WEBVTT 00:00:00.000 --> 00:00:02.025 Çoğu insanın korsanları düşündüğünde aklına 00:00:02.025 --> 00:00:03.526 kocaman, korkutucu, isimleri de 00:00:03.526 --> 00:00:06.064 Karasakal ya da Long John Silver olan adamlar gelir. 00:00:06.064 --> 00:00:07.276 Tarihte korsanların 00:00:07.276 --> 00:00:08.887 büyük çoğunluğu erkek olsa da, 00:00:08.887 --> 00:00:10.335 yaşamış en meşhur ve korkulan 00:00:10.335 --> 00:00:11.264 korsanlardan biri 00:00:11.264 --> 00:00:12.294 Ching Shih'dir -- 00:00:12.294 --> 00:00:14.795 tarihin en büyük korsan filolarından 00:00:14.795 --> 00:00:16.044 birini yöneten 00:00:16.044 --> 00:00:17.925 ve Çin ordusunun bile durduramadığı 00:00:17.925 --> 00:00:20.574 büyüklükte yüzen bir suç imparatorluğunun 00:00:20.574 --> 00:00:22.944 arkasındaki akıl olan Kantonlu bir genç kadın. 00:00:22.944 --> 00:00:25.325 Yaşamının ilk yılları hakkında pek fazla bilgi yok, 00:00:25.325 --> 00:00:26.656 sadece bir noktada Kanton'da 00:00:26.656 --> 00:00:28.295 bir genelevde çalıştığı biliniyor. 00:00:28.295 --> 00:00:29.528 1801'de Ching Shih, 00:00:29.528 --> 00:00:31.655 Ching I isimli bir korsan komutanıyla evlendi 00:00:31.655 --> 00:00:32.816 ve yönetime katıldı. 00:00:32.816 --> 00:00:35.117 Ching I sayısız küçük, dağınık korsan tayfasını 00:00:35.117 --> 00:00:36.886 birleştirip imparatorluğunu büyüttü, 00:00:36.886 --> 00:00:38.812 örgütlü ve gittikçe güçlenen 00:00:38.812 --> 00:00:40.226 bir koalisyona dönüştürdü. 00:00:40.736 --> 00:00:43.255 Kocası 1807'de aniden öldüğünde 00:00:43.255 --> 00:00:45.726 Ching Shih ne yapması gerektiğini biliyordu. 00:00:45.726 --> 00:00:47.945 Liderliği ve 00:00:47.945 --> 00:00:49.815 40,000 ila 60,000 arasında 00:00:49.815 --> 00:00:52.354 korsanın kontrolünü kendi devraldı. 00:00:52.354 --> 00:00:54.944 Bir kadını komutan olarak kabul etmiş olmaları, 00:00:54.944 --> 00:00:57.287 Ching'in hem siyasi beceresini 00:00:57.287 --> 00:00:59.285 hem de mürettabatından gördüğü saygının 00:00:59.285 --> 00:01:00.876 büyüklüğünü gösteriyor. 00:01:00.876 --> 00:01:02.345 Kısa süre sonra evlatlık oğlu 00:01:02.345 --> 00:01:03.885 Chang Pao'yu en güçlü filosunun 00:01:03.885 --> 00:01:05.225 komutanı olarak atadı, 00:01:05.225 --> 00:01:06.667 ve ikisi evlendiler. 00:01:06.667 --> 00:01:08.165 Biraz garip tabii ama 00:01:08.165 --> 00:01:09.996 birlikte müthiş bir takım oldular 00:01:09.996 --> 00:01:11.816 ve akınları tüm Güney Çin Denizi'ne 00:01:11.816 --> 00:01:13.046 korku saldı. 00:01:13.046 --> 00:01:15.054 Ching'in fiziksel görünüşünü bilmiyoruz, 00:01:15.054 --> 00:01:16.845 ama bazı tarihçiler, korsan kocasının 00:01:16.845 --> 00:01:18.206 gözüne güzelliğiyle değil de 00:01:18.206 --> 00:01:19.604 inanılmaz zekasıyla girdiğini 00:01:19.604 --> 00:01:20.776 varsayıyor. 