0:00:07.039,0:00:11.069
မိုဟာမက် အလီဟာ ကမ္ဘာကြီးက မြင်ဖူးသမျှထဲမှာ[br]အကြီးကျယ်ဆုံး လက်ဝှေ့သမားဖြစ်လာဖို့

0:00:11.069,0:00:13.520
နှစ်များစွာ လေ့ကျင့်ခဲ့ပေမဲ့

0:00:13.520,0:00:17.149
အတိုဆုံး ဒီကဗျာလေး ဖန်တီးဖို့ကျတော့[br]ခဏလေးပါပဲ။

0:00:17.149,0:00:21.250
အလီဟာ ၁၉၇၅ ခုမှာ Harvard ရဲ့[br]ဘွဲ့နှင်းသဘင်ကို သူ့ရဲ့ ညီညွတ်မှုနဲ့

0:00:21.250,0:00:24.680
ချစ်ခင်ရင်းနှီးမှု သတင်းစကားနဲ့[br]ဖမ်းစားခဲ့တယ်။

0:00:24.680,0:00:27.371
သူပြောပြီးသွာတော့ [br]ပရိတ်သတ်က ထပ်ကြားချင်ခဲ့တယ်။[br][br]

0:00:27.371,0:00:29.060
သူတို့က ကဗျာတစ်ပုဒ်လိုချင်ခဲ့တယ်။

0:00:29.060,0:00:32.962
အလီ ဟောပြောခဲ့တဲ့ အတိုဆုံးကဗျာ[br]လို့ ယူဆရတာကတော့

0:00:32.962,0:00:35.661
"Me, we" လား၊

0:00:35.661,0:00:38.271
ဒါမှမဟုတ် "Me, weee" လား၊

0:00:38.271,0:00:39.481
ဘယ်သူမှ တကယ် မသေချာပါဘူး။

0:00:39.481,0:00:45.471
ဘာဖြစ်ဖြစ် ဒီစကားလုံးနှစ်လုံးက ကဗျာဆိုရင်[br]ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို ကဗျာမြောက်စေတာက ဘာများလဲ။

0:00:45.471,0:00:48.101
ကဗျာဆရာတွေ ကိုယ်တိုင်[br]မကြာခဏ ဥပစာတွေသုံးရင်း

0:00:48.101,0:00:51.605
အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်ကို ခန့်မှန်းဖို့ [br]ကြိုးပမ်းခဲ့ဖူးကြပါတယ်။

0:00:51.605,0:00:53.680
ကဗျာတစ်ပုဒ်ဟာ စက်သေးသေးလေးလား။

0:00:53.680,0:00:54.765
မီးရှူးမီးပန်းတစ်ခုလား

0:00:54.765,0:00:55.821
ပဲ့တင်သံတစ်ခုလား။

0:00:55.821,0:00:57.010
အိပ်မက်တစ်ခုလား။

0:00:57.010,0:01:01.352
ကဗျာစာပေမှာ ယေဘုယျအားဖြင့် အသိအမှတ်[br]ပြုနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတစ်ချို့ပါဝင်ပါတယ်။

0:01:01.352,0:01:05.551
တစ်၊ ကဗျာတွေဟာ ဘာသာစကားရဲ့[br]ဂီတဆိုင်ရာ အရည်အသွေးတွေကို အလေးထားတယ်။

0:01:05.551,0:01:08.481
ဒါကို ကာရန်၊ စည်းချက်၊ မတ္တာတွေကနေ[br]ဖန်တီးနိုင်ပါတယ်၊

0:01:08.481,0:01:09.979
Shakespeare ရဲ့ လင်္ကာတွေကနေ[br]

0:01:09.979,0:01:11.542
Confucius ရဲ့ ရတုကဗျာတွေ

0:01:11.542,0:01:13.852
သက္ကတ ဝေဒကျမ်းတွေအထိပါ။

0:01:13.852,0:01:16.556
နှစ် ကဗျာတွေဟာ အကျဉ်းချုံးထားတဲ့[br]ဘာသာစကားပါ၊

0:01:16.556,0:01:20.492
၎င်းကနေ ရေအားလုံးကို ညှစ်ထုတ်ထားတဲ့[br]စာပေလိုပါ။

0:01:20.492,0:01:23.872
သုံး၊ ကဗျာတွေဟာ မကြာခဏ ပြင်းထန်တဲ့ [br]ခံစားချက်တွေကို အသားပေးတယ်။

