WEBVTT 00:00:00.740 --> 00:00:03.040 Trong bài học này, chúng ta sẽ cùng 00:00:03.040 --> 00:00:05.300 chứng minh một số điểm liên quan đến 00:00:05.300 --> 00:00:06.837 hình bình hành nhé. 00:00:06.837 --> 00:00:08.670 Đầu tiên, ta có thể nói 00:00:08.670 --> 00:00:10.720 nếu ta có hình bình hành ABCD 00:00:10.720 --> 00:00:13.920 ta có thể chứng minh được các cặp cạnh đối nhau có độ dài bằng nhau. 00:00:13.920 --> 00:00:19.820 Vậy ta sẽ chứng minh AB bằng với DC và AD bằng với BC. 00:00:19.820 --> 00:00:21.630 Để mình vẽ một đường chéo ở đây. 00:00:24.740 --> 00:00:26.850 Đường chéo này, tùy vào góc nhìn của bạn, 00:00:26.850 --> 00:00:29.900 là đường giao với hai cặp đường thẳng song song. 00:00:29.900 --> 00:00:32.150 Và bạn có thể coi nó là đường cắt ngang. 00:00:32.150 --> 00:00:34.441 Mình sẽ làm đường này rõ hơn một tí. 00:00:34.441 --> 00:00:35.790 Được không nhỉ? 00:00:35.790 --> 00:00:36.290 00:00:36.290 --> 00:00:38.550 Cái này cũng không rõ hơn được. 00:00:38.550 --> 00:00:41.530 Thôi, vậy cũng được rồi. 00:00:41.530 --> 00:00:44.000 Nếu ta xét DB, đường chéo của hình bình hành, 00:00:44.000 --> 00:00:47.780 ta cũng có thể coi nó là đường cắt ngang của hai đường song song 00:00:47.780 --> 00:00:49.110 AB và DC. 00:00:49.110 --> 00:00:51.800 Điều đó cũng có nghĩa 00:00:51.800 --> 00:00:56.484 Góc ABD, ở ngay đây nhé. Mình sẽ ký hiệu bằng màu đỏ. 00:00:56.484 --> 00:00:57.900 Góc ABD này, 00:00:57.900 --> 00:01:00.960 sẽ bằng với góc BDC, 00:01:00.960 --> 00:01:03.430 vì chúng là hai góc so le trong 00:01:03.430 --> 00:01:05.300 tạo bởi đường cắt ngang và hai đường song song. 00:01:05.300 --> 00:01:09.810 Vậy ta biết góc ABD sẽ 00:01:09.810 --> 00:01:16.020 bằng với góc BDC, BDC. 00:01:16.020 --> 00:01:18.360 Tương tự, ta có thể coi đường chéo này, 00:01:18.360 --> 00:01:21.490 đường chéo DB, là đường cắt ngang của 00:01:21.490 --> 00:01:26.030 cặp hai đường thẳng song song còn lại, 00:01:26.030 --> 00:01:27.600 AD và BC. 00:01:27.600 --> 00:01:29.990 Có thể bạn đã nhìn ra được, rằng 00:01:29.990 --> 00:01:38.130 góc DBC ngay đây 00:01:38.130 --> 00:01:40.490 sẽ bằng với góc 00:01:40.490 --> 00:01:47.690 ADB, như ta đã chứng minh ở trên. 00:01:47.690 --> 00:01:49.630 Chúng là hai góc so le trong 00:01:49.630 --> 00:01:53.170 được tạo bởi đường cắt ngang giao với hai đường thẳng song song này. 00:01:53.170 --> 00:01:54.360 Mình sẽ viết lại bên đây. 00:01:54.360 --> 00:02:00.810 Các góc so le trong này 00:02:00.810 --> 00:02:04.730 sẽ bằng nhau khi bạn có một đường cắt ngang 00:02:04.730 --> 00:02:06.880 cắt hai đường thẳng song song với nhau. 00:02:06.880 --> 00:02:09.520 Và ta cũng có thể thấy hai hình tam giác ở đây, 00:02:09.520 --> 00:02:15.910 tam giác ADB và tam giác CDB, có cùng cạnh DB này. 00:02:15.910 --> 00:02:18.440 Cạnh này thì tất nhiên phải bằng với chính nó. 00:02:18.440 --> 00:02:20.425 Điều này có ý nghĩa gì? 00:02:20.425 --> 00:02:22.050 Vừa rồi, ta vừa xét hai hình 00:02:22.050 --> 00:02:23.820 tam giác này, và ta nhận ra 00:02:23.820 --> 00:02:25.340 chúng có cùng góc màu hồng này. 00:02:25.340 --> 00:02:27.532 Thêm vào đó, ta có cạnh này là cạnh chung. 