1 00:00:00,000 --> 00:00:01,720 Xin chào, cảm ơn đã theo dõi, tôi là Mike chen. 2 00:00:01,720 --> 00:00:06,420 Hiện nay chúng ta đều biết rằng Everest là ngọn núi cao nhất trên thế giới, 3 00:00:06,420 --> 00:00:09,200 nói một cách chính xác, nó cao nhất nếu bạn so với mực nước biển. 4 00:00:09,200 --> 00:00:11,340 Nhưng hãy nói về một ngọn núi lớn hơn rất nhiều, 5 00:00:11,350 --> 00:00:14,420 chúng ta hãy nói về ngọn núi lớn nhất trong hệ Mặt trời. 6 00:00:14,420 --> 00:00:17,300 Một lần nữa, nói một cách chính xác, ngọn núi này lớn nhất trong hệ Mặt trời 7 00:00:17,300 --> 00:00:18,890 Vâng, đó là núi lửa 8 00:00:18,890 --> 00:00:23,260 và thuật ngữ chuyên môn nhìn chung gọi nó là người khổng lồ. 9 00:00:23,260 --> 00:00:25,210 Ngọn núi này có tên là Olympus Mons 10 00:00:25,210 --> 00:00:28,830 và tọa lạc gần đường xích đạo sao Hỏa ở khu vực Tharsis Montes. 11 00:00:28,830 --> 00:00:33,780 Ngọn núi khổng lồ này còn có những anh em của nó trên hành tinh Đỏ. 12 00:00:33,780 --> 00:00:38,019 Ngọn núi cao nhất trong số đó có độ cao lên đến 25 km. 13 00:00:38,019 --> 00:00:40,380 kích thước của nó tương đương bang Arizona, 14 00:00:40,380 --> 00:00:42,590 và nếu bạn nghĩ: Ồ thật là lớn, 15 00:00:42,590 --> 00:00:45,180 thì thật ra núi Olympus Mons còn lớn hơn rất nhiều, 16 00:00:45,180 --> 00:00:47,189 tương đương với nước Pháp. 17 00:00:47,189 --> 00:00:51,729 Nó được đặt theo tên của các vị thần trong Thần thoại Hy Lạp, 18 00:00:51,729 --> 00:00:54,090 Khi so sánh nó với đỉnh núi cao nhất trên Trái đất, 19 00:00:54,090 --> 00:00:57,510 đỉnh Olympus Mons cao gấp 3 lần so với Everest 20 00:00:57,510 --> 00:01:00,419 chỉ cao 8.840m so với mực nước biển. 21 00:01:00,419 --> 00:01:03,530 và ngọn núi lửa cao nhất thế giới ở Hawaii có tên là Mauna Loa, 22 00:01:03,530 --> 00:01:06,019 chỉ cao 10.080m so với mực nước biển 23 00:01:06,019 --> 00:01:09,910 trong khi đỉnh Olympus Mons cao gần 27.000m tính từ chân đến đỉnh núi, 24 00:01:09,910 --> 00:01:11,620 Olympus Mons to gấp đôi kích thước của Mauna Loa. 25 00:01:11,620 --> 00:01:15,300 Và nếu bạn kết hợp tất cả các hòn đảo và núi lửa ở Hawaii , 26 00:01:15,300 --> 00:01:18,219 thì chúng nằm lọt thỏm trong lòng của ngọn núi khổng lồ trên sao Hỏa. 27 00:01:18,219 --> 00:01:18,900 Và còn nữa, 28 00:01:18,900 --> 00:01:23,050 Núi Olympic Mons thậm chí vượt trên cả những đám mây khí quyển của sao Hỏa. 29 00:01:23,050 --> 00:01:25,489 Đó là điều không ngọn núi nào trên Trái đất có thể cao như vậy. 30 00:01:25,489 --> 00:01:26,609 Và đây là cách nó được hình thành. 31 00:01:26,609 --> 00:01:28,920 Tuy đỉnh Olympus Mons chính xác là một ngọn núi lửa, 32 00:01:28,920 --> 00:01:30,939 nhưng là một trong số những núi lửa không phun trào, 33 00:01:30,939 --> 00:01:33,050 nên nó được xếp vào loại núi lửa hình khiên, 34 00:01:33,050 --> 00:01:36,679 nghĩa là thay vì phun dung nham và các vật chất núi lửa lên không trung, 35 00:01:36,679 --> 00:01:39,850 thì dung nham lại chảy xuống sườn núi. 36 00:01:39,850 --> 00:01:43,670 Đây có thể là một trong những lý do khiến Olympus Mons trở nên khổng lồ. 37 00:01:43,670 --> 00:01:46,739 Và vì sao Hỏa không có các mảng kiến tạo như Trái đất, 38 00:01:46,739 --> 00:01:49,100 khiến núi lửa nóng chảy, chảy tới tại đỉnh gọi là điểm nóng, 39 00:01:49,100 --> 00:01:52,050 tạo nên dòng dung nham liên tiếp và ổn định. 40 00:01:52,050 --> 00:01:54,240 Vì vậy, khi dung nham chảy ra từ miệng núi lửa, 41 00:01:54,240 --> 00:01:57,800 nó bồi đắp theo thời gian và trở thành một phần vùng đất bao xung quanh. 