoạt động mạnh mẽ
Dialogue: 0,0:01:33.95,0:01:37.24,Default,,0000,0000,0000,,Nhờ có nhiều tiến bộ trong công nghệ\Nnhư là máy MRI
Dialogue: 0,0:01:37.24,0:01:40.53,Default,,0000,0000,0000,,Nó cho phép chúng ta \Nthực hiện những điều trên\Nvà nhiều khám phá quan trọng khác
Dialogue: 0,0:01:40.98,0:01:42.60,Default,,0000,0000,0000,,Và có lẽ hào hứng nhất,
Dialogue: 0,0:01:42.60,0:01:45.62,Default,,0000,0000,0000,,là những khám phá thú vị \Nvà có ảnh hưởng nhất
Dialogue: 0,0:01:45.62,0:01:49.35,Default,,0000,0000,0000,,là, mỗi khi bạn học một điều mới\Nhay là một kỹ năng mới
Dialogue: 0,0:01:49.35,0:01:51.23,Default,,0000,0000,0000,,bạn thay đổi não bộ của bạn
Dialogue: 0,0:01:51.58,0:01:54.25,Default,,0000,0000,0000,,Đó là cái mà chúng ta gọi là\Ntính dẻo của não
Dialogue: 0,0:01:54.65,0:01:58.74,Default,,0000,0000,0000,,Nên 25 năm về trước,\Nchúng ta nghĩ rằng sau tuổi dậy thì,
Dialogue: 0,0:01:58.74,0:02:01.78,Default,,0000,0000,0000,,Những sự thay đổi duy nhất ở não bộ\Nđều mang tính tiêu cực
Dialogue: 0,0:02:01.78,0:02:03.99,Default,,0000,0000,0000,,Sự mất đi tế bào não do lão hóa
Dialogue: 0,0:02:03.100,0:02:06.64,Default,,0000,0000,0000,,gây tổn thương, như là đột quỵ
Dialogue: 0,0:02:06.64,0:02:09.90,Default,,0000,0000,0000,,Và sau đó, các cuộc nghiên cứu đã\Nbắt đầu phát hiện ra một lượng lớn
Dialogue: 0,0:02:09.90,0:02:12.98,Default,,0000,0000,0000,,của sự tái tổ chức \Ntrong não bộ của người lớn
Dialogue: 0,0:02:13.67,0:02:15.84,Default,,0000,0000,0000,,Và những nghiên cứu tiếp theo đã cho ta thấy
Dialogue: 0,0:02:15.84,0:02:19.37,Default,,0000,0000,0000,,tất cả những hành vi của ta \Nđều làm thay đổi não bộ
Dialogue: 0,0:02:19.95,0:02:23.02,Default,,0000,0000,0000,,Và những sự thay đổi này\Nkhông bị giới hạn bởi tuổi tác
Dialogue: 0,0:02:23.02,0:02:24.72,Default,,0000,0000,0000,,Đó là một tin tốt đúng không nào?
Dialogue: 0,0:02:24.72,0:02:27.40,Default,,0000,0000,0000,,Và thực tế thì, điều đó xảy ra mọi lúc
Dialogue: 0,0:02:27.40,0:02:29.53,Default,,0000,0000,0000,,Và rất quan trọng,
Dialogue: 0,0:02:29.53,0:02:32.40,Default,,0000,0000,0000,,Sự tái tổ chức ở não bộ \Ngiúp hỗ trợ sự phục hồi
Dialogue: 0,0:02:32.40,0:02:34.47,Default,,0000,0000,0000,,sau khi não bị tổn thương
Dialogue: 0,0:02:34.96,0:02:38.67,Default,,0000,0000,0000,,Điều cốt lõi trong những sự thay đổi đó\Nlà tính dẻo của não bộ
Dialogue: 0,0:02:39.56,0:02:41.20,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nó như thế nào?
