WEBVTT

00:00:06.897 --> 00:00:11.697
ထုံးစံအနေနဲ့ ထင်ကြတာက ဘဲလေးအကဟာ
အတွဲအဖက်ညီ၊ ကျက်သရေရှိကာ ရည်မွန်ပြီး

00:00:11.697 --> 00:00:14.406
အဓိကရုဏ်းတစ်ခုကို စပေးမယ်
ဆိုတာတော့ ထည့်သွင်းစဉ်းစာခဲတယ်။

00:00:14.406 --> 00:00:18.366
ဒါပေမဲ့ Igor Stravinsky ရဲ့'The Rite 
of Spring' ပထမဆုံး တင်ဆက်မှုမှာ

00:00:18.366 --> 00:00:23.011
ပရိသတ်တွေဟာ သံစုံတီးဝိုင်း လွှမ်းသွား
လောက်အောက် ဒေါသဖြစ်ခဲ့ကြတယ်။

00:00:23.011 --> 00:00:27.390
ဒီအဖြစ်ရဲ့ ဖြစ်စဉ်တွေမှာ လူတွေဟာ 
စင်ကို ပစ္စည်းတွေနဲ့ ပစ်ပေါက်ကြ၊

00:00:27.390 --> 00:00:30.397
ရန်ဖြစ်ဖို့ အချင်းချင်း စိန်ခေါ်တာ၊
အဖမ်းခံရတာတွေပါဝင်ပြီး

00:00:30.397 --> 00:00:34.297
အားလုံးဟာ ဘဲလေးကပွဲမှာ မနှစ်သက်စရာ 
ညတစ်ညအဖြစ် စတင်ခဲ့တယ်။

NOTE Paragraph

00:00:34.297 --> 00:00:36.987
၁၉၁၃ မေလမှာ ပါရီမှာရှိတဲ့

00:00:36.987 --> 00:00:39.897
Théâtre des Champs-Elysées 
ပထမဆုံး ဖျော်ဖြေခဲ့တယ်။

00:00:39.897 --> 00:00:43.317
"The Rite of Spring" ဟာ သမိုင်းမတင်မီ 
ကာလတွေမှာ ဇာတ်အိမ်တည်ထားပါတယ်။

00:00:43.317 --> 00:00:46.337
ဇာတ်ကြောင်းက မြေကြီးကို ကိုးကွယ်ပြီး
ရာသီတွေ အပြောင်းအလဲ

00:00:46.337 --> 00:00:50.042
ဖြစ်စေဖို့ရည်ရွယ်ကာ အမျိုးသမီး
တစ်ယောက်ကို ယဇ်ပူဇော်ဖို့

00:00:50.042 --> 00:00:52.402
ပြင်ဆင်နေတဲ့ ဗာဟီရဝါဒီ 
လူစုကို ခြေရာခံတယ်။

00:00:52.402 --> 00:00:55.672
ဒါပေမဲ့ ဘဲလေးကပွဲက ဇာတ်ကောင်
(သို့) ဇာတ်ကွက်ဆိုတာထက်

00:00:55.672 --> 00:00:58.535
လူ၊ သဘာဝနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအကြားက
ကြမ်းတမ်းတဲ့ ဆက်နွယ်မှုနဲ့

00:00:58.535 --> 00:01:00.525
အများကြီး ပိုပတ်သက်နေတယ်။

NOTE Paragraph

00:01:00.525 --> 00:01:04.075
ဒီအာဘော်တွေက ကြမ်းတမ်းတဲ့ ဂီတ၊ 
ဆတ်တောက်တောက် ကခုန်မှု၊ တစ်မူထူးတဲ့

00:01:04.075 --> 00:01:09.285
ဇာတ်ခုံအပြင်အဆင်တွေပေါင်းစပ်ထားတဲ့ တကယ့် 
စိတ်မကောင်းစရာ တင်ဆက်မှုမှာ ပေါ်လွင်တယ်။

00:01:09.285 --> 00:01:13.475
ဒါက ချောက်ချားဖွယ် သံစဉ်မြင့်တစ်ခုကို
မှုတ်နေတဲ့ တစ်ကိုယ်တော် နှဲကြီးတစ်လက်ကို

