[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.57,0:00:04.10,Default,,0000,0000,0000,,Son videoda qaldığımız yerdə\NToussaint Louvertur Dialogue: 0,0:00:04.10,0:00:09.25,Default,,0000,0000,0000,,Leclercin tərəfində olduğu\Nüçün, daha doğrusu Dialogue: 0,0:00:09.25,0:00:13.31,Default,,0000,0000,0000,,Leclercə üsyan etməyi\Ndayandırdığı üçün Dialogue: 0,0:00:13.31,0:00:16.02,Default,,0000,0000,0000,,sağ qolu olan adamları tərəfindən \Nxəyanətə uğramışdı, Dialogue: 0,0:00:16.02,0:00:18.75,Default,,0000,0000,0000,,bu da insanları Leclercin o \Nqədər də pis insan olmadığına, Dialogue: 0,0:00:18.75,0:00:21.85,Default,,0000,0000,0000,,quldarlığı geri gətirmək\Nvə Afrika əsilli azad insanları Dialogue: 0,0:00:21.85,0:00:26.10,Default,,0000,0000,0000,,hüquqlarından məhrum etmək \Nniyyətində olmadığına inandırmışdı. Dialogue: 0,0:00:26.10,0:00:28.96,Default,,0000,0000,0000,,Bu Leclercin başqa \Nbir şəkilidir. Dialogue: 0,0:00:28.96,0:00:31.82,Default,,0000,0000,0000,,Bu Leclercdir. Dialogue: 0,0:00:31.82,0:00:35.41,Default,,0000,0000,0000,,Buna görə də sağ qollarından\Nvaz keçməli oldu. Leclerclə Dialogue: 0,0:00:35.41,0:00:38.59,Default,,0000,0000,0000,,danışıqlar aparmağa getdi, \NLeclerc isə onu həbs etdi, Dialogue: 0,0:00:38.59,0:00:41.15,Default,,0000,0000,0000,,bir qayığa mindirib Fransaya \Ngöndərdi və o, növbəti il Dialogue: 0,0:00:41.15,0:00:42.12,Default,,0000,0000,0000,,1803-cü ildə öldü. Dialogue: 0,0:00:42.12,0:00:43.37,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, o xəyanətə uğrayır. Dialogue: 0,0:00:50.23,0:00:53.57,Default,,0000,0000,0000,,O həqiqətən də yalnız Haiti\Ntarixində yox ümumilikdə Dialogue: 0,0:00:53.57,0:00:56.40,Default,,0000,0000,0000,,vacib liderlərdən biri idi. Dialogue: 0,0:00:56.40,0:00:57.50,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:00:57.50,0:01:00.99,Default,,0000,0000,0000,,Əvvəl də dediyim kimi, o\Nhakimiyyətə gələndə ağdərili Dialogue: 0,0:01:00.99,0:01:02.39,Default,,0000,0000,0000,,əhalidən intiqam almamışdı. Dialogue: 0,0:01:02.39,0:01:07.84,Default,,0000,0000,0000,,Haiti iqtisadiyyatının \Ndirçəlməsinə kömək etmişdi. Dialogue: 0,0:01:07.84,0:01:11.63,Default,,0000,0000,0000,,İndiki Haiti, o zaman\NSanto-Dominqo adlanan Dialogue: 0,0:01:11.63,0:01:16.55,Default,,0000,0000,0000,,əraziləri Britaniya donanmasına\Nqarşı müdafiə etmişdi. Dialogue: 0,0:01:16.55,0:01:18.40,Default,,0000,0000,0000,,Bunu qeyd etməyi unutmuşdum. Dialogue: 0,0:01:18.40,0:01:28.30,Default,,0000,0000,0000,,Britaniya donanmasına qarşı\Nmüdafiə etmişdi, o vaxt bu Dialogue: 0,0:01:28.30,0:01:30.85,Default,,0000,0000,0000,,dünyada ən üstün\Ndonanma idi. Dialogue: 0,0:01:30.85,0:01:33.96,Default,,0000,0000,0000,,Ona böyük general olaraq \Nyalnız rəqabət axtarmaması, Dialogue: 0,0:01:33.96,0:01:37.62,Default,,0000,0000,0000,,kəskin taktikaları olması \Nvə düşmənlərini məhv Dialogue: 0,0:01:37.62,0:01:40.62,Default,,0000,0000,0000,,etməsindən əlavə, belə \Nbir şöhrət qazandıran Dialogue: 0,0:01:40.62,0:01:44.43,Default,,0000,0000,0000,,həm də bu idi. Dialogue: 0,0:01:44.43,0:01:48.58,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, o xəyanətə uğrayır və\NLeclercin həqiqətən də şeytan Dialogue: 0,0:01:48.58,0:01:51.60,Default,,0000,0000,0000,,buynuzlarına layiq olduğunu\Ngöstərmək üçün-- Dialogue: 0,0:01:51.60,0:01:54.62,Default,,0000,0000,0000,,buna baxmayaraq, biz indi\Nşeytan buynuzlarına daha Dialogue: 0,0:01:54.62,0:01:57.34,Default,,0000,0000,0000,,çox layiq olan biri ilə\Ntanış olmaq üzrəyik, Dialogue: 0,0:01:57.34,0:01:59.88,Default,,0000,0000,0000,,ya da ona layiq olan biri üçün \Nəlaltı idi desəm daha düz olar-- Dialogue: 0,0:01:59.88,0:02:03.40,Default,,0000,0000,0000,,1802-ci ilin mayında Napoleon\Nköləliyi aradan qaldırılmadığı Dialogue: 0,0:02:03.40,0:02:14.47,Default,,0000,0000,0000,,yerlərdə bərpa edən \Nqanun qəbul edir. Dialogue: 0,0:02:14.47,0:02:15.