Dialogue: 0,0:02:41.20,0:02:44.20,Default,,0000,0000,0000,,Vậy não của bạn \Ncó thể thay đổi trong ba cách rất cơ bản
Dialogue: 0,0:02:44.20,0:02:45.96,Default,,0000,0000,0000,,để hỗ trợ việc học tập
Dialogue: 0,0:02:45.96,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,và đầu tiên là về mặt hóa chất
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:51.57,Default,,0000,0000,0000,,não bộ thực sự hoạt động \Nbằng cách truyền đi các tín hiệu hóa học
Dialogue: 0,0:02:51.58,0:02:53.71,Default,,0000,0000,0000,,giữa các tế bào não,\Nmà ta hay gọi là nơron
Dialogue: 0,0:02:53.71,0:02:57.15,Default,,0000,0000,0000,,và điều này tạo nên \Nmột chuỗi các hoạt động và phản ứng
Dialogue: 0,0:02:57.54,0:03:00.27,Default,,0000,0000,0000,,Nên để hỗ trợ học tập,\NNão của bạn có thể tăng cường
Dialogue: 0,0:03:00.27,0:03:03.45,Default,,0000,0000,0000,,thông qua sự tập trung của \Nnhững tín hiệu hóa học
Dialogue: 0,0:03:03.46,0:03:06.46,Default,,0000,0000,0000,,với sự tương tác giữa các nơron
Dialogue: 0,0:03:06.46,0:03:09.02,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì điều này có thể thay đổi rất nhanh,
Dialogue: 0,0:03:09.02,0:03:10.98,Default,,0000,0000,0000,,nó hỗ trợ trí nhớ ngắn hạn
Dialogue: 0,0:03:10.98,0:03:15.02,Default,,0000,0000,0000,,hoặc những tiến bộ tạm thời\Ntrong việc khả năng vận động thô
Dialogue: 0,0:03:15.55,0:03:18.80,Default,,0000,0000,0000,,Cách thứ hai mà não bộ\Ncó thể thay đổi để hỗ trợ việc học tập
Dialogue: 0,0:03:18.80,0:03:20.93,Default,,0000,0000,0000,,là thay đổi bởi chính cấu trúc của nó
Dialogue: 0,0:03:21.38,0:03:25.49,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế trong suốt quá trình học, \NNão bộ có thể thay đổi những \Nliên kết giữa các nơron
Dialogue: 0,0:03:25.49,0:03:28.74,Default,,0000,0000,0000,,Và đây, cấu trúc vật lý \Ncủa não thực sự đang thay đổi
Dialogue: 0,0:03:28.75,0:03:30.90,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế nó cần một chút thời gian
Dialogue: 0,0:03:30.90,0:03:33.68,Default,,0000,0000,0000,,Những loại thay đổi trên đều liên quan \Ntới trí nhớ dài hạn
Dialogue: 0,0:03:33.69,0:03:37.04,Default,,0000,0000,0000,,Và sự phát triển lâu bền \Ntrong các kỹ năng thô
Dialogue: 0,0:03:37.04,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Những điều đó bao gồm tương tác,\Nvà để tôi lấy một ví dụ về việc này
Dialogue: 0,0:03:41.60,0:03:44.74,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đều cố gắng\Nhọc một kỹ năng thô mới
Dialogue: 0,0:03:44.74,0:03:46.38,Default,,0000,0000,0000,,Có thể là chơi đàn Piano
Dialogue: 0,0:03:46.38,0:03:48.24,Default,,0000,0000,0000,,hay là trò tung hứng
Dialogue: 0,0:03:48.24,0:03:50.92,Default,,0000,0000,0000,,Bạn đã đang có kinh nghiệm \Nngày càng tốt hơn
Dialogue: 0,0:03:50.92,0:03:53.20,Default,,0000,0000,0000,,trong một buổi tập luyện
Dialogue: 0,0:03:53.20,0:03:55.70,Default,,0000,0000,0000,,và nghĩ rằng "tôi đã làm được"
Dialogue: 0,0:03:55.70,0:03:57.84,Default,,0000,0000,0000,,Và sau đó, có thể,\Nkhi bạn quay lại vào ngày mai,
Dialogue: 0,0:03:57.84,0:04:01.29,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả những tiến bộ\Ntrong ngày hôm qua bỗng biến mất
Dialogue: 0,0:04:01.29,0:04:02.79,Default,,0000,0000,0000,,Chuyện gì đã xảy ra?
