0:00:00.000,0:00:01.765 Başqa videolarda 0:00:01.765,0:00:04.409 naqildən axan elektrik cərəyanının 0:00:04.409,0:00:07.257 maqnit sahəsi yaratması barədə[br]danışmışdıq. 0:00:07.257,0:00:09.186 Bu videoda isə 0:00:09.186,0:00:10.974 tərsini, dəyişən maqnit 0:00:10.974,0:00:13.134 sahəsinin 0:00:13.134,0:00:15.594 qapalı keçirici konturdan 0:00:15.594,0:00:18.010 axan elektrik cərəyanı üzərindəki[br]təsirindən danışacağıq. 0:00:18.010,0:00:20.693 İlk növbədə, 0:00:20.693,0:00:23.085 qapalı keçirici kontur üzrə 0:00:23.085,0:00:25.239 maqnit selinin dəyişməsinə 0:00:27.268,0:00:29.946 diqqət 0:00:31.924,0:00:33.944 edək. 0:00:33.944,0:00:35.385 Bunun 0:00:35.385,0:00:38.838 necə elektrik cərəyanı yaratması barədə[br]danışacağıq. 0:00:38.838,0:00:43.022 İnduksiya cərəyanı 0:00:43.022,0:00:44.550 kimi adlandırılır. 0:00:45.368,0:00:46.716 Burada maqnit 0:00:46.716,0:00:49.282 sahəsi təsvirimiz var. 0:00:49.282,0:00:51.103 Bunlar da maqnit sahəsinin [br]induksiya xətləridir. 0:00:51.103,0:00:52.292 Xəttə bənzəməmələrinin səbəbi 0:00:52.292,0:00:54.008 ekrandan xaricə, yəni 0:00:54.008,0:00:56.840 sizə tərəf çıxmalarıdır. 0:00:56.840,0:01:00.440 Bu nöqtələri oxların ucları[br]kimi təsəvvür edin. 0:01:00.440,0:01:02.203 Maqnit sahəsini göstərməyin[br]çoxlu üsulları var. 0:01:02.203,0:01:04.388 Maqnit induksiya xətlərini[br]belə göstərmək olar. 0:01:04.388,0:01:05.968 Vektorlardan da istifadə edə[br]bilərdik. 0:01:05.968,0:01:07.776 Maqnit induksiya xətlərinin 0:01:07.776,0:01:09.564 sıxlığı 0:01:09.564,0:01:11.771 maqnit sahəsinin nə qədər[br]güclü olduğunu göstərir. 0:01:11.771,0:01:14.047 Əgər sağa baxsanız, sıxlıqları azdır. 0:01:14.047,0:01:16.251 Bu da o deməkdir ki, 0:01:16.251,0:01:17.971 sağ tərəfdə maqnit sahəsi 0:01:17.971,0:01:20.291 solda olduğuna nisbətən daha zəifdir. 0:01:20.291,0:01:23.143 Təsvirdə də buna görə[br]sağ tərəfdə boşluqlar daha çoxdur. 0:01:23.143,0:01:24.046 Əgər bunu vektorlarla göstərsə idik, 0:01:24.046,0:01:25.791 onda sağ tərəfdə daha böyük oxlar 0:01:25.791,0:01:28.274 yer alardı. 0:01:28.274,0:01:30.505 İndi isə gəlin 0:01:30.505,0:01:32.085 qapalı keçirici kontura[br]nəzər salaq. 0:01:32.085,0:01:34.606 Bunun üzərində 0:01:34.606,0:01:37.954 onu da 0:01:37.954,0:01:39.967 təsvir 0:01:41.321,0:01:44.323 edirəm. 0:01:44.323,0:01:46.125 Bu qapalı keçirici konturumuz 0:01:46.125,0:01:48.425 maqnit sahəsində sabit olaraq qalıb. 0:01:48.425,0:01:49.913 Maqnit sahəsi də dəyişmir. 0:01:49.913,0:01:53.489 Bu naqilin səthi boyunca 0:01:53.489,0:01:55.392 maqnit selimiz mövcuddu. 0:01:55.392,0:01:57.804 Əgər maqnit seli barədə bilmirsinizsə, 0:01:57.804,0:02:00.568 onda o barədə çəkdiyimiz[br]videonu izləməyinizi tövsiyyə edirəm. 0:02:00.568,0:02:02.428 Əgər naqilimiz sabit şəkildə 0:02:02.428,0:02:05.816 qalsa, onda heçnə baş verməyəcək. 0:02:05.816,0:02:08.432 Amma əgər naqilin səthi 0:02:08.432,0:02:11.186 boyunca maqnit selini dəyişə bilsəm, 0:02:11.186,0:02:14.574 onda induksiya cərəyanı yarana bilər. 0:02:14.574,0:02:16.829 Məsələn, hazırda maqnit sahəsi 0:02:16.829,0:02:19.589 ekrandan bizə doğru yönəlib. 0:02:19.589,0:02:21.309 Əgər maqnit sahəsini həmin 0:02:21.309,0:02:24.977 istiqamət boyunca gücləndirə 0:02:24.977,0:02:28.383 bilsəm, 0:02:28.383,0:02:30.441 yəni maqnit sahəsinin 0:02:30.441,0:02:32.041 seli ekrandan çölə doğru olan 0:02:32.041,0:02:34.829 istiqamətdə daha da güclənsə. 0:02:34.829,0:02:36.081 Onu təsvir etməyə çalışaq. 0:02:36.081,0:02:38.497 Daha böyük 0:02:38.497,0:02:39.936 ox çəkəcəyəm. 