WEBVTT 00:00:07.510 --> 00:00:10.620 Joanna Wronko: Ik speel voor jullie een kort stuk. 00:00:10.620 --> 00:00:14.493 De helft speel ik op de 3D-geprinte viool 00:00:14.493 --> 00:00:16.376 en dan pak ik een normale, 00:00:16.376 --> 00:00:20.799 zodat je vlak na elkaar het geluidsverschil kan horen. 00:00:25.999 --> 00:00:28.968 (Speelt viool) 00:02:46.826 --> 00:02:48.526 (Applaus) 00:02:55.761 --> 00:02:57.671 Jim Stolze: Dank je wel, Joanna. 00:02:57.671 --> 00:03:02.418 Ik was dichtbij, dus ik kon het verschil goed horen. 00:03:02.418 --> 00:03:03.835 Ook in volume. 00:03:03.835 --> 00:03:05.344 Ik geloof dat het 'projectie' heet. 00:03:05.344 --> 00:03:07.505 JW: Ja, dat is het, beide. 00:03:07.505 --> 00:03:09.106 Het zijn twee dingen. 00:03:09.106 --> 00:03:10.989 Een van de opvallende dingen is 00:03:10.989 --> 00:03:14.672 dat een 3D-geprinte viool minder hard klinkt. 00:03:14.672 --> 00:03:16.555 Zachter in geluid. 00:03:16.555 --> 00:03:17.418 JS: Oké. 00:03:17.418 --> 00:03:22.757 JW: Maar ze projecteert ook niet echt. We hebben nu microfoons. 00:03:22.757 --> 00:03:25.124 Er is ook veel omgevingsgeluid 00:03:25.124 --> 00:03:27.191 maar normaal wordt de zaal gebruikt 00:03:27.191 --> 00:03:28.734 voor klassieke muziekconcerten 00:03:28.734 --> 00:03:31.207 en is ze erg mooi vanwege de akoestiek. 00:03:31.220 --> 00:03:34.380 JS: Normaal is de viool niet versterkt. 00:03:34.380 --> 00:03:37.540 Zonder al deze luidsprekers, gewoon alleen de viool. 00:03:37.550 --> 00:03:40.032 Dan zou niet alles lukken. 00:03:40.042 --> 00:03:42.450 Dan kon je de mensen achterin niet bereiken, toch? 00:03:42.450 --> 00:03:44.982 JW: Dat hebben we niet echt geprobeerd met dit experiment, 00:03:44.982 --> 00:03:46.615 maar ik denk dat het niet... 00:03:46.615 --> 00:03:48.707 JS: Ik ben voor experimenten. 00:03:48.707 --> 00:03:52.189 Kunnen we de microfoon uitschakelen? 00:03:52.189 --> 00:03:53.823 Dat klinkt niet erg fijn. 00:03:53.823 --> 00:03:56.827 Kan het volume van Joanna's microfoon op nul? 00:03:56.827 --> 00:03:59.817 Luister dan eens naar het geluid van de viool zelf. 00:03:59.838 --> 00:04:00.622 JW: Oké. 00:04:00.632 --> 00:04:02.012 JS: Kan je iets zeggen? 00:04:02.012 --> 00:04:02.622 JW: Nee. 00:04:02.766 --> 00:04:03.636 I: In orde. 00:04:04.456 --> 00:04:06.256 (Speelt viool) 00:04:13.048 --> 00:04:15.897 JW: En nu op de akoestische. 00:04:16.207 --> 00:04:18.837 (Speelt viool) 00:04:24.915 --> 00:04:27.670 JS: Ik zie mensen achterin de zaal zeggen: "Wauw, dank je wel." 00:04:27.670 --> 00:04:30.235 (Applaus) 00:04:32.695 --> 00:04:34.805 JS: Ik merkte nog iets 00:04:34.824 --> 00:04:37.348 toen je de traditionele viool bespeelde. 00:04:37.418 --> 00:04:41.088 Je hele lichaamshouding veranderde. Je werd een geheel. 00:04:41.088 --> 00:04:42.988 Is het je eigen instrument? 00:04:43.004 --> 00:04:46.524 JW: Nou, het is niet van mezelf maar ik speel er al acht jaar op. 00:04:46.524 --> 00:04:47.754 JS: Het is van jou, toch? 00:04:47.764 --> 00:04:49.766 JW: Ja, het is mijn lieveling. 