Dialogue: 0,0:04:02.79,0:04:05.82,Default,,0000,0000,0000,,trong một khoảng thời gian ngắn,\Nnão của bạn đã được tăng cường
Dialogue: 0,0:04:05.83,0:04:08.58,Default,,0000,0000,0000,,Những tín hiệu hóa học \Ngiữa các nơron thần kinh
Dialogue: 0,0:04:08.59,0:04:13.48,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng vì một số lý do, Những thay đổi đó\Nkhông bao gồm sự thay đổi về cấu trúc
Dialogue: 0,0:04:13.48,0:04:16.51,Default,,0000,0000,0000,,Cái mà cần thiết \Ntrong việc hỗ trợ trí nhớ dài hạn
Dialogue: 0,0:04:17.26,0:04:20.59,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhớ rằng,\Ntrí nhớ dài hạn cần một khoảng thời gian
Dialogue: 0,0:04:20.59,0:04:23.72,Default,,0000,0000,0000,,và những gì bạn thấy lúc đó\Nkhông phản ánh được sự học tập
Dialogue: 0,0:04:23.73,0:04:25.47,Default,,0000,0000,0000,,Và chính những thay đổi về cấu trúc
Dialogue: 0,0:04:25.47,0:04:27.85,Default,,0000,0000,0000,,sẽ hỗ trợ trí nhớ dài hạn,
Dialogue: 0,0:04:27.85,0:04:31.76,Default,,0000,0000,0000,,và những thay đổi hóa học\Nhỗ trợ trí nhớ ngắn hạn
Dialogue: 0,0:04:32.73,0:04:36.88,Default,,0000,0000,0000,,Thay đổi về cấu trúc cũng có thể dẫn tới\Ncác mạng lưới chung của các vùng não bộ
Dialogue: 0,0:04:36.88,0:04:39.22,Default,,0000,0000,0000,,Hoạt động cùng nhau\Nđể hỗ trợ việc học tập
Dialogue: 0,0:04:39.23,0:04:41.57,Default,,0000,0000,0000,,Và nó cũng có thể dẫn tới\Nmột vài vùng của não bộ
Dialogue: 0,0:04:41.57,0:04:44.21,Default,,0000,0000,0000,,Có vai trò quan trọng\Ntrong một số hành động cụ thể
Dialogue: 0,0:04:44.21,0:04:46.81,Default,,0000,0000,0000,,để thay đổi cấu trúc của bạn hoặc phóng to lên
Dialogue: 0,0:04:46.81,0:04:49.32,Default,,0000,0000,0000,,Sau đây là một vài ví dụ
Dialogue: 0,0:04:49.32,0:04:51.20,Default,,0000,0000,0000,,Người mà hay đọc Braille \N(chữ nổi cho người mù)
Dialogue: 0,0:04:51.20,0:04:56.62,Default,,0000,0000,0000,,Có vùng cảm giác tay ở não\Nto hơn những người không đọc
Dialogue: 0,0:04:56.62,0:05:00.93,Default,,0000,0000,0000,,Vùng điều khiển tay thuận,\Nnằm ở bên trái não bộ,
Dialogue: 0,0:05:00.94,0:05:04.80,Default,,0000,0000,0000,,giả sử bạn thuận tay phải,\Nthì nó to hơn bên còn lại
Dialogue: 0,0:05:04.80,0:05:07.78,Default,,0000,0000,0000,,Và nghiên cứu cho rằng\Nnhững tài xế taxi ở London
Dialogue: 0,0:05:07.78,0:05:12.42,Default,,0000,0000,0000,,người mà phải nhớ hết bản đồ của London\Nđể có được giấy phép lái
Dialogue: 0,0:05:12.42,0:05:17.21,Default,,0000,0000,0000,,có các khu vực não bộ thiên về\Nkhông gian, hay phương hướng to hơn
Dialogue: 0,0:05:17.81,0:05:20.81,Default,,0000,0000,0000,,Cách cuối cùng mà não có thể thay đổi\Nđể hỗ trợ việc học
Dialogue: 0,0:05:20.81,0:05:22.54,Default,,0000,0000,0000,,là thay đổi chức năng của nó
Dialogue: 0,0:05:23.68,0:05:25.55,Default,,0000,0000,0000,,Khi bạn sử dụng một khu vực não bộ,
Dialogue: 0,0:05:25.55,0:05:29.31,Default,,0000,0000,0000,,Nó sẽ ngày càng trở nên dễ bị kích thích\Nvà dễ để sử dụng lại
Dialogue: 0,0:05:29.31,0:05:32.88,Default,,0000,0000,0000,,Và khi não của bạn có nhiều vùng\Nđã tăng cường mức độ kích thích
Dialogue: 0,0:05:32.88,0:05:35.95,Default,,0000,0000,0000,,Não bộ thay đổi cách thức \Nvà thời điểm được kích hoạt
Dialogue: 0,0:05:35.95,0:05:37.60,Default,,0000,0000,0000,,Với việc học, ta có thể thấy
Dialogue: 0,0:05:37.60,0:05:41.61,Default,,0000,0000,0000,,rằng cả một hệ thống các hoạt động của não\Nbắt đầu chuyển hướng và thay đổi
Dialogue: 0,0:05:42.46,0:05:44.38,Default,,0000,0000,0000,,vậy thì, tính dẻo của não\Nđược hỗ trợ
Dialogue: 0,0:05:44.38,0:05:48.75,Default,,0000,0000,0000,,bởi sự thay đổi về mặt hóa học,\Ncấu trúc, và chức năng hoạt động
Dialogue: 0,0:05:48.75,0:05:51.60,Default,,0000,0000,0000,,và những điều đó xảy ra \Nở khắp não bộ
Dialogue: 0,0:05:51.60,0:05:53.95,Default,,0000,0000,0000,,có thể xuất hiện tách biệt \Nvới những cái khác
Dialogue: 0,0:05:53.95,0:05:57.33,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đa số, những thay đổi đó\Nđều phối hợp với nhau
Dialogue: 0,0:05:57.34,0:05:59.66,Default,,0000,0000,0000,,cùng hỗ trợ việc học
Dialogue: 0,0:05:59.66,0:06:02.35,Default,,0000,0000,0000,,và xảy ra tại mọi thời điểm
Dialogue: 0,0:06:04.17,0:06:08.91,Default,,0000,0000,0000,,Tôi vừa mới nói các bạn rằng não có khả \Nnăng thay đổi rất kỳ diệu như thế nào
Dialogue: 0,0:06:08.92,0:06:13.09,Default,,0000,0000,0000,,Vậy tại sao bạn không thể học những thứ\Nmà bạn đã chọn một cách dễ dàng?
