1
00:00:00,690 --> 00:00:03,460
Bu videoda düşünmək istədiyim 
odur ki,

2
00:00:03,460 --> 00:00:06,290
bizim nəyinsə üzərində monopoliyamız var,

3
00:00:06,290 --> 00:00:08,380
və bu nümunədə,
bu videoda,

4
00:00:08,380 --> 00:00:10,440
portağal üzərində
monopoliyamız olacaq.

5
00:00:10,440 --> 00:00:12,410
Portağalda monopoliya
və bazarda portağal

6
00:00:12,410 --> 00:00:16,360
üçün tələb əyrimiz olduğunu
nəzərə alsaq, faydalarımızı

7
00:00:16,360 --> 00:00:18,194
necə maksimum edə bilərik?

8
00:00:18,194 --> 00:00:19,610
Və bu suala cavab vermək üçün

9
00:00:19,610 --> 00:00:21,193
biz müxtəlif miqdarlarda

10
00:00:21,193 --> 00:00:23,007
ümumi gəlirimiz haqda
düşünəcəyik.

11
00:00:23,007 --> 00:00:24,840
Və ondan müxtəlif 
miqdarlar üçün

12
00:00:24,840 --> 00:00:25,980
marjinal gəlir alacayıq.

13
00:00:25,980 --> 00:00:28,500
Sonra onu marjinal dəyər
əyrimizlə müqayisə edə bilərik.

14
00:00:28,500 --> 00:00:30,291
Və bu bizə hərşeyi
optimallaşdırmaq

15
00:00:30,291 --> 00:00:34,550
üçün hansı miqdarda istehsal etməli
olduğumuzu göstərəcək.

16
00:00:34,550 --> 00:00:37,260
Beləliklə, gəlin birinci
ümumi gəlirimizi tapaq.

17
00:00:37,260 --> 00:00:39,010
Aydındır ki, biz heç
istehsal etməsək

18
00:00:39,010 --> 00:00:42,930
0 miqdarda istehsal etsək,
satmağa birşeyimiz olmayacaq.

19
00:00:42,930 --> 00:00:44,530
Ümumi gəlir qiymət 
vurulsun miqdardır.

20
00:00:44,530 --> 00:00:46,990
Sizin qiymət 6-dır amma
miqdar 0-dır.

21
00:00:46,990 --> 00:00:51,240
Yəni sizin ümumi gəlir 0 olacaq, əgər
heçnə istehsal etməsəniz.

22
00:00:51,240 --> 00:00:53,880
Əgər 1 vahid istehsal etsəniz--
və buradakı

23
00:00:53,880 --> 00:00:55,880
əslində günə 1000 funtdur.

24
00:00:55,880 --> 00:00:58,580
Və biz bir vahidə günə 1000
funt deyəcəyik.

25
00:00:58,580 --> 00:01:00,597
1 vahid istehsal etsəniz,
onda ümumi gəlir

26
00:01:00,597 --> 00:01:04,019
1 vahid vurulsun funtu 5$.

27
00:01:04,019 --> 00:01:08,480
Yəni bu əslində 5$ vurulsun 1000,
5000$ olacaq.

28
00:01:08,480 --> 00:01:13,260
Və siz buna buradakı
sahə kimi baxa bilərsiniz.

29
00:01:13,260 --> 00:01:17,200
Hündürlük qiymətdir və
eni miqdardır.

30
00:01:17,200 --> 00:01:19,000
Amma biz onu 5 vur 1 kimi
yaza bilərik

31
00:01:19,000 --> 00:01:22,460
Əgər 1 vahid istehsal etsəniz
5000$ alacaqsınız.

32
00:01:22,460 --> 00:01:27,550
Yəni buradakı min dollarladır.

33
00:01:27,550 --> 00:01:29,885
Və buradakı min funtladır.

34
00:01:33,169 --> 00:01:35,460
Sadəcə buradakı ilə uyğun olduğumuza

35
00:01:35,460 --> 00:01:36,410
əmin olmaq üçün.

36
00:01:36,410 --> 00:01:37,340
Gəlin davam edək.