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu biraz qeyri-müəyyən idi. Dialogue: 0,0:02:25.78,0:02:27.72,Default,,0000,0000,0000,,Bəzi bölgələr var \Nidi ki, köləlik ortadan Dialogue: 0,0:02:27.72,0:02:30.86,Default,,0000,0000,0000,,qaldırılmamışdı. Dialogue: 0,0:02:30.86,0:02:32.25,Default,,0000,0000,0000,,Bunlara Martinikadakı,\NSent-Lüsiyadakı və Dialogue: 0,0:02:32.25,0:02:39.43,Default,,0000,0000,0000,,Tobaqodakı fransız koloniyaları aiddir. Dialogue: 0,0:02:39.43,0:02:43.62,Default,,0000,0000,0000,,Lakin Haitidə-- daha doğrusu \No zamankı Santo-Dominqoda-- Dialogue: 0,0:02:43.62,0:02:47.09,Default,,0000,0000,0000,,işlər biraz qarışıq idi. Dialogue: 0,0:02:47.09,0:02:48.68,Default,,0000,0000,0000,,Köləlik ləğv olunmuşdu, yoxsa\Nhələ də qalmaqda idi? Dialogue: 0,0:02:48.68,0:02:52.60,Default,,0000,0000,0000,,Görünür ki, Haitidə\Nqullar azad idi. Dialogue: 0,0:02:52.60,0:02:54.44,Default,,0000,0000,0000,,Yəni bunun Haiti üçün tam\Nolaraq nə mənaya Dialogue: 0,0:02:54.44,0:02:58.66,Default,,0000,0000,0000,,gəldiyi dəqiq deyildi, bununla\Nyanaşı, Haiti əhalisi bunun Dialogue: 0,0:02:58.66,0:03:00.18,Default,,0000,0000,0000,,baş verdiyindən belə xəbərsiz idi. Dialogue: 0,0:03:00.18,0:03:01.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu 1802-ci ilin mayında idi. Dialogue: 0,0:03:01.02,0:03:03.75,Default,,0000,0000,0000,,Dəqiqləşdirsək, Napoleon\NLeclercə uyğun bir vaxtda Dialogue: 0,0:03:03.75,0:03:09.50,Default,,0000,0000,0000,,köləliyi geri gətirmək üçün Dialogue: 0,0:03:09.50,0:03:13.63,Default,,0000,0000,0000,,qeyd göndərdi. Dialogue: 0,0:03:13.63,0:03:14.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu insanlar zarafat\Netmirdilər. Dialogue: 0,0:03:26.80,0:03:29.54,Default,,0000,0000,0000,,Onlar vəziyyətdən xəbərdar idilər. Dialogue: 0,0:03:29.54,0:03:31.02,Default,,0000,0000,0000,,Onlar bilirdi ki, Haitidə\Nnəzarəti əldə saxlamaq Dialogue: 0,0:03:31.02,0:03:35.26,Default,,0000,0000,0000,,üçün Toussaint Louverturun\Nkeçmiş generallarına, sağ Dialogue: 0,0:03:35.26,0:03:39.57,Default,,0000,0000,0000,,qollarına ehtiyacları olacaq. Dialogue: 0,0:03:39.57,0:03:41.86,Default,,0000,0000,0000,,Lakin bütün bu vaxt \Nərzində əsas niyyət Dialogue: 0,0:03:41.86,0:03:44.67,Default,,0000,0000,0000,,üstünlük qazandıqda köləliyi\Nyenidən bərpa etmək və Dialogue: 0,0:03:44.67,0:03:49.09,Default,,0000,0000,0000,,ağdərili olmayan insanların\Nhüquqlarını əlindən almaq idi. Dialogue: 0,0:03:49.09,0:03:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Artıq bu adamlar da ağılsız\Ndeyildilər. Dialogue: 0,0:03:53.35,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Dessalinesi xatırlayarsınız. Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.45,Default,,0000,0000,0000,,Bu onun şəkillərindən biridir. Dialogue: 0,0:03:58.45,0:04:00.56,Default,,0000,0000,0000,,O da keçmiş kölə idi və eyni zamanda \NToussaint Louverturun sağ qollarından Dialogue: 0,0:04:00.56,0:04:05.56,Default,,0000,0000,0000,,biri və çox bacarıqlı \Nbir general idi. Dialogue: 0,0:04:05.56,0:04:09.56,Default,,0000,0000,0000,,Xatırlaya biləcəyiniz kimi, Leclercə\Nqarşı mübarizənin sonuna yaxın Dialogue: 0,0:04:09.56,0:04:12.84,Default,,0000,0000,0000,,döyüşü dayandırıb\NToussaint Louvertura Dialogue: 0,0:04:12.84,0:04:15.85,Default,,0000,0000,0000,,yönəldiyini deyə bilərik. Dialogue: 0,0:04:15.85,0:04:18.41,Default,,0000,0000,0000,,Lakin o və Louverturun\Ndigər keçmiş izləyiciləri Dialogue: 0,0:04:18.41,0:04:22.14,Default,,0000,0000,0000,,olacaqları görə bilirdi. Dialogue: 0,0:04:22.14,0:04:24.17,Default,,0000,0000,0000,,O gizli qeydə müdaxilə\Netməklərinə belə ehtiyac yox idi. Dialogue: 0,0:04:24.17,0:04:26.32,Default,,0000,0000,0000,,Martinika, Tobaqo və \NSent-Lüsiyadan köləliyin Dialogue: 0,0:04:26.32,0:04:31.75,Default,,0000,0000,0000,,geri gətirələcəyinə dair \Nxəbər aldılar. Dialogue: 0,0:04:31.75,0:04:35.12,Default,,0000,0000,0000,,O zamanlar fransızlar köləlik \Nməsələrinə gəldikdə bəhsə Dialogue: 0,0:04:35.12,0:04:38.03,Default,,0000,0000,0000,,girə biləcəyiniz yaxud güvənə \Nbiləcəyiniz insanlar deyildilər. Dialogue: 0,0:04:38.03,0:04:42.36,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, Dessalines və yoldaşları \Nyenidən silahlandılar. Dialogue: 0,0:04:42.36,0:04:50.72,Default,,0000,0000,0000,,Dessalines Troussaint Louverturdan\Nçox fərqli biri idi. Dialogue: 0,0:04:50.72,0:04:54.21,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:04:54.21,0:04:56.08,Default,,0000,0000,0000,,Tək oxşarlıq o idi ki,\Nhər ikisi güclü hərbi Dialogue: 0,0:04:56.08,0:04:59.76,Default,,0000,0000,0000,,əsgərlər idi. Dialogue: 0,0:04:59.76,0:05:01.22,Default,,0000,0000,0000,,Ən böyük fərqlilik isə\NDessalinesin geri çəkiləcək Dialogue: 0,0:05:01.22,0:05:05.39,Default,,0000,0000,0000,,biri olmaması idi. Dialogue: 0,0:05:05.39,0:05:06.90,Default,,0000,0000,0000,,O göz qarşılığında göz\Nalmaqdan Dialogue: 0,0:05:12.38,0:05:17.66,Default,,0000,0000,0000,,qorxmurdu, deyə bilərik. Dialogue: 0,0:05:17.66,0:05:18.66,Default,,0000,0000,0000,,Yəni burada, qulların\Nüsyan ordusunun başında Dialogue: 0,0:05:18.66,0:05:22.67,Default,,0000,0000,0000,,Dessalines var idi. Dialogue: 0,0:05:22.67,0:05:25.20,Default,,0000,0000,0000,,Digər tərəfdə isə 40,000\Nəsgərlik qoşunu ilə Napoleon Dialogue: 0,0:05:25.20,0:05:28.80,Default,,0000,0000,0000,,ilə birlikdə Leclerc var idi. Dialogue: 0,0:05:28.80,0:05:33.54,Default,,0000,0000,0000,,Ancaq Dessalinesin\Nbəxtindən, sarı qızdırma-- Dialogue: 0,0:05:33.54,0:05:37.83,Default,,0000,0000,0000,,bu əslində o qədər də bəxt deyil. Dialogue: 0,0:05:37.83,0:05:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Hər tərəfdə insanlar öldü. Dialogue: 0,0:05:38.66,0:05:40.91,Default,,0000,0000,0000,,Ancaq bu, mübaribənin\Ngedişatını adadakı Afrika Dialogue: 0,0:05:40.91,0:05:46.90,Default,,0000,0000,0000,,əsilli insanların lehinə\Nçevirdi. Dialogue: 0,0:05:46.90,0:05:49.37,Default,,0000,0000,0000,,Sarı qızdırma adanı bürüdü, \NLeclerci öldürdü və Dialogue: 0,0:05:49.37,0:05:58.60,Default,,0000,0000,0000,,iyirmi minə yaxın-- ya da Dialogue: 0,0:05:58.60,0:06:02.00,Default,,0000,0000,0000,,oxuduğum rəqəmə görə\N24,000-- fransız əsgərinin Dialogue: 0,0:06:02.00,0:06:06.67,Default,,0000,0000,0000,,axırına çıxdı, digər 8,000\Nxəstəxanaya aparıldı. Dialogue: 0,0:06:06.67,0:06:08.43,Default,,0000,0000,0000,,Bu 32,000 əsgərin xidmətdən\Nçıxması deməkdir, beləliklə, Dialogue: 0,0:06:08.43,0:06:11.27,Default,,0000,0000,0000,,geriyə 8,000 əsgər qalır. Dialogue: 0,0:06:11.27,0:06:15.48,Default,,0000,0000,0000,,Bu birdən-birə