0:00:01.053,0:00:03.174
Tüm ebeveynlerin korkulu rüyası:

0:00:04.033,0:00:07.613
20 Temmuz 2012

0:00:08.692,0:00:11.494
Sabah 4.30'da telefonum çalıyor.

0:00:12.399,0:00:15.111
Oğlum Alex'in kız arkadaşı Amanda,

0:00:15.135,0:00:16.621
kendinden geçmiş bir şekilde

0:00:17.565,0:00:21.550
"Tom, birileri silahlı saldırı düzenledi,

0:00:21.574,0:00:23.809
beni olay yerinden [br]apar topar uzaklaştırdılar.

0:00:24.579,0:00:26.241
Orada kalmama izin vermediler.

0:00:26.265,0:00:28.787
Kalmak istedim ama beni çıkardılar." dedi.

0:00:30.638,0:00:32.249
Amanda'ya sordum:

0:00:32.273,0:00:34.611
"İyi misin? Yaralandın mı yoksa?"

0:00:35.455,0:00:39.086
"Hayır" dedi, "Ben iyiyim."

0:00:39.110,0:00:41.307
"Alex hayatımı kurtardı."

0:00:42.536,0:00:43.936
Daha sonra

0:00:43.960,0:00:47.017
"Alex nerede?" diye sordum.

0:00:47.781,0:00:50.029
Hıçkırıklar içindeydi

0:00:50.053,0:00:52.688
"Bilmiyorum, onu bulamıyoruz.

0:00:52.712,0:00:54.400
Beni olay yerinden uzaklaştırdılar.

0:00:54.424,0:00:55.659
Dışarı çıkardılar.

0:00:55.683,0:00:57.112
Onu vurdular.

0:00:57.136,0:00:59.944
Onu uyandırmaya çalıştım ama başaramadım.

0:00:59.968,0:01:01.786
Bir türlü gözlerini açmıyordu.

0:01:01.810,0:01:05.285
Beni oradan uzaklaştırdılar.[br]Onu bırakmak istemedim"

0:01:06.856,0:01:10.047
Ben de Amanda'ya

0:01:12.253,0:01:14.226
"Onu en son gördüğünde

0:01:15.229,0:01:16.726
kanaması var mıydı?

0:01:17.607,0:01:23.734
Üzerinde onun kanı var mı?" diye sordum.

0:01:24.855,0:01:29.139
Ağlıyordu, "Evet, hem de çok" dedi

0:01:29.163,0:01:30.805
ve daha çok ağlamaya başladı.

0:01:32.886,0:01:34.438
Alex, Amanda'yı seviyordu.

0:01:35.088,0:01:38.243
Dünyanın en onurlu insanlarından biriydi,

0:01:38.267,0:01:40.319
henüz 24 yaşındaydı,

0:01:41.376,0:01:45.135
sevdiği kadın yaşasın diye

0:01:45.159,0:01:47.791
kendi hayatını riske atmıştı.

0:01:49.298,0:01:52.914
Eğer bir daha gözünü açmazsa

0:01:54.486,0:01:55.867
öleceğinden emindim.

0:01:58.890,0:02:00.176
Daha yeni,

0:02:01.624,0:02:02.982
önceki gece

0:02:03.910,0:02:06.059
Karım Caren

0:02:06.083,0:02:07.974
ve küçük oğlumla birlikte

0:02:09.704,0:02:12.081
tatil için Hawaii'ye gelmiştik.

0:02:13.453,0:02:14.871
Tamı tamına

0:02:15.883,0:02:18.595
5310 km uzaktaydık.

0:02:20.294,0:02:24.872
Caren ile birlikte telaş içinde[br]onun numarasını çaldırdık

0:02:24.896,0:02:26.060
ama boşunaydı.

0:02:26.084,0:02:28.105
Birkaç tane mesaj attık.

0:02:29.727,0:02:31.668
Sonra da medyayı takip ettik.

0:02:32.582,0:02:34.388
Ama haberler sadece

0:02:35.896,0:02:38.301
katille ilgiliydi.

0:02:38.325,0:02:40.498
Bubi tuzağı evini bile gösteriyorlardı.