37
00:01:37,340 --> 00:01:41,200
Beləliklə bu nöqtə idi, ya da 
biz 1000 funt istehsal edəndə

38
00:01:41,200 --> 00:01:43,165
5000$ alırıq.

39
00:01:43,165 --> 00:01:47,260
Əgər 2000 funt istehsal etsək,

40
00:01:47,260 --> 00:01:50,790
indi qiymət 4$ olacaq.

41
00:01:50,790 --> 00:01:52,840
Ya da deyək ki qiymət 4$ olanda

42
00:01:52,840 --> 00:01:55,840
biz 2000 funt sata bilərik,
bu tələb əyrisinə əsasən.

43
00:01:55,840 --> 00:01:57,340
Və bizim ümumi gəlir
buradakı

44
00:01:57,340 --> 00:01:59,900
düzbucaqlının sahəsi olacaq.

45
00:01:59,900 --> 00:02:02,050
Hündürlük qiymət,
en isə miqdardır.

46
00:02:02,050 --> 00:02:03,960
4 vurulsun 2 8-dir.

47
00:02:03,960 --> 00:02:06,640
Yəni əgər 2000 funt istehsal etsəm

48
00:02:06,640 --> 00:02:10,169
mən 8000$ ümumi gəlir alacam.

49
00:02:10,169 --> 00:02:12,210
Beləliklə bu 7 və 1/2,
8 bizi təxminən

50
00:02:12,210 --> 00:02:16,320
tam buraya qoyacaq.

51
00:02:16,320 --> 00:02:18,070
Və sonra biz davam edirik.

52
00:02:18,070 --> 00:02:22,310
Əgər qiymət funtu 3$ olarsa

53
00:02:22,310 --> 00:02:24,650
mən 3000 funt sata bilərəm

54
00:02:24,650 --> 00:02:27,690
mənim ümumi gəlirim 
buradakı düzbucaqlıdır.

55
00:02:27,690 --> 00:02:30,630
3$ vurulsun 3 9000$-dır.

56
00:02:30,630 --> 00:02:32,920
Yəni əgər 3000 funt istehsal etsəm

57
00:02:32,920 --> 00:02:35,260
mən 9000$ ümumi gəlir alacam.

58
00:02:35,260 --> 00:02:37,990
Yəni tam orada.

59
00:02:37,990 --> 00:02:39,680
Və gəlin davam edək.

60
00:02:39,680 --> 00:02:45,980
qiymət funtu 2$ olarsa

61
00:02:45,980 --> 00:02:47,660
mən 4000 funt sata bilərəm.

62
00:02:47,660 --> 00:02:51,830
Mənim ümumi gəlirim 2$ 
vurulsun 4 hansı ki 8000$-dır.

63
00:02:51,830 --> 00:02:54,330
Yəni əgər mən 4000 funt istehsal etsəm

64
00:02:54,330 --> 00:02:55,976
8000$ ümumi gəlir alaram.

65
00:02:55,976 --> 00:02:59,660
Bu hətta oradakı ilə olmalıdır,

66
00:02:59,660 --> 00:03:00,850
onun kimi.

67
00:03:00,850 --> 00:03:13,400
Və sonra əgər qiymət funtu 1$ olsa
mən 5000 funt sata bilərəm.

68
00:03:13,400 --> 00:03:17,870
Mənim ümumi gəlirim 1$ vurulsun 5 
ya da 5000$ olacaq.

69
00:03:17,870 --> 00:03:19,880
Və o hətta buradakı ilə olacaq.

70
00:03:19,880 --> 00:03:24,560
Beləliklə əgər 5000 vahid istehsal etsəm
5000$ gəlir ala bilərəm.

71
00:03:24,560 --> 00:03:27,700
Və əgər qiymət 0 olsa, bazar

72
00:03:27,700 --> 00:03:29,752
günə 6000 funt tələb edəcək
pulsuz olarsa.

73
00:03:29,752 --> 00:03:31,960
Amma mən gəlir əldə etməyəcəm çünki

74
00:03:31,960 --> 00:03:33,940
onu pulsuz verəcəyəm.

75
00:03:33,940 --> 00:03:37,700
Beləliklə bu vəziyyətdə 
mənim gəlir əldə etməyəcəm.