0:01:23.872,0:01:25.875
Rumi ရဲ့ စိတ်ဆိုင်ရာ ကဗျာစာပေကနေ

0:01:25.875,0:01:29.312
Pablo Neruda ရဲ့ "Ode to an Onion" ထိပါ။

0:01:29.312,0:01:33.883
ကဗျာစာပေသက်သက်က အနုပညာဖြစ်သလို ရိုးရိုး [br]အဓိပ္ပါယ်တွေကို စိန်ခေါ်တဲ့ နည်းလမ်းပါ။

0:01:33.883,0:01:36.303
အစောဆုံးကဗျာတွေရဲ့ စည်းချက်ပုံစံတွေဟာ[br]အရေးအသားတောင်

0:01:36.303,0:01:40.163
မပေါ်ခင် ဇာတ်လမ်းတွေကို အမှတ်ရဖို့ [br]နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပေမဲ့

0:01:40.163,0:01:42.703
ကဗျာတစ်ပုဒ်ဟာ လင်္ကာမြောက်ဖို့[br]မလိုပါဘူး။

0:01:42.703,0:01:44.251
Reinhard Döhl ရဲ့ “Apfel”နဲ့

0:01:44.251,0:01:46.649
Eugen Gomringer ရဲ့ "silencio" တို့ဟာ

0:01:46.649,0:01:50.160
အမြင်ပိုင်း အနုပညာနဲ့ ကဗျာစာပေအကြားမှာ[br]နာယူပါတယ်

0:01:50.160,0:01:53.556
တစ်ချိန်တည်းမှာ E.E. Cummings ဟာ[br]စကားလုံးတွေသက်သက်လိုပဲ အရေးပါတဲ့

0:01:53.556,0:01:55.420
ကဗျာတွေရဲ့ ပုံစံတွေကို ရေးခဲ့တယ်၊

0:01:55.420,0:02:01.909
ဒီမှာ ဟင်းလင်ပြင်ကို ဖြတ်ကျလာတဲ့သစ်ရွက်ရဲ့[br]ဝမ်းနည်းအထီကျန်မှုကို ချဲ့ထွင်တာပါ။

0:02:01.909,0:02:05.569
ကဗျာရဲ့ အမြင်ပို်င်း သဘာဝဟာ[br]နောက်ခံမှာ မှေးမှိန်တယ်ဆိုရင်

0:02:05.569,0:02:07.989
ဖြစ်နိုင်တာက ဂီတနဲ့ကျန်ခဲ့ပြီး

0:02:07.989,0:02:10.600
ဒါက လူတွေ ငြင်းခုံလို့တဲ့ နယ်ပယ်တစ်ခုပါ။

0:02:10.600,0:02:12.669
သီချင်းတွေက ကဗျာတွေလား။

0:02:12.669,0:02:16.189
အများက စာပေးသဘောသစ်ခုမှာ တေးရေးသူတွေကို [br]ကဗျာဆရာတွေလို့ မမှတ်ယူကြပေမဲ့

0:02:16.189,0:02:18.689
Paul Simon Bob Dylan နဲ့ [br]Tupac Shakur တို့လို

0:02:18.689,0:02:19.788
အနုပညာရှင်တွေဆီက

0:02:19.788,0:02:21.159
သီချင်းစာသားတွေဟာ

0:02:21.159,0:02:23.829
ဂီတမပါတာတောင် [br]မကြာခဏ စံပြုရပါတယ်။

0:02:23.829,0:02:27.049
ရက်ပ်မှာ ကာရန်၊စည်းချက်နဲ့ နိမိတ်ပုံလို[br]ကဗျာဆရာ အခြေခံသဘောတရားတွေဟာ

0:02:27.049,0:02:29.529
ဒီပုံစံကနေ ခွဲခြားလို့မရပါဘူး။

0:02:29.529,0:02:32.359
Notorious B.I.G က ဒီစာသားကိုကြည့်ပါ။

0:02:32.359,0:02:34.727
"မင်းပါးပြင်ထက်မှာ ချွေးစီးကျနေတာ[br]ငါကြားတယ်

0:02:34.727,0:02:37.019
မင်းရင်ခုန်သံဟာ နှင်းလူ ခြေထောက်တွေလို[br]အသံပေါက်ကာ

0:02:37.019,0:02:39.801
တဂျိန်းဂျိန်း ကွန်ကရစ်ကို လှုပ်ရမ်းနေတယ်"

