1
00:00:14,626 --> 00:00:16,293
Chúng ta học như thế nào?

2
00:00:16,812 --> 00:00:21,005
và tại sao một số người lại có thể học 
dễ dàng hơn những người khác?

3
00:00:21,445 --> 00:00:24,595
Như tôi đã đề cập, 
tôi là tiến sĩ Lara Boyd

4
00:00:24,617 --> 00:00:27,974
Tôi là nhà nghiên cứu về não bộ 
ở đại học British Columbia

5
00:00:28,254 --> 00:00:31,147
Những câu hỏi trên khiến tôi rất hứng thú

6
00:00:31,148 --> 00:00:34,038
(Hò reo) (Vỗ tay)

7
00:00:35,458 --> 00:00:38,725
Nghiên cứu về não bộ
là một trong những giới hạn lớn

8
00:00:38,726 --> 00:00:41,244
trong việc thấu hiểu 
về tâm lý con người

9
00:00:41,245 --> 00:00:45,278
và điều gì đã làm nên chúng ta

10
00:00:45,618 --> 00:00:47,904
Nó rất là tuyệt vời 
khi là một nhà nghiên cứu về não bộ

11
00:00:47,905 --> 00:00:49,173
Và tôi muốn nói với các bạn

12
00:00:49,174 --> 00:00:51,944
rằng tôi có một công việc tuyệt vời nhất 
trên thế giới

13
00:00:52,434 --> 00:00:56,328
Những gì chúng ta biết về não bộ
thay đổi với tiến độ ngoạn mục

14
00:00:56,329 --> 00:00:59,534
Và đa số những gì chúng ta nghĩ 
chúng ta đã biết và 
đã hiểu về não bộ

15
00:00:59,535 --> 00:01:02,745
Hóa ra lại không đúng hoặc là không đầy đủ

16
00:01:03,433 --> 00:01:06,974
Một vài quan niệm sai lầm
thì dễ thấy hơn những quan niệm khác

17
00:01:06,975 --> 00:01:09,577
Ví dụ như, chúng ta từng nghĩ

18
00:01:09,578 --> 00:01:14,068
rằng sau thời thơ ấu, não bộ không
thực sự có thể thay đổi

19
00:01:14,069 --> 00:01:18,017
Và thực sự rằng điều đó không phải như vậy

20
00:01:18,018 --> 00:01:19,957
Một quan niệm sai lầm khác về não bộ

21
00:01:19,958 --> 00:01:23,136
đó là bạn chỉ dùng một phần của nó
tại thời điểm đó

22
00:01:23,137 --> 00:01:25,716
và không dùng đến khi bạn không làm gì cả

23
00:01:25,717 --> 00:01:27,534
Thật ra thì điều này cũng không đúng

24
00:01:27,535 --> 00:01:29,761
Thực sự rằng
kể cả khi bạn đang nghỉ ngơi

25
00:01:29,762 --> 00:01:33,473
Và chẳng nghĩ gì cả
Não bộ của bạn vẫn hoạt động mạnh mẽ

26
00:01:33,953 --> 00:01:37,244
Nhờ có nhiều tiến bộ trong công nghệ
như là máy MRI

27
00:01:37,245 --> 00:01:40,532
Nó cho phép chúng ta 
thực hiện những điều trên
và nhiều khám phá quan trọng khác

28
00:01:40,982 --> 00:01:42,601
Và có lẽ hào hứng nhất,

29
00:01:42,602 --> 00:01:45,618
là những khám phá thú vị 
và có ảnh hưởng nhất

30
00:01:45,619 --> 00:01:49,351
là, mỗi khi bạn học một điều mới
hay là một kỹ năng mới

31
00:01:49,352 --> 00:01:51,231
bạn thay đổi não bộ của bạn

32
00:01:51,584 --> 00:01:54,251
Đó là cái mà chúng ta gọi là
tính dẻo của não

33
00:01:54,649 --> 00:01:58,737
Nên 25 năm về trước,
chúng ta nghĩ rằng sau tuổi dậy thì,