gedişatı\Ntamamilə dəyişdirir, Dialogue: 0,0:06:15.48,0:06:17.91,Default,,0000,0000,0000,,üsyançı ordunun vuruşmalı\Nolduğu qüvvələrdə Dialogue: 0,0:06:17.91,0:06:22.53,Default,,0000,0000,0000,,rəqəmlər dəyişdi. Dialogue: 0,0:06:22.53,0:06:27.37,Default,,0000,0000,0000,,Lakin vəziyyət o qədər də\Nyaxşı deyildi çünki Leclerc-- Dialogue: 0,0:06:27.37,0:06:32.03,Default,,0000,0000,0000,,qeyd etdiyim kimi, ona kiçik \Nşeytan buynuzları vermişdim-- Dialogue: 0,0:06:32.03,0:06:35.11,Default,,0000,0000,0000,,o daha böyük şeytan buynuzlarına \Nlayiq Rochambeau Dialogue: 0,0:06:35.11,0:06:41.44,Default,,0000,0000,0000,,adlı biri tərəfindən əvəz olundu. Dialogue: 0,0:06:41.44,0:06:42.69,Default,,0000,0000,0000,,Onu Amerika İnqilabının\Nqəhrəmanı olan və onunla Dialogue: 0,0:06:45.31,0:06:48.77,Default,,0000,0000,0000,,eyni ada sahib olan atası\Nilə qarışdırmaq olmaz. Dialogue: 0,0:06:48.77,0:06:52.38,Default,,0000,0000,0000,,O amerikalıların tərəfində\NFransa üçün vuruşmuşdu. Dialogue: 0,0:06:52.38,0:06:56.81,Default,,0000,0000,0000,,Anladığım qədəri ilə\Nyaxşı birinə oxşayırdı. Dialogue: 0,0:06:56.81,0:07:00.04,Default,,0000,0000,0000,,Lakin oğlu həqiqətən pis biri idi. Dialogue: 0,0:07:00.04,0:07:03.57,Default,,0000,0000,0000,,Tarixdə birmənalı olaraq pis\Ndeyə biləcəyiniz çox az Dialogue: 0,0:07:03.57,0:07:06.69,Default,,0000,0000,0000,,adam var. Dialogue: 0,0:07:06.69,0:07:08.99,Default,,0000,0000,0000,,O isə onlardan biridir. Dialogue: 0,0:07:08.99,0:07:10.70,Default,,0000,0000,0000,,Artıq bir növ çarəsiz\Nvəziyyətdə idi, qüvvələri Dialogue: 0,0:07:10.70,0:07:15.09,Default,,0000,0000,0000,,sarı qızdırmadan məhv olmuşdu,\Nolduqca aqressiv bir Dialogue: 0,0:07:15.09,0:07:19.12,Default,,0000,0000,0000,,düşmənlə mübarizə aparırdı,\No müəyyən-- bunları Dialogue: 0,0:07:19.12,0:07:25.99,Default,,0000,0000,0000,,yazım, çünki həqiqətən\Ndəhşətli idilər. Dialogue: 0,0:07:25.99,0:07:28.18,Default,,0000,0000,0000,,Afrikalıları basdırırdı--\Nya da təxminimcə, Dialogue: 0,0:07:28.18,0:07:33.04,Default,,0000,0000,0000,,Afrikalı amerikalılar deməliyəm. Dialogue: 0,0:07:33.04,0:07:34.07,Default,,0000,0000,0000,,Keçmiş kölələri ya da Afrika \Nəsilli insanları basdırırdı-- Dialogue: 0,0:07:34.07,0:07:37.60,Default,,0000,0000,0000,,canlı olaraq həşərat\Nçuxurlarına basdırırdı. Dialogue: 0,0:07:37.60,0:07:44.98,Default,,0000,0000,0000,,İnsanları bəkməzdə \Ncanlı-canlı qaynadırdı. Dialogue: 0,0:07:47.96,0:07:50.44,Default,,0000,0000,0000,,Oxuduğum bir məqalədə\Ndeyirdi ki, bir nöqtədə o Dialogue: 0,0:07:58.58,0:08:01.65,Default,,0000,0000,0000,,evində bal keçirir və bütün nüfuzlu,\Nqarışıq irqli insanları çağırıb, Dialogue: 0,0:08:01.65,0:08:07.67,Default,,0000,0000,0000,,gecə yarısı olduğunda əmr \Nverirdi ki, bütün bu insanlar Dialogue: 0,0:08:07.67,0:08:11.63,Default,,0000,0000,0000,,qətl olunsun. Dialogue: 0,0:08:11.63,0:08:12.92,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:08:12.92,0:08:14.17,Default,,0000,0000,0000,,Bu qəddarlığının tək sərhədi\Nələ keçirə bildiyi insanlar idi, Dialogue: 0,0:08:18.98,0:08:22.71,Default,,0000,0000,0000,,xüsusilə Afrika əsilli\Ninsanlar. Dialogue: 0,0:08:22.71,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Zülmünün tək müsbət tərəfi\No idi ki, ilk dəfə Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:30.48,Default,,0000,0000,0000,,Afrika əsilli əhalini adada Dialogue: 0,0:08:30.48,0:08:36.55,Default,,0000,0000,0000,,birləşdirmişdi. Dialogue: 