Dialogue: 0,0:06:13.10,0:06:16.31,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao con của chúng ta\Nđôi lúc thất bại ở trường?
Dialogue: 0,0:06:16.94,0:06:20.63,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao khi chúng ta già đi\Nchúng ta hay bị đãng trí?
Dialogue: 0,0:06:20.64,0:06:23.95,Default,,0000,0000,0000,,và tại sao não không thể hồi phục\Nhoàn toàn khi bị tổn thương?
Dialogue: 0,0:06:23.96,0:06:29.40,Default,,0000,0000,0000,,Và rằng: cái gì giới hạn\Nvà kích hoạt tính dẻo của não
Dialogue: 0,0:06:29.40,0:06:31.41,Default,,0000,0000,0000,,và đây là cái mà tôi nghiên cứu
Dialogue: 0,0:06:31.41,0:06:35.69,Default,,0000,0000,0000,,tôi nghiên cứu chủ yếu về việc hồi phục\Nsau khi đột quỵ
Dialogue: 0,0:06:35.69,0:06:36.94,Default,,0000,0000,0000,,Gần đây, đột quỵ đã giảm
Dialogue: 0,0:06:36.94,0:06:40.39,Default,,0000,0000,0000,,từ nguyên nhân thứ 3 dẫn đến cái chết ở Mỹ
Dialogue: 0,0:06:40.39,0:06:42.50,Default,,0000,0000,0000,,xuống hạng thứ 4 dẫn đến cái chết
Dialogue: 0,0:06:42.50,0:06:44.24,Default,,0000,0000,0000,,Tin tốt, đúng không nào?
Dialogue: 0,0:06:44.94,0:06:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng thực ra thì
Dialogue: 0,0:06:46.32,0:06:49.36,Default,,0000,0000,0000,,số lượng người bị đột quỵ \Nkhông hề xuyên giảm
Dialogue: 0,0:06:49.36,0:06:52.70,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta chỉ đang giỏi hơn \Nviệc duy trì sự sống sau khi bị đột quỵ\N
Dialogue: 0,0:06:53.30,0:06:58.10,Default,,0000,0000,0000,,và hóa ra rằng nó rất là khó\Nđể giúp não bộ hồi phục sau cơn đột quỵ
Dialogue: 0,0:06:58.10,0:06:59.37,Default,,0000,0000,0000,,Thẳng thắng mà nói
Dialogue: 0,0:06:59.37,0:07:03.46,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta đã thất bại trong việc phát triển\Nmột phương pháp hồi phục hiệu quả
Dialogue: 0,0:07:05.43,0:07:09.57,Default,,0000,0000,0000,,Hậu quả của việc này là\Nđột quỵ đang là nguyên nhân dẫn đầu
Dialogue: 0,0:07:09.57,0:07:13.74,Default,,0000,0000,0000,,của sự tàn tật về lâu dài\Ncủa người lớn trên thế giới
Dialogue: 0,0:07:13.74,0:07:15.82,Default,,0000,0000,0000,,Người bị đột quỵ càng trẻ
Dialogue: 0,0:07:15.82,0:07:18.94,Default,,0000,0000,0000,,thì càng có xu hướng sống lâu hơn\Nvới sự tàn tật đó
Dialogue: 0,0:07:18.94,0:07:21.14,Default,,0000,0000,0000,,và nghiên cứu trong nhóm của tôi\Nđã cho thấy
Dialogue: 0,0:07:21.14,0:07:25.95,Default,,0000,0000,0000,,sức khỏe liên quan đến chất lượng sống \Ncủa người Canada bị đột quỵ đã giảm
Dialogue: 0,0:07:26.46,0:07:28.22,Default,,0000,0000,0000,,rõ ràng thì,\Nchúng ta cần phải giỏi hơn
Dialogue: 0,0:07:28.22,0:07:30.31,Default,,0000,0000,0000,,trong việc giúp đỡ người khác hồi phục\Nsau đột quỵ
Dialogue: 0,0:07:30.31,0:07:33.71,Default,,0000,0000,0000,,đây là một vấn đề xã hội rất lớn,
Dialogue: 0,0:07:33.71,0:07:36.27,Default,,0000,0000,0000,,và nó là cái \Nmà chúng ta đang không giải quyết
Dialogue: 0,0:07:36.65,0:07:38.50,Default,,0000,0000,0000,,Vậy có thể làm gì được?