34
00:01:58,738 --> 00:02:01,784
Những sự thay đổi duy nhất ở não bộ
đều mang tính tiêu cực

35
00:02:01,785 --> 00:02:03,994
Sự mất đi tế bào não do lão hóa

36
00:02:03,995 --> 00:02:06,636
gây tổn thương, như là đột quỵ

37
00:02:06,637 --> 00:02:09,899
Và sau đó, các cuộc nghiên cứu đã
bắt đầu phát hiện ra một lượng lớn

38
00:02:09,900 --> 00:02:12,978
của sự tái tổ chức 
trong não bộ của người lớn

39
00:02:13,668 --> 00:02:15,844
Và những nghiên cứu tiếp theo đã cho ta thấy

40
00:02:15,845 --> 00:02:19,366
tất cả những hành vi của ta 
đều làm thay đổi não bộ

41
00:02:19,946 --> 00:02:23,015
Và những sự thay đổi này
không bị giới hạn bởi tuổi tác

42
00:02:23,016 --> 00:02:24,723
Đó là một tin tốt đúng không nào?

43
00:02:24,724 --> 00:02:27,397
Và thực tế thì, điều đó xảy ra mọi lúc

44
00:02:27,398 --> 00:02:29,529
Và rất quan trọng,

45
00:02:29,530 --> 00:02:32,398
Sự tái tổ chức ở não bộ 
giúp hỗ trợ sự phục hồi

46
00:02:32,399 --> 00:02:34,474
sau khi não bị tổn thương

47
00:02:34,959 --> 00:02:38,668
Điều cốt lõi trong những sự thay đổi đó
là tính dẻo của não bộ

48
00:02:39,556 --> 00:02:41,204
Vậy nó như thế nào?

49
00:02:41,205 --> 00:02:44,201
Vậy não của bạn 
có thể thay đổi trong ba cách rất cơ bản

50
00:02:44,202 --> 00:02:45,961
để hỗ trợ việc học tập

51
00:02:45,962 --> 00:02:48,001
và đầu tiên là về mặt hóa chất

52
00:02:48,002 --> 00:02:51,574
não bộ thực sự hoạt động 
bằng cách truyền đi các tín hiệu hóa học

53
00:02:51,584 --> 00:02:53,709
giữa các tế bào não,
mà ta hay gọi là nơron

54
00:02:53,710 --> 00:02:57,148
và điều này tạo nên 
một chuỗi các hoạt động và phản ứng

55
00:02:57,539 --> 00:03:00,267
Nên để hỗ trợ học tập,
Não của bạn có thể tăng cường

56
00:03:00,268 --> 00:03:03,454
thông qua sự tập trung của 
những tín hiệu hóa học

57
00:03:03,459 --> 00:03:06,459
với sự tương tác giữa các nơron

58
00:03:06,462 --> 00:03:09,021
bởi vì điều này có thể thay đổi rất nhanh,

59
00:03:09,022 --> 00:03:10,979
nó hỗ trợ trí nhớ ngắn hạn

60
00:03:10,980 --> 00:03:15,020
hoặc những tiến bộ tạm thời
trong việc khả năng vận động thô

61
00:03:15,550 --> 00:03:18,799
Cách thứ hai mà não bộ
có thể thay đổi để hỗ trợ việc học tập

62
00:03:18,800 --> 00:03:20,934
là thay đổi bởi chính cấu trúc của nó

63
00:03:21,375 --> 00:03:25,493
Vì thế trong suốt quá trình học, 
Não bộ có thể thay đổi những 
liên kết giữa các nơron

64
00:03:25,494 --> 00:03:28,742
Và đây, cấu trúc vật lý 
của não thực sự đang thay đổi