00:01:20.776 --> 00:01:22.388 Batılı yazarların 00:01:22.388 --> 00:01:24.645 süslü ama bir o kadar da şüpheli anlatıları, 00:01:24.645 --> 00:01:25.955 onu kılıcını kuşanmış 00:01:25.955 --> 00:01:28.205 altın ejderhaların süslediği ışıltılı zırhıyla 00:01:28.205 --> 00:01:29.976 görkemli bir tanrıça gibi gösterse de, 00:01:29.976 --> 00:01:32.186 daha güvenilir kaynaklar Ching Shih'in 00:01:32.186 --> 00:01:33.915 iyi bir askeri stratejist, 00:01:33.915 --> 00:01:35.146 sert bir amir, 00:01:35.146 --> 00:01:37.313 ve mükemmel bir iş kadını olduğunu söylüyor. 00:01:37.313 --> 00:01:39.666 Kadınların neyi yapıp neyi yapamayacağını söyleyen 00:01:39.666 --> 00:01:41.256 geleneksel fikirleri reddetse de, 00:01:41.256 --> 00:01:43.156 başka kurallara çok önem veriyordu: 00:01:43.156 --> 00:01:45.237 özellikle gemilerinde uyguladığı kurallara. 00:01:46.037 --> 00:01:48.695 Chang Pao'nun yazdığı tüzüğün yardımıyla, 00:01:48.695 --> 00:01:49.496 hem davranış, 00:01:49.496 --> 00:01:51.520 finans ve güç yapısı hakkında, 00:01:51.520 --> 00:01:53.874 hem de kendisine itaat etmeyen 00:01:53.874 --> 00:01:56.056 ya da onu kandırmaya çalışanlara 00:01:56.056 --> 00:01:59.012 uygulanacak zalim cezalar hakkında net kurallar belirledi. 00:01:59.292 --> 00:02:02.498 Yönetimi yalnız akınlarının mağdurları için değil 00:02:02.498 --> 00:02:04.235 kendi filetosunda hizadan çıkmaya 00:02:04.235 --> 00:02:05.497 cüret edenler için de 00:02:05.497 --> 00:02:06.877 şüphesiz çok sertti. 00:02:06.877 --> 00:02:08.708 Ganimetin tamamı kayda geçiliyordu 00:02:08.708 --> 00:02:11.057 ve yağmanın %80i genel sandığa gidiyordu. 00:02:11.057 --> 00:02:12.348 İronik şekilde, 00:02:12.348 --> 00:02:13.697 bir korsanın işleyebileceği 00:02:13.697 --> 00:02:15.378 en büyük suç bu sandıktan çalmaktı, 00:02:15.378 --> 00:02:17.591 cezası da ölümdü. 00:02:17.591 --> 00:02:19.147 Bir gözlemcinin yazdığına göre, 00:02:19.147 --> 00:02:21.467 Ching Shih'in sert ve çoğunlula ölümcül tepkileri 00:02:21.467 --> 00:02:23.616 mürettebatın dürüst olmasını sağladı. 00:02:23.616 --> 00:02:25.092 Ve komutasındaki korsanlar, 00:02:25.092 --> 00:02:27.629 düzgün davranmak için çok çaba harcıyordu. 00:02:27.629 --> 00:02:29.718 Dikkatli ve acımasız yönetimiyle, 00:02:29.718 --> 00:02:31.677 Ching Shih kanlı ve kaotik korsanlığı 00:02:31.677 --> 00:02:34.407 organize bir işe çevirdi. 00:02:34.407 --> 00:02:36.177 İşler de iyiydi -- 00:02:36.177 --> 00:02:38.348 çok zengin oldu. 00:02:38.348 --> 00:02:39.146 Ve tabii ki, 00:02:39.146 --> 00:02:40.548 tarihteki birçok erkek lider, 00:02:40.548 --> 00:02:41.887 fatih ve general gibi, 00:02:41.887 --> 00:02:43.267 zenginliğinin ve başarısının 00:02:43.267 --> 00:02:44.577 bedelini masum insanlar 00:02:44.577 --> 00:02:45.867 canıyla ödedi. 00:02:45.867 --> 00:02:47.398 Olağanüstü hikayesi, 00:02:47.398 --> 00:02:50.038 kadınların konulan her kısıtlamaya rağmen 00:02:50.038 --> 00:02:52.467 istediklerinde erkekler gibi 00:02:52.467 --> 00:02:53.789 muhteşem ve gaddar 00:02:53.789 --> 00:02:55.098 cesur ve zalim, 00:02:55.098 --> 00:02:57.607 güçlü ve korkunç olabileceklerini gösteriyor. 