0,0:08:36.55,0:08:37.42,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, o, kölələri, keçmiş\Nkölələri və qarışıq irqli insanları Dialogue: 0,0:08:37.42,0:08:49.28,Default,,0000,0000,0000,,birləşdirmişdi. Dialogue: 0,0:08:49.28,0:08:50.53,Default,,0000,0000,0000,,Eyni vaxtda biz indi \N1803-cü ildəyik. Dialogue: 0,0:08:56.53,0:09:03.16,Default,,0000,0000,0000,,Daha öncə də dediyim kimi, Dialogue: 0,0:09:03.16,0:09:05.09,Default,,0000,0000,0000,,Britaniya ilə hələ də müharibədəyik. Dialogue: 0,0:09:05.09,0:09:06.34,Default,,0000,0000,0000,,Britaniya-- bunu daha öncə\Nqeyd edtmişdim-- onlar Dialogue: 0,0:09:11.12,0:09:14.50,Default,,0000,0000,0000,,dünyadakı ən üstün \Ndonanmaya sahib idi. Dialogue: 0,0:09:14.50,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu adam, nə qədər pis və\Nqəddar olsa da, Dessalineslə Dialogue: 0,0:09:25.60,0:09:30.20,Default,,0000,0000,0000,,üzləşmək məcburiyyətində\Nolacaqdısa, Napoleonun Dialogue: 0,0:09:30.20,0:09:33.21,Default,,0000,0000,0000,,dəstəyinə ehtiyacı var idi. Dialogue: 0,0:09:33.21,0:09:34.36,Default,,0000,0000,0000,,Bunu aydın ifadə eləyim. Dialogue: 0,0:09:34.36,0:09:37.39,Default,,0000,0000,0000,,Dessalines, daha öncə də\Nqeyd etdiyim kimi göz Dialogue: 0,0:09:37.39,0:09:40.80,Default,,0000,0000,0000,,qarşılığında göz almağa hazır idi. Dialogue: 0,0:09:40.80,0:09:42.15,Default,,0000,0000,0000,,Bir hadisə zamanı, Rochambeau\N500 üsyançı məhbusu diri-diri Dialogue: 0,0:09:42.15,0:09:47.67,Default,,0000,0000,0000,,basdırdı, sonra isə Dessalines\Ngedib 500 fransız məhbusunu asdı. Dialogue: 0,0:09:47.67,0:09:52.79,Default,,0000,0000,0000,,Yəni o qandan utanan\Nbiri deyildi. Dialogue: 0,0:09:52.79,0:09:55.60,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:09:55.60,0:09:58.54,Default,,0000,0000,0000,,Bu Toussaint Louverturdan\Nfərqli bir cəhət idi. Dialogue: 0,0:09:58.54,0:10:01.61,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir növ dərsdir. Dialogue: 0,0:10:01.61,0:10:02.47,Default,,0000,0000,0000,,Əgər bir düşmənlə döyüşürsüzsə,\Ndüşməninizin daha məqbul liderlərini Dialogue: 0,0:10:02.47,0:10:05.98,Default,,0000,0000,0000,,aradan çıxarsanız, onlara xəyanət\Netsəniz, özünüzə oxşar bir lider və Dialogue: 0,0:10:05.98,0:10:13.85,Default,,0000,0000,0000,,qəddarlığınız ortaya çıxa bilər. Dialogue: 0,0:10:13.85,0:10:18.05,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:10:18.05,0:10:22.62,Default,,0000,0000,0000,,Hər nəysə, bu qədər \Nşərh bəsdi. Dialogue: 0,0:10:22.62,0:10:25.33,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, səhnə quruldu. Dialogue: 0,0:10:25.33,0:10:27.47,Default,,0000,0000,0000,,Britaniya ilə müharibə. Dialogue: 0,0:10:27.47,0:10:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Britaniya dənizlərdə, xüsusilə \NKarib dənizində hökmranlıq edirdi. Dialogue: 0,0:10:28.34,0:10:31.94,Default,,0000,0000,0000,,Bu adamın keçmiş kölə\Nüsyanlarının liderinə qarşı Dialogue: 0,0:10:31.94,0:10:37.90,Default,,0000,0000,0000,,dəstəyə ehtiyacı var. Dialogue: 0,0:10:37.90,0:10:42.16,Default,,0000,0000,0000,,Napoleon onun itkilərini \Nazaldan biri kimi bilinir. Dialogue: 0,0:10:42.16,0:10:45.89,Default,,0000,0000,0000,,O bunu Misirdəki \Nqoşunları ilə etdi. Dialogue: 0,0:10:45.89,0:10:47.38,Default,,0000,0000,0000,,O, fərdləri həqiqətən \Nvecinə alan Dialogue: 0,0:10:47.38,0:10:49.97,Default,,0000,0000,0000,,biri deyildi. Dialogue: 0,0:10:49.97,0:10:50.50,Default,,0000,0000,0000,,Ona daha çox eqosu və\Ngücü vacib idi. Dialogue: 