0:02:39.801,0:02:43.298
ဒီအထိတော့ ကျွန်တော်တို့ မြင်ခဲ့တဲ့ [br]ဥပမာအားလုံးမှာ စာကြောင်းခွဲတွေရှိတယ်။

0:02:43.298,0:02:48.045
လေထဲမှာ စုစည်းထားတဲ့ အလီရဲ့ နှစ်လုံးစပ်[br]ကဗျာကိုတောင် စိတ်ကူးကြည့်နိုင်ပါတယ်။

0:02:48.045,0:02:50.258
Me, We.

0:02:50.258,0:02:53.304
ကဗျာစာပေမှာ အမြဲလိုလို [br]အသိအမှတ်ပြုနိုင်တဲ့ ပုံစံစံတစ်ခုရှိပါတယ်။

0:02:53.304,0:02:57.209
၎င်းရဲ့စာကြောင်းခွဲတွေက စာဖတ်သူတွေကို [br]ကဗျာတစ်ပုဒ်ရဲ့ စည်းချက်ကို ကူညီလမ်းပြတယ်

0:02:57.209,0:02:59.628
ဒါပေမဲ့ ဒီစာကြောင်းခွဲတွေ ပျောက်နေရင်ရော။

0:02:59.628,0:03:02.118
ဒါဟာ ကဗျာတစ်ပုဒ်ရဲ့ အနှစ်သာရကို [br]ပျောက်ဆုံးစေမှာလား။

0:03:02.118,0:03:03.433
မဟုတ်လောက်ပါဘူး။

0:03:03.433,0:03:05.237
စကားပြေကဗျာကို ထည့်သွင်းပါ။

0:03:05.237,0:03:07.989
စကားပြေကဗျာတွေဟာ ထင်သာတဲ့ [br]ပုံရိပ်တွေနဲ့ စကာလုံးကစားတာကို

0:03:07.989,0:03:11.271
အသုံးပြုပေမဲ့[br]စာပိုဒ်တွေလိုမျိုး ပုံစံချထားတယ်

0:03:11.271,0:03:15.343
ကဗျာစာပေကို ပုံစံတစ်ခုအနေနဲ့ လျှော့ပြီး[br]အတွေးအမြင်တစ်ခုအနေနဲ့ ကြည့်တဲ့အခါ

0:03:15.343,0:03:18.149
ကျွန်တော်တို့ဝန်းကျင် အားလုံးမှာ [br]ကဗျာဆန်တာကို မြင်နိုင်တယ်။

0:03:18.149,0:03:19.378
ဓမ္မတေးတွေ၊

0:03:19.378,0:03:22.249
Martin Luther King,Jr လို[br]အာဝဇ္ဇန်းရွှင်သူတွေရဲ့မိန့်ခွန်းတွေ

0:03:22.249,0:03:23.179
JFK နဲ့

0:03:23.179,0:03:24.590
Winston Churchill

0:03:24.590,0:03:27.429
လူမှုရေးမီဒီယာတွေလို့ အံ့ဖွယ်နေရာတွေပါ။[br]

0:03:27.429,0:03:33.140
၂၀၁၀ မှာ သတင်းစာဆရာ Joanna Smith က[br]ဟေတီငလျင်ရဲ့ နောက်ဆုံးသတင်းကို တင်ခဲ့တာက

0:03:33.140,0:03:36.091
"အခန်းထဲမှာ အဝတ်လဲနေတုန်း[br]ငါ့နာမည်ကြားတဲ့အခါ[br]

0:03:36.091,0:03:38.811
တုန်လှုပ်မိ၊ ဆွဲတံခါးကနေ ပြေးခဲ့

0:03:38.811,0:03:42.531
အခုတော့ အားလုံးငြိမ်၊ ကြက်ဖတွေ တွန်ကျူးနေ"

0:03:42.531,0:03:46.061
Smith ဟာ ဘာသာစကားကို အားကောင်းပြီး[br]တိုက်ရိုက် သိသာတဲ့ ပုံရိပ်တွေ ပြည့်နေတဲ့