00:02:27.532 --> 00:02:28.990 Và cuối cùng là góc màu xanh. 00:02:28.990 --> 00:02:32.580 Góc hồng, cạnh chung, và góc màu xanh. 00:02:32.580 --> 00:02:35.470 Vậy là ta vừa dùng phương pháp góc cạnh góc 00:02:35.470 --> 00:02:38.040 để chứng minh rằng hai hình tam giác này bằng nhau. 00:02:38.040 --> 00:02:39.440 Mình ghi lại để ta dễ theo dõi. 00:02:39.440 --> 00:02:42.320 Tam giác ADB có 00:02:42.320 --> 00:02:47.650 đoạn AD, góc màu hồng, và cạnh chung DB màu xanh 00:02:47.650 --> 00:02:53.105 sẽ tương ứng với đoạn CB, góc màu hồng, và cạnh chung màu xanh BD 00:02:53.105 --> 00:02:57.875 của tam giác CBD. 00:02:58.810 --> 00:03:03.710 Đây là trường hợp góc-cạnh-góc. 00:03:09.390 --> 00:03:11.190 Biết được điều này có ích gì cho ta? 00:03:11.190 --> 00:03:13.360 Nếu hai hình tam giác bằng nhau, 00:03:13.360 --> 00:03:16.350 thì các phần tương ứng của hai hình tam giác 00:03:16.350 --> 00:03:18.010 cũng sẽ có cùng số đo. 00:03:18.010 --> 00:03:26.360 Cụ thể thì cạnh DC của hình tam giác bên dưới này 00:03:26.360 --> 00:03:29.110 tương ứng với cạnh BA của hình tam giác bên trên. 00:03:29.110 --> 00:03:32.620 Và chúng phải bằng nhau. 00:03:32.620 --> 00:03:38.230 Vậy DC sẽ bằng với BA. 00:03:38.230 --> 00:03:43.370 Vì chúng là cạnh tương ứng của 00:03:43.370 --> 00:03:47.200 hai hình tam giác bằng nhau. 00:03:47.200 --> 00:03:49.560 Để mình ký hiệu trên hình nhé. 00:03:49.560 --> 00:03:55.778 Với cách làm tương tự, ta có thể suy ra rằng AD sẽ bằng với CB. 00:03:58.260 --> 00:04:00.770 Cạnh AD này sẽ bằng với cạnh CB. 00:04:00.770 --> 00:04:03.680 Lí do thì như đã chứng minh ở trên: hai cạnh tương ứng 00:04:03.680 --> 00:04:05.240 của hai hình tam giác bằng nhau. 00:04:05.240 --> 00:04:06.740 Vậy là ta xong rồi đó. 00:04:06.740 --> 00:04:09.896 Chúng ta đã chứng minh được các cạnh đối của hình này bằng nhau. 00:04:09.896 --> 00:04:13.350 Giờ ta sẽ đi ngược lại. 00:04:13.640 --> 00:04:16.269 Nếu ta có một hình tứ giác bất kỳ, 00:04:16.269 --> 00:04:18.829 và ta biết các cặp cạnh đối của nó bằng nhau. 00:04:18.829 --> 00:04:22.460 Làm sao ta chứng minh được hình này là hình bình hành? 00:04:22.460 --> 00:04:24.900 Cái này cũng tương tự trên, nhưng ta sẽ đi ngược lại. 00:04:24.900 --> 00:04:27.080 Giờ ta sẽ vẽ một đường chéo ở đây, 00:04:27.080 --> 00:04:29.250 vì giờ ta đã quen thuộc với hình tam giác. 00:04:29.250 --> 00:04:31.760 Đợi mình xíu nhé. 00:04:31.760 --> 00:04:34.200 Đấy. 00:04:34.200 --> 00:04:35.336 Ta đã xong đoạn 00:04:35.336 --> 00:04:36.410 khó nhất: vẽ. 00:04:36.410 --> 00:04:37.930 Trông cũng được đấy chứ. 00:04:37.930 --> 00:04:38.430 Xong! 00:04:38.430 --> 00:04:42.710 Mình đã biết CB bằng với chính nó. 00:04:42.710 --> 00:04:44.600 Đánh dấu bằng 3 gạch. 00:04:44.600 --> 00:04:46.695 Tại chúng là cùng một đường mà. 00:04:46.695 --> 00:04:48.320 Tiếp theo, bạn theo dõi kỹ nhé. 00:04:48.320 --> 00:04:51.500 Chúng ta vừa chia hình tứ giác này thành hai hình tam giác: 00:04:51.500 --> 00:04:56.500 tam giác ACB và tam giác DBC. 00:04:56.500 --> 00:05:00.430 Và bạn nên nhớ là cả ba cạnh của hai hình tam giác này 00:05:00.430 --> 00:05:01.650 đều bằng nhau. 00:05:01.650 --> 00:05:05.110 Dùng phương pháp cạnh cạnh cạnh, ta biết hai tam giác này bằng nhau. 00:05:05.110 --> 00:05:11.125 Bắt đầu với điểm A này, 00:05:11.125 --> 00:05:13.380 và ta sẽ đi theo chiều ngược kim đồng hồ. 00:05:13.380 --> 00:05:24.003 Hình tam giác ACB sẽ bằng với tam giác DBC. 00:05:24.030 --> 00:05:30.670 Và đây là dùng cạnh-cạnh-cạnh. 00:05:30.670 --> 00:05:32.300 Ta suy ra được gì từ đây? 00:05:32.300 --> 00:05:34.550 Đầu tiên, tất cả các góc tương ứng 00:05:34.550 --> 00:05:36.430 sẽ bằng nhau. 00:05:36.430 --> 00:05:42.200 Ví dụ như góc ABC, mình nhắc lại, ABC, 00:05:42.200 --> 00:05:43.830 được đánh dấu ở đây. 00:05:49.160 --> 00:05:54.610 Bạn có thể nói rằng góc ABC sẽ bằng với góc DCB. 00:05:57.480 --> 00:06:04.300 Hay nói cách khác, các góc tương ứng của hai tam giác bằng nhau, 00:06:04.300 --> 00:06:06.560 sẽ bằng nhau. 00:06:06.560 --> 00:06:09.200 Mình sẽ viết tắt để ta tiết kiệm thời gian nhé. 00:06:09.200 --> 00:06:12.080 ABC sẽ bằng với góc DCB, 00:06:12.080 --> 00:06:15.540 nên hai góc này sẽ bằng nhau. 00:06:15.540 --> 00:06:18.360 00:06:18.360 --> 00:06:21.460 Và đường này giao với AB và CD. 00:06:21.460 --> 00:06:23.970 Và những góc có vẻ như nằm ở vị trí 00:06:23.970 --> 00:06:27.720 tạo góc so le trong này, bằng nhau. 00:06:27.720 --> 00:06:30.360 Và vì ta có các góc so le trong này bằng nhau, 00:06:30.360 --> 00:06:34.200 ta suy ra được rằng AB sẽ song song với CD. 00:06:34.200 --> 00:06:36.710 Vậy đường này phải song song với đường đó 00:06:36.710 --> 00:06:41.630 AB song song với CD, 00:06:41.630 --> 00:06:50.350 lý giải là vì chúng là góc so le trong tạo bởi đường cắt ngang và hai đường thẳng 00:06:50.350 --> 00:06:51.730 song song. 00:06:51.730 --> 00:06:53.840 Với cách tương tự 00:06:53.840 --> 00:06:56.720 ta có thể suy luận rằng 00:06:56.720 --> 00:07:03.785 góc ACB sẽ bằng với góc DBC. 00:07:09.710 --> 00:07:16.170 Điều này là do hai góc này là hai góc tương ứng 00:07:16.170 --> 00:07:18.790 của hai tam giác bằng nhau. 00:07:18.790 --> 00:07:22.580 Ta sẽ ký hiệu góc này bằng với góc này. 00:07:22.580 --> 00:07:25.052 Cũng như trên, các góc này có thể là góc so le trong. 00:07:25.052 --> 00:07:26.260 Trông có vẻ giống nhỉ? 00:07:26.260 --> 00:07:27.280 Đây là đường cắt ngang. 00:07:27.280 --> 00:07:28.980 Và ta có hai đường này, chưa rõ liệu 00:07:28.980 --> 00:07:30.100 chúng có song song. 00:07:30.100 --> 00:07:33.030 Nhưng vì góc so le trong bằng nhau, 00:07:33.030 --> 00:07:34.990 ta suy ra hai đường song song. 00:07:34.990 --> 00:07:36.860 Vậy đường này song song với đường đó. 00:07:36.860 --> 00:07:41.500 Vậy ta biết AC song song với BD 00:07:41.500 --> 00:07:43.960 khi xét góc so le trong của chúng. 00:07:48.660 --> 00:07:49.610 Vậy là xong. 00:07:49.610 --> 00:07:51.390 Các bạn thấy sao? 00:07:51.390 --> 00:07:55.680 Chúng ta đã chứng minh được rằng nếu bạn có một hình bình hành, 00:07:55.680 --> 00:07:57.640 thì các cạnh đối của chúng bằng nhau. 00:07:57.640 --> 00:07:59.670 Và nếu tứ giác có hai cạnh đối bằng nhau 00:07:59.670 --> 00:08:01.030 ta sẽ có hình bình hành. 00:08:01.030 --> 00:08:03.340 Ta vừa chứng minh được cả hai điều trên. 00:08:03.340 --> 00:08:06.080 Và đây cũng là một ví dụ của mệnh đề "khi và chỉ khi." 00:08:06.080 --> 00:08:06.580 00:08:12.150 --> 00:08:16.020 Bạn có thể nói các cặp cạnh đối của một tứ giác song song với nhau 00:08:16.020 --> 00:08:18.520 khi và chỉ khi chúng có độ dài bằng nhau. 00:08:18.520 --> 00:08:20.075 Nhớ là "khi và chỉ khi" nha. 00:08:20.075 --> 00:08:21.624 Vậy nên nếu chúng song song, 00:08:21.624 --> 00:08:23.040 thì độ dài chúng bằng nhau. 00:08:23.040 --> 00:08:26.410 Và nếu chúng bằng nhau, thì chúng song song với nhau. 00:08:26.410 --> 00:08:28.875 Ta đã chứng minh được cả hai chiều rồi đấy.