0:02:42.126,0:02:45.861
Aurora polis merkezini aradık

0:02:45.885,0:02:48.590
fakat cevap vermiyorlardı.

0:02:48.614,0:02:50.968
Tabii sonradan onlara da hak verdik.

0:02:51.669,0:02:53.271
İşleri başlarından aşkındı.

0:02:54.355,0:02:57.561
12 ölü ve 70 yaralıyla uğraşıyorlardı.

0:02:58.619,0:03:01.249
Öyle kötü bir katliamdı ki

0:03:01.273,0:03:05.842
kurbanlardan bazıları polis araçlarıyla

0:03:05.866,0:03:07.734
hastaneye yetiştirilmişti

0:03:07.758,0:03:10.596
çünkü ambulans kalmamıştı.

0:03:12.562,0:03:16.573
Korkunç ve kaotik bir olaydı.

0:03:19.169,0:03:21.309
Alex'i bir daha asla göremeyecektik.

0:03:22.692,0:03:26.920
Yaraları o kadar ağırdı ki

0:03:26.920,0:03:29.004
annesinin bile

0:03:29.028,0:03:31.241
ona bakmasına izin verememiştim.

0:03:31.265,0:03:36.011
Onu sonsuza dek o şekilde [br]hatırlamasını istemedim.

0:03:37.392,0:03:40.635
Peki defalarca kimi görmek[br]zorunda bırakıldık?

0:03:40.659,0:03:42.027
Katili elbette.

0:03:42.476,0:03:45.567
Her yerde onun fotoğrafları vardı.

0:03:46.796,0:03:50.160
Altı paragraflık bir yazıda

0:03:51.674,0:03:56.569
onun ismi tam 41 kere geçiyordu.

0:03:57.427,0:04:00.664
Medya, onu ünlü yaptı.

0:04:02.468,0:04:05.962
Ama benim ilk oğlum Alex,

0:04:05.986,0:04:07.311
bir kahraman olarak

0:04:08.134,0:04:11.837
o haberlerin hiçbirinde yoktu.

0:04:13.464,0:04:18.468
O an Caren'le, medyanın[br]Columbine'den beri

0:04:19.431,0:04:23.243
bu toplu katliamlara karşı[br]izlediği tutumun yanlış olduğunu

0:04:23.243,0:04:25.184
fark ettik.

0:04:25.961,0:04:28.264
Araştırma yapmaya başladık.

0:04:29.666,0:04:31.636
Şunu gördük ki

0:04:31.660,0:04:33.492
eğer medyayı,

0:04:34.476,0:04:36.494
habercilik anlayışlarını değiştirebilirsek

0:04:36.494,0:04:40.262
bu tarz katliamların sayısını azaltabilir

0:04:40.286,0:04:41.872
ve hayatlar kurtarabiliriz.

0:04:43.148,0:04:50.106
(Alkışlar)

0:04:52.074,0:04:53.646
Şöyle açıklayayım:

0:04:55.829,0:05:00.979
Bu tarz katliamlar yapanların[br]neredeyse hepsi

0:05:01.003,0:05:02.849
ortak bir özellik taşıyor.

0:05:04.035,0:05:06.228
Ne olduğunu tahmin edebiliyor musunuz?

0:05:08.468,0:05:10.363
Şöhret istiyorlardı.

0:05:11.273,0:05:13.454
Ünlü olmak istiyorlardı.

0:05:13.478,0:05:15.372
Aslında bu katiller

0:05:15.396,0:05:20.946
bunu bizlere kendileri söylüyorlar.

0:05:21.684,0:05:23.993
Katil Sandy Hook,

0:05:24.017,0:05:26.235
daha önce toplu katliam yapanların

0:05:26.259,0:05:31.085
ve öldürdükleri kişi sayılarının [br]olduğu bir liste taşıyordu.

0:05:31.982,0:05:36.988
Orlando Pulse gece kulübündeki[br]katliamın faili ise

0:05:38.200,0:05:41.374
saldırıyı gerçekleştirirken

0:05:41.398,0:05:43.451
yerel haber istasyonlarını aramış

0:05:43.475,0:05:48.244
sonra da viral olup olmadığını [br]kontrol etmek için Facebook'a bakmış.