Dialogue: 0,0:07:38.94,0:07:41.29,Default,,0000,0000,0000,,Một điều rất là rõ ràng là:
Dialogue: 0,0:07:41.29,0:07:45.79,Default,,0000,0000,0000,,Nhân tố chính trong sự thay đổi \Ntính dẻo của não chính là hành vi
Dialogue: 0,0:07:46.62,0:07:50.33,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề là số lượng của các hành vi\Nsố lượng của sự luyện tập
Dialogue: 0,0:07:50.33,0:07:53.94,Default,,0000,0000,0000,,cần thiết để học\Nhay để học lại những kỹ năng thô cũ
Dialogue: 0,0:07:53.94,0:07:55.55,Default,,0000,0000,0000,,rất là lớn
Dialogue: 0,0:07:55.55,0:07:58.83,Default,,0000,0000,0000,,và cách nào để chuyển hóa\Nnhững sự luyện tập đó một cách hiệu quả
Dialogue: 0,0:07:58.83,0:08:03.21,Default,,0000,0000,0000,,là một vấn đề rất khó\Nvà cũng rất tốn kém
Dialogue: 0,0:08:03.21,0:08:05.39,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế phương pháp\Ntrong nghiên cứu của tôi
Dialogue: 0,0:08:05.39,0:08:09.30,Default,,0000,0000,0000,,là phát triển những phương pháp điều trị\Nđể chỉ dẫn hay chuẩn bị cho não để học
Dialogue: 0,0:08:09.30,0:08:14.03,Default,,0000,0000,0000,,Và nó bao gồm việc mô phỏng hóa não bộ,\Nluyện tập, và áp dụng máy móc
Dialogue: 0,0:08:14.35,0:08:18.22,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng qua nghiên cứu của tôi,\Ntôi nhận ra rằng một giới hạn lớn
Dialogue: 0,0:08:18.22,0:08:21.76,Default,,0000,0000,0000,,trong việc phát triển phương pháp điều trị\Nhỗ trợ hồi phục sau đột quỵ
Dialogue: 0,0:08:21.76,0:08:27.75,Default,,0000,0000,0000,,là tính dẻo của não rất đa dạng\Nđối với mỗi người
Dialogue: 0,0:08:28.56,0:08:32.60,Default,,0000,0000,0000,,Là nhà nghiên cứu\Nsự đa dạng đó đã từng khiến tôi điên đầu
Dialogue: 0,0:08:32.60,0:08:35.87,Default,,0000,0000,0000,,nó rất là khó\Nđể sử dụng các thống kê
Dialogue: 0,0:08:35.87,0:08:38.39,Default,,0000,0000,0000,,để kiểm tra dữ liệu và ý tưởng của bạn
Dialogue: 0,0:08:38.39,0:08:41.35,Default,,0000,0000,0000,,Và chính vì điều này,\Ncác nghiên cứu về phương pháp điều trị
Dialogue: 0,0:08:41.35,0:08:45.09,Default,,0000,0000,0000,,được thiết kế cụ thể\Nđể giảm bớt sự đa dạng
Dialogue: 0,0:08:45.09,0:08:48.33,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng trong nghiên cứu của tôi,\Nnó rất là rõ ràng rằng
Dialogue: 0,0:08:48.34,0:08:52.69,Default,,0000,0000,0000,,Dữ liệu quan trọng \Nvà hữu ích nhất chúng tôi thu nhập được
Dialogue: 0,0:08:52.69,0:08:55.06,Default,,0000,0000,0000,,là thể hiện sự đa dạng này
Dialogue: 0,0:08:56.57,0:09:00.97,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế bằng việc nghiên cứu não bộ\Nsau đột quỵ, tôi học được rất nhiều điều.
