WEBVTT

00:00:02.000 --> 00:00:04.000
Մարտին Լյութեր Քինգը

00:00:04.000 --> 00:00:06.000
չէր ասում

00:00:06.000 --> 00:00:08.000
«Ես մղձավանջի մեջ եմ,»

00:00:08.000 --> 00:00:11.000
երբ աջակցում էր քաղաքացիական իրավունքի շարժմանը:

00:00:11.000 --> 00:00:14.000
Նա ասում էր, «Ես մի երազանք ունեմ»:

00:00:14.000 --> 00:00:16.000
Ես էլ մի երազանք ունեմ:

00:00:16.000 --> 00:00:18.000
Ես երազում եմ, որ մենք դադարենք մտածել

00:00:18.000 --> 00:00:21.000
թե ապագան մղձավանջ է լինելու,

00:00:21.000 --> 00:00:23.000
այլ մտածենք, որ այն մարտահրավեր է լինելու,

00:00:23.000 --> 00:00:25.000
որովհետև եթե դուք պատկերացնեք

00:00:25.000 --> 00:00:29.000
վերջին ժամանակների որևէ հանրահայտ ֆիլմ,

00:00:29.000 --> 00:00:32.000
ապա կնկատեք, որ դրա գրեթե բոլորը տեսարանները մարդկության համար

00:00:32.000 --> 00:00:34.000
աղետալի են:

00:00:34.000 --> 00:00:36.000
Կարծում եմ, այս ֆիլմը

00:00:36.000 --> 00:00:39.000
«Ճանապարհը», ներկայիս ամենածանր դիտվող ֆիլմերից է:

00:00:39.000 --> 00:00:41.000
Սա կինոարտադրության հրաշալի գործ է,

00:00:41.000 --> 00:00:43.000
սակայն ամեն ինչ ավերված է

00:00:43.000 --> 00:00:46.000
ու անշունչ:

00:00:46.000 --> 00:00:48.000
Միայն հայր ու որդի,

00:00:48.000 --> 00:00:51.000
որ փորձում են գոյատևել, քայլում են ճանապարհի երկայնքով:

00:00:51.000 --> 00:00:53.000
Եվ ես կարծում եմ, որ այն բնապահպանական շարժումը,

00:00:53.000 --> 00:00:55.000
որին ես մասնակցում եմ,

00:00:55.000 --> 00:00:57.000
հանցակից է եղել

00:00:57.000 --> 00:00:59.000
ապագայի այս տեսարանը ստեղծելուն:

NOTE Paragraph

00:00:59.000 --> 00:01:01.000
Բավականին երկար ժամանակ,

00:01:01.000 --> 00:01:03.000
մենք տարածել ենք կատարվելիք իրադարձությունների

00:01:03.000 --> 00:01:05.000
մղձավանջային տեսարանը:

00:01:05.000 --> 00:01:08.000
Մենք կենտրոնացել ենք ամենավատ սցենարի վրա:

00:01:08.000 --> 00:01:10.000
Մենք կնետրոնացել ենք խնդիրների վրա:

00:01:10.000 --> 00:01:12.000
Եվ մենք ընդհանրապես չենք մտածել

00:01:12.000 --> 00:01:14.000
լուծումների մասին:

00:01:14.000 --> 00:01:16.000
Կարելի է ասել` մենք գործի ենք դրել վախը,

00:01:16.000 --> 00:01:19.000
մարդկանց ուշադրությունը գրավելու համար:

00:01:19.000 --> 00:01:22.000
Եվ ցանկացած հոգեբան ձեզ կասի,

00:01:22.000 --> 00:01:24.000
որ օրգանիզմի վախը

00:01:24.000 --> 00:01:26.000
կապված է թռիչքի մեխանիզմի հետ:

00:01:26.000 --> 00:01:29.000
Դա կռվի և թռիչքի մեխանիզմի մասն է,

00:01:29.000 --> 00:01:31.000
որը գործում է, երբ կենդանին վախենում է,

00:01:31.000 --> 00:01:33.000
պատկերացրեք եղնիկին:

00:01:33.000 --> 00:01:36.000
Եղնիկը շատ դանդաղ սառչում է,

00:01:36.000 --> 00:01:38.000
երբ պատրաստվում է փախչել:

00:01:38.000 --> 00:01:40.000
Եվ ես կարծում եմ, որ նույնը տեղի է ունենում մեզ հետ,

00:01:40.000 --> 00:01:43.000
երբ մարդկանց խնդրում ենք ներգրավվել

00:01:43.000 --> 00:01:46.000
բնապահպանական վատթարացման և կլիմայի փոփոխության մեր օրակարգին:

00:01:46.000 --> 00:01:49.000
Մարդիկ սառչում են և փախչում,

00:01:49.000 --> 00:01:51.000
որովհետև մենք գործի ենք դնում վախը:

00:01:51.000 --> 00:01:54.000
Եվ ես կարծում եմ, որ բնապահպանական շարժումը պետք է տարածվի,

00:01:54.000 --> 00:01:56.000
և պետք է սկսենք մտածել

00:01:56.000 --> 00:01:58.000
թե ինչ է առաջընթացը:

NOTE Paragraph

00:01:58.000 --> 00:02:01.000
Ինչի՞ նման կլինի մարդկության շատ բարելավումը:

00:02:01.000 --> 00:02:03.000
Եվ այն խնդիրներից մեկը, որին մենք բախվում ենք, կարծում եմ,

00:02:03.000 --> 00:02:06.000
այն է, որ միայն այն մարդիկ, ովքեր մենաշնորհ են ունեցել շուկայում,

00:02:06.000 --> 00:02:08.000
առաջընթացի տեսանկյունից

00:02:08.000 --> 00:02:11.000
կազմում են ֆինանսական առաջընթացի սահմանումը,

00:02:11.000 --> 00:02:14.000
իսկ առաջընթացի տնտեսական սահմանումն այն է,

00:02:14.000 --> 00:02:16.000
որ ինչ-որ ձևով

00:02:16.000 --> 00:02:18.000
եթե մենք ստանում ենք իսկական գումարներ առաջ գնալու համար,