65
00:03:28,752 --> 00:03:30,899
Vì thế nó cần một chút thời gian

66
00:03:30,900 --> 00:03:33,685
Những loại thay đổi trên đều liên quan 
tới trí nhớ dài hạn

67
00:03:33,686 --> 00:03:37,037
Và sự phát triển lâu bền 
trong các kỹ năng thô

68
00:03:37,038 --> 00:03:41,004
Những điều đó bao gồm tương tác,
và để tôi lấy một ví dụ về việc này

69
00:03:41,604 --> 00:03:44,742
Chúng ta đều cố gắng
học một kỹ năng thô mới

70
00:03:44,743 --> 00:03:46,382
Có thể là chơi đàn Piano

71
00:03:46,383 --> 00:03:48,243
hay là trò tung hứng

72
00:03:48,244 --> 00:03:50,923
Bạn đã đang có kinh nghiệm 
ngày càng tốt hơn

73
00:03:50,924 --> 00:03:53,201
trong một buổi tập luyện

74
00:03:53,202 --> 00:03:55,700
và nghĩ rằng "tôi đã làm được"

75
00:03:55,701 --> 00:03:57,840
Và sau đó, có thể,
khi bạn quay lại vào ngày mai,

76
00:03:57,841 --> 00:04:01,292
Tất cả những tiến bộ
trong ngày hôm qua bỗng biến mất

77
00:04:01,293 --> 00:04:02,792
Chuyện gì đã xảy ra?

78
00:04:02,793 --> 00:04:05,822
trong một khoảng thời gian ngắn,
não của bạn đã được tăng cường

79
00:04:05,834 --> 00:04:08,585
Những tín hiệu hóa học 
giữa các nơron thần kinh

80
00:04:08,586 --> 00:04:13,480
Nhưng vì một số lý do, Những thay đổi đó
không bao gồm sự thay đổi về cấu trúc

81
00:04:13,481 --> 00:04:16,507
Cái mà cần thiết 
trong việc hỗ trợ trí nhớ dài hạn

82
00:04:17,257 --> 00:04:20,591
Hãy nhớ rằng,
trí nhớ dài hạn cần một khoảng thời gian

83
00:04:20,593 --> 00:04:23,725
và những gì bạn thấy lúc đó
không phản ánh được sự học tập

84
00:04:23,726 --> 00:04:25,473
Và chính những thay đổi về cấu trúc

85
00:04:25,474 --> 00:04:27,853
sẽ hỗ trợ trí nhớ dài hạn,

86
00:04:27,854 --> 00:04:31,764
và những thay đổi hóa học
hỗ trợ trí nhớ ngắn hạn

87
00:04:32,734 --> 00:04:36,876
Thay đổi về cấu trúc cũng có thể dẫn tới
các mạng lưới chung của các vùng não bộ

88
00:04:36,877 --> 00:04:39,225
Hoạt động cùng nhau
để hỗ trợ việc học tập

89
00:04:39,226 --> 00:04:41,572
Và nó cũng có thể dẫn tới
một vài vùng của não bộ

90
00:04:41,573 --> 00:04:44,212
Có vai trò quan trọng
trong một số hành động cụ thể

91
00:04:44,213 --> 00:04:46,808
để thay đổi cấu trúc của bạn hoặc phóng to lên

92
00:04:46,809 --> 00:04:49,318
Sau đây là một vài ví dụ

93
00:04:49,319 --> 00:04:51,201
Người mà hay đọc Braille 
(chữ nổi cho người mù)

94
00:04:51,202 --> 00:04:56,616
Có vùng cảm giác tay ở não
to hơn những người không đọc

95
00:04:56,617 --> 00:05:00,934
Vùng điều khiển tay thuận,
nằm ở bên trái não bộ,

96
00:05:00,935 --> 00:05:04,797
giả sử bạn thuận tay phải,
thì nó to hơn bên còn lại

97
00:05:04,798 --> 00:05:07,781
Và nghiên cứu cho rằng
những tài xế taxi ở London