Dialogue: 0,0:09:00.97,0:09:05.78,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi nghĩ những bài học đó\Nrất quý giá trong nhiều lĩnh vực khác
Dialogue: 0,0:09:06.57,0:09:07.88,Default,,0000,0000,0000,,bài học đầu tiên đó là
Dialogue: 0,0:09:07.88,0:09:11.97,Default,,0000,0000,0000,,Nhân tố chính của sự thay đổi\Ntrong não bộ chính là hành vi của bạn
Dialogue: 0,0:09:11.97,0:09:15.33,Default,,0000,0000,0000,,Chính vì thế không có một loại thuốc \Nđặc dụng nào có hiệu quả
Dialogue: 0,0:09:15.91,0:09:19.37,Default,,0000,0000,0000,,Không có điều gì hiệu quả hơn\Nviệc thực hành để giúp bạn học tập
Dialogue: 0,0:09:19.37,0:09:23.16,Default,,0000,0000,0000,,Và điều quan trọng ở đây\Nlà bạn phải làm việc
Dialogue: 0,0:09:23.84,0:09:25.59,Default,,0000,0000,0000,,Và thực tế, \Nnghiên cứu của tôi đã cho thấy
Dialogue: 0,0:09:25.59,0:09:30.77,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề càng khó, càng phức tạp,\Nnếu bạn gặp, khi luyện tập,
Dialogue: 0,0:09:30.77,0:09:32.93,Default,,0000,0000,0000,,sẽ dẫn đến việc học nhiều hơn
Dialogue: 0,0:09:32.94,0:09:36.34,Default,,0000,0000,0000,,và thay đổi lớn hơn ở não bộ
Dialogue: 0,0:09:37.75,0:09:42.52,Default,,0000,0000,0000,,Vấn đề ở đây là tính dẻo của não\Ncó thể vận hành cả hai cách
Dialogue: 0,0:09:42.52,0:09:45.34,Default,,0000,0000,0000,,nó có thể tích cực,\Nkhi bạn học điều gì mới
Dialogue: 0,0:09:45.34,0:09:47.93,Default,,0000,0000,0000,,và khi bạn cải thiện một kỹ năng thô
Dialogue: 0,0:09:47.93,0:09:51.69,Default,,0000,0000,0000,,Và nó cũng có thể tiêu cực\Nbạn quên một điều mà bạn từng biết
Dialogue: 0,0:09:51.69,0:09:53.91,Default,,0000,0000,0000,,bạn trở nên nghiện thuốc
Dialogue: 0,0:09:53.91,0:09:55.94,Default,,0000,0000,0000,,hoặc có thể bạn bị đau mạn tính
Dialogue: 0,0:09:56.15,0:09:58.61,Default,,0000,0000,0000,,Nên não của bạn trở nên rất là dẻo
Dialogue: 0,0:09:58.62,0:10:03.31,Default,,0000,0000,0000,,và nó hình thành cả về cấu trúc\Nlẫn chức năng bởi những gì bạn làm
Dialogue: 0,0:10:03.32,0:10:06.47,Default,,0000,0000,0000,,Và cũng bởi những gì bạn không làm
Dialogue: 0,0:10:07.07,0:10:09.80,Default,,0000,0000,0000,,Bài học thứ hai chúng ta biết về não bộ
Dialogue: 0,0:10:09.80,0:10:13.72,Default,,0000,0000,0000,,đó là không có một phương pháp chung\Ncho tất cả mọi người để học
Dialogue: 0,0:10:14.34,0:10:16.59,Default,,0000,0000,0000,,không có một công thức để học
Dialogue: 0,0:10:16.59,0:10:20.52,Default,,0000,0000,0000,,Ví dụ như một tư tưởng phổ biến rằng\Nbạn cần 10 000 giờ luyện tập
Dialogue: 0,0:10:20.52,0:10:23.72,Default,,0000,0000,0000,,để học và làm chủ một kỹ năng thô
Dialogue: 0,0:10:23.73,0:10:27.06,Default,,0000,0000,0000,,Tôi có thể đảm bảo với bạn\Nnó không hề đơn giản
Dialogue: 0,0:10:27.07,0:10:28.20,Default,,0000,0000,0000,,Đối với một vài người chúng ta
Dialogue: 0,0:10:28.20,0:10:32.82,Default,,0000,0000,0000,,thì cần nhiều luyện tập hơn,\Ncòn với người khác thì có lẽ ít hơn nhiều
Dialogue: 0,0:10:32.82,0:10:36.77,Default,,0000,0000,0000,,Chính vì thế đặc tính thay đổi của não \Nlà quá độc đáo
Dialogue: 0,0:10:36.77,0:10:41.24,Default,,0000,0000,0000,,mà ở đây không có một phương pháp chung\Nhợp với tất cả chúng ta
Dialogue: 0,0:10:41.24,0:10:46.26,Default,,0000,0000,0000,,Sự nhận thức này đã khiến ta nghĩ \Nvề một thứ thuốc được cá nhân hóa