00:01:13.475 --> 00:01:16.276
သတိပြုမိစေတဲ့ ကချေသည်တွေနဲ့ ဖွင့်တယ်။

00:01:16.276 --> 00:01:20.636
ကချေသည်တွေ ဂီတမှာ တဆန့်ငင်ငင်လုပ်စဉ်
မမျှော်လင့်တဲ့ရပ်နားမှုတွေကြောင့် ပျက်ရတဲ့

00:01:20.636 --> 00:01:22.780
အသံကြောင်ကြိုးတွေကို လမ်းဖွင့်ပေးတယ်။

00:01:22.780 --> 00:01:26.200
ဒီထိတ်လန့်စရာ သဏ္ဌာန်တွေက
ဘဲလေးကပွဲရဲ့ အဆိုကို သရုပ်ဖော်တယ်။

00:01:26.200 --> 00:01:28.140
ဒါက ပရိသတ်တွေကို နေမထိထိုင်မထိဖြစ်စေပြီး

00:01:28.140 --> 00:01:31.050
ဂန္ထဝင်ဂီတရဲ့ ထုံးနည်းတွေကို 
အစိတ်စိတ်ကွဲစေတယ်။

NOTE Paragraph

00:01:31.050 --> 00:01:33.070
ဒီနည်းတွေအပြင် နောက်ထပ် နည်းများစွာနဲ့

00:01:33.070 --> 00:01:35.910
"The Rite of Spring" ဟာ ၁၉ ရာစုရဲ့
သံစုံဂီတ အစဉ်အလာတွေကို

00:01:35.910 --> 00:01:37.450
စိန်ခေါ်ခဲ့တယ်။

00:01:37.450 --> 00:01:40.390
ပထမ ကမ္ဘာစစ်နဲ့ ရုရှား တော်လှန်ရေး 
နှစ်ခုစလုံးရဲ့

00:01:40.390 --> 00:01:42.140
စပ်ကူးမတ်ကူးမှာ ရေးဖွဲ့ခဲ့တဲ့

00:01:42.140 --> 00:01:44.520
"The Rite of Spring" ဟာ 
အရေးတကြီးနဲ့ ပွက်ထတယ်။

00:01:44.520 --> 00:01:47.810
ဒီတင်းအားက ဆန်းသစ်တဲ့ တိုပြတ်ပြတ် 
အသံ အသုံးပြုမှု(သို့)

00:01:47.810 --> 00:01:52.060
ပုံမှန်မဟုတ်တဲ့ စည်းချက် အပါအဝင်
သမားရိုးကျ စမ်းသပ်မှုအစုံမှာ ထင်ဟပ်တယ်။

00:01:52.060 --> 00:01:54.647
စနစ်တကျမရှိတဲ့(သို့)သီးခြာ၊ သံစဉ်မရှိတာနဲ့

00:01:54.647 --> 00:01:57.907
နရီပြသင်္ကေတ မျိုးစုံ ရှိတာပါ။

00:01:57.907 --> 00:02:00.647
ဒီသိသာတဲ့ ခေတ်ပေါ် 
အင်္ဂါရပ်တွေနဲ့အတူ Stravinsky ဟာ

00:02:00.647 --> 00:02:04.137
ရုရှား ကျေးလက်ဂီတရဲ့သွင်ပြင်
တွေထဲမှာ တေ့ဆက်လိုက်တယ်။

00:02:04.137 --> 00:02:06.627
သူ့ရဲ့ မနှစ်သက်တော့တဲ့ မြို့ပြ ပရိသတ်ရဲ့

00:02:06.627 --> 00:02:10.447
မျှော်လင့်ချက်တွေကို တမင်တကာ 
နှောင့်ယှက်တဲ့ ပေါင်းစပ်မှုတစ်ခုပါ။

NOTE Paragraph

00:02:10.447 --> 00:02:13.507
ဒါက Stravinsky ရဲ့ ပထမဆုံး
ကျေးလက်ဂီတကို အသုံးပြုမှု မဟုတ်ဘူး။

00:02:13.507 --> 00:02:17.617
၁၈၈၂ မှာ St. Petersburg အပြင်ဘက်
နယ်မြိုလေးတစ်ခုမှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့

00:02:17.617 --> 00:02:22.358
Stravinsky ရဲ့ ဂုဏ်သတင်းဟာ "The Firebird" 
စွဲမက်ဖွယ် ဘဲလေးအကနဲ့ ခိုင်မာစေခဲ့တယ်။