98
00:05:07,782 --> 00:05:12,424
người mà phải nhớ hết bản đồ của London
để có được giấy phép lái

99
00:05:12,425 --> 00:05:17,210
có các khu vực não bộ thiên về
không gian, hay phương hướng to hơn

100
00:05:17,810 --> 00:05:20,808
Cách cuối cùng mà não có thể thay đổi
để hỗ trợ việc học

101
00:05:20,809 --> 00:05:22,539
là thay đổi chức năng của nó

102
00:05:23,679 --> 00:05:25,551
Khi bạn sử dụng một khu vực não bộ,

103
00:05:25,552 --> 00:05:29,311
Nó sẽ ngày càng trở nên dễ bị kích thích
và dễ để sử dụng lại

104
00:05:29,312 --> 00:05:32,883
Và khi não của bạn có nhiều vùng
đã tăng cường mức độ kích thích

105
00:05:32,884 --> 00:05:35,949
Não bộ thay đổi cách thức 
và thời điểm được kích hoạt

106
00:05:35,950 --> 00:05:37,600
Với việc học, ta có thể thấy

107
00:05:37,601 --> 00:05:41,611
rằng cả một hệ thống các hoạt động của não
bắt đầu chuyển hướng và thay đổi

108
00:05:42,459 --> 00:05:44,377
vậy thì, tính dẻo của não
được hỗ trợ

109
00:05:44,378 --> 00:05:48,752
bởi sự thay đổi về mặt hóa học,
cấu trúc, và chức năng hoạt động

110
00:05:48,753 --> 00:05:51,601
và những điều đó xảy ra 
ở khắp não bộ

111
00:05:51,602 --> 00:05:53,952
có thể xuất hiện tách biệt 
với những cái khác

112
00:05:53,953 --> 00:05:57,334
Nhưng đa số, những thay đổi đó
đều phối hợp với nhau

113
00:05:57,335 --> 00:05:59,662
cùng hỗ trợ việc học

114
00:05:59,663 --> 00:06:02,354
và xảy ra tại mọi thời điểm

115
00:06:04,167 --> 00:06:08,914
Tôi vừa mới nói các bạn rằng não có khả 
năng thay đổi rất kỳ diệu như thế nào

116
00:06:08,915 --> 00:06:13,094
Vậy tại sao bạn không thể học những thứ
mà bạn đã chọn một cách dễ dàng?

117
00:06:13,095 --> 00:06:16,311
Tại sao con của chúng ta
đôi lúc thất bại ở trường?

118
00:06:16,941 --> 00:06:20,634
Tại sao khi chúng ta già đi
chúng ta hay bị đãng trí?

119
00:06:20,635 --> 00:06:23,948
và tại sao não không thể hồi phục
hoàn toàn khi bị tổn thương?

120
00:06:23,959 --> 00:06:29,397
Và rằng: cái gì giới hạn
và kích hoạt tính dẻo của não

121
00:06:29,398 --> 00:06:31,407
và đây là cái mà tôi nghiên cứu

122
00:06:31,408 --> 00:06:35,691
tôi nghiên cứu chủ yếu về việc hồi phục
sau khi đột quỵ

123
00:06:35,692 --> 00:06:36,936
Gần đây, đột quỵ đã giảm

124
00:06:36,937 --> 00:06:40,386
từ nguyên nhân thứ 3 dẫn đến cái chết ở Mỹ

125
00:06:40,387 --> 00:06:42,496
xuống hạng thứ 4 dẫn đến cái chết

126
00:06:42,497 --> 00:06:44,237
Tin tốt, đúng không nào?