00:04:49.828 --> 00:04:52.192 I: En dat gebeurde niet met de 3D-viool. 00:04:52.192 --> 00:04:55.622 Is het mogelijk dat je één wordt met dit instrument? 00:04:55.652 --> 00:04:57.322 JW: Dat is een goede vraag. 00:04:57.621 --> 00:05:00.851 Een praktisch ding is dat hij veel zwaarder is 00:05:00.851 --> 00:05:02.591 dan een normale viool. 00:05:02.591 --> 00:05:05.983 Ik denk niet dat ik er een heel concert op kan spelen 00:05:05.983 --> 00:05:08.147 zoals ik op een normale viool doe. 00:05:09.105 --> 00:05:14.985 Maar het is een ongelooflijk dat ze echt speelt. 00:05:15.028 --> 00:05:16.918 Ik kan het echt niet geloven. 00:05:16.956 --> 00:05:23.046 Ze klinkt als een viool, maar ik mis een bepaalde trilling. 00:05:23.524 --> 00:05:28.964 Het speciale van een houten viool is dat ze uniek is 00:05:28.964 --> 00:05:30.649 omdat ze handgemaakt is, 00:05:30.649 --> 00:05:34.684 dus elk instrument heeft plekken en noten 00:05:34.684 --> 00:05:37.409 die iets zwakker of sterker zijn. 00:05:37.409 --> 00:05:41.405 Als je als musicus je instrument wilt leren kennen, 00:05:41.405 --> 00:05:42.685 zoek je die plek. 00:05:42.685 --> 00:05:45.337 JS: Elk instrument heeft zijn eigen karakter 00:05:45.337 --> 00:05:48.859 en elk 3D-product is gelijk. 00:05:48.859 --> 00:05:50.653 Is er iets speciaals 00:05:50.653 --> 00:05:54.397 wat je met deze viool kan wat je met een houten niet kan? 00:05:54.397 --> 00:05:57.101 Oké, dat is duidelijk. 00:05:58.642 --> 00:06:00.162 JW: Ik weet niet. 00:06:00.225 --> 00:06:04.185 Ik sprak vandaag een vriendin en zij vroeg me dat ook al. 00:06:04.185 --> 00:06:06.153 Waar het goed voor is. 00:06:06.153 --> 00:06:09.003 Ze had wel een punt waar ik niet eerder aan dacht: 00:06:09.003 --> 00:06:12.527 het kan voor iets niet-klassieks gebruikt worden 00:06:12.527 --> 00:06:14.201 voor in een studio. 00:06:14.201 --> 00:06:17.635 Als het versterkt wordt, omdat ze zo vlak is 00:06:17.655 --> 00:06:22.283 dat je waarschijnlijk meer versterkt dan bij een normale viool. 00:06:22.283 --> 00:06:24.886 Maar in de klassieke muziekwereld zou ik zeggen: nee. 00:06:24.886 --> 00:06:25.588 JS: Goed. 00:06:25.588 --> 00:06:29.747 De ukelele is 10 euro en dit is het instapmodel Stradivarius. 00:06:29.771 --> 00:06:30.561 JW: Ja. 00:06:30.871 --> 00:06:37.434 JS: De tijd is om. Speel alsjeblieft nog een toegift op de 3D-viool 00:06:37.434 --> 00:06:39.674 en dan een stukje op de houten viool. 00:06:39.674 --> 00:06:44.817 JW: Ik zal een stukje spelen: Pools Capriccio, 00:06:44.817 --> 00:06:48.363 met een stukje van een langzame opening 00:06:48.363 --> 00:06:52.731 dat laat zien wat de viool kan. 00:06:52.766 --> 00:06:56.876 Hoewel je geen imperfectie kunt printen, 00:06:56.879 --> 00:07:00.959 - want voor mij geeft imperfectie schoonheid aan de muziek - 00:07:00.968 --> 00:07:04.368 maar ik vind het nog steeds verbazingwekkend. 00:07:08.176 --> 00:07:10.855 (Speelt viool) 00:09:24.465 --> 00:09:26.024 (Gekuch) 00:09:33.594 --> 00:09:39.855 (Applaus)