00:02:18.000 --> 00:02:21.000
ապա դա նշանակում է, որ ամեն ինչ լավ է լինելու,

00:02:21.000 --> 00:02:23.000
լինի դա արժեթղթերի շուկայի հետ կապված,

00:02:23.000 --> 00:02:25.000
թե ՀՆԱ-ի

00:02:25.000 --> 00:02:27.000
ու տնտեսական աճի

00:02:27.000 --> 00:02:29.000
որ ինչ-որ չափով կյանքը լավին է գնալու:

00:02:29.000 --> 00:02:32.000
Սա ինչ որ տեղ վերաբերում է մարդկային ագահությանը

00:02:32.000 --> 00:02:34.000
քան վախին.

00:02:34.000 --> 00:02:36.000
ավելի շատը ավելի լավ է:

00:02:36.000 --> 00:02:39.000
Դե լավ: Արևմտյան աշխարհում բավականաչափ ագահություն կա:

00:02:39.000 --> 00:02:42.000
Հնարավոր է, որ աշխարհի որոշ մասերում չկա, բայց մեզ մոտ բավականաչափ կա:

00:02:42.000 --> 00:02:45.000
Եվ մենք երկար ժամանակ իմացել ենք, որ դա լավ չափում չէ:

00:02:45.000 --> 00:02:47.000
ազգերի բարեկեցության համար:

00:02:47.000 --> 00:02:50.000
Փաստորեն, ազգային հաշվառման համակարգի ճարտարապետը`

00:02:50.000 --> 00:02:53.000
Սիմոն Կուզնեցը, 1930-ականներին

00:02:53.000 --> 00:02:55.000
ասաց. «ազգերի բարեկեցությունը

00:02:55.000 --> 00:02:58.000
հազիվ թե կարողանա դուրս բերվել իրենց ազգային եկամուտից»:

00:02:58.000 --> 00:03:00.000
Բայց մենք ստեղծել ենք ազգային հաշվառման այնպիսի համակարգ,

00:03:00.000 --> 00:03:02.000
որը ամուր հիմքերով հենված է արտադրության

00:03:02.000 --> 00:03:04.000
և արտադրական հումքի վրա:

00:03:04.000 --> 00:03:07.000
Եվ անշուշտ, սա հավանաբար պատմական բնույթ է կրում և ունեցել է իր ժամանակը:

00:03:07.000 --> 00:03:10.000
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ մենք շատ բաներ արտադրելու կարիք ունեինք:

00:03:10.000 --> 00:03:13.000
Եվ, անշուշտ, մենք այնքան հաջողակ էինք որոշ տեսակի բաներ արտադրելու հարցում,

00:03:13.000 --> 00:03:16.000
որ տապալեցինք Եվրոպայի մեծ մասը և հետո ստիպված էինք վերակառուցել այն:

00:03:16.000 --> 00:03:18.000
Եվ այդպես մեր ազգային հաշվառման համակարգը

00:03:18.000 --> 00:03:21.000
կենտրոնացավ այն բաների վրա, որոնք մենք կարող ենք արտադրել:

NOTE Paragraph

00:03:21.000 --> 00:03:24.000
Բայց շուտով` 1968 թվականին,

00:03:24.000 --> 00:03:27.000
այս հեռատես մարդը` Ռոբերտ Քեննեդին,

00:03:27.000 --> 00:03:30.000
իր տարաբախտ նախագահական քարոզարշավի սկզբում

00:03:30.000 --> 00:03:33.000
ներկայացրեց համախառն ազգային արդյունքի

00:03:33.000 --> 00:03:35.000
երբևէ եղած

00:03:35.000 --> 00:03:37.000
տապալման ամենացայտուն ծրագիրը:

00:03:37.000 --> 00:03:40.000
Եվ նա ավարտեց իր ճառը հետևյալ արտահայտությամբ.

00:03:40.000 --> 00:03:42.000
«Համախառն ազգային արդյունքը

00:03:42.000 --> 00:03:45.000
չափում է ամեն ինչ, բացի

00:03:45.000 --> 00:03:47.000
այն բանից, ինչը որ կյանքն արժեքավոր է դարձնում»:

00:03:47.000 --> 00:03:50.000
Ինչ տարօրինակ է, որ առաջխաղացման մեր չափումը`

00:03:50.000 --> 00:03:53.000
առաջխաղացման մեր գերակշռող չափումը, հասարակության մեջ

00:03:53.000 --> 00:03:55.000
չափում է ամեն ինչ,

00:03:55.000 --> 00:03:58.000
բացի նրանից, ինչը կյանքը դարձնում է արժեքավոր:

00:03:58.000 --> 00:04:01.000
Ես հավատացած եմ, որ եթե Քեննեդին այսօր կենդանի լիներ,

00:04:01.000 --> 00:04:04.000
նա ինձ նման վիճակագիրներին կխնդրեր

00:04:04.000 --> 00:04:06.000
գնալ և պարզել,

00:04:06.000 --> 00:04:08.000
թե ինչն է կյանքը արժեքավոր դարձնում:

00:04:08.000 --> 00:04:10.000
Նա կխնդրեր մեզ վերափոխել

00:04:10.000 --> 00:04:12.000
մեր ազգային հաշվառման համակարգն այնպես,

00:04:12.000 --> 00:04:14.000
որ այն հիմնված լինի

00:04:14.000 --> 00:04:17.000
այնպիսի կարևոր բաների վրա,ինչպիսիք են հասարակական արդարությունը,

00:04:17.000 --> 00:04:19.000
կայունությունը

00:04:19.000 --> 00:04:21.000
և ժողովրդի բարեկեցությունը:

NOTE Paragraph

00:04:21.000 --> 00:04:23.000
Եվ իսկապես, հասարակագետներն արդեն գնացել

00:04:23.000 --> 00:04:25.000
և ամբողջ աշխարհին տվել են այդ հարցերը:

00:04:25.000 --> 00:04:27.000
Սա համաշխարհային հետազոտությունից է:

00:04:27.000 --> 00:04:30.000
Այն մարդկանց հարցնում է, թե ինչ են նրանք ուզում:

00:04:30.000 --> 00:04:33.000
Եվ զարմանալի չէ, որ ամբողջ աշխարհի մարդիկ

00:04:33.000 --> 00:04:35.000
ասում են, որ նրանք ուզում են

00:04:35.000 --> 00:04:37.000
երջանկություն իրենց,

00:04:37.000 --> 00:04:39.000
իրենց ընտանիքների,երեխաների

00:04:39.000 --> 00:04:41.000
համայնքների համար:

00:04:41.000 --> 00:04:43.000
Լավ, նրանք կարծում են, որ փողը չնչին կարևորություն ունի:

00:04:43.000 --> 00:04:46.000
Այն կարևոր է, բայց ոչ այնքան, որքան երջանկությունն

00:04:46.000 --> 00:04:49.000
ու սերը:

00:04:49.000 --> 00:04:52.000
Մենք բոլորս էլ կյանքում սիրելու և սիրված լինելու կարիք ունենք:

00:04:52.000 --> 00:04:54.000
Դա այնքան կարևոր չէ, որքան առողջությունը:

00:04:54.000 --> 00:04:57.000
Մենք ուզում ենք առողջ լինել և ապրել լիարժեք կյանքով:

00:04:57.000 --> 00:05:00.000
Դրանք բնական մարդկային ցանկություններ են:

00:05:00.000 --> 00:05:03.000
Ի՞նչու վիճակագիրները հաշվի չեն առնում դրանք:

00:05:03.000 --> 00:05:06.000
Ի՞նչու այս պայմաններում մենք չենք մտածում ազգերի առաջընթացի մասին

00:05:06.000 --> 00:05:09.000
մեր ունեցածի մասին մտածելու փոխարեն:

00:05:09.000 --> 00:05:12.000
Եվ իսկապես սա այն է, ինչ ես արել եմ իմ հասուն կյաքի ընթացքում

00:05:12.000 --> 00:05:14.000
ես մտածել եմ ինչպես ենք մենք չափում երջանկությունը,

00:05:14.000 --> 00:05:16.000
բարեկեցությունը,

00:05:16.000 --> 00:05:18.000
ինչպես կարող ենք մենք դա անել բնապահպանական սահմանափակումների պայմաններում:

NOTE Paragraph

00:05:18.000 --> 00:05:20.000
Այն կազմակերպությունում, որի համար աշխատում եմ մենք ստեղծեցինք

00:05:20.000 --> 00:05:22.000
Նոր Տնտեսական Հիմնադրամ

00:05:22.000 --> 00:05:25.000
մի բան, որ կոչվում է Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչ,

00:05:25.000 --> 00:05:28.000
որովհետև մենք կարծում ենք, որ մարդիկ ու մոլորակը պետք է երջանիկ լինեն:

00:05:28.000 --> 00:05:31.000
Ինչու՞ մենք չենք ստեղծում առաջընթացի չափում, որը ցույց է տալիս դա:

00:05:31.000 --> 00:05:33.000
Եվ մեր արածը հետևյալն է`

00:05:33.000 --> 00:05:35.000
մենք ասում ենք, որ երկրի առավելագույն ձեռքբերումն այն է,

00:05:35.000 --> 00:05:37.000
թե ինչքանով է վերջինիս հաջողվում

00:05:37.000 --> 00:05:40.000
իր քաղաքացիների համար երջանիկ ու առողջ կյանք ապահովել:

00:05:40.000 --> 00:05:42.000
Դա պետք է լինի

00:05:42.000 --> 00:05:44.000
մոլորակի վրա գտնվող յուրաքանչյուր երկրի նպատակը:

00:05:44.000 --> 00:05:46.000
Բայց մենք պետք է հիշենք,

00:05:46.000 --> 00:05:49.000
որ դրա համար հիմնարար ներդրում գոյություն ունի,

00:05:49.000 --> 00:05:52.000
այսինքն` մոլորակի ռեսուրսներից ինչքանն ենք մենք օգտագործում:

00:05:52.000 --> 00:05:55.000
Մենք բոլորս ապրում ենք մի մոլորակի վրա: Այն մեզ բոլորիս է անհրաժեշտ:

00:05:55.000 --> 00:05:58.000
Դա առավելագույն հազվագյուտ ռեսուրսն է,

00:05:58.000 --> 00:06:01.000
մի մոլորակ, որն անհրաժեշտ է բոլորիս:

00:06:01.000 --> 00:06:04.000
Եվ տնտեսագիտությանը հետաքրքրում է այդ հազվադեպությունը:

00:06:04.000 --> 00:06:06.000
Երբ այն ունի հազվադեպ ռեսուրս,

00:06:06.000 --> 00:06:08.000
որից ուզում է

00:06:08.000 --> 00:06:10.000
ցանակալի եկամուտ ստանալ,

00:06:10.000 --> 00:06:13.000
մտածում է արդյունավետության տեսանկյունից:

00:06:13.000 --> 00:06:16.000
Տնտեսագիտությունը մտածում է այն մասին, թե որքան վնաս ենք մենք ստացել մեր դոլարի դիմաց:

00:06:16.000 --> 00:06:18.000
Եվ սա այն չափումն է, որը ցույց է տալիս, թե որքան բարեկեցիկ կյանք ենք ունեցել

00:06:18.000 --> 00:06:21.000
մեր մոլորակի ռեսուրսի օգտագործման հաշվին:

00:06:21.000 --> 00:06:23.000
Դա արդյունավետության չափում է:

00:06:23.000 --> 00:06:26.000
Եվ հավանաբար ձեզ ապացուցելու ամենահեշտ ուղին

00:06:26.000 --> 00:06:28.000
այս գծագիրը ձեզ ցույց տալն է:

NOTE Paragraph

00:06:28.000 --> 00:06:31.000
Գծագրի հորիզոնական մասում

00:06:31.000 --> 00:06:33.000
«էկոլոգիական հետքն է»,

00:06:33.000 --> 00:06:36.000
որը մեր օգտագործած ռեսուրսների

00:06:36.000 --> 00:06:38.000
և մոլորակի վրա գործադրվող ճնշման չափն է:

00:06:38.000 --> 00:06:40.000
Մեծ մասը վատ է:

00:06:40.000 --> 00:06:42.000
Ուղղահայաց մասում

00:06:42.000 --> 00:06:44.000
այն չափումն է, որը կոչվում է «երջանիկ կյանքի տարիներ»:

00:06:44.000 --> 00:06:46.000
Դա ազգերի բարեկեցության մասին է:

00:06:46.000 --> 00:06:49.000
Դա երջանկությամբ պայմանավորված կյանքի տևողությունն է:

00:06:49.000 --> 00:06:52.000
Դա երկրների կյանքի որակին և քանակին է նման:

00:06:52.000 --> 00:06:55.000
Եվ այս դեղին կետը, որ դուք տեսնում եք, համաշխարհային միջինն է:

00:06:55.000 --> 00:06:57.000
Հիմա ազգերի հսկայական համախմբում կա:

00:06:57.000 --> 00:06:59.000
համաշխարհային միջինի շուրջ:

00:06:59.000 --> 00:07:02.000
Գծագրի վերին աջ կողմում

00:07:02.000 --> 00:07:05.000
այն երկրներն են, որոնք բավականին լավ պայմաններում են և բարեկեցություն են ապահովում,

00:07:05.000 --> 00:07:07.000
բայց նրանք մոլորակը շատ են օգտագործում դրան հասնելու համար:

00:07:07.000 --> 00:07:09.000
Դրանք են ԱՄՆ-ն,

00:07:09.000 --> 00:07:12.000
այս եռանկյունիների մեջ վերցված են արևմտյան այլ երկրներ

00:07:12.000 --> 00:07:14.000
և Պարսից ծոցի մի քանի երկրներ:

00:07:14.000 --> 00:07:17.000
Դրան հակառակ` գծագրի ներքևի ձախ կողմում

00:07:17.000 --> 00:07:20.000
այն երկրներն են, որոնք չեն ապահովում շատ բարեկեցություն,

00:07:20.000 --> 00:07:23.000
որպես կանոն դրանք Սահարային հարող աֆրիկական երկրներն են:

00:07:23.000 --> 00:07:25.000
Հոբեսյան տեսանկյունից`

00:07:25.000 --> 00:07:27.000
կյանքը կարճ և դաժան է այնտեղ:

00:07:27.000 --> 00:07:30.000
Այս երկրներից շատերում կյանքի միջին տևողությունը

00:07:30.000 --> 00:07:33.000
ընդամենը 40 տարի է:

00:07:33.000 --> 00:07:35.000
Մալարիան, ՄԻԱՎ/ ԶԻԱՀ –ը

00:07:35.000 --> 00:07:37.000
սպանում են շատ մարդկանց

00:07:37.000 --> 00:07:39.000
աշխարհի այս տարածաշրջաններում:

NOTE Paragraph

00:07:39.000 --> 00:07:41.000
Իսկ հիմա լավ լուրերի մասին:

00:07:41.000 --> 00:07:43.000
Մի քանի երկրներ էլ կան, այստեղ վերևում` դեղին եռանկյունիների մեջ,

00:07:43.000 --> 00:07:45.000
որոնք ավելի լավ վիճակում են, քան համաշխարհային միջինը,

00:07:45.000 --> 00:07:47.000
և դրանք տեղակայված են գծագրի վերին ձախ մասում:

00:07:47.000 --> 00:07:49.000
Պետք է ձգտել այս գծագրի տվյալների իրականացմանը:

00:07:49.000 --> 00:07:52.000
Մենք ուզում ենք լինել ձախ կողմի ամենավերևում, որտեղ լավ կյանքը մի ամբողջ երկիր չի արժենա:

00:07:52.000 --> 00:07:54.000
Դրանք Լատինական Ամերիկայի երկրներն են:

00:07:54.000 --> 00:07:56.000
Ամենավերին այս երկրում

00:07:56.000 --> 00:07:58.000
ես չեմ եղել:

00:07:58.000 --> 00:08:00.000
Գուցե ձեզանից ոմանք եղել են:

00:08:00.000 --> 00:08:02.000
Կոստա Ռիկա:

00:08:04.000 --> 00:08:06.000
Կոստա Ռիկայում

00:08:06.000 --> 00:08:09.000
կյանքի միջին տևողությունը 78 ու կես տարի է:

00:08:09.000 --> 00:08:12.000
Դա ավելի երկար է, քան ԱՄՆ-ում:

00:08:13.000 --> 00:08:16.000
Դրանք, ըստ Gallup համաշխարհային հարցման ամենավերջին արդյունքների`

00:08:16.000 --> 00:08:19.000
մոլորակի ամենաերջանիկ երկրներն են,

00:08:19.000 --> 00:08:22.000
ավելի քան Շվեյցարին և Դանիան:

00:08:22.000 --> 00:08:24.000
Դրանք ամենաերջանիկ վայրերն են:

00:08:24.000 --> 00:08:26.000
Նրանք դրան են հասնում

00:08:26.000 --> 00:08:28.000
գործի դնելով

00:08:28.000 --> 00:08:31.000
արևմտյան աշխարհում օգտագործվող

00:08:31.000 --> 00:08:34.000
ռեսուրսների քառորդ մասը:

NOTE Paragraph

00:08:34.000 --> 00:08:37.000
Ի՞նչ է տեղի ունենում այնտեղ:

00:08:37.000 --> 00:08:39.000
Ի՞նչ է կատարվում Կոստա Ռիկայում:

00:08:39.000 --> 00:08:41.000
Մենք կարող ենք նայել որոշ տվյալների:

00:08:41.000 --> 00:08:44.000
Նրանց էլեկտրականության 99 տոկոսը գալիս է վերականգնվող ռեսուրսներից:

00:08:44.000 --> 00:08:46.000
Նրանց կառավարությունը առաջիններից մեկն է, որը նախատեսում է

00:08:46.000 --> 00:08:49.000
ածխածնի չեզոք գոտում լինել մինչև 2021 թվականը:

00:08:49.000 --> 00:08:52.000
Նրանք վերացրեցին բանակը:

00:08:52.000 --> 00:08:54.000
1949 թվականին

00:08:54.000 --> 00:08:56.000
1949.

00:08:56.000 --> 00:08:58.000
Եվ նրանք ներդրում ունեցան այնպիսի հասարակական ծրագրերում,

00:08:58.000 --> 00:09:00.000
ինչպիսիք են առողջությունը և կրթությունը:

00:09:00.000 --> 00:09:03.000
Նրանց գրագիտության մակարդակը ամենաբարձրն է Լատինական Ամերիկայում

00:09:03.000 --> 00:09:05.000
և աշխարհում:

00:09:05.000 --> 00:09:07.000
Նրանք նաև լատինական Վայբ խումբ ունեն, այնպես չէ:

00:09:07.000 --> 00:09:09.000
Նրանք սոցիալապես կապակցված են:

00:09:09.000 --> 00:09:11.000
(Ծիծաղ)

00:09:11.000 --> 00:09:14.000
Խնդիրը այնքան հավանական է, և մենք պետք է մտածենք այն մասին,

00:09:14.000 --> 00:09:16.000
որ ապագան

00:09:16.000 --> 00:09:18.000
չպետք է լինի հյուսիս-ամերիկյան,

00:09:18.000 --> 00:09:20.000
արևմտաեվրոպական:

00:09:20.000 --> 00:09:23.000
Այն կարող է լինել լատինամերիկյան:

00:09:23.000 --> 00:09:25.000
Եվ խնդիրն այստեղ իսկապես

00:09:25.000 --> 00:09:28.000
համաշխարհային միջինին հասցնելն է:

00:09:28.000 --> 00:09:30.000
Ահա թե ինչ պետք է անենք մենք:

00:09:30.000 --> 00:09:32.000
Եվ եթե մենք պատրաստվում ենք դա անել,

00:09:32.000 --> 00:09:35.000
մենք պետք է երկրները ներքևից տեղափոխենք

00:09:35.000 --> 00:09:38.000
գծագրի աջ կողմ:

00:09:38.000 --> 00:09:41.000
Եվ այդ դեպքում մենք սկսում ենք ստեղծել երջանիկ մոլորակ:

00:09:41.000 --> 00:09:43.000
Սա հարցին լուծում տալու մի միջոց է:

NOTE Paragraph

00:09:43.000 --> 00:09:45.000
Հարցին լուծում տալու մեկ այլ ուղին ժամանակի միտումները հաշվի առնելն է:

00:09:45.000 --> 00:09:48.000
Մենք աշխարհի ամեն երկրին վերաբերող լավ տվյալներ չունենք,

00:09:48.000 --> 00:09:51.000
բայց մի քանի ամենահարուստ երկրների, տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության խմբավորման համար ունենք:

00:09:51.000 --> 00:09:54.000
Եվ սա այդ ժամանակի բարեկեցության միտումն է,

00:09:54.000 --> 00:09:56.000
մի փոքր բարձրացում,

00:09:56.000 --> 00:09:58.000
բայց դա միտում է էկոլոգիական հետքի վրա:

00:09:58.000 --> 00:10:01.000
Եվ այսպես, խիստ երջանիկ-մոլորակ մեթոդաբանության մեջ

00:10:01.000 --> 00:10:03.000
մենք ավելի քիչ արդյունավետ ենք դարձել

00:10:03.000 --> 00:10:05.000
մեր առավելագույն հազվդեպ ռեսուրսը

00:10:05.000 --> 00:10:08.000
մեր ուզած եկամուտին վերածելու հարցում:

00:10:08.000 --> 00:10:11.000
Եվ ես կարծում եմ, որ խնդիրն իսկապես այն է,

00:10:11.000 --> 00:10:13.000
որ հավանաբար այս սենյակում գտնվող յուրաքանչյուր ոք

00:10:13.000 --> 00:10:15.000
կցանկանա, որ հասարակությունը 2050 թվական թևակոխի

00:10:15.000 --> 00:10:18.000
առանց աղետալի

00:10:18.000 --> 00:10:20.000
դեպքերի:

00:10:20.000 --> 00:10:22.000
Իրականում, դա այնքան էլ հեռու չէ:

00:10:22.000 --> 00:10:24.000
Դա մարդկային կյանքի տևողության կեսի չափ է հեռու:

00:10:24.000 --> 00:10:26.000
Եվ այսօր դպրոց գնացող երեխան

00:10:26.000 --> 00:10:28.000
2050 թվականին իմ տարիքին կլինի:

00:10:28.000 --> 00:10:31.000
Սա շատ հեռավոր ապագան չէ:

00:10:31.000 --> 00:10:34.000
Ահա այսպիսին է Միացյալ Թագավորության կառավարության նպատակը

00:10:34.000 --> 00:10:37.000
ածխածնի և ջերմոցային արտանետումների վրաբերյալ:

00:10:38.000 --> 00:10:41.000
Եվ ես ձեզ ասում եմ, սա սովորական գործ չէ:

00:10:41.000 --> 00:10:43.000
Սա փոխում է մեր գործը:

00:10:43.000 --> 00:10:46.000
Սա փոխում է մեր` կազմակերպություններ ստեղծելու ուղին,

00:10:46.000 --> 00:10:49.000
մենք վարում ենք մեր կառավարության քաղաքականությունը և ապրում ենք մեր կյանքով:

00:10:49.000 --> 00:10:51.000
Եվ բանն այն է,

00:10:51.000 --> 00:10:53.000
որ մենք պետք է շարունակենք ավելացնել բարեկեցությունը:

00:10:53.000 --> 00:10:55.000
Ոչ ոք չի կարող հարցումներ կատարել

00:10:55.000 --> 00:10:58.000
ու ասել, որ կյանքի որակը վատթարանում է:

00:10:58.000 --> 00:11:00.000
Ես կարծում եմ, որ մեզանից ոչ ոք

00:11:00.000 --> 00:11:02.000
չի ուզում, որ մարդկության առաջընթացը կանգ առնի:

00:11:02.000 --> 00:11:04.000
Կարծում եմ` մենք ուզում ենք, որ այն շարունակվի:

00:11:04.000 --> 00:11:06.000
Կարծում եմ` մենք ուզում ենք, որ մարդկության մեծ մասը շարունակի բարեկեցիկ կյանքով ապրել:

00:11:06.000 --> 00:11:09.000
Եվ ես կարծում եմ, որ այստեղ են առաջ գալիս այն մարդիկ ովքեր ժխտում կամ էլ չեն հավատում մթնոլորտի փոփոխությանը:

00:11:09.000 --> 00:11:12.000
Կարծում եմ, սա այն է, ինչ նրանք ուզում են: Նրանք ուզում են, որ կյանքի որակը շարունակի բարելավվել:

00:11:12.000 --> 00:11:15.000
Նրանք ուզում են պահպանել այն, ինչ ունեն:

00:11:15.000 --> 00:11:17.000
Եվ եթե մենք ներգրավելու ենք նրանց,

00:11:17.000 --> 00:11:19.000
կարծում եմ, սա այն է ինչ մենք պետք է անենք:

00:11:19.000 --> 00:11:22.000
Եվ դա նշանակում է, որ մենք իսկապես պետք է ավելի շատ բարձրացնենք արդյունավետությունը:

NOTE Paragraph

00:11:22.000 --> 00:11:25.000
Հիմա շատ հեշտ է գծագիրներ ու նման բաներ գծելը,

00:11:25.000 --> 00:11:28.000
բայց խնդիրն այն է, որ մենք պետք է անդրադառնանք այդ կորերին:

00:11:28.000 --> 00:11:30.000
Եվ ահա թե որտեղից մենք կարող ենք մի թերթ հանել

00:11:30.000 --> 00:11:33.000
համակարգերի տեսությունից, համակարգի ինժեներների մասին

00:11:33.000 --> 00:11:35.000
որտեղ նրանք ստեղծում են հետադարձ կապեր,

00:11:35.000 --> 00:11:38.000
և ճիշտ ժամանակին ճշգրիտ տեղեկատվություն են տեղադրում:

00:11:38.000 --> 00:11:41.000
«Ներկան» մարդկանց շատ է մոտիվացնում:

00:11:41.000 --> 00:11:43.000
Դուք ձեր տանը տեղադրում եք էներգետիկ հաշվիչ

00:11:43.000 --> 00:11:45.000
և տենում եք` ինչքա՞ն էլեկտրականություն եք օգտագործում այս պահին,

00:11:45.000 --> 00:11:47.000
ի՞նչ արժե դա,

00:11:47.000 --> 00:11:50.000
ձեր երեխաները գնում և շատ արագ անջատում են լույսերը:

00:11:50.000 --> 00:11:53.000
Ինչպե՞ս կգործի դա հասարակության շրջանակում:

00:11:53.000 --> 00:11:55.000
Ինչու՞ եմ ես ամեն երեկո ռադիոյով լսում

00:11:55.000 --> 00:11:58.000
ՖԹՖԲ 100/ֆայնենշլ Թայմս Ֆոնդային բորսա/, Դոու Ջոնսի, դոլար ֆունտ հարաբերակցության մասին.

00:11:58.000 --> 00:12:01.000
ես նույնիսկ չգիտեմ ինչի է դոլար ֆունտ հարաբերակցությունը լավ նորություն համարվում:

00:12:01.000 --> 00:12:03.000
Եվ ինչի՞ համար եմ ես լսում դա:

00:12:03.000 --> 00:12:06.000
Ինչու՞ ես չեմ լսում, թե երեկ ինչքա՞ն էլեկտրաէներգիա են օգտագործել Բրիտանիան

00:12:06.000 --> 00:12:08.000
կամ Ամերիկան:

00:12:08.000 --> 00:12:10.000
Մենք բավարարում ենք մեր երեք տոկոս տարեկան ծրագիրը`

00:12:10.000 --> 00:12:12.000
կրճատելով ածխաթթու գազի արտանետումները:

00:12:12.000 --> 00:12:14.000
Ահա այսպես դուք ստեղծում եք կոլեկտիվ նպատակ:

00:12:14.000 --> 00:12:17.000
Դուք տեղադրում եք այն ԶԼՄ-ներում և սկսում մտածել դրա մասին:

00:12:17.000 --> 00:12:20.000
Եվ մեզ անհրաժեշտ է դրական հետադարձ կապ,

00:12:20.000 --> 00:12:22.000
որը բարելավում է բարեկեցությունը:

00:12:22.000 --> 00:12:25.000
Կառավարական մակարդակում, նրանք պետք է ստեղծեն բարեկեցության ազգային հաշիվներ:

00:12:25.000 --> 00:12:28.000
Գործնական մակարդակում, դուք պետք է հետևեք ձեր գործառուների բարեկեցությանը,