127
00:06:44,937 --> 00:06:46,319
Nhưng thực ra thì

128
00:06:46,320 --> 00:06:49,359
số lượng người bị đột quỵ 
không hề xuyên giảm

129
00:06:49,360 --> 00:06:52,699
Chúng ta chỉ đang giỏi hơn 
việc duy trì sự sống sau khi bị đột quỵ


130
00:06:53,299 --> 00:06:58,095
và hóa ra rằng nó rất là khó
để giúp não bộ hồi phục sau cơn đột quỵ

131
00:06:58,096 --> 00:06:59,372
Thẳng thắng mà nói

132
00:06:59,373 --> 00:07:03,463
Chúng ta đã thất bại trong việc phát triển
một phương pháp hồi phục hiệu quả

133
00:07:05,433 --> 00:07:09,568
Hậu quả của việc này là
đột quỵ đang là nguyên nhân dẫn đầu

134
00:07:09,569 --> 00:07:13,739
của sự tàn tật về lâu dài
của người lớn trên thế giới

135
00:07:13,740 --> 00:07:15,818
Người bị đột quỵ càng trẻ

136
00:07:15,819 --> 00:07:18,938
thì càng có xu hướng sống lâu hơn
với sự tàn tật đó

137
00:07:18,939 --> 00:07:21,143
và nghiên cứu trong nhóm của tôi
đã cho thấy

138
00:07:21,144 --> 00:07:25,952
sức khỏe liên quan đến chất lượng sống 
của người Canada bị đột quỵ đã giảm

139
00:07:26,462 --> 00:07:28,219
rõ ràng thì,
chúng ta cần phải giỏi hơn

140
00:07:28,220 --> 00:07:30,306
trong việc giúp đỡ người khác hồi phục
sau đột quỵ

141
00:07:30,307 --> 00:07:33,708
đây là một vấn đề xã hội rất lớn,

142
00:07:33,709 --> 00:07:36,273
và nó là cái 
mà chúng ta đang không giải quyết

143
00:07:36,653 --> 00:07:38,504
Vậy có thể làm gì được?

144
00:07:38,944 --> 00:07:41,291
Một điều rất là rõ ràng là:

145
00:07:41,292 --> 00:07:45,793
Nhân tố chính trong sự thay đổi 
tính dẻo của não chính là hành vi

146
00:07:46,625 --> 00:07:50,332
Vấn đề là số lượng của các hành vi
số lượng của sự luyện tập

147
00:07:50,333 --> 00:07:53,935
cần thiết để học
hay để học lại những kỹ năng thô cũ

148
00:07:53,936 --> 00:07:55,551
rất là lớn

149
00:07:55,552 --> 00:07:58,827
và cách nào để chuyển hóa
những sự luyện tập đó một cách hiệu quả

150
00:07:58,828 --> 00:08:03,209
là một vấn đề rất khó
và cũng rất tốn kém

151
00:08:03,210 --> 00:08:05,389
Vì thế phương pháp
trong nghiên cứu của tôi

152
00:08:05,390 --> 00:08:09,297
là phát triển những phương pháp điều trị
để chỉ dẫn hay chuẩn bị cho não để học

153
00:08:09,298 --> 00:08:14,031
Và nó bao gồm việc mô phỏng hóa não bộ,
luyện tập, và áp dụng máy móc

154
00:08:14,351 --> 00:08:18,220
Nhưng qua nghiên cứu của tôi,
tôi nhận ra rằng một giới hạn lớn

155
00:08:18,221 --> 00:08:21,764
trong việc phát triển phương pháp điều trị
hỗ trợ hồi phục sau đột quỵ

156
00:08:21,765 --> 00:08:27,751
là tính dẻo của não rất đa dạng
đối với mỗi người

157
00:08:28,555 --> 00:08:32,596
Là nhà nghiên cứu
sự đa dạng đó đã từng khiến tôi điên đầu

158
00:08:32,597 --> 00:08:35,866
nó rất là khó
để sử dụng các thống kê

159
00:08:35,866 --> 00:08:38,390
để kiểm tra dữ liệu và ý tưởng của bạn

160
00:08:38,392 --> 00:08:41,347
Và chính vì điều này,
các nghiên cứu về phương pháp điều trị