76
00:03:37,700 --> 00:03:40,237
Beləliklə ümumi gəlir əyrimiz 
buna oxşayır-- və əgər

77
00:03:40,237 --> 00:03:41,820
Cəbr dərsi keçmisinizsə bunun

78
00:03:41,820 --> 00:03:48,270
aşağı meyilli parabola olduğunu 
bilərsiniz-- bizim ümumi gəlir

79
00:03:48,270 --> 00:03:51,380
buna oxşayır.

80
00:03:51,380 --> 00:03:54,540
Nöqtəli xəttlə əyri çəkmək mənim
üçün daha asandır.

81
00:03:54,540 --> 00:03:58,450
Bizim ümumi gəlir bunu kimi
birşeyə oxşayır.

82
00:03:58,450 --> 00:04:00,410
Və siz bunu hətta riyazi
həll edərək

83
00:04:00,410 --> 00:04:03,360
aşağı meyilli parabola olduğunu
göstərə bilərsiniz.

84
00:04:03,360 --> 00:04:07,120
burdakı tələb əyrisinin düsturu,

85
00:04:07,120 --> 00:04:08,500
y-kəsişəni 6-dır.

86
00:04:08,500 --> 00:04:10,970
Əgər qiyməti miqdarın
funksiyası kimi göstərmək

87
00:04:10,970 --> 00:04:16,480
istəsəm, qiymət bərabərdir
6 minus miqdar.

88
00:04:16,480 --> 00:04:18,980
Ya da onu daha ənənəvi
əmsal kəsişmə formasında,

89
00:04:18,980 --> 00:04:22,750
və ya mx+b formasında yazmaq istəsəniz--
və sizə məntiqli gəlməsə

90
00:04:22,750 --> 00:04:25,220
cəbr mövzularına yenidən baxa
bilərsiniz--

91
00:04:25,220 --> 00:04:28,640
p bərabərdir mənfi q plus 6 kimi
yaza bilərsiniz.

92
00:04:28,640 --> 00:04:30,830
Aydındır ki, bunlar tam
eyni şeylərdir.

93
00:04:30,830 --> 00:04:36,010
Sizdə 6 y-kəsişmə və mənfi 1

94
00:04:36,010 --> 00:04:37,230
əmsal var.

95
00:04:37,230 --> 00:04:40,900
Miqdarı 1 artırmaq istəsəniz,
qiyməti 1 azaldırsınız.

96
00:04:40,900 --> 00:04:43,630
Ya da başqa cür düşünsək, qiyməti
1 azaltsanız

97
00:04:43,630 --> 00:04:45,820
miqdarı 1 artırırsınız.

98
00:04:45,820 --> 00:04:48,340
Yəni buna görə əmsal mənfi birdir.

99
00:04:48,340 --> 00:04:50,570
beləliklə bu qiymətin 
miqdar funksiyasıdır.

100
00:04:50,570 --> 00:04:52,080
Ümumi gəlir nədir?

101
00:04:52,080 --> 00:04:57,870
Yaxşı, ümumi gəlir qiymət 
vurulsun miqdardır.

102
00:04:57,870 --> 00:05:00,460
Amma biz qiyməti miqdarın
funksiyası kimi yaza bilərik.

103
00:05:00,460 --> 00:05:01,410
Biz indi onu etdik.

104
00:05:01,410 --> 00:05:02,930
Bu odur.

105
00:05:02,930 --> 00:05:06,990
Yəni biz onu yenidən yaza bilərik,
ya da hətta belə yaza bilərik,

106
00:05:06,990 --> 00:05:09,510
biz qiymət hissəsini yenidən 
yaza bilərik-- bu

107
00:05:09,510 --> 00:05:14,280
mənfi q plus 6 vurulsun miqdara
bərabər olacaq.

108
00:05:17,040 --> 00:05:19,784
Və bu ümumi gəlirə bərabər olacaq.

109
00:05:19,784 --> 00:05:21,200
Və sonra 
bunu vursanız,

110
00:05:21,200 --> 00:05:24,070
ümumi gəlir bərabərdir
q dəfə q mənfi q kvadartı

111
00:05:24,070 --> 00:05:30,010
plus 6 plus 6q alarsınız.