0:05:49.355,0:05:51.192
Parkland katliamının faili

0:05:51.996,0:05:55.222
bir video kaydetti

0:05:55.246,0:05:57.095
ve paylaştı.

0:05:57.119,0:05:58.269
Videoda şunu söylüyordu:

0:05:59.170,0:06:02.906
"Beni haberlerde gördüğünüzde[br]kim olduğumu öğreneceksiniz."

0:06:03.981,0:06:08.662
Aurora katliamının faili, psikiyatristine

0:06:08.686,0:06:14.886
bilimle dünyada iz bırakamayacağını

0:06:14.910,0:06:17.510
ama insanları patlatırsa

0:06:17.510,0:06:19.725
ünlü olabileceğini düşündüğünü söylemiş.

0:06:20.932,0:06:23.143
En çok konuşulanlardan biri,

0:06:23.167,0:06:26.584
Umpqua Community College[br]katliamının faili ise,

0:06:26.608,0:06:31.056
blogunda eski bir toplu katliam faili için

0:06:31.080,0:06:32.917
şunları söylemiş:

0:06:32.941,0:06:36.747
"Onun gibi insanlar genelde yalnızlar

0:06:36.771,0:06:39.652
ve kimse tarafından tanınmazlar

0:06:39.676,0:06:42.196
ama biraz kan döktüklerinde

0:06:42.220,0:06:45.144
tüm dünya kim olduklarını öğrenir."

0:06:45.881,0:06:51.537
Kimsenin tanımadığı bir adam [br]artık herkes tarafından tanınıyordu.

0:06:51.561,0:06:55.642
Ekranlarda onun yüzü,

0:06:55.666,0:06:57.452
dudaklarda onun ismi vardı.

0:06:57.476,0:06:59.628
Herkes onu konuşuyordu.

0:07:00.898,0:07:02.474
Bunu bir günde başarmıştı.

0:07:04.277,0:07:06.817
Görünen o ki ne kadar insan öldürürsen

0:07:08.020,0:07:09.972
o kadar konuşulursun.

0:07:12.003,0:07:14.426
Bunlar sadece birkaç örnek.

0:07:15.501,0:07:17.411
Anlatmakla bitmez.

0:07:17.435,0:07:21.937
Bu katiller bizlere ünlü olmak[br]istediklerini söylüyorlar.

0:07:21.961,0:07:24.486
Tıpkı önceki katiller gibi.

0:07:24.510,0:07:31.141
Medya da onlara istediklerini[br]vermeye devam ediyor:

0:07:31.165,0:07:32.948
Şöhret.

0:07:35.763,0:07:38.539
Bireysel silahlanma hassas bir konu.

0:07:39.579,0:07:44.374
Akıl sağlığı konusu ise oldukça karmaşık.

0:07:45.541,0:07:47.609
İkisinin de düzelmesi zaman alacak.

0:07:49.308,0:07:52.397
Ancak bu kıyımları azaltmak için

0:07:52.421,0:07:55.517
meclisin toplanmasına gerek yok.

0:07:56.213,0:07:59.219
İhtiyacımız olan tek şey

0:07:59.243,0:08:03.119
medya üreticilerinin [br]ve tüketicilerinin bilinçli olmaları

0:08:03.143,0:08:06.240
ve kötü şöhreti ödüllendirmemeleri.

0:08:06.771,0:08:12.821
(Alkışlar)

0:08:15.928,0:08:17.605
Böylece hayatlar kurtarmak için

0:08:18.613,0:08:20.990
Caren ile "No Notoriety,"[br]kampanyasını başlattık

0:08:22.171,0:08:24.917
ve toplumumuzu korumak için

0:08:24.941,0:08:27.193
medyanın uyması gereken

0:08:27.217,0:08:31.105
araştırmalarla desteklenmiş[br]bazı prensipler sunduk.

0:08:31.607,0:08:36.659
Bir: Bu katillerin zihin yapılarını

0:08:36.854,0:08:38.192
sosyal yapılarını

0:08:38.216,0:08:42.190
ve ortak güdülerini paylaşın

0:08:42.214,0:08:46.390
ama isimlerini ve fotoğraflarını[br]mümkün olduğunca az kullanın.