0:02:39.936,0:02:41.912 Yəqin ki, bildiniz ki, 0:02:41.912,0:02:44.904 bu induksiya xətlərinin sıxlığı da[br]artacaq. 0:02:44.904,0:02:47.925 Nəticədə induksiya cərəyanı yaradacaq. 0:02:47.925,0:02:49.875 Həmin cərəyanın istiqaməti də 0:02:51.536,0:02:53.145 belə yönələcək. 0:02:53.145,0:02:55.072 Qoy biraz da yaxşı çəkim. 0:02:55.072,0:02:57.557 Bu istiqamətdə induksiya cərəyanı yaranacaq. 0:02:57.557,0:03:01.481 Başqa sözlə, saat əqrəbinin[br]hərəkəti istiqamətində olacaq. 0:03:01.481,0:03:03.104 Səbəbi də odur ki, 0:03:03.104,0:03:06.521 maqnit selindəki dəyişmə 0:03:06.521,0:03:08.264 elektrik gərginliyi 0:03:08.264,0:03:10.495 yaradacaq. 0:03:13.001,0:03:15.861 Maqnit selini dəyişməyin[br]digər üsulları da var. 0:03:16.961,0:03:19.373 Əgər maqnit selini ekrandan[br]bizə olan istiqamətdə 0:03:19.373,0:03:20.977 zəiflətsəm, 0:03:20.977,0:03:23.601 başqa sözlə, maqnit selinin dəyişməsi[br]ekrana doğru yönəlsə, 0:03:23.601,0:03:25.621 onda induksiya cərəyanının[br]istiqaməti əks tərəfə olardı. 0:03:25.621,0:03:28.439 Əsas məsələ budur ki, 0:03:29.399,0:03:32.314 əgər bu naqilin səthi boyunca[br]maqnit selini dəyişsəm, 0:03:32.314,0:03:34.241 onda induksiya cərəyanı yaranacaq. 0:03:34.241,0:03:36.433 Əgər qapalı 0:03:36.433,0:03:37.637 keçirici kontur olduğu kimi 0:03:37.637,0:03:41.029 sabit qalsa idi, onda induksiya[br]cərəyanı da yaranmazdı. 0:03:41.029,0:03:43.605 Amma müxtəlif yollarla maqnit 0:03:43.605,0:03:45.673 selini dəyişiriksə, onda induksiya[br]cərəyanı yaranır. 0:03:45.673,0:03:48.713 Maqnit sahəsini dəyişmədən belə 0:03:50.623,0:03:52.825 sarğımızı hərəkət 0:03:52.825,0:03:53.960 etdirə bilərdik. 0:03:53.960,0:03:55.216 Əgər bu istiqamətdə hərəkət 0:03:55.216,0:03:58.653 etsə, onda onun səthi boyunca[br]maqnit seli 0:03:58.653,0:04:01.556 artardı. 0:04:01.556,0:04:02.972 Çünki sol tərəfdə maqnit sahəsi 0:04:02.972,0:04:06.452 daha qüvvətlidir, 0:04:06.452,0:04:08.984 odur ki, bu sahə daxilində daha çox[br]maqnit seli axardı. 0:04:08.984,0:04:10.174 Odur ki,bunun nəticəsində 0:04:10.174,0:04:12.054 də induksiya cərəyanı yarana bilər. 0:04:12.054,0:04:13.538 Əgər əks tərəfə 0:04:13.538,0:04:16.026 hərəkət etdirsə idik, 0:04:16.026,0:04:17.718 onda yenə də induksiya[br]cərəyanı yaranardı. 0:04:17.718,0:04:19.301 Amma sağ tərəfdə maqnit sahəsi 0:04:19.301,0:04:20.745 zəif olduğu üçün 0:04:20.745,0:04:23.045 cərəyan əks tərəfə yönələrdi. 0:04:23.045,0:04:24.253 Maqnit selini başqa yolla da 0:04:24.253,0:04:26.294 dəyişmək olar. Qapalı 0:04:26.294,0:04:28.826 keçirici kontur daxilindəki sahəni 0:04:28.826,0:04:32.804 də dəyişə bilərik. 0:04:36.055,0:04:38.555 Gəlin təsvir etməyə çalışım. 0:04:39.537,0:04:42.689 Əgər bunu genişləndirə bilsək, 0:04:45.391,0:04:49.180 onda sahəmiz artacaq. 0:04:50.211,0:04:51.531 Bu şəkildə 0:04:51.531,0:04:53.134 genişləndirirəm. 0:04:53.134,0:04:55.110 Nəticədə maqnit 0:04:55.110,0:04:57.892 selimiz artacaq və 0:04:59.882,0:05:02.005 induksiya cərəyanı yaranacaq. 0:05:02.005,0:05:04.910 Beləliklə, maqnit selinin 0:05:04.910,0:05:07.974 dəyişməsinin induksiya cərəyanı[br]yaratması 0:05:07.974,0:05:10.066 Faradey qanununun 0:05:10.066,0:05:11.551 əsas hissəsi 0:05:11.551,0:05:15.217 sayıla 0:05:20.191,0:05:21.125 bilər. 0:05:21.125,0:05:23.585 Gələcək videolarda 0:05:23.585,0:05:25.139 bu barədə daha detallı[br]danışacağıq. 0:05:25.139,0:05:27.536 Amma anlayış üçün qeyd edim ki, 0:05:27.536,0:05:29.579 əgər qapalı keçirici kontur və 0:05:29.579,0:05:31.391 bu kontur boyunca dəyişən maqnit[br]selimiz varsa, 0:05:31.391,0:05:34.908 onda induksiya cərəyanı yaranacaq.