Joanna Wronko: Ik speel voor jullie
een kort stuk.

De helft speel ik 
op de 3D-geprinte viool

en dan pak ik een normale,

zodat je vlak na elkaar
het geluidsverschil kan horen.

(Speelt viool)

(Applaus)

Jim Stolze: Dank je wel, Joanna.

Ik was dichtbij, dus ik kon
het verschil goed horen.

Ook in volume.

Ik geloof dat het 'projectie' heet.

JW: Ja, dat is het, beide.

Het zijn twee dingen.

Een van de opvallende dingen is

dat een 3D-geprinte viool
minder hard klinkt.

Zachter in geluid.

JS: Oké.

JW: Maar ze projecteert ook niet echt.
We hebben nu microfoons.

Er is ook veel omgevingsgeluid

maar normaal wordt de zaal gebruikt

voor klassieke muziekconcerten

en is ze erg mooi vanwege de akoestiek.

JS: Normaal is de viool niet versterkt.

Zonder al deze luidsprekers,
gewoon alleen de viool.

Dan zou niet alles lukken.

Dan kon je de mensen achterin
niet bereiken, toch?

JW: Dat hebben we niet echt geprobeerd
met dit experiment,

maar ik denk dat het niet...

JS: Ik ben voor experimenten.

Kunnen we de microfoon uitschakelen?

Dat klinkt niet erg fijn.

Kan het volume van Joanna's microfoon
op nul?

Luister dan eens
naar het geluid van de viool zelf.

JW: Oké.

JS: Kan je iets zeggen?

JW: Nee.

I: In orde.

(Speelt viool)

JW: En nu op de akoestische.

(Speelt viool)

JS: Ik zie mensen achterin de zaal zeggen:
"Wauw, dank je wel."

(Applaus)

JS: Ik merkte nog iets

toen je de traditionele viool bespeelde.

Je hele lichaamshouding veranderde.
Je werd een geheel.

Is het je eigen instrument?

JW: Nou, het is niet van mezelf
maar ik speel er al acht jaar op.

JS: Het is van jou, toch?

JW: Ja, het is mijn lieveling.

I: En dat gebeurde niet met de 3D-viool.

Is het mogelijk dat je één wordt
met dit instrument?

JW: Dat is een goede vraag.

Een praktisch ding is
dat hij veel zwaarder is

dan een normale viool.

Ik denk niet dat ik er
een heel concert op kan spelen

zoals ik op een normale viool doe.

Maar het is een ongelooflijk
dat ze echt speelt.

Ik kan het echt niet geloven.

Ze klinkt als een viool,
maar ik mis een bepaalde trilling.

Het speciale van een houten viool is 
dat ze uniek is

omdat ze handgemaakt is,

dus elk instrument heeft plekken en noten

die iets zwakker of sterker zijn.

Als je als musicus je instrument
wilt leren kennen,

zoek je die plek.

JS: Elk instrument
heeft zijn eigen karakter

en elk 3D-product is gelijk.

Is er iets speciaals

wat je met deze viool kan
wat je met een houten niet kan?

Oké, dat is duidelijk.

JW: Ik weet niet.

Ik sprak vandaag een vriendin
en zij vroeg me dat ook al.

Waar het goed voor is.

Ze had wel een punt
waar ik niet eerder aan dacht:

het kan voor iets niet-klassieks
gebruikt worden

voor in een studio.

Als het versterkt wordt,
omdat ze zo vlak is

dat je waarschijnlijk meer versterkt
dan bij een normale viool.

Maar in de klassieke muziekwereld
zou ik zeggen: nee.

JS: Goed.

De ukelele is 10 euro en dit is
het instapmodel Stradivarius.

JW: Ja.

JS: De tijd is om. Speel alsjeblieft
nog een toegift op de 3D-viool

en dan een stukje op de houten viool.

JW: Ik zal een stukje spelen:
Pools Capriccio,

met een stukje van een
langzame opening

dat laat zien wat de viool kan.

Hoewel je geen imperfectie kunt printen,

- want voor mij geeft imperfectie
schoonheid aan de muziek -

maar ik vind het
nog steeds verbazingwekkend.

(Speelt viool)

(Gekuch)

(Applaus)