0,0:10:50.50,0:10:54.28,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, Napoleon onları\Nyarı yolda buraxır. Dialogue: 0,0:10:54.28,0:10:55.91,Default,,0000,0000,0000,,Napoleon baş verəcəkləri\Ngörə bilirdi. Dialogue: 0,0:11:02.79,0:11:03.80,Default,,0000,0000,0000,,O Britaniya donanmasından\Nqurtula bilməyəcəkdi. Dialogue: 0,0:11:03.80,0:11:06.66,Default,,0000,0000,0000,,Eyni vaxtda Napoleon avropada \Nbütün bu müharibələrdə Dialogue: 0,0:11:06.66,0:11:08.46,Default,,0000,0000,0000,,mübarizə aparırdı. Dialogue: 0,0:11:08.46,0:11:09.55,Default,,0000,0000,0000,,Xatırlayacağınız kimi, Fransa\Ninqilabı Fransanın Dialogue: 0,0:11:09.55,0:11:11.72,Default,,0000,0000,0000,,müflisləşməsi ilə sürətləndi. Dialogue: 0,0:11:11.72,0:11:14.09,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, Napoleon bu adamdan\Nəl çəkməkdən əlavə-- o isə Dialogue: 0,0:11:14.09,0:11:17.01,Default,,0000,0000,0000,,sonda layiq olduğunu alır--\NNapoleon həm də Dialogue: 0,0:11:17.01,0:11:18.20,Default,,0000,0000,0000,,qərb yarımkürəsində hər hansı\Nhakimiyyət yaxud koloniya Dialogue: 0,0:11:18.20,0:11:19.40,Default,,0000,0000,0000,,saxlamaqdan da əl çəkir. Dialogue: 0,0:11:19.40,0:11:23.91,Default,,0000,0000,0000,,Bundan əlavə, pul yığmaq üçün\NNapoleon Luiziananı da Dialogue: 0,0:11:23.91,0:11:25.15,Default,,0000,0000,0000,,amerikalılara satır. Dialogue: 0,0:11:25.15,0:11:30.32,Default,,0000,0000,0000,,Luiziana dedikdə yalnız\NLuiziana ştatının indiki Dialogue: 0,0:11:30.32,0:11:31.35,Default,,0000,0000,0000,,vəziyyətindən danışmıram, \Nhansı ki, bu qədər Dialogue: 0,0:11:31.35,0:11:34.30,Default,,0000,0000,0000,,böyüklükdədir. Dialogue: 0,0:11:34.30,0:11:36.93,Default,,0000,0000,0000,,Bura əslində mənim\Ndoğulduğum yerdir. Dialogue: 0,0:11:36.93,0:11:37.90,Default,,0000,0000,0000,,Biz bütün-- hardasa Birləşmiş \NŞtatların 1/3-i qədər ərazi Dialogue: 0,0:11:37.90,0:11:39.80,Default,,0000,0000,0000,,haqqında danışırıq. Dialogue: 0,0:11:39.80,0:11:42.08,Default,,0000,0000,0000,,Bunun hamısını satmışdı. Dialogue: 0,0:11:42.08,0:11:44.18,Default,,0000,0000,0000,,O çox çarəsiz vəziyyətdə idi. Dialogue: 0,0:11:44.18,0:11:45.58,Default,,0000,0000,0000,,Bu ərazini 15 milyon dollara\Nsatmışdı, bu Dialogue: 0,0:11:48.14,0:11:51.78,Default,,0000,0000,0000,,60 milyon frankın\Nqarşılığıdır. Dialogue: 0,0:11:51.78,0:11:56.33,Default,,0000,0000,0000,,Öyrəndiyimə görə, bu günün\Npul dəyəri ilə ölçdükdə Dialogue: 0,0:11:56.33,0:12:03.35,Default,,0000,0000,0000,,bu 10 milyard edir. Dialogue: 0,0:12:03.35,0:12:06.22,Default,,0000,0000,0000,,Əgər kimsə sizə desə ki,\N10 milyard qarşılığında Dialogue: 0,0:12:06.22,0:12:10.48,Default,,0000,0000,0000,,ABŞ-ın 1/3-i sizin olacaq,\Nbu çox yaxşı təklif olardı. Dialogue: 0,0:12:10.48,0:12:13.72,Default,,0000,0000,0000,,- Dialogue: 0,0:12:13.72,0:12:15.47,Default,,0000,0000,0000,,Bu günün pulu ilə 10 milyard. Dialogue: 0,0:12:15.47,0:12:16.85,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, 1803-cü ildə 15 milyon,\Nbu gün üçün isə 10 milyard, Dialogue: 0,0:12:16.85,0:12:19.10,Default,,0000,0000,0000,,yenə də böyük pul deyil,\Nancaq o çarəsiz idi. Dialogue: 0,0:12:19.10,0:12:23.12,Default,,0000,0000,0000,,Britaniyanın dənizlərdə ağalıq\Netdiyi və Avropada öz Dialogue: 0,0:12:23.12,0:12:24.73,Default,,0000,0000,0000,,problemləri ilə məşğul olduğu\Nbir dönəmdə dünyanın Dialogue: 0,0:12:24.73,0:12:27.66,Default,,0000,0000,0000,,o biri ucunda olan torpaqları\Nnəzarətdə saxlaya bilməyəcəkdi. Dialogue: 