42 00:01:57,800 --> 00:02:00,280 Thực tế, Olympus Mons có khối lượng lớn như vậy, 43 00:02:00,280 --> 00:02:02,829 và nó uốn theo hình dạng tự nhiên của hành tinh này, 44 00:02:02,829 --> 00:02:04,539 và những điểm nóng cũng góp phần 45 00:02:04,539 --> 00:02:07,280 vào sự hình thành các núi lửa lớn khác trên sao Hỏa. 46 00:02:07,280 --> 00:02:10,888 Những ngọn núi khổng lồ trong vùng núi Tharsis này rất lớn, 47 00:02:10,888 --> 00:02:14,770 và đỉnh của chúng rất cao đã gây ra những cơn bão bụi gây hại cho Sao Hỏa. 48 00:02:14,770 --> 00:02:17,720 Hiện tượng này được Giovanni Schiaparelli, nhà thiên văn học người Ý 49 00:02:17,720 --> 00:02:20,090 vào cuối thế kỷ 19 quan sát thấy lần đầu tiên. 50 00:02:20,090 --> 00:02:22,570 Ngoài ra trong số các đặc điểm độc đáo của Olympic Mons 51 00:02:22,570 --> 00:02:24,960 còn có 6 hõm chảo hoặc hố sập 52 00:02:24,960 --> 00:02:26,210 ở trên đỉnh của mỗi ngọn núi, 53 00:02:26,210 --> 00:02:30,400 làm cho đỉnh núi lửa tạo thành một chỗ lõm rộng khoảng 53 dặm. 54 00:02:30,400 --> 00:02:34,860 Những hõm chảo này xuất hiện theo thời gian khi magma được hình thành từ dung nham và vỡ vụn, 55 00:02:34,860 --> 00:02:36,600 không thể giữ được bề mặt phía trên. 56 00:02:36,600 --> 00:02:38,610 Bao quanh cạnh ngoài của Olympus Mons 57 00:02:38,610 --> 00:02:41,480 là một vách đá cao đến 9.600m, 58 00:02:41,480 --> 00:02:44,560 cao tương đương với núi lửa lớn nhất trên Trái đất. 59 00:02:44,560 --> 00:02:46,950 Một đặc điểm thú vị khác của Olympus Mons 60 00:02:46,950 --> 00:02:50,460 là nó có thể có các dòng sông băng. 61 00:02:50,460 --> 00:02:52,390 Do khí hậu bất thường của sao Hỏa, 62 00:02:52,390 --> 00:02:54,680 nơi này trước đây có thể có băng tuyết, 63 00:02:54,680 --> 00:02:56,030 góp phần trong việc hình thành 64 00:02:56,030 --> 00:02:59,120 những mảnh vỡ đông cứng trên nền của những núi lửa hình khiên. 65 00:02:59,120 --> 00:03:03,630 Và kể từ Olympus Mons và các núi lửa xung quanh tọa trên điểm nóng nham thạch 66 00:03:03,630 --> 00:03:06,000 và liên tục phun ra các vật chất núi lửa, 67 00:03:06,000 --> 00:03:09,490 bởi vì không có mảng kiến tạo để đẩy chúng ra khỏi những điểm này, 68 00:03:09,490 --> 00:03:14,250 nên núi lửa lớn nhất của hệ Mặt trời này vẫn tiếp tục phình to ngay cả khi chúng ta đang nói chuyện. 69 00:03:14,250 --> 00:03:19,150 Hiển nhiên Olympus Mons không phải là ngọn núi hay núi lửa duy nhất trong hệ Mặt trời, 70 00:03:19,150 --> 00:03:21,830 nhưng chắc chắn nó là lớn nhất. 71 00:03:21,830 --> 00:03:23,650 Trên khắp các hành tinh và tiểu hành tinh, 72 00:03:23,650 --> 00:03:26,200 có hàng chục miệng núi lửa, đồi và núi 73 00:03:26,200 --> 00:03:27,270 có quy mô lớn. 74 00:03:27,270 --> 00:03:30,530 Điều này để bạn có thể hình dung về mức độ khổng lồ của Olympus 75 00:03:30,530 --> 00:03:32,170 khi so sánh với các địa hình khác trong hệ Mặt trời. 76 00:03:32,170 --> 00:03:34,090 Đây là ba trong số các ngọn núi lớn nhất khác. 77 00:03:34,090 --> 00:03:37,830 Ascreaus Mons có độ cao 18.080m, 78 00:03:37,830 --> 00:03:39,810 cao nhất trong ba ngọn núi lửa 79 00:03:39,810 --> 00:03:42,540 thuộc dãy Tharsis Montesin Mar gần núi lửa Olympus Mons. 80 00:03:42,540 --> 00:03:45,540 Lần đầu tiên được phát hiện bởi tàu vũ trụ Mariner 9 vào năm 1971. 