Dialogue: 0,0:10:46.26,0:10:49.23,Default,,0000,0000,0000,,Ý tưởng này là để tối ưu hóa kết quả
Dialogue: 0,0:10:49.23,0:10:53.01,Default,,0000,0000,0000,,mỗi cá nhân cần \Nmột phương pháp riêng cho mình
Dialogue: 0,0:10:53.01,0:10:55.75,Default,,0000,0000,0000,,Và ý tưởng này thực chất đến từ\Nviệc chữa trị bệnh ung thư
Dialogue: 0,0:10:55.75,0:10:59.34,Default,,0000,0000,0000,,và hóa ra rằng di truyền học\Nrất quan trọng trong việc kết nối
Dialogue: 0,0:10:59.34,0:11:03.74,Default,,0000,0000,0000,,những phương pháp hóa trị liệu\Nđối với từng dạng ung thư
Dialogue: 0,0:11:04.46,0:11:08.22,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu của tôi cho rằng điều này\Ncũng đúng với việc hồi phục sau đột quỵ
Dialogue: 0,0:11:08.22,0:11:11.32,Default,,0000,0000,0000,,Có một vài đặc tính riêng\Ncủa cấu trúc và chức năng của não bộ
Dialogue: 0,0:11:11.33,0:11:12.58,Default,,0000,0000,0000,,đó là dấu ấn sinh học
Dialogue: 0,0:11:12.58,0:11:15.17,Default,,0000,0000,0000,,Và những dấu ấn đó đang tỏ ra rất hữu hiệu
Dialogue: 0,0:11:15.17,0:11:17.09,Default,,0000,0000,0000,,trong việc sử dụng
Dialogue: 0,0:11:17.09,0:11:20.96,Default,,0000,0000,0000,,những liệu pháp riêng\Nđối với từng bệnh nhân
Dialogue: 0,0:11:20.96,0:11:24.79,Default,,0000,0000,0000,,Dữ liệu nghiên cứu của tôi cho thấy rằng\Nsự kết hợp giữa các dấu ấn sinh học
Dialogue: 0,0:11:24.79,0:11:29.58,Default,,0000,0000,0000,,dự đoán được sự thay đổi\Nvà kiểu mẫu phục hồi sau đột quỵ
Dialogue: 0,0:11:29.59,0:11:34.17,Default,,0000,0000,0000,,Và nó cũng không ngạc nhiên, \Nkhi não bộ con người rất phức tạp
Dialogue: 0,0:11:34.17,0:11:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tôi nghĩ chúng ta có thể\Nxem xét định nghĩa này một cách rộng hơn
Dialogue: 0,0:11:39.83,0:11:43.78,Default,,0000,0000,0000,,Cho rằng cấu trúc và chức năng\Ncủa não bộ mỗi người rất độc đáo
Dialogue: 0,0:11:43.79,0:11:49.04,Default,,0000,0000,0000,,Những gì chúng ta biết về tính dẻo của não\Nsau đột quỵ áp dụng cho tất cả mọi người
Dialogue: 0,0:11:50.31,0:11:54.80,Default,,0000,0000,0000,,Những hành vi mà bạn học được\Nmỗi ngày rất quan trọng
Dialogue: 0,0:11:54.80,0:11:57.53,Default,,0000,0000,0000,,Mỗi hành vi đó đều thay đổi não bạn
Dialogue: 0,0:11:57.53,0:11:59.28,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi tin rằng chúng ta nên xem xét
Dialogue: 0,0:11:59.28,0:12:03.36,Default,,0000,0000,0000,,không chỉ những loại thuốc đã được\Ncá nhân hóa mà còn cách học riêng biệt
Dialogue: 0,0:12:03.36,0:12:05.83,Default,,0000,0000,0000,,Sự độc đáo của não bộ này \Nsẽ ảnh hưởng đến bạn
Dialogue: 0,0:12:05.83,0:12:08.98,Default,,0000,0000,0000,,kể cả là người học\Nvà là người dạy
Dialogue: 0,0:12:08.98,0:12:11.94,Default,,0000,0000,0000,,Ý tưởng này giúp ta hiểu
Dialogue: 0,0:12:11.94,0:12:15.74,Default,,0000,0000,0000,,tại sao vài đứa trẻ lại có thể \Nthành công trong môi trường \Ngiáo dục truyền thống
Dialogue: 0,0:12:15.74,0:12:17.35,Default,,0000,0000,0000,,còn một số thì không;
Dialogue: 0,0:12:17.35,0:12:19.72,Default,,0000,0000,0000,,tại sao một vài người có thể \Nhọc ngoại ngữ nhanh
Dialogue: 0,0:12:19.72,0:12:23.73,Default,,0000,0000,0000,,và tương tự, một vài người có thể\Nchơi giỏi bất kỳ môn thể thao nào
Dialogue: 0,0:12:25.33,0:12:28.38,Default,,0000,0000,0000,,Và khi bạn rời khỏi khán phòng này,
Dialogue: 0,0:12:28.38,0:12:32.89,Default,,0000,0000,0000,,não của bạn sẽ không còn như lúc\Nbạn vào đây sáng nay