0,0:12:27.66,0:12:30.92,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, bu, amerikalılar \Nüçün yaxşı bir təklif oldu. Dialogue: 0,0:12:30.92,0:12:34.30,Default,,0000,0000,0000,,Açığı, o buranı amerikalılara\Nsatmasaydı belə, ya britaniyalılar Dialogue: 0,0:12:34.30,0:12:36.41,Default,,0000,0000,0000,,ya da amerikalılar buranı\Nonsuz da Dialogue: 0,0:12:36.41,0:12:38.58,Default,,0000,0000,0000,,alacaqdılar. Dialogue: 0,0:12:38.58,0:12:40.86,Default,,0000,0000,0000,,Beləliklə, Napoleon tərəfindən\Nkənarda buraxılan Dessalines Dialogue: 0,0:12:40.86,0:12:43.89,Default,,0000,0000,0000,,Rochambeaunu məğlub edir\Nvə sonda Dialogue: 0,0:12:43.89,0:12:48.51,Default,,0000,0000,0000,,Santo-Dominqonu\Nazad edir. Dialogue: 0,0:12:48.51,0:12:55.23,Default,,0000,0000,0000,,1804-cü il, 1 yanvar. Dialogue: 0,0:12:55.23,0:13:00.41,Default,,0000,0000,0000,,Dessalines onu azad elan \Nedir, və yeni ölkəni Dialogue: 0,0:13:00.41,0:13:09.25,Default,,0000,0000,0000,,yerli insanların adaya \Nverdiyi ada uyğun olaraq Dialogue: 0,0:13:09.25,0:13:13.83,Default,,0000,0000,0000,,Haiti adlandırır. Dialogue: 0,0:13:13.83,0:13:17.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu, dağlar ölkəsi \Nmənasına gəlir. Dialogue: 0,0:13:17.56,0:13:18.64,Default,,0000,0000,0000,,Bir qeyd etmək istəyirəm,\Nçünki bunu bilməyə Dialogue: 0,0:13:18.64,0:13:21.01,Default,,0000,0000,0000,,bilərsiz. Dialogue: 0,0:13:21.01,0:13:26.38,Default,,0000,0000,0000,,Haiti hələ də çox kasıb\Nbir ölkədir. Dialogue: 0,0:13:26.38,0:13:27.10,Default,,0000,0000,0000,,Bununla yanaşı, Dessalinesdən\Nsonra onun-- Dialogue: 0,0:13:27.10,0:13:32.03,Default,,0000,0000,0000,,sonra bu haqda videolar\Nçəkəcəm-- bir-birinin ardınca Dialogue: 0,0:13:32.03,0:13:35.23,Default,,0000,0000,0000,,bir çox diktatorları oldu. Dialogue: 0,0:13:35.23,0:13:38.62,Default,,0000,0000,0000,,İnsanlar çox çətin\Nzamanlar keçirdi. Dialogue: 0,0:13:38.62,0:13:39.28,Default,,0000,0000,0000,,Bunu göstərmək istəyirəm ki,\Nhəqiqətən pis bir Dialogue: 0,0:13:39.28,0:13:41.12,Default,,0000,0000,0000,,başlanğıc etdilər. Dialogue: 0,0:13:41.12,0:13:42.88,Default,,0000,0000,0000,,Çünki Dessalinesin 1804-cü ildə\Nmüstəqilliyini elan etməsinə Dialogue: 0,0:13:42.88,0:13:45.33,Default,,0000,0000,0000,,baxmayaraq, Fransızlar Haitini\N1805-ci ilə qədər-- Dialogue: 0,0:13:45.33,0:13:51.66,Default,,0000,0000,0000,,üzr istəyirəm-- 1825-ci ilə qədər\Ntanımadılar. Dialogue: 0,0:13:51.66,0:13:55.23,Default,,0000,0000,0000,,Deyə bilərsiniz ki, tanımaqları\Nkimin vecinədir? Dialogue: 0,0:13:55.23,0:14:04.73,Default,,0000,0000,0000,,Keçmiş müstəmləkəçinin nə\Ndüşündüyü kimin vecinədir? Dialogue: 0,0:14:04.73,0:14:08.49,Default,,0000,0000,0000,,Ancaq onlar Haitini tanıyana\Nqədər ona embarqo Dialogue: 0,0:14:08.49,0:14:11.18,Default,,0000,0000,0000,,tətbiq edirdilər. Dialogue: 0,0:14:11.18,0:14:12.89,Default,,0000,0000,0000,,Haiti ilə hər hansı ticarət\Nəlaqələri qurulmasına Dialogue: 0,0:14:12.89,0:14:14.05,Default,,0000,0000,0000,,imkan vemirdilər. Dialogue: 0,0:14:14.05,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Beləlikə, bu işləri\Nçətinləşdirirdi. Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:17.74,Default,,0000,0000,0000,,Tanınmaq üçün isə Haiti\NFransaya 90 milyon Dialogue: 0,0:14:17.74,0:14:20.13,Default,,0000,0000,0000,,borc ilə razılaşmalı idi. Dialogue: 0,0:14:20.13,0:14:27.03,Default,,0000,0000,0000,,Bunun nə qədər pul elədiyini\Naydınlaşdırsaq, bura kiçik Dialogue: 0,0:14:27.03,0:14:33.71,Default,,0000,0000,0000,,bir adadır-- ya da adanın\Nyarısı-- yeni azad olunmuş Dialogue: 0,0:14:39.29,0:14:42.68,Default,,0000,0000,0000,,kölələrdən ibarətdir və onlar\NFransaya borclu olurlar-- Dialogue: 0,0:14:42.68,0:14:50.44,Default,,0000,0000,0000,,bu əslində ABŞ və Böyük\NBritaniya tərəfindən Dialogue: 0,0:14:50.44,0:14:55.33,Default,,0000,0000,0000,,daha da gücləndirilir. Dialogue: 0,0:14:55.33,0:14:58.85,Default,,0000,0000,0000,,Bu sizə hətta keçmiş düşmənlərin\Nkiçik, yoxsul adaları sıxışdırmaq Dialogue: 0,0:14:58.85,0:15:00.14,Default,,0000,0000,0000,,üçün necə bir araya gələ Dialogue: 0,0:15:00.14,0:15:03.46,Default,,0000,0000,0000,,biləcəyini göstərir. Dialogue: 0,0:15:03.46,0:15:06.21,Default,,0000,0000,0000,,Lakin onlar Fransaya Amerikanın\NLuiziana üçün ödədiyi Dialogue: 0,0:15:06.21,0:15:08.10,Default,,0000,0000,0000,,puldan 1.5 dəfə çox\Nborclu olacaqdılar. Dialogue: 0,0:15:08.10,0:15:14.09,Default,,0000,0000,0000,,Bu 60 milyon frank idi. Dialogue: 0,0:15:14.09,0:15:18.24,Default,,0000,0000,0000,,Bütün Luiziananı ələ keçirmişdilər. Dialogue: 0,0:15:18.24,0:15:19.53,Default,,0000,0000,0000,,İndi isə Fransa Haitiyə deyirdi ki,\Nbizə 90 milyon frank borclusan. Dialogue: 0,0:15:19.53,0:15:20.72,Default,,0000,0000,0000,,Bu, bu günün pulu ilə təxminən \N14 ya da 15 milyard Dialogue: 0,0:15:20.72,0:15:24.83,Default,,0000,0000,0000,,dollar edir. Bu yarım milyon\Nəhalisi olan yeni azad olunmuş Dialogue: 0,0:15:24.83,0:15:28.47,Default,,0000,0000,0000,,kölələr üçün keçərli idi. Dialogue: 0,0:15:28.47,0:15:33.58,Default,,0000,0000,0000,,Yəni bir növ dəhşətli\Nmiqdarda borc idi. Dialogue: 0,0:15:33.58,0:15:36.23,Default,,0000,0000,0000,,Aydınlaşdırsaq, bu, 19-cu\Nəsrin əvvəlində çılğın Dialogue: 0,0:15:36.23,0:15:37.97,Default,,0000,0000,0000,,müstəmləkəçilərin bunu etməyə\Nməcbur etməsi kimi deyildi. Dialogue: 0,0:15:37.97,0:15:41.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu borc faizlə birlikdə 1947-ci \Nilə qədər ödənmədi. Dialogue: 0,0:15:41.29,0:15:46.15,Default,,0000,0000,0000,,Borc ödəməyə \Ndavam edirdilər. Dialogue: 0,0:15:46.15,0:15:58.72,Default,,0000,0000,0000,,Yaraya duz bassaq, borcun\Nsəbəbinin əmlak itkisi Dialogue: 0,0:15:58.72,0:16:00.48,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu iddia edirdilər. Dialogue: 0,0:16:00.48,0:16:05.58,Default,,0000,0000,0000,,Buna görə də Fransa \Niddia edirdi ki, Haiti Dialogue: 0,0:16:05.58,0:16:09.74,Default,,0000,0000,0000,,onlara əmlak itkisi üçün\Npul borcludur. Dialogue: 0,0:16:09.74,0:16:12.42,Default,,0000,0000,0000,,Əmlak itkisinin sırasına\Ntorpaq və qullar da Dialogue: 0,0:16:12.42,0:16:13.78,Default,,0000,0000,0000,,daxil idi. Dialogue: 0,0:16:17.69,0:16:20.84,Default,,0000,0000,0000,,İndi azadlığınıza qovuşduğunuza\Ngörə sizə sahib olma hüququnu Dialogue: 0,0:16:20.84,0:16:23.30,Default,,0000,0000,0000,,itirdiyimiz üçün bizə\Nxeyli pul borclusunuz. Dialogue: 0,0:16:23.30,0:16:26.86,Default,,0000,0000,0000,,Bu bir növ yaraya duz basmaq kimi idi. Dialogue: 0,0:16:26.86,0:16:31.48,Default,,0000,0000,0000,,Əslində bu rəqəmi ilk dəfə öyrənəndə\Nçox təəccüblənmişdim ki, Dialogue: 0,0:16:31.48,0:16:32.89,Default,,0000,0000,0000,,belə bir kasıb, kiçik ölkə\Nazadlığını əldə etmək üçün Dialogue: 0,0:16:32.89,0:16:34.81,Default,,0000,0000,0000,,inkişaf etmiş qərb ölkəsinə\N1947-ci ilə qədər Dialogue: 0,0:16:34.81,0:16:38.31,Default,,0000,0000,0000,,borc ödəməyə davam edib. Dialogue: 0,0:16:38.31,0:16:43.36,Default,,0000,0000,0000,,-