81 00:03:45,540 --> 00:03:48,200 lúc đầu nó được cho là một điểm lớn trong một cơn bão bụi 82 00:03:48,200 --> 00:03:49,930 mà còn được gọi là Điểm phía Bắc. 83 00:03:49,930 --> 00:03:51,720 Tuy nhiên, hình ảnh trong những năm sau đó 84 00:03:51,720 --> 00:03:54,840 hé lộ rằng Điểm phía Bắc thực sự là một ngọn núi lửa khổng lồ 85 00:03:54,840 --> 00:03:56,450 và sau đó nó đã được đổi tên thích hợp. 86 00:03:56,450 --> 00:03:58,760 Equatorial Ridge of Iapetus. 87 00:03:58,760 --> 00:04:01,040 Đặc điểm kỳ lạ này xuất hiện trên Mặt trăng của sao Thổ, 88 00:04:01,040 --> 00:04:02,990 làm nó hiện ra như một quả hồ đào, 89 00:04:02,990 --> 00:04:07,160 là một dãy núi gần xích đạo với đỉnh cao nhất là khoảng 20.000m 90 00:04:07,160 --> 00:04:11,220 Các nhà khoa học vẫn chưa chắc về sự hình thành của dãy núi bởi Mặt trăng, 91 00:04:11,220 --> 00:04:15,790 nhưng có giả thuyết cho rằng đó là vết tích còn lại của hình dạng dẹt ban đầu của Mặt trăng, 92 00:04:15,790 --> 00:04:17,379 hoặc phần còn lại của một vòng tròn méo mó. 93 00:04:17,379 --> 00:04:19,010 Và cuối cùng, Rheasilvea Mons 94 00:04:19,010 --> 00:04:21,679 Đây là ngọn núi cao 21.200m 95 00:04:21,679 --> 00:04:24,909 nằm ở trung tâm của một miệng núi lửa rộng 48.280m 96 00:04:24,909 --> 00:04:26,380 trên tiểu hành tinh Vesta. 97 00:04:26,380 --> 00:04:28,039 Một số nhà khoa học cho rằng, 98 00:04:28,039 --> 00:04:32,060 Rheasilvea là đỉnh cao nhất trong hệ Mặt trời, hơn cả Olympus Mons, 99 00:04:32,060 --> 00:04:33,830 Nhưng ngay cả với các vệ tinh quan sát, 100 00:04:33,830 --> 00:04:37,990 việc tính toán chiều cao chính xác của ngọn núi vẫn còn phức tạp và gây tranh luận. 101 00:04:37,990 --> 00:04:41,290 Vì vậy, chỉ đến khi các nghiên cứu được tiến hành trên Rheasilvea Mons 102 00:04:41,290 --> 00:04:44,389 hay những ngọn núi khổng lồ khác được tìm thấy đâu đó trong hệ Mặt trời, 103 00:04:44,389 --> 00:04:47,920 thì đỉnh cao nhất vẫn sẽ là Olympus Mons. 104 00:04:47,920 --> 00:04:49,060 Và như tôi đã đề cập trước đây, 105 00:04:49,060 --> 00:04:51,149 vì các điều kiện núi lửa trên sao Hỏa 106 00:04:51,149 --> 00:04:53,300 và không có mảng kiến tạo địa tầng trên Sao Hỏa, 107 00:04:53,300 --> 00:04:55,539 nên có rất nhiều không gian cho núi lửa này phát triển, 108 00:04:55,539 --> 00:04:58,220 và dĩ nhiên có vô số thiên hà trong vũ trụ này, 109 00:04:58,220 --> 00:04:59,930 và chúng ta thậm chí không biết vũ trụ to lớn như thế nào. 110 00:04:59,930 --> 00:05:03,580 Vì vậy, tôi chắc chắn có vô vàn núi lửa ngoài kia còn lớn hơn cả Olympus Mons. 111 00:05:03,580 --> 00:05:06,620 Nhưng cho đến lúc đó, Titan này sẽ vẫn là vua của các ngọn núi, 112 00:05:06,620 --> 00:05:08,209 vâng, ít nhất trong hệ Mặt trời này. 113 00:05:08,209 --> 00:05:10,250 Cảm ơn các bạn rất nhiều vì đã xem video này, 114 00:05:10,250 --> 00:05:10,965 Hẹn gặp lại các bạn.