0:08:46.414,0:08:48.148
Tabii eğer kanun kaçağı değillerse.

0:08:48.789,0:08:53.881
İki: Makalelerde katillerin isimlerini

0:08:53.905,0:08:55.368
en fazla bir kez kullanın,

0:08:55.392,0:08:57.157
başlıklarda asla kullanmayın

0:08:57.181,0:09:00.359
ve haberin dikkat çeken yerlerine[br]asla fotoğrafını koymayın.

0:09:00.788,0:09:01.948
Üçe gelirsek...

0:09:03.206,0:09:04.362
Üç.

0:09:04.386,0:09:05.441
(Kahkahalar)

0:09:05.465,0:09:06.951
Rakamlarla aram iyi sayılmaz.

0:09:06.975,0:09:08.181
(Kahkahalar)

0:09:09.154,0:09:14.831
Katillerin kamuyla paylaştığı materyalleri

0:09:14.855,0:09:16.642
asla yayımlamayın.

0:09:17.326,0:09:22.680
(Alkışlar)

0:09:25.058,0:09:26.813
Açık olmak gerekirse

0:09:26.837,0:09:29.649
Bu kimsenin anayasal özgürlüklerini

0:09:29.673,0:09:33.257
ihlal etmek değil.

0:09:33.281,0:09:36.401
Bu sansür değil.

0:09:36.425,0:09:39.189
Medyadan sadece

0:09:39.213,0:09:44.312
temel ilkelerini [br]iyileştirmesini istiyoruz.

0:09:44.336,0:09:46.051
Mesela,

0:09:46.075,0:09:50.066
medya kaçırılan gazeticilerle ilgili

0:09:50.146,0:09:51.955
haber yapmayarak

0:09:51.979,0:09:53.954
onları koruyor.

0:09:55.106,0:09:57.516
Medya, cinsel taciz mağdurlarının

0:09:57.540,0:09:59.472
ve intihar edenlerin

0:09:59.496,0:10:04.009
fotoğraflarını ve isimlerini paylaşmıyor.

0:10:04.033,0:10:07.652
Bu sorumlu gazetecilik uygulamaları,

0:10:07.676,0:10:10.476
toplumun güvenliğini sağlarken

0:10:10.500,0:10:12.883
bilme hakkı için

0:10:12.907,0:10:15.029
hiçbir engel oluşturmuyor.

0:10:15.717,0:10:18.119
Akademik çalışmalar,

0:10:19.043,0:10:21.519
ortalama bir gazete okuyucusunun

0:10:21.543,0:10:24.796
katillerle ilgili daha az şey[br]görmek istediğini gösteriyor.

0:10:26.205,0:10:27.416
Bunun yerine medya,

0:10:28.335,0:10:32.315
katledilen ve yaralanan mağdurların

0:10:33.450,0:10:37.397
resimlerini ve isimlerini paylaşmalı.

0:10:37.421,0:10:39.175
Yani asıl kahramanların.

0:10:39.199,0:10:41.154
Hatta ilk yardımcıların da.

0:10:42.075,0:10:43.227
Yapılması gereken...

0:10:43.251,0:10:46.761
(Alkışlar)

0:10:48.444,0:10:57.320
Akıl sağlığı ve toplum güvenliği [br]uzmanları tarafından sunulan verileri

0:10:57.320,0:10:58.924
ve analizleri yayımlamalılar.

0:10:59.643,0:11:01.329
Tüm uzmanlar buna katılıyor.

0:11:02.189,0:11:04.216
FBI,

0:11:04.240,0:11:07.000
Uluslararası Polis Birliği,

0:11:07.024,0:11:10.680
Major City Chiefs Association,

0:11:10.704,0:11:11.990
A.L.E.R.T.,

0:11:12.941,0:11:17.056
ve ilk yardımcıları[br]bu katliamları yapanlara karşı

0:11:17.056,0:11:21.513
eğitmek için görevlendirilen [br]kolluk kuvvetleri.