00:02:22.358 --> 00:02:24.028
ရုရှား နတ်သမီးပုံပြင်ကို အခြေခံတဲ့

00:02:24.028 --> 00:02:27.258
ဒီတင်ဆက်မှုဟာ 
Stravinsky ရဲ့ စွဲလမ်းခြင်းမှာ

00:02:27.258 --> 00:02:28.748
ရိုးရာ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့စိမ့်ဝင်တယ်

00:02:28.748 --> 00:02:31.798
ဒါပေမဲ့ The Rite of Spring မှာ
ဗာဟီရဝါဒီဓလေ့ရဲ့အရှိကို ထုတ်ဖို့

00:02:31.798 --> 00:02:36.918
ကျေးလက်နဲ့ ဂီတ နယ်နိမိတ်တွေကိုတွန်းဖယ်ကာ
ပိုကြမ်းတဲ့ ပရောဂျက်တစ်ခုကို က​ြံစည်တယ်။

NOTE Paragraph

00:02:36.918 --> 00:02:39.492
Stravinsky က အနုပညာရှင် Nicholas Roerich 
နဲ့

00:02:39.492 --> 00:02:42.442
ပူးပေါင်းကာ ဒီအတွေးနယ်ချဲ့မှုကို 
အသက်သွင်းပေးခဲ့တယ်။

00:02:42.442 --> 00:02:45.702
Roerich က သမိုင်းမတင်မီ ကာလတွေကို
စွဲလမ်းနေသူပါ။

00:02:45.702 --> 00:02:48.522
သူဟာ လူသား ယစ်ပူဇော်မှုအကြောင်း
စာတမ်းတွေ ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး

00:02:48.522 --> 00:02:51.432
အခင်းအကျင်းနဲ အဝတ်အစား ဒီဇိုင်းဆင်တာအပြင်

00:02:51.432 --> 00:02:54.052
Slavic အုတ်ဂူတွေ တူးဖော်မှုတွေကို
လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်။

00:02:54.052 --> 00:02:57.202
"The Rite of Spring" အတွက် 
ရုရှား အလယ်ခေတ်အနုပညာနဲ့ ကချေသည်တွေရဲ့

00:02:57.202 --> 00:03:00.566
ကိုယ်တွေပေါ်မှာကိုးရိုးကားရား 
ချိတ်ထားတဲ့ ဝတ်စုံတွေကို ဖန်တီးဖို့

00:03:00.566 --> 00:03:02.056
လယ်သမား အထည်တွေကနေ ရေးဆွဲတယ်။

00:03:02.056 --> 00:03:06.656
Roerich က ဒါတွေကို ကမ္ဘာဦး သဘာဝရဲ့
အထင်းသား နောက်ခံတွေနဲ့ ယှဉ်ပြီး ဆင်တယ်၊

00:03:06.656 --> 00:03:10.878
ထော်နေတဲ့ကျောက်တုံးတွေ၊ မိုးနေတဲ့ သစ်ပင်
တွေ၊ မသတီစရာ အရောင်တွေနဲ့ပြည့်နေတာပါ။

NOTE Paragraph

00:03:10.878 --> 00:03:14.328
၎င်းရဲ့ စူးရဲတဲ့ အပြင်အဆင်တွေနဲ့
ပူလောင်နေတဲ့ တေးသွားနဲ့အတူ

00:03:14.328 --> 00:03:16.928
"The Rite of Spring" အတွက် 
မူလ အကဗေဒဟာ

00:03:16.928 --> 00:03:18.778
အတော်ကြီးကို နှိုးဆွပေးခဲ့တယ်။

00:03:18.778 --> 00:03:23.048
ဒါကို လုပ်နေတာက အထင်ကရ 
ကချေသည် Vaslav Nijinsky ပါ။

00:03:23.048 --> 00:03:27.468
'လှုပ်ရှားမှု ကိုယ်၌ရဲ့ ရင်းမြစ်တွေ'လို့
အကတွေကို ပြန်လည်တွေးခေါ်ဖို့ တီထွင်သူပါ။

00:03:27.468 --> 00:03:30.428
Stravinsky ဟာ နောက်ပိုင်းမှာ
Nijinsky ရဲ့ မရမနေခိုင်းတဲ့

00:03:30.428 --> 00:03:32.438
ဇာတ်တိုက်တာတွေနဲ့ ဂီတကို တဇွတ်ထိုး

00:03:32.438 --> 00:03:35.318
အဓိပ္ပာယ်ကောက်တာတွေကို
စိတ်ပျက်မှုတွေကို ဖော်ပြခဲ့ပေမဲ့