00:12:28.000 --> 00:12:30.000
որն ինչպես գիտենք իսկապես կապված է ստեղծարարության հետ,

00:12:30.000 --> 00:12:32.000
որն էլ կապված է նորարարությանը,

00:12:32.000 --> 00:12:35.000
և մենք շատ նորարարությունների կարիք ենք ունենալու, այս բնապահպանական հարցերին առնչվելիս:

00:12:35.000 --> 00:12:38.000
Անհատական մակարդակում ևս մենք այդ թեթև հրումների կարիքն ունենք:

00:12:39.000 --> 00:12:42.000
Գուցե մեզ տվյալներ անհրաժեշտ չեն, բայց մեզ պետք են հիշեցումներ:

00:12:42.000 --> 00:12:45.000
Միացյալ Թագավորությունում գոյություն ունի առողջապահության խիստ հաղորդագրություն,

00:12:45.000 --> 00:12:47.000
որը սահմանում է, որ օրական պետք է հինգ միրգ ու բանջարեղեն ուտել

00:12:47.000 --> 00:12:50.000
և ինչքան մարմնամարզություն պետք է անել, ինչը ինձ մոտ երբեք լավ չի ստացվում:

00:12:50.000 --> 00:12:53.000
Ի՞նչ կապ ունեն դրանք երջանկության հետ:

00:12:53.000 --> 00:12:55.000
Որո՞նք են այն հինգ բաները, որ դուք պետք է անեք ամեն օր

00:12:55.000 --> 00:12:57.000
ավելի երջանիկ լինելու համար:

NOTE Paragraph

00:12:57.000 --> 00:13:00.000
Մի քանի տարի առաջ մենք գիտության կառավարման համակարգի համար մի նախագիծ կազմեցինք,

00:13:00.000 --> 00:13:03.000
մի հսկայական ծրագիր, որը կոչվում էր Կանխատեսության ծրագիր.

00:13:03.000 --> 00:13:05.000
դրա մեջ ներգրավված էին շատ մարդիկ, բազմաթիվ փորձագետներ,

00:13:05.000 --> 00:13:08.000
բոլոր վկայությունները հիմնավորված էին, դա մի հսկայական հատոր էր:

00:13:08.000 --> 00:13:11.000
Բայց մեր արած աշխատանքը այն մասին էր, թե ի՞նչ հինգ դրական գործողություններ դուք կարող եք կատարել

00:13:11.000 --> 00:13:13.000
ձեր կյանքի բարեկեցությունը բարելավելու համար:

00:13:13.000 --> 00:13:15.000
Եվ բանն այն է,

00:13:15.000 --> 00:13:17.000
որ դրանք միանգամայն երջանկության գաղտնիքները չեն,

00:13:17.000 --> 00:13:20.000
այլ դրանք այն բաներն են, որոնցից կբխի երջանկությունը:

NOTE Paragraph

00:13:20.000 --> 00:13:23.000
Եվ դրանցից առաջինը կապված է այն բանի հետ,

00:13:23.000 --> 00:13:25.000
որ ձեր հասարակական հարաբերությունները

00:13:25.000 --> 00:13:28.000
ձեր կյանքի ամենակարևոր անկյունաքարերն են:

00:13:28.000 --> 00:13:30.000
Դուք ժամանակ եք տրամադրում ձեր սիրելիների հետ անցկացնելու

00:13:30.000 --> 00:13:32.000
և լիցքաթափվելու համար:

00:13:32.000 --> 00:13:34.000
Եթե ոչ, ապա տրամադրեք:

00:13:34.000 --> 00:13:36.000
Երկրորդը ակտիվ լինելն է:

00:13:36.000 --> 00:13:39.000
Վատ տրամադրութունից դուրս գալու ամենաարագ միջոցը հետևյալն է`

00:13:39.000 --> 00:13:42.000
դուրս եկեք, զբոսնեք, միացրեք ռադիոն և պարեք:

00:13:42.000 --> 00:13:45.000
Ակտիվ լինելը հրաշալի է մեզ դրական տրամադրություն ապահովելու համար:

00:13:45.000 --> 00:13:48.000
Երրորդը ուշադրություն դարձնելն է:

00:13:48.000 --> 00:13:51.000
Ինչքանո՞վ եք դուք տեղեկացված աշխարհում տեղի ունեցածի,

00:13:51.000 --> 00:13:54.000
եղանակների փոփոխության, ձեզ շրջապատող մարդկանց մասին:

00:13:54.000 --> 00:13:57.000
Դուք նկատու՞մ եք` ինչ է կատարվում ձեր շուրջը, ինչ միջավայրում եք դուք`

00:13:57.000 --> 00:13:59.000
հիմնվելով ուշադրության և

00:13:59.000 --> 00:14:01.000
իմացավարքային թերապիայի բազմաթիվ տվյալների վրա,

00:14:01.000 --> 00:14:04.000
որը շատ անհրաժեշտ է մեր բարեկեցության համար:

00:14:04.000 --> 00:14:06.000
Չորրոդը անընդհատ սովորելն է,

00:14:06.000 --> 00:14:08.000
ինչը շատ կարևոր է

00:14:08.000 --> 00:14:10.000
սովորել ամբողջ կյանքի ընթացքում:

00:14:10.000 --> 00:14:13.000
Տարեց մարդիկ, ովքեր անընդհատ սովորում են և հետաքրքրասեր են,

00:14:13.000 --> 00:14:16.000
ավելի լավ առողջական տվյալներ ունեն, քան նրանք, ովքեր սկսում են նահանջել:

00:14:16.000 --> 00:14:18.000
Բայց պարտադիր չէ, որ դա լինի ֆորմալ ուսուցում, դրա հիմքում գիտելիք ստանալը չէ:

00:14:18.000 --> 00:14:20.000
Դա ավելի շատ հետաքրքրասիրություն է:

00:14:20.000 --> 00:14:23.000
Դա կարող է լինել նոր կերակրատեսակ պատրաստել սովորելը,

00:14:23.000 --> 00:14:25.000
կամ մի գործիք վերցնելը, որի մասին դուք մոռացել եք, երբ երեխա էիք:

00:14:25.000 --> 00:14:27.000
Անընդհատ սովորեք:

00:14:27.000 --> 00:14:29.000
Եվ վերջինը

00:14:29.000 --> 00:14:31.000
գործողություններից ամենահակատնտեսականն է,

00:14:31.000 --> 00:14:33.000
բայց ամեն դեպքում:

00:14:33.000 --> 00:14:35.000
Մեր մեծահոգությունը, այլասիրությունը,

00:14:35.000 --> 00:14:37.000
կարեկցությունը

00:14:37.000 --> 00:14:39.000
բոլորը միացած են

00:14:39.000 --> 00:14:41.000
մեր ուղեղի օժտված մեխանիզմին:

00:14:41.000 --> 00:14:43.000
Մենք լավ ենք զգում,եթե տալիս ենք:

00:14:43.000 --> 00:14:45.000
Դուք կարող եք փորձ կատարել

00:14:45.000 --> 00:14:48.000
երբ մարդկանց երկու խմբերի տալիս եք հարյուրական դոլար առավոտյան:

00:14:48.000 --> 00:14:51.000
Մեկ խմբին ասում եք, որ փողը իրենց վրա ծախսեն,

00:14:51.000 --> 00:14:53.000
իսկ մյուսին` այլ մարդկանց վրա:

00:14:53.000 --> 00:14:55.000
Դուք չափում եք նրանց երջանկությունը օրվա վերջում.

00:14:55.000 --> 00:14:57.000
այն մարդիկ, ովքեր գնացել և ծախսել են փողը այլ մարդկանց վրա ավելի երջանիկ են,

00:14:57.000 --> 00:15:00.000
քան նրանք, ովքեր ծախսել են իրենց վրա:

NOTE Paragraph

00:15:00.000 --> 00:15:02.000
Եվ այս հինգ միջոցները,

00:15:02.000 --> 00:15:05.000
որոնց մասին մենք գրել ենք այս առձեռն բացիկների վրա,

00:15:05.000 --> 00:15:08.000
ասեմ, որ պարտադիր չէ, որ երկրի արժեք ունենա:

00:15:08.000 --> 00:15:10.000
Դրանք ածխածին չեն պարունակում:

00:15:10.000 --> 00:15:13.000
Դրանց շատ հումքային ապրանքներ պետք չեն:

00:15:14.000 --> 00:15:16.000
Եվ այսպես ես կարծում եմ, որ իսկապես հավանական է,

00:15:16.000 --> 00:15:18.000
որ երջանկությունը երկիր արժենա:

00:15:18.000 --> 00:15:20.000
Հիմա, Մարթին Լյութեր Քինգը,

00:15:20.000 --> 00:15:22.000
իր մահվան նախօրեին,

00:15:22.000 --> 00:15:24.000
մի անկրկնելի ճառ արտասանեց:

00:15:24.000 --> 00:15:27.000
Նա ասել էր. «Ես գիտեմ առջևում խնդիրներ

00:15:27.000 --> 00:15:29.000
և տագնապ կա

00:15:29.000 --> 00:15:31.000
բայց ես ոչ մեկից էլ չեմ վախենում: Ինձ համար միևնույնն է:

00:15:31.000 --> 00:15:34.000
Ես եղել եմ լեռան գագաթին

00:15:34.000 --> 00:15:36.000
և տեսել եմ Խոստացված Երկիրը»:

00:15:36.000 --> 00:15:38.000
Հիմա նա քարոզիչ է,

00:15:38.000 --> 00:15:40.000
սակայն ես հավատում եմ բնապահպանական շարժմանը

00:15:40.000 --> 00:15:43.000
և փաստորեն գործարար համայնքին, կառավարությանը,

00:15:43.000 --> 00:15:46.000
լեռան գագաթը գնալու,

00:15:46.000 --> 00:15:48.000
փնտրելու

00:15:48.000 --> 00:15:50.000
և Խոստացված Երկիրը

00:15:50.000 --> 00:15:52.000
կամ խոստման երկիրը տեսնելու անհրաժեշտություններին

00:15:52.000 --> 00:15:54.000
և այն պետք է մեր ուզած երկրի

00:15:54.000 --> 00:15:57.000
տեսքը ստանա:

00:15:57.000 --> 00:15:59.000
Եվ ոչ միայն դա, մենք կարիք ունենք Հսկայական Անցում կատարելու,

00:15:59.000 --> 00:16:01.000
դրան հասնելու համար

00:16:01.000 --> 00:16:04.000
և մենք պետք է լավ հող պատրաստենք այդ հսկայական անցման համար:

NOTE Paragraph

00:16:04.000 --> 00:16:07.000
Մարդիկ ուզում են երջանիկ լինել:

00:16:07.000 --> 00:16:09.000
Զինենք նրանց հինգ միջոցներով:

00:16:09.000 --> 00:16:11.000
Եվ մենք պետք է ունենանք ցուցանիշներ,

00:16:11.000 --> 00:16:13.000
որոնք համախմբում են մարդկանց և ցույց են տալիս նրանց,

00:16:13.000 --> 00:16:15.000
Երջանիկ Մոլորակի Ցուցիչի նման ինչ-որ բան:

00:16:15.000 --> 00:16:17.000
Եվ այդ դեպքում ես հավատում եմ,

00:16:17.000 --> 00:16:19.000
որ մենք կարող ենք ստեղծել մեր ուզած աշխարհը,

00:16:19.000 --> 00:16:22.000
որտեղ երջանկությունը երկիր չարժե:

NOTE Paragraph

00:16:22.000 --> 00:16:28.000
(Ծափահարություն)