161
00:08:41,349 --> 00:08:45,089
được thiết kế cụ thể
để giảm bớt sự đa dạng

162
00:08:45,090 --> 00:08:48,334
Nhưng trong nghiên cứu của tôi,
nó rất là rõ ràng rằng

163
00:08:48,335 --> 00:08:52,688
Dữ liệu quan trọng 
và hữu ích nhất chúng tôi thu nhập được

164
00:08:52,689 --> 00:08:55,061
là thể hiện sự đa dạng này

165
00:08:56,571 --> 00:09:00,972
Vì thế bằng việc nghiên cứu não bộ
sau đột quỵ, tôi học được rất nhiều điều.

166
00:09:00,973 --> 00:09:05,782
Và tôi nghĩ những bài học đó
rất quý giá trong nhiều lĩnh vực khác

167
00:09:06,572 --> 00:09:07,881
bài học đầu tiên đó là

168
00:09:07,882 --> 00:09:11,973
Nhân tố chính của sự thay đổi
trong não bộ chính là hành vi của bạn

169
00:09:11,974 --> 00:09:15,334
Chính vì thế không có một loại thuốc 
đặc dụng nào có hiệu quả

170
00:09:15,907 --> 00:09:19,367
Không có điều gì hiệu quả hơn
việc thực hành để giúp bạn học tập

171
00:09:19,368 --> 00:09:23,164
Và điều quan trọng ở đây
là bạn phải làm việc

172
00:09:23,844 --> 00:09:25,593
Và thực tế, 
nghiên cứu của tôi đã cho thấy

173
00:09:25,594 --> 00:09:30,767
Vấn đề càng khó, càng phức tạp,
nếu bạn gặp, khi luyện tập,

174
00:09:30,768 --> 00:09:32,934
sẽ dẫn đến việc học nhiều hơn

175
00:09:32,935 --> 00:09:36,335
và thay đổi lớn hơn ở não bộ

176
00:09:37,751 --> 00:09:42,524
Vấn đề ở đây là tính dẻo của não
có thể vận hành cả hai cách

177
00:09:42,525 --> 00:09:45,338
nó có thể tích cực,
khi bạn học điều gì mới

178
00:09:45,339 --> 00:09:47,928
và khi bạn cải thiện một kỹ năng thô

179
00:09:47,929 --> 00:09:51,692
Và nó cũng có thể tiêu cực
bạn quên một điều mà bạn từng biết

180
00:09:51,693 --> 00:09:53,908
bạn trở nên nghiện thuốc

181
00:09:53,909 --> 00:09:55,937
hoặc có thể bạn bị đau mạn tính

182
00:09:56,147 --> 00:09:58,614
Nên não của bạn trở nên rất là dẻo

183
00:09:58,615 --> 00:10:03,314
và nó hình thành cả về cấu trúc
lẫn chức năng bởi những gì bạn làm

184
00:10:03,315 --> 00:10:06,470
Và cũng bởi những gì bạn không làm

185
00:10:07,070 --> 00:10:09,801
Bài học thứ hai chúng ta biết về não bộ

186
00:10:09,802 --> 00:10:13,722
đó là không có một phương pháp chung
cho tất cả mọi người để học

187
00:10:14,342 --> 00:10:16,587
không có một công thức để học

188
00:10:16,588 --> 00:10:20,515
Ví dụ như một tư tưởng phổ biến rằng
bạn cần 10 000 giờ luyện tập

189
00:10:20,516 --> 00:10:23,725
để học và làm chủ một kỹ năng thô

190
00:10:23,726 --> 00:10:27,065
Tôi có thể đảm bảo với bạn
nó không hề đơn giản

191
00:10:27,066 --> 00:10:28,198
Đối với một vài người chúng ta

192
00:10:28,199 --> 00:10:32,818
thì cần nhiều luyện tập hơn,
còn với người khác thì có lẽ ít hơn nhiều