0:03:46.061,0:03:48.261
နည်းလမ်းနဲ့ သုံးပါတယ်။

0:03:48.273,0:03:50.723
သူမရဲ့ ဘာသာစကားကို ဟိုက္ကုတစ်ပုဒ်[br]နဲ့ ယှဉ်ကြည့်ပါ

0:03:50.723,0:03:55.823
၅၊၇၊၅ စာကြောင်း သုံးကြောင်းတည်းနဲ့ [br]တိုတောင်းတဲ့ လေးနက်မှုရဲ့

0:03:55.823,0:04:00.684
ပေါက်ကွဲမှုတွေကို အသားပေးတဲ့ [br]ရှေးဟောင်း ကဗျာပုံစံတစ်ခုပါ။

0:04:00.684,0:04:03.632
ကဗျာစာပေရဲ့ ရေထုဟာ ကျယ်ပြန့်၊[br]နက်ရှိုင်းပါတယ်။

0:04:03.632,0:04:05.504
ကဗျာစာပေဟာ အချိန်နဲ့ ပြောင်းလဲခဲ့ပါတယ်[br]

0:04:05.504,0:04:07.193
အခုဆို ခါတိုင်းထက်ကိုပိုနိုင်ပါတယ်၊

0:04:07.193,0:04:12.854
ကဗျာစာပေ၊ စကားပြေသီချင်းနဲ့ အမြင်ပိုင်း[br]အနုပညာကြားက မျဉ်းဟာ မှုန်ဝါးသွားပါပြီ။

0:04:12.854,0:04:15.234
သို့ပေမည့် တစ်ခုကတော့ မပြောင်းလဲသွားပါဘူး။

0:04:15.234,0:04:18.664
poetry စကားလုံးဟာ တကယ်တော့ [br]ကြိယာပုံစံနဲ့ စခဲ့ပါတယ်၊

0:04:18.664,0:04:23.604
ရှေးဟာင်း ဂရိ poiesis ကနေလာပြီး[br]ဖန်တီးသည်လို့ အနက်ရပါတယ်။

0:04:23.604,0:04:28.144
လက်မှုပညာသည်လိုပဲ ကဗျာဆရာတွေဟာ [br]အသိအမြင်သစ်တွေ ပုံသွင်းဖို့

0:04:28.144,0:04:29.992
လူသားက ဘာဆိုတာကို လူသားပဲတတ်နိုင်တဲ့

0:04:29.992,0:04:36.075
နည်းလမ်းတစ်ခုနဲ့ ထင်မြင်ချက်ပေးဖို့ [br]ကမ္ဘာ့ကုန်ကြမ်းတွေနဲ့ လုပ်ကိုင်နေဆဲပါ၊

0:04:36.075,0:04:41.525
Dartmouth သုတေသီတွေဟာ စက်ရုပ်တွေကို[br]ကဗျာရေးခိုင်းကာ ဒီအယူအဆကို စမ်းသပ်ခဲ့တယ်။

0:04:41.525,0:04:45.024
အကဲဖြတ်အဖွဲ့ဟာ လူရေးလား၊[br]စက်ကရေးလားဆိုတာ

0:04:45.024,0:04:49.054
ခွဲခြားသိနိုင်ဖို့ [br]လင်္ကာအပုံတွေကနေ ရွေးထုတ်ပါတယ်။

0:04:49.054,0:04:53.012
သင်ပျော်နေလောက်တာက[br]သိပ္ပံညာရှင်တွေဟာ ဉာဏ်ရည်တုကို

0:04:53.012,0:04:56.035
ထုတ်လုပ်ရေး၊ ဆေးပညာနဲ့[br]

0:04:56.035,0:04:57.035
သတင်းစာပညာမှာတောင်

0:04:57.035,0:04:58.575
အောင်မြင်စွာ အသုံးပြုခဲ့ပေမဲ့[br]

0:04:58.575,0:05:01.255
ကဗျာစာပေကျတော့ လုံးဝတမျိုးပါ။

0:05:01.255,0:05:04.805
အချိန်ရဲ့ ရာနှုန်းပြည့်တိုင်း စက်ရုပ်တွေဟာ[br]လက်ပူးလက်ကြပ် အမိခံခဲ့ကြရတာပါ။