0:11:21.761,0:11:25.363
Hepsi "Şöhrete Hayır" kampanyasının [br]ilkelerini onaylıyorlar.

0:11:26.200,0:11:29.761
Aslında FBI, 2014 senesinde

0:11:29.785,0:11:35.275
aynı fikri destekleyen "İsimlendirmeyin" [br]kampanyasını başlatmıştı.

0:11:35.931,0:11:39.590
Amerika Psikiyatri Derneği de

0:11:39.590,0:11:45.329
katillerin olabildiğince az[br]betimlenmesi gerektiğini düşünüyor.

0:11:46.258,0:11:49.256
Yine aynı fikir,

0:11:49.280,0:11:51.765
Yeni Zelanda Başbakanının

0:11:51.765,0:11:54.646
Christchurch'teki saldırı sonrası[br]yaptığı çağrıyla birlikte

0:11:54.646,0:11:56.772
tüm dünyaya yayılmış oldu.

0:11:57.595,0:12:02.345
Fakat ne kadar değişmesini istesek de

0:12:02.369,0:12:06.043
medya kuruluşları kâr amacı güdüyor.

0:12:06.706,0:12:11.275
Biz onları sorumlu tutmadığımız[br]sürece değişmeyecekler.

0:12:12.930,0:12:16.865
(Alkışlar)

0:12:17.354,0:12:20.889
Medya, reklamlar sayesinde

0:12:20.913,0:12:22.626
gelir elde ediyor.

0:12:22.650,0:12:26.442
Bu reklamları da görüntülenme[br]ve tıklanma sayılarına göre alıyor.

0:12:26.983,0:12:33.983
Eğer herhangi bir içeriğin tıklanma[br]ve görüntülenme sayısını düşürürsek

0:12:34.007,0:12:37.433
medya o içeriği sunuş biçimini[br]değiştirmek zorunda kalır.

0:12:38.313,0:12:43.501
Yani bir daha bir medya kuruluşunun,

0:12:43.525,0:12:47.818
gazete, internet, radyo [br]ya da televizyon fark etmez,

0:12:47.842,0:12:54.320
bu katillerin isimlerini ve fotoğraflarını[br]kullandığını görürseniz,

0:12:54.344,0:12:55.505
izlemeyi bırakın

0:12:56.406,0:12:58.062
dinlemeyi bırakın

0:12:58.086,0:12:59.930
tıklamayı bırakın

0:12:59.954,0:13:01.532
beğenmeyi bırakın

0:13:01.556,0:13:03.325
ve paylaşmayı bırakın.

0:13:03.349,0:13:07.067
Bu haber kuruluşlarının üreticilerine,

0:13:07.091,0:13:09.793
editörlerine, istasyon müdürlerine

0:13:09.793,0:13:14.123
ve hatta CEO'larına yazın.

0:13:14.147,0:13:19.292
Bu haberlere reklam verenleri[br]bir yere not edin

0:13:19.316,0:13:21.579
ve CEO'larına yazın.

0:13:22.101,0:13:23.748
Çünkü birlikte,

0:13:24.573,0:13:28.650
medyayı, toplumun güvenliği lehinde

0:13:28.674,0:13:31.010
hareket etmeye zorlayabiliriz.

0:13:31.034,0:13:32.710
Kâr için değil.

0:13:34.453,0:13:36.311
Alex için çok geç,

0:13:37.239,0:13:39.422
artık ailem için çok geç.

0:13:40.108,0:13:43.394
Bir gün bize katılmak istemiyorsanız[br]lütfen kayıtsız kalmayın.

0:13:44.315,0:13:46.720
Kimse bunu yaşamak istemez.

0:13:47.378,0:13:49.115
Bedeli çok ağır.

0:13:50.178,0:13:53.188
Henüz kurban olmamış insanlar için

0:13:53.212,0:13:56.767
hâlâ çok geç değil.

0:13:56.791,0:13:58.708
Bu katliamları

0:13:59.795,0:14:04.009
azaltacak güce sahibiz.

0:14:04.544,0:14:05.827
Bu gücü kullanalım.

0:14:06.264,0:14:07.494
Teşekkürler.

0:14:07.873,0:14:13.119
(Alkışlar)