193
00:10:32,819 --> 00:10:36,767
Chính vì thế đặc tính thay đổi của não 
là quá độc đáo

194
00:10:36,768 --> 00:10:41,237
mà ở đây không có một phương pháp chung
hợp với tất cả chúng ta

195
00:10:41,238 --> 00:10:46,258
Sự nhận thức này đã khiến ta nghĩ 
về một thứ thuốc được cá nhân hóa

196
00:10:46,259 --> 00:10:49,227
Ý tưởng này là để tối ưu hóa kết quả

197
00:10:49,228 --> 00:10:53,007
mỗi cá nhân cần 
một phương pháp riêng cho mình

198
00:10:53,008 --> 00:10:55,752
Và ý tưởng này thực chất đến từ
việc chữa trị bệnh ung thư

199
00:10:55,753 --> 00:10:59,338
và hóa ra rằng di truyền học
rất quan trọng trong việc kết nối

200
00:10:59,339 --> 00:11:03,739
những phương pháp hóa trị liệu
đối với từng dạng ung thư

201
00:11:04,459 --> 00:11:08,223
Nghiên cứu của tôi cho rằng điều này
cũng đúng với việc hồi phục sau đột quỵ

202
00:11:08,224 --> 00:11:11,317
Có một vài đặc tính riêng
của cấu trúc và chức năng của não bộ

203
00:11:11,334 --> 00:11:12,584
đó là dấu ấn sinh học

204
00:11:12,585 --> 00:11:15,168
Và những dấu ấn đó đang tỏ ra rất hữu hiệu

205
00:11:15,169 --> 00:11:17,092
trong việc sử dụng

206
00:11:17,093 --> 00:11:20,958
những liệu pháp riêng
đối với từng bệnh nhân

207
00:11:20,959 --> 00:11:24,793
Dữ liệu nghiên cứu của tôi cho thấy rằng
sự kết hợp giữa các dấu ấn sinh học

208
00:11:24,794 --> 00:11:29,584
dự đoán được sự thay đổi
và kiểu mẫu phục hồi sau đột quỵ

209
00:11:29,588 --> 00:11:34,170
Và nó cũng không ngạc nhiên, 
khi não bộ con người rất phức tạp

210
00:11:34,171 --> 00:11:38,661
Nhưng tôi nghĩ chúng ta có thể
xem xét định nghĩa này một cách rộng hơn

211
00:11:39,831 --> 00:11:43,776
Cho rằng cấu trúc và chức năng
của não bộ mỗi người rất độc đáo

212
00:11:43,792 --> 00:11:49,042
Những gì chúng ta biết về tính dẻo của não
sau đột quỵ áp dụng cho tất cả mọi người

213
00:11:50,306 --> 00:11:54,804
Những hành vi mà bạn học được
mỗi ngày rất quan trọng

214
00:11:54,805 --> 00:11:57,533
Mỗi hành vi đó đều thay đổi não bạn

215
00:11:57,534 --> 00:11:59,275
Và tôi tin rằng chúng ta nên xem xét

216
00:11:59,276 --> 00:12:03,355
không chỉ những loại thuốc đã được
cá nhân hóa mà còn cách học riêng biệt

217
00:12:03,356 --> 00:12:05,831
Sự độc đáo của não bộ này 
sẽ ảnh hưởng đến bạn

218
00:12:05,832 --> 00:12:08,981
kể cả là người học
và là người dạy

219
00:12:08,982 --> 00:12:11,938
Ý tưởng này giúp ta hiểu

220
00:12:11,939 --> 00:12:15,738
tại sao vài đứa trẻ lại có thể 
thành công trong môi trường 
giáo dục truyền thống

221
00:12:15,739 --> 00:12:17,348
còn một số thì không;

222
00:12:17,349 --> 00:12:19,719
tại sao một vài người có thể 
học ngoại ngữ nhanh

223
00:12:19,720 --> 00:12:23,730
và tương tự, một vài người có thể
chơi giỏi bất kỳ môn thể thao nào