00:02:57.607 --> 00:02:59.146 Çin hükümeti 00:02:59.146 --> 00:03:01.088 korsanları bastırmak için çok uğraştı 00:03:01.088 --> 00:03:02.270 ama büyük oranda 00:03:02.270 --> 00:03:04.330 Ching Shih'in stratejik becerisi sayesinde 00:03:04.330 --> 00:03:06.149 filo o kadar güçlendi ki, 00:03:06.149 --> 00:03:07.617 hükümet onları yok etmeye 00:03:07.617 --> 00:03:09.088 çalışmayı bırakıp 00:03:09.088 --> 00:03:11.838 müzakere etmeye başladı. 00:03:11.838 --> 00:03:13.459 Ching Shih korsanlığın 00:03:13.459 --> 00:03:15.798 uzun dönemli bir kariyer olmadığını biliyordu, 00:03:15.798 --> 00:03:17.468 özellikle de çoğunun emekliliğinin 00:03:17.468 --> 00:03:19.058 ancak ölümle geldiğini düşününce. 00:03:19.058 --> 00:03:20.391 O yüzden 1810'da 00:03:20.391 --> 00:03:21.624 gemisinden indi, 00:03:21.624 --> 00:03:23.658 korsanlarının eş ve çocuklarını yanına alıp 00:03:23.658 --> 00:03:24.888 silahsız şekilde 00:03:24.888 --> 00:03:26.148 af tartışmak için 00:03:26.148 --> 00:03:27.148 genel valinin 00:03:27.148 --> 00:03:29.119 yanına gitti. 00:03:29.739 --> 00:03:32.098 Arkasındaki korkunç filonun desteğiyle, 00:03:32.098 --> 00:03:34.670 Ching Shih iyi bir anlaşma aldı. 00:03:34.670 --> 00:03:36.529 Yalnız kendi değil, teslim olan 00:03:36.529 --> 00:03:38.175 bütün korsanları, 00:03:38.175 --> 00:03:40.789 işledikleri birçok suç için affedildi, 00:03:40.789 --> 00:03:42.999 yağmaladıkları ganimeti tutabildiler, 00:03:42.999 --> 00:03:44.878 hem de isterlerse 00:03:44.878 --> 00:03:46.320 hükümet onlara iş verecekti. 00:03:46.320 --> 00:03:47.728 Kocası Çin donanmasına 00:03:47.728 --> 00:03:48.950 yüzbaşı olarak atandı 00:03:48.950 --> 00:03:50.799 ve tamamen eski korsanlardan oluşan 00:03:50.799 --> 00:03:52.729 özel bir filoyu kumanda etti. 00:03:52.729 --> 00:03:54.859 İnanılmaz zekası ve cesareti sayesinde 00:03:54.859 --> 00:03:56.539 Ching Shih korsanlık hayatını 00:03:56.539 --> 00:03:57.950 hapiste bir suçlu 00:03:57.950 --> 00:03:59.879 ya da ters giden bir akının kaybı 00:03:59.879 --> 00:04:01.701 olarak değil, zenginlik içinde 00:04:01.701 --> 00:04:04.823 ve kanunlara uyan rahat bir vatandaş olarak bitirdi. 00:04:04.823 --> 00:04:07.022 Çoğunlukla kanunlara uyan diyelim. 00:04:07.022 --> 00:04:08.049 Sonraki yıllarını 00:04:08.049 --> 00:04:10.359 Kanton'da bir kumarhane işleterek geçirdi, 00:04:10.359 --> 00:04:12.459 ve söylenenlere göre huzurlu bir yaşamı oldu. 00:04:12.459 --> 00:04:14.640 En azından, meşhur bir kumarhanenin başında 00:04:14.640 --> 00:04:16.969 huzurlu olabileceği kadar. 00:04:16.969 --> 00:04:18.750 Sonunda 1844'te 00:04:18.750 --> 00:04:19.840 60 yaşında öldüğünde, 00:04:19.840 --> 00:04:21.150 kendini nispeten güçsüz 00:04:21.150 --> 00:04:22.900 genç bir kadından, 00:04:22.900 --> 00:04:25.540 hem tarihin en güçlü kadın korsanına 00:04:25.540 --> 00:04:27.869 hem de bir o kadar nadir rastlanan, 00:04:27.869 --> 00:04:30.059 yaşlılıktan ölebilen bir korsana çevirmişti.