Dialogue: 0,0:12:32.89,0:12:35.55,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi nghĩ điều này thật tuyệt
Dialogue: 0,0:12:36.39,0:12:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng não bộ các bạn\Nsẽ thay đổi theo các cách khác nhau
Dialogue: 0,0:12:40.55,0:12:42.71,Default,,0000,0000,0000,,Hiểu được sự khác biệt đó,
Dialogue: 0,0:12:42.71,0:12:46.34,Default,,0000,0000,0000,,Những kiểu mẫu cá nhân\Nnhững sự đa dạng và thay đổi
Dialogue: 0,0:12:46.34,0:12:49.84,Default,,0000,0000,0000,,sẽ dẫn đến một bước tiến lớn\Ntrong khoa học thần kinh
Dialogue: 0,0:12:49.85,0:12:53.60,Default,,0000,0000,0000,,nó sẽ giúp chúng ta phát triển \Nphương pháp điều trị mới hiệu quả hơn
Dialogue: 0,0:12:53.60,0:12:57.91,Default,,0000,0000,0000,,và cho phép tạo sự kết nối\Ngiữa giáo viên và người học
Dialogue: 0,0:12:57.91,0:13:00.91,Default,,0000,0000,0000,,giữa bệnh nhân \Nvà phương pháp điều trị
Dialogue: 0,0:13:00.91,0:13:03.99,Default,,0000,0000,0000,,Và điều này không chỉ áp dụng cho \Nsự phục hồi sau đột quỵ
Dialogue: 0,0:13:03.99,0:13:08.49,Default,,0000,0000,0000,,Nó áp dụng cho tất cả chúng ta,\Ncha mẹ, giáo viên, quản lý
Dialogue: 0,0:13:08.49,0:13:12.87,Default,,0000,0000,0000,,và cũng bởi vì bạn đang ở TEDx hôm nay,\Nnhư một người học suốt đời
Dialogue: 0,0:13:13.44,0:13:16.90,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu phương pháp và\Ncái gì bạn học giỏi nhất
Dialogue: 0,0:13:16.90,0:13:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Lặp lại những hành vi \Nbổ ích cho não bộ
Dialogue: 0,0:13:20.74,0:13:23.94,Default,,0000,0000,0000,,và phá vỡ những hành vi \Nvà thói quen không tốt
Dialogue: 0,0:13:24.45,0:13:25.52,Default,,0000,0000,0000,,Luyện tập
Dialogue: 0,0:13:26.08,0:13:30.49,Default,,0000,0000,0000,,Học là việc làm những việc\Ncần thiết với não của bạn
Dialogue: 0,0:13:30.49,0:13:34.32,Default,,0000,0000,0000,,Nên những chiến lược tốt nhất\Nsẽ khác nhau với những người khác nhau
Dialogue: 0,0:13:34.32,0:13:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Bạn biết đấy, thậm chí nó còn\Nbiến đổi trong mỗi cá nhân nữa
Dialogue: 0,0:13:37.54,0:13:40.51,Default,,0000,0000,0000,,Vậy đối với bạn, học nhạc có vẻ dễ dàng
Dialogue: 0,0:13:40.51,0:13:43.75,Default,,0000,0000,0000,,nhưng học trượt tuyết\Nthì khó hơn nhiều
Dialogue: 0,0:13:44.48,0:13:46.29,Default,,0000,0000,0000,,Tôi mong rằng khi bạn rời khỏi đây
Dialogue: 0,0:13:46.29,0:13:49.91,Default,,0000,0000,0000,,với một sự nhận thức sâu sắc\Nvề sự tuyệt diệu của não bộ
Dialogue: 0,0:13:49.91,0:13:54.68,Default,,0000,0000,0000,,Bạn và cái não dẻo của bạn đang liên tục\Nthay đổi bởi thế giới xung quanh
Dialogue: 0,0:13:54.68,0:13:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Hiểu được những gì bạn làm
Dialogue: 0,0:13:57.14,0:14:01.66,Default,,0000,0000,0000,,Những gì bạn gặp, những gì bạn trải nghiệm\Nđều đang thay đổi não của bạn
Dialogue: 0,0:14:01.66,0:14:05.86,Default,,0000,0000,0000,,Và điều đó có thể tốt hơn\Nhoặc tệ hơn
Dialogue: 0,0:14:05.86,0:14:10.33,Default,,0000,0000,0000,,Vậy nên khi bạn rời khỏi hôm nay\Nhãy ra ngoài và tạo ra bộ não mà bạn muốn
Dialogue: 0,0:14:10.33,0:14:11.55,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn bạn rất nhiều
Dialogue: 0,0:14:11.55,0:14:13.25,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)