00:03:35.318 --> 00:03:39.498
သူ့အကဗေဒဟာ Stravinsky ရဲ့သီကုံးမှုလိုပဲ
ခေတ်ရှေ့ပြေးနတာကို သက်သေပြခဲ့တယ်။

00:03:39.498 --> 00:03:41.488
သူဟာ အစဉ်အလာ ဘဲလေးအကကို

00:03:41.488 --> 00:03:44.348
သူ့ပရိသတ် အံ့ဩ၊ ကြောက်လန့်သွား
လောက်အောင် ပုံဖျက်ပစ်ခဲ့တယ်။

00:03:44.348 --> 00:03:48.858
အများအပြားက ဒီအမျိုးအစားရဲ့ရည်မွန်မှုနဲ့
ကြည်နူးမှုကို မျှော်လင့်ခဲ့တာလေ။

NOTE Paragraph

00:03:48.858 --> 00:03:52.803
"The Rite of Spring" ထဲက ကခုန်ခြင်းဟာ
ဖျော်ဖြေသူတွေရဲ့ သရဲပူးသလို

00:03:52.803 --> 00:03:57.883
တွန့်ဆုတ်လိုက်၊ လူးလွန့်လိုက် 
ခုန်လိုက်နဲ​့ လှုံ့ဆော်ကာ တုန်ယင်စေတယ်။

00:03:57.883 --> 00:04:00.673
မကြာခဏ ကချေသည်တွေဟာ 
ဂီတ အလိုက်အတိုင်းမဟုတ်ပေမဲ့

00:04:00.675 --> 00:04:03.265
ဂီတကို ဆန့်ကျင် ရုန်းကန်တာ ပိုဆန်တယ်။

00:04:03.265 --> 00:04:06.525
Nijinsky သူတို့ကို ခြေချောင်းတွေကို
အတွင်းဘက်လှည့်ဖို့နဲ့

00:04:06.525 --> 00:04:10.341
မကြာခဏ စီးချက်အကြွနဲ့ ခုန်အပြီးမှာ 
လေးလံစွာ ကျဖို့ ညွှန်ကြားထားတယ်။

00:04:10.341 --> 00:04:12.251
အပြီးသတ် သွေးရူးသွေးတန်း ပြကွက်အတွက်

00:04:12.251 --> 00:04:17.691
မိန်းမတစ်ယောက်ဟာ ကျယ်လောင်တဲ့ ဆောင့်သံတွေ၊
ထိတ်လန့်ဖွယ် ကြိုးသံတွေနဲ့ သေတဲ့အထိ ကတယ်။

00:04:17.691 --> 00:04:22.211
ဘဲလေးကပွဲဟာ စူးရှ၊ ခြောက်လှန့်တဲ့
အသံတွဲတစ်ခုနဲ့ မပြေမပြစ် ဆုံးသွားတယ်။

NOTE Paragraph

00:04:22.211 --> 00:04:23.797
ဒီနေ့မှာ "The Rite of Spring" ဟာ

00:04:23.797 --> 00:04:27.327
၎င်းရဲ့ အငြင်းပွားဖွယ် အစလိုပဲ
ကျောချမ်းစရာ ဖြစ်တုန်းဆိုပေမဲ့

00:04:27.327 --> 00:04:31.547
မူလ လက်ရာရဲ့ ဂယက်လှိုင်းပြင်းတွေကတော့
ဆက်လက် ပဲ့တင်၊ စေ့ဆော်ဆဲပါ။

00:04:31.547 --> 00:04:35.837
ခေတ်ပေါ် ဂျပ်ဇ်ရဲ့ ယှဉ်တွဲနေတဲ့ 
စည်းချက်တွေ၊ရှေးရိုးဆန်တဲ့ ဂန္ထဝင်ဂီတနဲ့

00:04:35.837 --> 00:04:40.039
သရဲကားတွေအတွက် ဇာတ်ဝင်တေးတွေမှာတောင်
Stravinsky ရဲ ဩဇာလွှမ်းမှုကိုကြားနိုင်တယ်။

00:04:40.039 --> 00:04:43.679
ဒါက ရုန်းဆန်ခတ် ပရိသတ် တုံ့ပြန်မှုတစ်ခုကို
ချိုးဖောက်နေစေတုန်းပါ။