112
00:05:30,010 --> 00:05:31,920
Beləliklə bunu tanıya bilərsiniz.

113
00:05:31,920 --> 00:05:33,820
Bu açıq şəkildə kvadratikdir.

114
00:05:33,820 --> 00:05:38,060
Burda əvvəldə mənfi olduğundan

115
00:05:38,060 --> 00:05:39,920
Q kvadaratından əvvəl,

116
00:05:39,920 --> 00:05:42,120
bu aşağı açılan paraboladır.

117
00:05:42,120 --> 00:05:44,300
Beləliklə, bu tamamilə mənalıdır.

118
00:05:44,300 --> 00:05:46,500
İndi mən sizi bu videoda 
orada qoyacağam

119
00:05:46,500 --> 00:05:48,000
Çünki mən çalışıram ki

120
00:05:48,000 --> 00:05:50,017
videolar çox uzun olmasın.

121
00:05:50,017 --> 00:05:51,600
Amma gələn videoda

122
00:05:51,600 --> 00:05:54,540
biz bu miqdarların hamısında
nə qədər marjinal gəlir

123
00:05:54,540 --> 00:05:57,560
aldığımızı düşünəcəyik.

124
00:05:57,560 --> 00:06:03,610
Və sadəcə baxış üçün,
marjinal gəlir

125
00:06:03,610 --> 00:06:08,820
ümumi gəlirdəki dəyişmə
bölünsün miqdardakı

126
00:06:08,820 --> 00:06:10,770
dəyişməyə bərabərdir.

127
00:06:10,770 --> 00:06:13,220
Ya da başqa yolla düşünsək,
bu miqdarların birində

128
00:06:13,220 --> 00:06:17,000
marjinal gəlir toxunan xəttin

129
00:06:17,000 --> 00:06:18,607
həmin nöqtədə əmsalıdır.

130
00:06:18,607 --> 00:06:20,690
Və siz həqiqətən toxunan xəttin 
əmsallarını

131
00:06:20,690 --> 00:06:23,820
hesablamaq üçün biraz
hesablama etməlisiniz.

132
00:06:23,820 --> 00:06:26,350
Amma biz onu bir az
cəbr ilə yuvarlaqlaşdıracayıq.

133
00:06:26,350 --> 00:06:28,490
Amma bizim əsasən istədiyimiz
əmsalı tapmaqdır

134
00:06:28,490 --> 00:06:31,031
Yəni əgər biz 1000 funt satarkən 
marjinal gəliri

135
00:06:31,031 --> 00:06:34,080
tapmaq istəsək-- yəni artıranda
ümumi gəlirimiz

136
00:06:34,080 --> 00:06:37,510
tam olaraq nə qədər çox artır,

137
00:06:37,510 --> 00:06:40,420
Əgər digər milyonuncu funt
portağalı satmağa

138
00:06:40,420 --> 00:06:42,477
başlasaq-- nə baş verəcək?

139
00:06:42,477 --> 00:06:44,060
Yəni bizim əsasən etdiyimiz

140
00:06:44,060 --> 00:06:47,270
hər hansı nöqtədə toxunan xəttin

141
00:06:47,270 --> 00:06:49,356
əmsalını tapmaqdır.

142
00:06:49,356 --> 00:06:50,230
Və onu görə bilərsiniz

143
00:06:50,230 --> 00:06:53,820
Çünki ümumi gəlirdəki dəyişmə budur

144
00:06:53,820 --> 00:07:00,750
və miqdardakı dəyişmə
oradakıdır.

145
00:07:00,750 --> 00:07:02,975
Beləliklə, biz o nöqtədəki
ani əmsalı tapmağa

146
00:07:02,975 --> 00:07:04,600
çalışırıq, ya da siz onu
toxunan

147
00:07:04,600 --> 00:07:07,190
xəttin əmsalı kimi
düşünə bilərsiniz.

148
00:07:07,190 --> 00:07:10,840
Və gələn videoda onu etməyə
davam edəcəyik.