224
00:12:25,330 --> 00:12:28,381
Và khi bạn rời khỏi khán phòng này,

225
00:12:28,382 --> 00:12:32,891
não của bạn sẽ không còn như lúc
bạn vào đây sáng nay

226
00:12:32,892 --> 00:12:35,549
Và tôi nghĩ điều này thật tuyệt

227
00:12:36,389 --> 00:12:40,002
Nhưng não bộ các bạn
sẽ thay đổi theo các cách khác nhau

228
00:12:40,552 --> 00:12:42,706
Hiểu được sự khác biệt đó,

229
00:12:42,707 --> 00:12:46,335
Những kiểu mẫu cá nhân
những sự đa dạng và thay đổi

230
00:12:46,336 --> 00:12:49,835
sẽ dẫn đến một bước tiến lớn
trong khoa học thần kinh

231
00:12:49,847 --> 00:12:53,596
nó sẽ giúp chúng ta phát triển 
phương pháp điều trị mới hiệu quả hơn

232
00:12:53,597 --> 00:12:57,906
và cho phép tạo sự kết nối
giữa giáo viên và người học

233
00:12:57,907 --> 00:13:00,906
giữa bệnh nhân 
và phương pháp điều trị

234
00:13:00,907 --> 00:13:03,986
Và điều này không chỉ áp dụng cho 
sự phục hồi sau đột quỵ

235
00:13:03,987 --> 00:13:08,488
Nó áp dụng cho tất cả chúng ta,
cha mẹ, giáo viên, quản lý

236
00:13:08,489 --> 00:13:12,869
và cũng bởi vì bạn đang ở TEDx hôm nay,
như một người học suốt đời

237
00:13:13,439 --> 00:13:16,898
Nghiên cứu phương pháp và
cái gì bạn học giỏi nhất

238
00:13:16,899 --> 00:13:20,738
Lặp lại những hành vi 
bổ ích cho não bộ

239
00:13:20,739 --> 00:13:23,936
và phá vỡ những hành vi 
và thói quen không tốt

240
00:13:24,446 --> 00:13:25,518
Luyện tập

241
00:13:26,078 --> 00:13:30,487
Học là việc làm những việc
cần thiết với não của bạn

242
00:13:30,488 --> 00:13:34,320
Nên những chiến lược tốt nhất
sẽ khác nhau với những người khác nhau

243
00:13:34,321 --> 00:13:37,537
Bạn biết đấy, thậm chí nó còn
biến đổi trong mỗi cá nhân nữa

244
00:13:37,538 --> 00:13:40,508
Vậy đối với bạn, học nhạc có vẻ dễ dàng

245
00:13:40,509 --> 00:13:43,748
nhưng học trượt tuyết
thì khó hơn nhiều

246
00:13:44,478 --> 00:13:46,288
Tôi mong rằng khi bạn rời khỏi đây

247
00:13:46,289 --> 00:13:49,908
với một sự nhận thức sâu sắc
về sự tuyệt diệu của não bộ

248
00:13:49,909 --> 00:13:54,681
Bạn và cái não dẻo của bạn đang liên tục
thay đổi bởi thế giới xung quanh

249
00:13:54,682 --> 00:13:57,136
Hiểu được những gì bạn làm

250
00:13:57,137 --> 00:14:01,656
Những gì bạn gặp, những gì bạn trải nghiệm
đều đang thay đổi não của bạn

251
00:14:01,657 --> 00:14:05,856
Và điều đó có thể tốt hơn
hoặc tệ hơn

252
00:14:05,857 --> 00:14:10,328
Vậy nên khi bạn rời khỏi hôm nay
hãy ra ngoài và tạo ra bộ não mà bạn muốn

253
00:14:10,329 --> 00:14:11,547
Cảm ơn bạn rất nhiều

254
00:14:11,548 --> 00:14:13,251
(Vỗ tay)